Ο ανεκτίμητος για την ελληνική επανάσταση Αναγνωσταράς

Ο Χρήστος «Αναγνώστης» Παπαγεωργίου ή Αναγνωσταράς (Πολιανή Μεσσηνίας, 1760 – Σφακτηρία Μεσσηνίας, 8 Μαΐου 1825) ήταν σπουδαίος Έλληνας οπλαρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.

Συνέβαλε καθοριστικά στην Απελευθέρωση της Καλαμάτας, ενώ ήταν ένας από τους επικεφαλής των Ελληνικών δυνάμεων στην Πτώση της Σφακτηρίας όπου έπεσε ηρωικά στο καθήκον μαζί με τον Ναύαρχο Αναστάσιο Τσαμαδό και τον Ιταλό Φιλέλληνα Σαντόρε ντι Σανταρόζα.
Η προσφορά του στον αγώνα ως μέλος της Φιλικής Εταιρείας χαρακτηρίζεται ανεκτίμητη. Η Ελληνική Πολιτεία τον τίμησε μετά θάνατον με τον βαθμό του Στρατηγού.
Ονομαζόταν Χρήστος αλλά επειδή ήταν μεγάλου αναστήματος και ήταν «αναγνώστης» στην εκκλησία τον ονόμαζαν Αναγνωσταρά. Ο ίδιος υπέγραφε σαν Αναγνώστης Παπαγεωργίου.
Ασχολήθηκε με το εμπόριο επειδή όμως σκότωσε σε καυγά με τον προεστό Κ. Δικαίο έφυγε στα βουνά και έγινε κλέφτης. Υπήρξε παλαιός κλέφτης και σημαντικός οπλαρχηγός της Επανάστασης του 1821.
Συνεργάστηκε με τους Ρώσους, τους Γάλλους και τους Άγγλους και χρημάτισε ως ταγματάρχης στα Επτάνησα. Ήταν περίφημος για τους τρόπους του και την ικανότητά του να πείθει και να ραδιουργεί επιτήδεια.
Πριν από την επανάσταση πήγε στην Ρωσία μετά το πνιγμό των δύο γιων του για να ανταμώσει τον Καποδίστρια και τον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Ο Καποδίστριας το 1819 έκανε κατήχηση στους καπεταναίους που υπηρετούσαν στα Ρωσικά τάγματα στην πατρίδα του την Κέρκυρα και συνάντησε πολλούς που ήταν δυσαρεστημένοι, επειδή οι Ρώσοι δεν τους πλήρωναν τους μισθούς. Οι καπεταναίοι είχαν κάνει και ένσταση στον Ρώσο Αυτοκράτορα, αλλά οι μισθοί μέναν απλήρωτοι. O Καποδίστριας τότε υποσχέθηκε να μεσιτεύσει για να πληρωθούν οι λογαριασμοί, σαν αντάλλαγμα όμως απαίτησε την δραστηριοποίηση των καπεταναίων προς όφελος της επανάστασης. Έτσι και έγινε.
Ο Αναγνωσταράς το 1817 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και πραγματοποίησε περιοδείες στη Μακεδονία για τη μύηση νέων μελών και την προετοιμασία του αγώνα. Η εκεί μετάβασή του ωφέλησε πολύ την κατάσταση των πραγμάτων της Πελοποννήσου και την δύναμη αυτής, διαφωτίζοντας και εμψυχώνοντας τους εκεί Έλληνες.
Γύρισε στην Ελλάδα και μύησε πολλούς Έλληνες, ανάμεσά στους οποίους ήταν ο Νίκος Παναγιωταράς και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Ακόμη, πήγε στα νησιά Ύδρα και Σπέτσες για να διαδώσει τις ιδέες της επανάστασης.
Αργότερα έγινε αρχηγός και συνεργάστηκε με τον Πετμεζά, τον Κολοκοτρώνη, τον Ζαχαριά, τον Κεφάλα, τον Παπατσώνη και άλλους. Τους συγκέντρωσε όλους και πολιόρκησαν από κοινού με 2500 στρατιώτες την Καρύταινα. Η πολιορκία αυτή διαλύθηκε όταν οι Τούρκοι έλαβαν ενίσχυση από την Τριπολιτσά. Από εκεί ο Αναγνωσταράς πήγε στην Στεμνίτσα μαζί με άλλους καπεταναίους και από εκεί πάλι τράβηξε για το Λεοντάρι. Έπειτα συναντήθηκε μαζί με πολλούς άλλους στο Βαλτέτσι, όπου οι Έλληνες βρήκαν αντίσταση των Τούρκων και σκορπίστηκαν πάλι. Ο Αναγνωσταράς από εκεί αναχώρησε για τα Μεσσηνιακά Φρούρια και προετοίμασε την πολιορκία. Ο εκεί ευρισκόμενος Δημήτριος Υψηλάντης όταν το έμαθε πήγε στο Άργος για να τον υποδεχτεί και να τον πάρει μαζί του όπως και έγινε για την πολιορκία της Τριπολιτσάς.
Η απελευθέρωση της Καλαμάτας οφείλεται σε μεγάλο ποσοστό σ’ αυτόν. Έλαβε μέρος σε πολλές μάχες και παρακίνησε τους κατοίκους γενικεύοντας την επανάσταση στις επαρχίες Τρυφυλλίας και Ολυμπίας.
Αργότερα αναμείχτηκε στα πολιτικά πράγματα. Επί κυβερνήσεως του Θ. Κουντουριώτη έγινε Υπουργός Πολέμου και με αυτό το αξίωμα εκστράτευσε εναντίον του Ιμπραήμ Πασά.
Εναντιώθηκε στον Κολοκοτρώνη και γι’ αυτό όταν οι κοτζαμπάσηδες τον διόρισαν υπουργό πολέμου αρνήθηκε να τον αποφυλακίσει.
Σκοτώθηκε όταν υπεράσπιζε την Σφακτηρία στους Ναυαρίνους όταν οι Άραβες έκαναν εισβολή από ξηρά και θάλασσα για την πολιορκία του Νεοκάστρου.
wikipedia