Η τράπουλα μοιάζει σημαδεμένη πριν καλά καλά αρχίσουν οι διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Από τον Μανώλη Κοττάκη
«δημοκρατία»
Η διένεξη δεν είναι διμερής, αλλά διεθνής. Γεωπολιτική. Πρωτίστως αμερικανορωσική. Αμερικανορωσική, όπως και η διένεξη για το όνομα της Μακεδονίας. Το επιδιωκόμενο μέσα από τη Συμφωνία των Πρεσπών ήταν η ένταξη των αμερικανικών βάσεων που βρίσκονται στην περιοχή στο ΝΑΤΟ και η ανακοπή της περαιτέρω -κατά Πάιατ- «κακόβουλης ρωσικής επιρροής». Το ζητούμενο και τώρα για τους συμμάχους είναι ακριβώς το ίδιο, με διακύβευμα απείρως μεγαλύτερο. Σπρώχνοντας την Ελλάδα και την Τουρκία σε μια συμφωνία επίλυσης των διαφορών τους («διαφοράς» για εμάς), στόχος είναι η ενοποίηση του γεωπολιτικού χώρου Ελλάδας – Κύπρου – Τουρκίας προς ανακοπή της περαιτέρω ρωσικής καθόδου στην περιοχή. Το αιώνιο πρόβλημα από την εποχή που ανέλαβε ο Ιωάννης Καποδίστριας πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας. Γιατί, άλλωστε, επισκέπτεται τη Θεσσαλονίκη ο Μάικ Πομπέο, ο πρώτος Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών που προσγειώνεται στη συμπρωτεύουσα εδώ και δεκαετίες; (Ο τελευταίος που μετέβη στον Βορρά ήταν ένας αναπληρωτής, ο Στρόουτ Τάλμποτ, επί υπουργού Αμύνης Τσοχατζόπουλου.)
Γιατί, άραγε, οι σύμμαχοί μας πιάνουν «στασίδι» στο λιμάνι της Αλεξανδρουπόλεως, στην είσοδο των Δαρδανελλίων, και θέλουν να βάλουν στην κοινοπραξία και τους Σκοπιανούς; Γιατί, άραγε, ο Μάικ Πομπέο άνοιξε θέμα αποστρατιωτικοποίησης ελληνικών εδαφών του Αρχιπελάγους, με την εντολή να μειώσουμε «το στρατιωτικό μας αποτύπωμα στο Αιγαίο», πριν καν ανέβει στο αεροπλάνο για να ταξιδέψει προς τα μέρη μας; Γιατί ήδη αποκαλύπτονται στα ΜΜΕ πληροφορίες («Ποντίκι», Δημήτρης Μηλάκας) ότι ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών θα απαιτήσει κατά την παραμονή του στην Ελλάδα την απόσυρση του αμερικανικού στρατιωτικού υλικού από τα νησιά του Αιγαίου (πυραυλικά συστήματα) με την -πολύ καθυστερημένη- επίκληση της Συνθήκης των Παρισίων του 1947, της οποίας η χώρα του είναι συμβαλλόμενο μέρος; Γιατί τίθεται σε καραντίνα λόγω κορωνοϊού το Άγιον Όρος συμπτωματικά την εποχή που επρόκειτο να το επισκεφθεί ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ρωσίας; Και, βεβαίως, γιατί η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αγκυρα αποκήρυξε τον Χάρτη της Σεβίλης (επίσημο κείμενο της Ε.Ε.), ο οποίος αναγνώριζε πλήρη επήρεια στο Καστελλόριζο και ένωνε την ελληνική και την κυπριακή ΑΟΖ;
Η απάντηση είναι τόσο καθαρή όσο και στις Πρέσπες: Τα ελληνοτουρκικά ανήκουν στον φάκελο της Μέσης Ανατολής, αλλά και στον φάκελο των σχέσεων ΗΠΑ – Ρωσίας, με επίδικο τον έλεγχο ολόκληρης της περιοχής από τη Λευκορωσία, την Ουκρανία και τον Δούναβη έως την Κρήτη, την Κύπρο και την Αίγυπτο. Μέσα σε αυτόν τον μεγάλο χώρο οι ΗΠΑ θέλουν τους συμμάχους τους ενωμένους και όχι διαιρεμένους, έστω κι αν είναι «εχθροί». Και τις διαφορές τους λελυμένες, έστω κι αν πρέπει να «ρίξουν» κάποιον στη μοιρασιά. Από λίγο έως πολύ. Ό,τι αρχίζει λοιπόν με τις διερευνητικές στην Κωνσταντινούπολη είναι το pregame show. Εκεί θα καταγραφεί και επισήμως η ατζέντα Καλίν: Αιγαίο – Ανατολική Μεσόγειος – Θράκη, όλα ένα «πακέτο». Οταν επιστρέψει με το καλό η αντιπροσωπία μας από εκεί, θα αρχίσει στα κέντρα λήψης των αποφάσεων η… μηρύκασις του προϊόντος, για να δούμε «τρώγεται ή δεν τρώγεται, χωνεύεται ή δεν χωνεύεται;». Δεν θα κάνω προβλέψεις. Ούτε δίκη προθέσεων. Θα προσεύχομαι και θα περιμένω. Έως τότε, ας μείνουμε ψύχραιμοι παρατηρώντας το σημάδεμα της τράπουλας. Στις διεθνείς σχέσεις τίποτε δεν είναι προσωπικό. Απλώς, στη συγκεκριμένη περίοδο, τα συμφέροντα της Δύσης εφάπτονται με τα δικά μας. Δεν ταυτίζονται απολύτως. Εξ ου και οι εις βάρος μας μεροληψίες.