Ο ΑΓΙΟΣ ΘΑΔΔΑΙΟΣ, ο Απόστολος
Η ΑΓΙΑ ΒΑΣΣΑ και τα παιδιά της ΘΕΟΓΝΙΟΣ, ΑΓΑΠΙΟΣ και ΠΙΣΤΟΣ
Ο ΟΣΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ “ό εν Ικονίω”.
Αναλυτικά
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΑΔΔΑΙΟΣ, ο Απόστολος
Εβραίος από την Έδεσσα ο Θαδδαίος και πολύ μορφωμένος στις θείες Γραφές, είχε ανέβει στην Ιερουσαλήμ για προσκύνημα την εποχή του Ιωάννου του Βαπτιστού. Όταν άκουσε το κήρυγμά του και είδε την αγγελική του ζωή, τόσο πολύ εντυπωσιάστηκε, ώστε επεδίωξε και βαπτίστηκε απ’ αυτόν. Μετά όμως, όταν άκουσε τη διδασκαλία και είδε τα θαύματα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τον ακολούθησε μέχρι το σωτήριο Πάθος. Μετά την Ανάληψη του Κυρίου, επέστρεψε στην πατρίδα του Έδεσσα. Εκεί καθάρισε από τη λέπρα τον τοπάρχη Αύγαρο και κατόπιν τον βάπτισε χριστιανό. Αφού δίδαξε και φώτισε με το λόγο της αληθείας πολλούς και ίδρυσε πολλές εκκλησίες στις πόλεις της Συρίας, έφθασε στη Βηρυτό. Ο Θαδδαίος και εκεί με τη χάρη του Θεού δίδαξε το Ευαγγέλιο και βάπτισε πολλούς. Τελικά, εκεί παρέδωσε ειρηνικά το πνεύμα του, αφού στη ζωή του εφάρμοσε πλήρως την εντολή που έδωσε ο Κύριος στους μαθητές Του: “Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντας αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος”1. Πηγαίνετε, δηλαδή, και κάνετε μαθητές σας όλα τα έθνη, βαπτίζοντας αυτούς στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.
Ό Μ. Γαλανός, για τον Απόστολο αυτό αναφέρει: “Μερικοί υποθέτουν ότι πρόκειται για έναν από τους 70 αποστόλους, που καταγόταν από την Έδεσσα, ήταν όμως Ιουδαίος. Αλλά βέβαιο μπορεί να θεωρηθεί, ότι ο απόστολος Θαδδαίος είναι ο υπό το όνομα αυτό φερόμενος μεταξύ των 12. Ονομαζόταν αλλιώς και Λεββαίος και ήταν αδελφός του Ιακώβου του μικρού. Σ’ αυτόν ανήκει και η επιστολή Ιούδα στο Ευαγγέλιο. Διότι καθ’ αυτό Ιούδας ονομαζόταν, τα άλλα δύο ονόματα ήταν πρόσθετα, όπως συμβαίνει πάντοτε στους Ιουδαίους μέχρι και σήμερα. Ο Θαδδαίος κήρυξε το Ευαγγέλιο στη Μεσοποταμία, όπου και έλαβε μαρτυρικό θάνατο”.
1. Ευαγγέλιο Ματθαίου κη’ 19.
Απολυτίκιο. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Θεού του εν σώματι, έπιφανέντος ήμίν, αυτόπτης γενόμενος, και ιερός μαθητής, Θαδδαίε Απόστολε, έλαμψας τοίς εν σκότει, την σωτήριον χάριν ώφθης των εν Έδέσση, ίατήρ λαμπαδούχος· διό τους προσιόντας σοι, σκέπε εκάστοτε.
Η ΑΓΙΑ ΒΑΣΣΑ και τα παιδιά της ΘΕΟΓΝΙΟΣ, ΑΓΑΠΙΟΣ και ΠΙΣΤΟΣ
Ή αγία Βάσσα έζησε στα χρόνια του Διοκλητιανού και κατοικούσε στην Έδεσσα (το πιθανότερο της Μακεδονίας). Είχε παντρευτεί ειδωλολάτρη Ιερέα, τον Ουαλέριο, από τον οποίο απέκτησε τρεις γιους, τον Θεόγνιο, τον Αγάπιο και τον Πιστό. Στη Βάσσα όμως, ψυχή που αγαπούσε την αλήθεια και την αρετή, δόθηκε η ευκαιρία να διδαχθεί και να προσέλθει στη χριστιανική πίστη. Μαζί της έφερε και τους τρεις γιους της, που την αγαπούσαν με όλη τους την καρδιά. Όταν πληροφορήθηκε αυτό το πράγμα ο Ουαλέριος, προσπάθησε με ποικίλα τεχνάσματα να τους επαναφέρει στην ειδωλολατρία. Μάταια όμως. Διότι αντίθετα η Βάσσα αγωνιζόταν αυτή να διαφωτίσει τον ειδωλολάτρη άντρα της. Εξοργισμένος τότε ο Ουαλέριος, κατάγγειλε και τους τέσσερις στον ανθύπατο Βικάριο, που αμέσως διέταξε τη σύλληψή τους. Και ο μεν πρωτότοκος Θεόγνιος, όταν ομολόγησε τον Ιησού αμέσως πέθανε, αφού του έσχισαν τα στήθη και τις πλευρές. Οι δε υπόλοιποι ρίχτηκαν στη φυλακή. Αλλά επειδή δεν κάμφθηκε το φρόνημά τους, τον μεν Αγάπιο τον σκότωσαν, αφού του έγδαραν το δέρμα από το κεφάλι μέχρι το στήθος και κατόπιν έκαψαν το γδαρμένο σώμα. Το μαρτύριο ήταν φρικτό, αλλά ο νεαρός αθλητής φώναξε: “ουδέν ούτως ηδύ, ως το πάσχειν υπέρ Χριστού”. Τον δε τρίτο γιο, τον Πιστό, τον αποκεφάλισαν. Τη μητέρα την άφησαν ελεύθερη. Κατόπιν όμως την συνέλαβε ο έπαρχος Κυζίκου και αφού της έσπασε πόδια και χέρια, την αποκεφάλισε.
Απολυτίκιο. Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης.
Ως καλλίτεκνος μήτηρ τη Τριάδι προσήγαγες, Βάσσα Άθληφόρε θεόφρον, τους καρπούς της κοιλίας σου, Θέογνιον Αγάπιον Πιστόν, αθλήσαντας τω λόγω σου στερρώς· μεθ’ ων θείας απολαύουσα χαρμονής, σώζε τους έκβοώντάς σοι · δόξα τω σε δοξάσαντι Χριστώ, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω ένεργούντι δια σου, πάσιν ίάματα.
Ο ΟΣΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ “ό εν Ικονίω”.
Ή μνήμη του αναγράφεται στο Σιναϊτικό κώδικα 631