Ένα άρθρο του Kirill Dmitriev, διευθύνοντα συμβούλου του Ρωσικού Ταμείου Άμεσων Επενδύσεων, που αφηγείται την ιστορία πίσω από τη δημιουργία του εμβολίου της Ρωσίας κατά του κορωνοϊού και υπογραμμίζει την προθυμία συνεργασίας της με τη διεθνή κοινότητα, απορρίφθηκε από τα ΜΜΕ της Δύσης.
Αυτό αναφέρει η ιστοσελίδα Sputnik, η οποία αποφάσισε να το δημοσιεύσει, σχολιάζοντας χαρακτηριστικά: «…αυτές οι πληροφορίες είναι κρίσιμες για τη διεθνή προσπάθεια που γίνεται για να αντιμετωπιστεί η μεγαλύτερη παγκόσμια πρόκληση και θέλουμε οι αναγνώστες να αποφασίσουν μόνοι τους γιατί αυτή η ανάλυση απορρίφθηκε».
Αναλυτικά το άρθρο του Kirill Dmitriev:
Η επιτυχία της Ρωσίας να αναπτύξει το εμβόλιο για τον κορονοϊό θα «ριζώσει» στην Ιστορία
Η «στιγμή του Sputnik» είναι γεγονός. Το ρωσικό εμβόλιο «Sputnik V» έγινε το πρώτο καταγεγραμμένο εμβόλιο για τον κορονοϊό, ξυπνώντας μνήμες από την εκτόξευση του σοβιετικού δορυφόρου το 1957, η οποία άνοιξε τις πύλες του Διαστήματος για εξερεύνηση από τον άνθρωπο. Αυτή η νέα εποχή οδήγησε όχι μόνο στον ανταγωνισμό ΗΠΑ-ΕΣΣΔ, αλλά και τη συνεργασία, όπως ήταν η κοινή αποστολή Apollo-Soyuz.
Το εμβόλιο για τον κορονοϊό αποτελεί πρώτη προτεραιότητα σε ολόκληρο τον κόσμο και πολλές χώρες, οργανισμοί και εταιρείες υποστηρίζουν ότι βρίσκονται πολύ κοντά στο να αναπτύξουν ένα. Μέχρι το τέλος του έτους κάποιες χώρες είναι πιθανόν να έχουν τα δικά τους εμβόλια για τον κορονοϊό. Είναι σημαντικό, πολιτικά εμπόδια να μην αποτρέψουν τις καλύτερες διαθέσιμες τεχνολογίες από το να χρησιμοποιηθούν προς όφελος όλων των λαών μπροστά στην πιο σοβαρή πρόκληση που αντιμετώπισε η ανθρωπότητα εδώ και δεκαετίες.
Δυστυχώς, αντί να ασχολούνται με την επιστήμη πίσω από το εγκεκριμένο εμβόλιο που ανέπτυξε η Ρωσία, κάποιοι πολιτικοί και διεθνή ΜΜΕ επέλεξαν να επικεντρωθούν στην πολιτική και στις προσπάθειες να υποβαθμιστεί η αξιοπιστία του ρωσικού εμβολίου. Πιστεύουμε ότι μια τέτοιου είδους προσέγγιση είναι αντιπαραγωγική και καλούμε σε μια πολιτική «εκεχειρία» για τα εμβόλια εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού.
Δεν είναι ευρέως γνωστό ότι η Ρωσία είναι από τους παγκόσμιους ηγέτες στην έρευνα για εμβόλια στο βάθος των αιώνων. Η αρχή έγινε το 1768 επί Αυτοκράτειρας Αικατερίνης της Μεγάλης όταν αναπτύχθηκε το πρώτο ρωσικό εμβόλιο για την ευλογιά, 30 χρόνια πριν το αντίστοιχο αμερικανικό εμβόλιο.
Το 1892 ο Ρώσος επιστήμονας Ντιμίτρι Ιβανόφσκι παρατήρησε ένα ασυνήθιστο φαινόμενο καθώς μελετούσε φύλλα καπνού μολυσμένα με ιό του μωσαϊκού. Τα φύλλα παρέμειναν μολυσμένα, ακόμα και όταν ο επιστήμονας απομάκρυνε τα βακτήρια. Αν και θα περνούσε σχεδόν μισός αιώνας μέχρι ο πρώτος ιός να παρατηρηθεί από μικροσκόπιο, η έρευνα του Ιβανόφσκι είχε ως αποτέλεσμα να γεννηθεί μια νέα επιστήμη που ονομάστηκε ιολογία.
Από την εποχή της ανακάλυψης του Ιβανόφσκι, η Ρωσία υπήρξε μια από τις ηγέτιδες χώρες στην ιολογία και στην έρευνα εμβολίων, βγάζοντας δεκάδες ταλαντούχους επιστήμονες όπως ο ερευνητής Νικολάι Γκαμαλέγια, ο οποίος σπούδασε στο εργαστήριο του Γάλλου βιολόγου Λουί Παστέρ στο Παρίσι και το 1886 άνοιξε τον δεύτερο στον κόσμο κέντρο εμβολίων για τη λύσσα.
Η Σοβιετική Ένωση συνέχισε να υποστηρίζει την έρευνα στους ιούς και στα εμβόλια. Όλοι όσοι γεννήθηκαν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο εμβολιάστηκαν υποχρεωτικά για την πολιομυελίτιδα, τη φυματίωση και τη διφθερίτιδα. Σε ένα σπάνιο παράδειγμα συνεργασίας την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, τρεις κορυφαίοι Σοβιετικοί ιολόγοι επισκέφθηκαν τις ΗΠΑ το 1955 ώστε να χρησιμοποιηθεί για δοκιμές στη Σοβιετική Ένωση το αμερικανικό εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας, μιας θανατηφόρας ασθένειας από την οποία είχαν χάσει τη ζωή τους εκατομμύρια άνθρωποι. Εάν τότε μπορέσαμε να συνεργαστούμε, μπορούμε και πρέπει να το κάνουμε και τώρα.
Δεκαετίες προσπαθειών από Ρώσους και Σοβιετικούς επιστήμονες οδήγησαν στη δημιουργία μιας εξαιρετικής υποδομής για έρευνες, όπως το Εθνικό Κέντρο Επιδημιολογίας και Μικροβιολογίας που έλαβε το όνομα του Νικολάι Γκαμαλέγια. Αυτή η υποδομή εκτείνεται από μια από τις πιο πλούσιες «βιβλιοθήκες σχετικά με τους ιούς» στον κόσμο, που δημιουργήθηκε με μια μοναδική τεχνική συντήρησης, μέχρι τα πειραματικά κέντρα αναπαραγωγής ζώων. Είμαστε περήφανοι γι’ αυτή την κληρονομιά, που μας επέτρεψε να δημιουργήσουμε το πρώτο εγκεκριμένο εμβόλιο για την COVID-19 στον κόσμο. Ήδη έχουμε δεχθεί διεθνή αιτήματα για 1 δισεκατομμύριο δόσεις του εμβολίου μας και έχουμε φτάσει σε συμφωνία για την παραγωγή 500 εκατομμυρίων δόσεων ετησίως με πρόθεση να την αυξήσουμε.
Το πραγματικό μυστικό
Σήμερα, πολλά ΜΜΕ και πολιτικοί στη Δύση αμφισβητούν την ταχύτητα ανάπτυξης του ρωσικού εμβολίου για την COVID-19, εγείροντας αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα και τη γνησιότητά του. Το μυστικό πίσω από αυτή την ταχύτητα είναι η εξειδίκευση της Ρωσίας στην έρευνα για τα εμβόλια. Από τη δεκαετία του 1980, το Κέντρο Γκαμαλέγια ηγήθηκε της προσπάθειας για ανάπτυξη μιας τεχνολογικής πλατφόρμας που χρησιμοποιεί, αδενοϊούς -οι οποίοι αναπτύσσονται στους ανθρώπινους αδένες και μεταδίδονται συνήθως με το κοινό κρύωμα- ως «φορείς» ή οχήματα, που μπορούν να μεταφέρουν γενετικό υλικό από άλλον ιό στο κύτταρό του.
Το γονίδιο του αδενοϊού, που προκαλεί τη μόλυνση, απομακρύνεται καθώς εισχωρεί το γονίδιο με τον κώδικα της πρωτεΐνης από άλλον ιό. Το εισερχόμενο στοιχείο, παρότι είναι μικρό, δεν αποτελεί επικίνδυνο τμήμα του ιού και είναι ασφαλές για το σώμα, βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα να αντιδράσει και να παράξει αντισώματα, τα οποία μας προστατεύουν από τη μόλυνση.
Με την τεχνολογική πλατφόρμα των φορέων αδενοϊών γίνεται πιο εύκολη και πιο γρήγορη η ανάπτυξη νέων εμβολίων με τoν μετασχηματισμό του αρχικού μεταφορέα με γενετικό υλικό από νεοσχηματισμένους ιούς. Τέτοια εμβόλια προκαλούν ισχυρή αντίδραση στο ανθρώπινο σώμα, προκειμένου να χτιστεί ανοσία και ενώ η συνολική διαδικασία μετατροπής των φορέων και οι πιλοτικές δοκιμές διαρκούν μόνο μερικούς μήνες.
Οι ανθρώπινοι αδενοϊοί θεωρούνται από τους πιο εύκολους να μηχανικοποιηθούν με αυτόν τον τρόπο και έτσι έχουν καταστεί πολύ δημοφιλείς ως μεταφορείς. Από την αρχή της πανδημίας της COVID-19 αυτό που έκαναν οι Ρώσοι ερευνητές ήταν να αποσπάσουν ένα κωδικοποιημένο γονίδιο από τον κορονοϊό και να το εισάγουν σε έναν γνωστό μεταφορέα αδενοϊό για παράδοση μέσα στο ανθρώπινο κύτταρο. Αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν αυτήν την ήδη εγκεκριμένη και διαθέσιμη τεχνολογία από το να βαδίσουν σε αχαρτογράφητη περιοχή.
Οι πιο πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν ότι δύο δόσεις με το συγκεκριμένο εμβόλιο χρειάζονται για να δημιουργήσουν μακράς διαρκείας ανοσία. Από το 2015 Ρώσοι ερευνητές εξέταζαν την προσέγγιση με δύο φορείς και έτσι χρησιμοποίησαν στο εμβόλιο του κορονοϊού δύο φορείς αδενοϊούς, τον Ad5 και τον Ad26. Με αυτόν τον τρόπο, ξεγελιέται το σώμα, το οποίο έχει αναπτύξει ανοσία για τον πρώτο τύπο φορέα και ενισχύει το αποτέλεσμα του εμβολίου, με τη δεύτερη ένεση να χρησιμοποιεί διαφορετικό φορέα.
Είναι σαν δύο τρένα να προσπαθούν να παραδώσουν ένα σημαντικό φορτίο στο ανθρώπινο σώμα, που το χρειάζεται για να μπορεί να παράξει αντισώματα. Χρειάζεται το δεύτερο τρένο να βεβαιωθεί ότι το φορτίο θα φτάσει στον προορισμό του. Το δεύτερο τρένο θα πρέπει να είναι διαφορετικό από το πρώτο, το οποίο ήδη δέχτηκε επίθεση από το ανοσοποιητικό σύστημα και έχει ήδη εξοικειωθεί μαζί του. Έτσι, ενώ άλλοι που αναπτύσσουν εμβόλια έχουν ένα τρένο, εμείς έχουμε δύο.
Με την προσέγγιση των δύο φορέων το Κέντρο Γκαμαλέγια ανέπτυξε και καταχώρησε το εμβόλιο κατά του ιού Έμπολα. Το συγκεκριμένο εμβόλιο χρησιμοποιήθηκε σε χιλιάδες ανθρώπους τα τελευταία χρόνια δημιουργώντας ένα εγκεκριμένο πρόγραμμα για το εμβόλιο για τον κορονοϊό. Περίπου 2.000 άνθρωποι στη Γουινέα εμβολιάστηκαν με τα εμβόλια του Γκαμαλέγια την περίοδο 2017-2018 και το Κέντρο Γκαμαλέγια έχει διεθνή πατέντα για το εμβόλιό του για τον ιό Έμπολα.
Η προσέγγιση των δύο φορέων
Το Κέντρο Γκαμαλέγια χρησιμοποίησε φορείς αδενοϊών για να αναπτύξει εμβόλια κατά της γρίπης και κατά του αναπνευστικού συνδρόμου της Μέσης Ανατολής (MERS). Αμφότερα τα εμβόλια βρίσκονται προς το παρόν σε προχωρημένα επίπεδα κλινικών δοκιμών. Αυτά τα επιτεύγματα δείχνουν ότι τα ρωσικά εργαστήρια δεν σπαταλούσαν τον χρόνο τους τις τελευταίες δεκαετίες, την ώρα που η διεθνής φαρμακοβιομηχανία συχνά υποτιμούσε τη σημασία της έρευνας νέων εμβολίων καθώς δεν υπήρχαν απειλές για την παγκόσμια υγεία στην προ κορονοϊού εποχή.
Κι άλλες χώρες ακολουθούν το παράδειγμά μας με την ανάπτυξη εμβολίων που βασίζονται στους φορείς αδενοϊών. Το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης χρησιμοποιεί αδενοϊό από πίθηκο, το οποίο όμως δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ πριν σε εγκεκριμένο εμβόλιο, πράγμα που έχει συμβεί με τους ανθρώπινους αδενοϊούς. Η αμερικανική εταιρεία Johnson & Johnson χρησιμοποιεί τον αδενοϊό Ad26 και η κινεζική CanSino τον αδενοϊό Ad5, τους ίδιους φορείς που χρησιμοποιεί και το Κέντρο Γκαμαλέγια, χωρίς όμως να χρησιμοποιούν την προσέγγιση των δύο φορέων. Και οι δυο εταιρείες έχουν λάβει μεγάλες παραγγελίες εμβολίων από τις κυβερνήσεις των χωρών τους.
Η τεχνική των δύο φορέων, που αναπτύχθηκε από τους επιστήμονες του Κέντρου Γκαμαλέγια είναι μοναδική και διαφοροποιεί το ρωσικό εμβόλιο από τα υπόλοιπα εμβόλια, που βασίζονται στους φορείς αδενοϊών και τα οποία αναπτύσσονται παγκοσμίως. Επίσης, εμβόλια που βασίζονται στους φορείς αδενοϊών έχουν ξεκάθαρα πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλα εμβόλια του αγγελιαφόρου RNA (mRNA).
Τα υποψήφια εμβόλια mRNA, που υποβάλλονται σε κλινικές δοκιμές στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες, δεν χρησιμοποιούν φορείς για την παράδοση, αλλά έναν αγγελιοφόρο RNA με κωδικό πρωτεΐνης κορονοϊού, «τυλιγμένο» σε λιπιδική εμβράνη. Μια τεχνική που είναι υποσχόμενη αλλά έχει παρενέργειες, ιδίως στη γονιμότητα, που δεν έχουν διερευνηθεί ακόμα σε βάθος. Κανένα εμβόλιο mRNA δεν έχει ακόμα εγκριθεί παγκοσμίως. Πιστεύουμε ότι στον παγκόσμιο αγώνα του εμβολίου για να καταπολεμηθεί ο κορονοϊός τα εμβόλια με τους φορείς αδενοϊών θα είναι οι νικητές, αλλά ακόμα και σε αυτήν την κατηγορία το εμβόλιο του Γκαμαλέγια έχει το προβάδισμα.
Αντιμετωπίζοντας τον σκεπτικισμό
Το ρωσικό εμβόλιο είναι πλέον έτοιμο και καταχωρημένο. Οι πρώτες δύο φάσεις των κλινικών δοκιμών έχουν ολοκληρωθεί και τα αποτελέσματά τους θα δημοσιευθούν σύμφωνα με τις διεθνείς απαιτήσεις. Αυτά τα έγγραφα θα παρέχουν λεπτομερείς πληροφορίες για το εμβόλιο, περιλαμβανομένων των ακριβών επιπέδων των αντισωμάτων όπως καταγράφηκαν στις δοκιμές τρίτων, όπως και στην κλινική δοκιμή του Γκαμαλέγια και αναγνωρίζουν τα πιο αποτελεσματικά αντισώματα που επιτίθενται στον κορονοϊό.
Θα δείχνουν επίσης ότι όλοι όσοι συμμετείχαν στις κλινικές δοκιμές ανέπτυξαν 100% ανοσία στην COVID-19. Πειράματα σε συριακά χάμστερ -ζώα που συνήθως πεθαίνουν από τον κορονοϊό- έδειξαν 100% προστασία και απουσία οποιασδήποτε ζημιάς στους πνεύμονες, αφότου έλαβαν τη θανάσιμη δόση. Μετά την καταχώρηση θα πραγματοποιήσουμε διεθνείς κλινικές δοκιμές σε τρεις χώρες. Η μαζική παραγωγή του εμβολίου αναμένεται να ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο και ήδη βλέπουμε ότι υπάρχει παγκόσμιο ενδιαφέρον για το εμβόλιο.
Ο σκεπτικισμός στα διεθνή μέσα ενημέρωσης και τους πολιτικούς βγήκε στην επιφάνεια μόλις η Ρωσία ανακοίνωσε τα σχέδιά της για μαζική παραγωγή εμβολίου για την COVID-19. Όταν μίλησα σε δυτικά ΜΜΕ, πολλά αρνήθηκαν να συμπεριλάβουν στα ρεπορτάζ τους βασικά στοιχεία για το ρωσικό εμβόλιο για τον κορονοϊό. Αντιμετωπίζουμε αυτόν τον σκεπτικισμό ως προσπάθεια να υποβαθμιστούν οι προσπάθειές μας να αναπτύξουμε ένα αξιόπιστο εμβόλιο που θα σταματήσει την πανδημία και θα συνδράμει στην επανέναρξη της παγκόσμιας οικονομίας.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ρωσία αντιμετωπίζει διεθνή δυσπιστία λόγω της υπεροχής της στην επιστήμη, όταν η πολιτική εμποδίζει επιστημονικές ανακαλύψεις και θέτει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Κατά τη διάρκεια της έξαρσης της πολιομυελίτιδας στην Ιαπωνία τη δεκαετία του 1950, όταν οι Γιαπωνέζες μητέρες που έχαναν τα παιδιά τους από την ασθένεια, διαδήλωσαν κατά της κυβέρνησής τους, που είχε απαγορεύσει την εισαγωγή των σοβιετικών εμβολίων για την πολιομυελίτιδα για πολιτικούς λόγους. Οι διαδηλώτριες πέτυχαν τον στόχο τους και η απαγόρευση ήρθη σώζοντας περισσότερα από 20 εκατομμύρια παιδιά στην Ιαπωνία.
Σήμερα η πολιτική εμποδίζει και πάλι τη ρωσική τεχνολογία, η οποία προσπαθεί να σώσει ζωές σε ολόκληρο τον κόσμο. Η Ρωσία είναι ανοικτή σε διεθνή συνεργασία για την καταπολέμηση αυτής και άλλων μελλοντικών πανδημιών. Όπως είχε πει ο Σοβιετικός εκπρόσωπος σε ένα διεθνές συνέδριο για το εμβόλιο της πολιομυελίτιδας στην Ουάσινγκτον το 1960, απαντώντας σε ερωτήσεις του κοινού για την ασφάλεια του εμβολίου:
«Εμείς στη Ρωσία αγαπάμε τα παιδιά μας και θέλουμε να είναι καλά όπως νιώθουν και οι άνθρωποι στις ΗΠΑ και οπουδήποτε αλλού στον κόσμο».
Η φράση του έγινε δεκτή με θερμά χειροκροτήματα και οι κοινές προσπάθειες για το εμβόλιο συνεχίστηκαν. Η ευημερία των επόμενων γενεών είναι αυτό που θα πρέπει να μας απασχολεί τώρα. Όλες οι χώρες στον κόσμο πρέπει να αφήσουν την πολιτική στην άκρη και να εστιάσουν στο να βρουν τις καλύτερες λύσεις και τεχνολογίες, προκειμένου να προστατεύσουν τους λαούς τους και να συνεχιστεί η οικονομική δραστηριότητα.
Το Ταμείο μας έχει ήδη εξασφαλίσει συνεργασίες με πέντε χώρες για την κοινή παραγωγή του ρωσικού εμβολίου. Ίσως κάποια στιγμή, λόγω της συνεργασίας μας στην καταπολέμηση της COVID-19, να μπορέσουμε να αναθεωρήσουμε και να εγκαταλείψουμε τους πολιτικά υποκινούμενους περιορισμούς στις διεθνείς σχέσεις, που έχουν καταστεί απαρχαιωμένοι και αποτελούν εμπόδιο για τις συντονισμένες προσπάθειες για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων.
* Ο Κίριλ Ντιμιτρίεφ είναι ο διευθύνων σύμβουλος του Ρωσικού Ταμείου Άμεσων Επενδύσεων, με προϋπολογισμό 50 δισεκατομμύρια δολάρια.