Η επιθετικότητα της Τουρκίας, οι εντάσεις που προκαλεί η κατοχική δύναμη, που αποτελούν ένα συνεχές φλερτ με θερμό επεισόδιο, όπως και οι εξελίξεις στο Κυπριακό, που ενδεχομένως να είναι καταιγιστικές μετά την παράνομη ψηφοφορία στα κατεχόμενα τον Οκτώβρη, για ανάδειξη κατοχικού ηγέτη, συνθέτουν το παζλ των εξελίξεων.
Η Τουρκία είναι προβλεπτή, εξαγγέλλει και υλοποιεί, συνεπώς δεν υπάρχει πολυτέλεια για υποβάθμιση των τουρκικών ενεργειών. Ως εκ τούτου, θα πρέπει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης να μεταβεί το συντομότερο δυνατόν στην Αθήνα για να συζητήσει με τον Έλληνα Πρωθυπουργό την από κοινού αντιμετώπιση των τουρκικών επεκτατικών ενεργειών. Μια συζήτηση τετ α τετ και στη συνέχεια ενδεχομένως στην παρουσία των υπουργών Εξωτερικών, Άμυνας και των στρατιωτικών επιτελών.
Η μετάβαση, στις 2 Ιουλίου, στην Αθήνα του ΥΠΕΞ, Νίκου Χριστοδουλίδη, για συνομιλίες με τον Έλληνα ομόλογό του, Νίκο Δένδια, να καταστεί προπομπός της επίσκεψης Αναστασιάδη.
Γιατί πρέπει να επισκεφθεί ο Κύπριος Πρόεδρος την Αθήνα;
Πρώτα πρέπει να ξεκαθαρίσει κατά πόσο και η Αθήνα αντιμετωπίζει ως ενιαίο τον χώρο από τον Έβρο μέχρι την Κύπρο. Αυτό αποτελεί βασικό στοιχείο στη διαμόρφωση μιας κοινής γραμμής διαχείρισης. Για να προχωρήσει αυτό θα πρέπει πρωτίστως να καταστεί σαφές πως ό,τι κάνει η Τουρκία στην Κύπρο, επηρεάζεται και η Ελλάδα. Τούτο, άλλωστε, επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι οι προκλήσεις άρχισαν (και συνεχίζονται) στην κυπριακή ΑΟΖ και προχωρούν και στη θαλάσσια περιοχή της Ελλάδος. Οι δε παραβιάσεις του εναέριου χώρου έχουν αυξηθεί.
Δεύτερο, πρέπει να διαμορφωθεί σχέδιο ανάσχεσης και αποτροπής σε όλα τα πεδία. Πρωτίστως πολιτικά, διπλωματικά αλλά και στρατιωτικά. Είναι σαφές πως η σύγκρουση δεν είναι επιλογή, θα πρέπει, ωστόσο, να υπάρξει αντίδραση σε περίπτωση επίθεσης. Όλα αυτά δεν μπορούν να γίνουν την υστάτη (αν και ενδέχεται να είμαστε ήδη στο παρά πέντε). Χρειάζεται προετοιμασία, σχέδιο και αποφασιστικότητα.
Είναι σαφές πως το αθηναϊκό κράτος προσεγγίζει από απόσταση τα όσα διαδραματίζονται εκτός Αττικής! Δεν ευδοκιμούν μόνο οι επιδερμικές προσεγγίσεις ότι «η Κύπρος κείται μακράν», αλλά και «κοσμοπολίτικες» ιδέες για το πώς θα πρέπει «να τα βρούμε με την Τουρκία». Με προσαρμογή, πάντα, στις τουρκικές αξιώσεις για να αποφευχθούν, δήθεν, τα χειρότερα.
Θα πρέπει να τεθούν σε μια συζήτηση όλα στο τραπέζι. Να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Να απαντηθούν όσα πολλές φορές δεν λέγονται ευθέως, αλλά αφήνονται να διατυπωθούν από αρθρογράφους συστημικών ΜΜΕ των Αθηνών. Ότι «η Κύπρος είναι βαρίδι», πως η Λευκωσία κάνει… μαξιμαλισμούς και φορτώνει την Αθήνα με προβλήματα. Αυτά ενδεχομένως να τα σκέφτονται στο Μαξίμου, στη Βασιλίσσης Σοφίας, αλλά προφανώς δεν μπορούν να τα πουν. Ενδεχομένως να το υπονοούν σε κάποιες συζητήσεις αλλά δεν φτάνουν στο σημείο να τα εκφράσουν. Υπάρχουν, άλλωστε, τρόποι να σταλεί το μήνυμα προς τους Κυπρίους. Διά των ΜΜΕ.
Δεν είναι της ώρας να παρελθοντολογήσουμε, να αναφερθεί κανείς σε ευθύνες. Αυτή είναι η ώρα της από κοινού αντιμετώπισης της τουρκικής επιθετικότητας. Η Άγκυρα σχεδιάζει και υλοποιεί αντιμετωπίζοντας συνολικά τον ελληνισμό. Έτσι θα πρέπει να αντιμετωπιστεί και η Τουρκία.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα πρέπει να μεταβεί στην Αθήνα το συντομότερο. Για να ξεκαθαρίσουν όλα. Όχι για να πάρει ο καθένας τον δρόμο του, αλλά για να βαδίσουν μαζί Ελλάδα και Κύπρος στη βάση ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού αποτροπής. Χρειάζεται σχέδιο, χρειάζεται εμβάθυνση της συνεργασίας. Να γίνει μια θεσμοθετημένη συμμαχία, με κοινά όργανα συντονισμού και διαμόρφωσης πολιτικής. Υπάρχει, για παράδειγμα, Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, αν και δεν λειτουργεί πλέον. Με την Κύπρο δεν συστήνεται θεσμοθετημένο όργανο για να μην θυμώσει ο Ερντογάν;
Η Τουρκία δεν αντιμετωπίζεται με ευχολόγια και ρητορικές εξάρσεις. Θα πρέπει για μια τουλάχιστον φορά να μη λειτουργήσουν με προβλέψιμο τρόπο η Αθήνα και Λευκωσία. Να απαλλαγούν από τα σύνδρομα του φόβου και τις πολιτικές κατευνασμού. Κι αυτά πρέπει να γίνουν τώρα, καθώς αύριο μπορεί να είναι αργά.
Κώστας Βενιζέλος