Ο Τούρκος πρόεδρος, προκλητικός, παρέστη στις εκδηλώσεις για την επικράτηση των Αζέρων επί των Αρμενίων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, την ώρα που οι 27 κατέφθαναν στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής.
Του Μιχάλη Ψύλου
Αντιπερισπασμός ή νέα επίδειξη προκλητικότητας; Ζηλεύοντας τη δόξα των Οθωμανών σουλτάνων, ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν επέλεξε να μεταβεί στην πρωτεύουσα Μπακού του Αζερμπαϊτζάν την Πέμπτη, για να παραστεί στην «παρέλαση της νίκης» των Αζέρων επί των Αρμενίων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Ακριβώς την ίδια ώρα που κατέφθαναν στις Βρυξέλλες οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες για τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε.
Για να καταλάβουν, δηλαδή, οι Ευρωπαίοι με ποιον έχουν να κάνουν! Με τον «ηγέτη που στήριξε τους Αζέρους αδελφούς στον πόλεμο», όπως έγραψαν οι τουρκικές εφημερίδες. Άλλωστε, αν δεν είχε εμπλακεί στρατιωτικά η Αγκυρα στον πόλεμο εναντίον των Αρμενίων, δεν θα ήταν και τόσο εύκολη η κατάληψη του Καραμπάχ μέσα σε έξι εβδομάδες από τους Αζέρους. «Όλοι γνωρίζουν ότι το Αζερμπαϊτζάν δεν θα ήταν σε θέση να επιτύχει στρατιωτική επιτυχία στο Καραμπάχ χωρίς την ανοιχτή υποστήριξη της Τουρκίας» αναφέρει ο αναλυτής Ελχάν Σαχίνογλου του ινστιτούτου Atlas, με έδρα το Μπακού.
«Ρωμαϊκό θρίαμβο» θύμιζε η στρατιωτική παρέλαση στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν για την ήττα των Αρμενίων, φέρνοντας αναγκαστικά στη μνήμη μια άλλη δραματική ιστορική περίοδο: τη γενοκτονία των Αρμενίων από τους Οθωμανούς το 1915 και την εξόντωση 1.500.000 ανθρώπων. Μάλιστα, οι διοργανωτές της παρέλασης επέλεξαν να περάσουν μπροστά από τον Ερντογάν και τον Αζέρο πρόεδρο Ιλχάμ Αλίεφ τα λάφυρα του πολέμου που οι Αζέροι πήραν από τους ηττημένους Αρμενίους: φορτηγά μετέφεραν τα κατεστραμμένα άρματα μάχης και τους εκτοξευτήρες πυραύλων Κατιούσα των Αρμενίων, για να τα δουν οι συγκεντρωμένοι.
Για τις ανάγκες της παρέλασης μεταφέρθηκαν και τα τουρκικά drones, που συνέβαλαν τα μέγιστα στη νίκη των Αζέρων. Σε όλο το Μπακού είχαν αναρτηθεί επίσης χιλιάδες τουρκικές σημαίες. Όπως είπε, άλλωστε, ο Αλίεφ, «είμαστε ένα έθνος με δύο κράτη. Αυτή η εικόνα δείχνει τη φιλία μας. Το Αζερμπαϊτζάν θα υποστηρίζει αιωνίως την Τουρκία» και πρόσθεσε: «Η υποστήριξη του αδελφού μου Ερντογάν μάς έδωσε δύναμη για τη νίκη». Όσο για τον Ερντογάν, στις «επινίκιες» δηλώσεις του είπε: «Η Τουρκία θα μάχεται στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν». Απευθυνόμενος κυρίως στους Ευρωπαίους ηγέτες, ο Τούρκος πρόεδρος προειδοποίησε μάλιστα ότι «ο αγώνας στον πολιτικό και τον στρατιωτικό τομέα θα συνεχιστεί σε διαφορετικά μέτωπα».
Ζωντανός εφιάλτης
Άλλωστε, ενάμιση μήνα νωρίτερα ο Ερντογάν απειλούσε την Ευρώπη ότι «η Τουρκία θα προκαλέσει περισσότερα προβλήματα και μεγαλύτερους εφιάλτες σε εκείνους που δεν εγκαταλείπουν τα όνειρά τους, για να αλλάξουν τη γεωγραφία», όπως υπενθυμίζει ο Τούρκος δημοσιογράφος Ισμαήλ Καπάν στην εφημερίδα «Turkiye».
«Ας αποφασίσουν ό,τι θέλουν οι Ευρωπαίοι στις Βρυξέλλες, η αποφασιστική νίκη του Αζερμπαϊτζάν και η ήττα της Αρμενίας είναι η αρχή μιας νέας εποχής. Ο εφιάλτης που είπε ο πρόεδρος Ερντογάν παραμένει ζωντανός» απειλεί ουσιαστικά ο Καπλάν. Αυτό είναι, άλλωστε, το κλίμα που καλλιεργείται στον ελεγχόμενο κατά 90% από τον Ερντογάν τουρκικό Τύπο.
Τις εικόνες της στρατιωτικής παρέλασης στο Μπακού μετέδιδαν ολημερίς χθες τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, αγνοώντας στην πλειονότητά τους με εντυπωσιακό τρόπο τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Αυτή ήταν, φυσικά, η εντολή που είχαν λάβει από το παλάτι. Κουβέντα για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις επικείμενες αποφάσεις της Συνόδου των 27.
Άλλωστε, οι Τούρκοι έμαθαν να μη φοβούνται την Ευρώπη, αφού έναν χρόνο τώρα έχουν διεξαχθεί τόσες και τόσες Σύνοδοι Κορυφής και συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών των 27, αλλά δεν έχουν καταλήξει σε κάποια ουσιαστική απόφαση. Μόνο αερολογίες και φληναφήματα…
Η τουρκική εφημερίδα «Karar», από τις ελάχιστες που ασχολήθηκαν με τη Σύνοδο των 27, έγραφε με μπόλικη δόση ειρωνείας: «Αν και μια ομάδα χωρών, με επικεφαλής τη Γαλλία, την Αυστρία, την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία, υποστηρίζει την επιβολή αυστηρών κυρώσεων, μια άλλη ομάδα, με ηγέτιδα την προεδρεύουσα της Ε.Ε. Γερμανία και τη συμμετοχή της Ισπανίας και της Ιταλίας, απορρίπτει τη σκληρή στάση και ζητεί τη συνέχιση της πολιτικής συνεργασίας με την Τουρκία».
Η δημοσιογράφος Αϊνούρ Ιμράν γράφει, επίσης, στη «Yeni Birlik»: «Αν και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε με μεγάλη πλειοψηφία την επιβολή σκληρών διεθνών κυρώσεων κατά της Τουρκίας, η απόφαση αυτή δεν είναι δεσμευτική για τους ηγέτες της Ε.Ε.… Η Γερμανία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ουγγαρία, η Μάλτα αλλά και η Βουλγαρία, που έχει επίσης θερμές σχέσεις με την Τουρκία, απορρίπτουν τα σκληρά μέτρα. Ετσι, αν υπάρξει απόφαση για κυρώσεις, αυτές θα είναι μικρής κλίμακας, παρόμοιες σχεδόν με εκείνες που ελήφθησαν τον περασμένο Φεβρουάριο και αφορούσαν την απαγόρευση ταξιδιών στην Ε.Ε. σε Τούρκους χαμηλόβαθμους κρατικούς υπαλλήλους και “πάγωμα” των περιουσιακών στοιχείων τους».
Ο λόγος είναι απλός, λέει η Αϊνούρ Ιμράν: «Το Βερολίνο δεν είναι υπέρ της επιβολής κυρώσεων. Η Γερμανία είναι ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας στην Ε.Ε. Η Γερμανία έχει επίσης μεγάλο αριθμό άμεσων επενδύσεων στην Τουρκία. Επιπλέον, σχεδόν 3.000.000 Τούρκοι ζουν στη Γερμανία, ενώ η συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας για την επανεισδοχή μεταναστών, που υπεγράφη το 2016, έχει συμβάλει στη μείωση των προσφύγων που πήγαιναν στην Ευρώπη μέσω της Τουρκίας, προκαλώντας τεράστια ανακούφιση στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Και για τον λόγο αυτό η Γερμανία θέλει να παραμείνει ανοιχτός έως το τέλος ο δρόμος της συμφιλίωσης με την Τουρκία».