ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΡΟΧΟΡΟΣ, ΝΙΚΑΝΩΡ, ΤΙΜΩΝ και ΠΑΡΜΕΝΑΣ οι Απόστολοι και Διάκονοι
Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ, που μαρτύρησε στην Άγκυρα
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΚΑΚΙΟΣ
Η ΑΓΙΑ ΔΡΟΣΙΣ
Η ΟΣΙΑ ΕΙΡΗΝΗ, η Χρυσοβαλάντου
ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ εν τοις Διακονίσσης
Ο ΟΣΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ, ο Ξηροποταμινός
Ο ΑΓΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ, που μαρτύρησε στη Θεσσαλονίκη
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΣ, ο εν Λαοδικεία Φρυγίας, μάρτυρας.
Αναλυτικά:
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΡΟΧΟΡΟΣ, ΝΙΚΑΝΩΡ, ΤΙΜΩΝ και ΠΑΡΜΕΝΑΣ οι Απόστολοι και Διάκονοι
Ος εάν θέλη εν ημίν μέγας γενέσθαι, έσται υμών διάκονος”1. Όποιος, δηλαδή, θέλει να γίνει μέγας μεταξύ σας, είπε ο Κύριος, ας είναι υπηρέτης σας και ας μαθαίνει να γίνεται εξυπηρετικός στους άλλους. Σ’ αυτή την κατηγορία ανθρώπων άνηκαν και οι απόστολοι – από τους 70 μαθητές του Κυρίου – Πρόχορος, Νικάνωρ, Τίμων και Παρμένος. Αυτοί ήταν μεταξύ των επτά εκλεγμένων διακόνων της πρώτης χριστιανικής Εκκλησίας των Ιεροσολύμων (Πράξ. στ’ 5). Το έργο τους ήταν να υπηρετούν και να επιστατούν στη διατροφή των απόρων μελών της Εκκλησίας, ιδιαίτερα των ορφανών και των χηρών. Αλλά υπηρετούσαν και στη διάδοση του θείου λόγου. Έτσι αργότερα, ο μεν Πρόχορος ακολούθησε τον ευαγγελιστή Ιωάννη στη Μικρά Ασία, όπου έγινε επίσκοπος Νικομήδειας και αναδείχθηκε τέλειος διάκονος του επισκοπικού καθήκοντος, ο δε Τίμων υπέστη μαρτυρικό θάνατο στη Βόστρα της Αραβίας, όπου είχε σταλεί να υπηρετήσει το Ευαγγέλιο. Οι άλλοι δύο, ο Νικάνωρ και ο Παρμένος, πέθαναν στην Ιερουσαλήμ, εκτελώντας το διακονικό τους έργο. Κηδεύθηκαν από τους ίδιους τους Αποστόλους, κάτω από το πένθος όλης της Εκκλησίας, την οποία υπηρέτησαν με τόσο ζήλο και επιτυχία. Έτσι, ο καθένας χωριστά, αναδείχθηκε “πιστός διάκονος εν Κυρίω”2. Δηλαδή πιστός διάκονος στο έργο του Κυρίου.
1, Ευαγγέλιο Ματθαίου, κ’ 26 .
2. Επιστολή προς Έφεσίους, στ’ 21.
Απολυτίκιο. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ως θείοι συνέκδημοι, των Αποστόλων Χριστού, θεόθεν έκρίθητε διακονείν εύσεβώς, τω θείω πληρώματι, Πρόχορε θεηγόρε, συν Νικάνορι άμα, Τίμων ο θεοκήρυξ. Παρμένος τε ο θείος, πρεσβεύοντες τω Κυρίω, υπέρ των ψυχών ημών.
Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ, που μαρτύρησε στην Άγκυρα
Γεννήθηκε στην πόλη Άγκυρα και είναι από τα λαμπρά στολίσματα της Εκκλησίας. Θαρραλέος κήρυκας του Ευαγγελίου και ακούραστος εργάτης των εντολών του, καταγγέλθηκε στον έπαρχο Κορνήλιο. Στην ανάκριση που του έκαναν, επέμεινε στην ομολογία του Χριστού και καταδικάστηκε στην πιο βάρβαρη ποινή. Του τρύπησαν τους αστραγάλους και έπειτα, αφού τον έδεσαν από τις τρύπες των πληγών του με σχοινί, τον έσυραν στον ποταμό Σάγαρι, στα νερά του οποίου τον έριξαν. Διασώθηκε όμως από τη θεία χάρη και βγήκε έξω. Αλλά μετά από λίγες μέρες, όταν έμαθε αυτό ο έπαρχος, ντροπιασμένος, σκότωσε τον Ευστάθιο με το δικό του μαχαίρι. Έτσι ο Ευστάθιος παρέδωσε την αγία του ψυχή, στεφανωμένος με το στεφάνι του μαρτυρίου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΚΑΚΙΟΣ
Μαρτύρησε στα χρόνια του βασιλιά Λικινίου (318). Καταγόταν από την Απολλωνία και διακρινόταν για τη θερμότητα της πίστης και το θάρρος του στο κήρυγμα του Ευαγγελίου. Καταγγέλθηκε και υπέστη σειρά θανατηφόρων βασανιστηρίων, από τα όποια ο Θεός τον διαφύλαξε θαυματουργικά. Έτσι δεν έπαθε τίποτα όταν τον έριξαν μέσα σε καζάνι με βραστό νερό και διασώθηκε από την αγριότητα λιονταριού, που άφησαν εναντίον του, για να τον κατασπαράξει. Βλέποντας αυτά ο έπαρχος Τερέντιος, τον άφησε ελεύθερο. Κατόπιν ο Άγιος πήγε στη Μίλητο, όπου συνέχισε το κήρυγμα του Ευαγγελίου. Τότε συνελήφθη και οδηγήθηκε στο ναό των ειδώλων να προσφέρει θυσία. Αλλά ο Άκάκιος δια της προσευχής συνέτριψε τα αγάλματα των ειδώλων. Με λύσσα οι άρχοντες (Ποσειδώνιος) και οι Ιερείς των ειδώλων τον αποκεφάλισαν. Το άγιο λείψανό του εναποτέθηκε στην πόλη των Συνάδων από τον πρεσβύτερο Λεόντιο.
Η ΑΓΙΑ ΔΡΟΣΙΣ
Μαρτύρησε, αφού την έριξαν μέσα σε χωνευτήριο χρυσού.
Η ΟΣΙΑ ΕΙΡΗΝΗ, η Χρυσοβαλάντου
Υπήρξε στα χρόνια της βασίλισσας Θεοδώρας που αναστήλωσε τις άγιες εικόνες. Η Ειρήνη καταγόταν από την Καππαδοκία και διακρινόταν όχι μόνο για την ευσέβεια της, αλλά και για τη σωματική ωραιότητά της και για την ευγενή ανατροφή της. Είχε ζητηθεί, λοιπόν, σε γάμο από διακεκριμένο άνδρα του παλατιού και ξεκίνησε για το Βυζάντιο. Στη διαδρομή όμως, πέρασε από τη Μονή του Χρυσοβαλάντου και τόσο ελκύστηκε από τη συναναστροφή των καλογριών, ώστε πήρε τη μεγάλη απόφαση να παραμείνει μαζί τους. Έτσι απέρριψε τις κοσμικές δόξες, γύρισε στην πατρίδα της, πούλησε τα υπάρχοντά της βοηθώντας πολλούς φτωχούς και τα υπόλοιπα χρήματα τα εναπόθεσε στη Μονή. Έγινε μοναχή και η ζωή της μέσα στο μοναστήρι υπήρξε πολύ ασκητική και αγία. Όταν πέθανε η ηγουμένη, η Ειρήνη, παρά την άρνησή της, ορίστηκε διάδοχός της. Από τη νέα της θέση, επιτέλεσε τα καθήκοντα της άριστα. Ο Θεός μάλιστα, την προίκισε με το προφητικό και θαυματουργικό χάρισμα. Έτσι δια της προσευχής της, απάλλαξε πολλούς από τα δαιμόνια. Προαισθάνθηκε το θάνατό της και απεβίωσε ειρηνικά, γεμάτη χαρά για το ευχάριστο ουράνιο ταξίδι της.
Απολυτίκιο. ‘Ηχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Βασιλείας γήινους πάλαι ουκ έτυχες, αλλ’ άφθαρτων στεφάνων νυν σε ήξίωσεν, ο Νυμφίος σου Χριστός ο ωραιότατος ω καθιέρωσας σαύτήν, όλη καρδία και ψυχή, Ειρήνη Όσία Μήτερ, Χρυσοβαλάντου η δόξα, ημών δε προσφυγή και βοήθεια.
ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ εν τοις Διακονίσσης
Ο ΟΣΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ, ο Ξηροποταμινός
Σύμφωνα με τον Σ. Εύστρατιάδη η βιογραφία του οσίου Παύλου, που βρίσκεται στο Νέον Έκλόγιον, είναι τελείως φανταστική. Σ’ αυτό φέρεται σα γιος του Βασιλιά Μιχαήλ Α’ του Ραγκαβέ (811-813) και Προκόπιος, θυγατέρας του Αυτοκράτορα Νικηφόρου του Γενικού. Ευνουχίστηκε σε παιδική ηλικία και έφτασε σε μεγάλα ύψη φιλοσοφίας. Απαρνήθηκε τον κόσμο και πήγε στο Άγιον Όρος, όπου έκτισε τη Μονή Ξηροποτάμου, της οποίας και έγινε ηγούμενος. Η αγιορείτικη παράδοση όμως, τον θέλει σύγχρονο του αγίου Αθανασίου, ιδρυτή της Λαύρας. Του οσίου αυτού Παύλου, σώζονται στη Μονή Ξηροποτάμου έξι Κανόνες στους Αγίους 40 μάρτυρες, κανόνας ιαμβικός στον τίμιο σταυρό και λόγος στα Εισόδια της Θεοτόκου.
Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Βασιλείου αξία άνταλλαξάμενος, τον θεούφαντον τρίβωνα της όσιας ζωής, ως αστήρ έωθινός εν Άθω έλαμψας, και οδηγείς φωτιστικώς, Μοναζόντων τους χορούς, προς κτήσιν την των κρειττόνων, Παύλε Πατέρων άκρατης, και πρεσβευτά ημών προς Κύριον.
Ο ΑΓΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ, που μαρτύρησε στη Θεσσαλονίκη
Ο νεομάρτυρας Χριστόδουλος γεννήθηκε σ’ ένα χωριό της Κασσάνδρας, που ονομαζόταν Βαλτά. Σε νεαρή ηλικία ήλθε στη Θεσ/νίκη, όπου έκανε το επάγγελμα του ράφτη. Πληροφορήθηκε ότι κάποιος χριστιανός Βούλγαρος ετοιμαζόταν ν’ αρνηθεί τον Χριστό. Τότε ο Χριστόδουλος προμηθεύτηκε έναν μικρό σταυρό και πήγε στο καφενείο, όπου θα γινόταν η περιτομή του αρνησίχριστου. Διέσχισε το πλήθος των γενιτσάρων και ενώ χτυπούσαν τα τύμπανα, πλησίασε τον αρνησίχριστο, παρουσίασε τον σταυρό και του είπε: “Αδελφέ τι έπαθες, να η πίστη μας, να ο Χριστός, που σταυρώθηκε για την αγάπη μας, συ γιατί αφήνεις τον Χριστό τον σωτήρα σου και γίνεσαι Τούρκος;”. Εξαγριωμένοι οι Τούρκοι, όρμησαν και συνέλαβαν τον Χριστόδουλο και με χτυπήματα τον οδήγησαν στον κριτή, όπου απαίτησαν το θάνατό του. Στην προτροπή του κριτή ν’ αρνηθεί τον Χριστό, ο Μάρτυρας με θάρρος απάντησε: “… και συ άφησε το μωαμεθανισμό και γίνε Χριστιανός”. Αποδεικνύοντας έτσι την ακλόνητη πίστη του, παραδόθηκε στους δήμιους, οι οποίοι τον κρέμασαν κοντά στο ναό του Άγιου Μηνά στη Θεσ/νίκη, στις 28 Ιουλίου 1777. Το λείψανο του αγίου με καρφωμένο τον σταυρό στην πλάτη του, παρέμεινε γυμνό κρεμασμένο για δύο μέρες. Κατόπιν οι Χριστιανοί, αγόρασαν το λείψανό του αντί 600 γροσιών και το έθαψαν με τιμές.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΣ, ο εν Λαοδικεία Φρυγίας, μάρτυρας.