Διαδικτυακή έκρηξη των ΜΜΕ επί κορονοϊού

Πανηγυρισμοί και γκρίνιες, ρεκόρ απήχησης και ζημίες. Στην εποχή του κορονοϊού τα μίντια παρά τις επιτυχίες που σημειώνουν αγωνίζονται για να επιβιώσουν. Χρειάζεται ο ανεξάρτητος Τύπος ένα νέο μοντέλο λειτουργίας;

«Ο κόσμος ψάχνει αυτή τη στιγμή μίντια που δίνουν μια κατεύθυνση και που τάσσονται υπέρ της κοινωνικής συνοχής» δηλώνει στην Deutsche Welle ο Ράινερ Έσερ, διευθυντής του δημοσιογραφικού οργανισμού ZEIT. «Αυτή η κρίση φέρνει μαζί της μεγάλες ευκαιρίες για τα ποιοτικά μίντια και μεγάλες αλλαγές στο επίπεδο της τεχνολογίας» συμπληρώνει.
Οι αριθμοί δικαιώνουν τον Ράινερ Έσερ. Σύμφωνα με την Ένωση Πληροφόρησης για τη Διάδοση της Διαφήμισης IVW, η διαδικτυακή χρήση της Zeit Online αυξήθηκε από 82 εκατομμύρια κλικ τον Φεβρουάριο στα 144 εκατομμύρια τον Μάρτιο. Η διαδικτυακή σελίδα του Spiegel.de από τα 222 εκατομμύρια κλικ έφτασε στα 392 και η Bild.de από τα 486 εκατομμύρια άγγιξε τα 688 εκατομμύρια.
Παρά όμως το ρεκόρ απήχησης στο διαδίκτυο κανείς δεν πανηγυρίζει πραγματικά διότι η πανδημία του κορωνοϊού έπληξε πάρα πολύ τον τομέα της διαφήμισης. Σύμφωνα με τον σύνδεσμο εκδοτών εφημερίδων και περιοδικών (BDZV) «τα έσοδα έχουν μειωθεί δραματικά». Δεν υπάρχουν ταξίδια, δεν γίνονται εκδηλώσεις, τα εστιατόρια κλειστά, πλήρης ακινησία. Αντ’ αυτού οι εφημερίδες αργοπεθαίνουν και πολλοί δημοσιογραφικοί οργανισμοί εισήγαγαν τη μειωμένη απασχόληση.
Οι καιροί άλλαξαν …
Ο κορωνοϊός σκοτώνει τον κλάδο; Ο Στέφεν Γκρίμπεργκ, ειδικός σε θέματα ΜΜΕ, δηλώνει πως «και χωρίς τον κορωνοϊό τα έσοδα από τη διαφήμιση θα είχαν μειωθεί πολύ, τόσο στον έντυπο όσο και στον ηλεκτρονικό Τύπο».
Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή έχει κάνει πολύ δύσκολη τη ζωή των ΜΜΕ εδώ και πολλά χρόνια. Τα έξοδα για τις έντυπες εκδόσεις δεδομένης της μείωσης των πωλήσεων αυξάνονται διαρκώς. Μόνο τα δημόσια ΜΜΕ, χάρη στο γεγονός ότι χρηματοδοτούνται με τις ειδικές υποχρεωτικές εισφορές, μέχρι στιγμής δεν αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αλλαγής των καιρών είναι ότι η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία εφημερίδα στη Γερμανία, η Bild, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2010 πουλούσε 3,2 εκατομμύρια αντίτυπα, δέκα χρόνια αργότερα, το πρώτο τρίμηνο του 2020 έπεσε στα 1,3 εκατομμύρια.
Για τον λόγο αυτό ακούγονται διάφορες προτάσεις. Για παράδειγμα ο υπουργός Οικονομικών της Αυστραλίας Τζος Φράιντενμπεργκ θέλει να επιβάλει στους ισχυρούς του ψηφιακού κόσμου, όπως την Google και το Facebook, ειδικά τέλη για τη χρηματοδότηση των ΜΜΕ.
Ο Ράινερ Έσερ από την ZEIT δεν βρίσκει καθόλου καλή αυτή την ιδέα. Αυτό που κυρίως τον ενδιαφέρει είναι πώς μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικότερα την τεράστια εμβέλεια που προσφέρουν αυτές οι δυο διαδικτυακές πλατφόρμες.
Περισσότεροι συνδρομητές στα διαδικτυακά μέσα
Τόσο ο Ράινερ Έσερ όσο και ο Στέφεν Γκρίμπεργκ ελπίζουν πως, παρά τις δυσκολίες, η σημερινή κρίση του κορωνοϊού θα καταφέρει να δώσει μια ώθηση στα μίντια. Περισσότερες ειδήσεις, περισσότεροι συνδρομητές άρα και περισσότερα χρήματα. «Η προθυμία να πληρώνεις τη δημοσιογραφία στο διαδίκτυο αυξάνεται διότι η σοβαρή πληροφόρηση στις εποχές κρίσης είναι σημαντική. Και αυτό είναι θετικό» δηλώνει ο Στέφεν Γκρίμπεργκ.
Η πανδημία του κορωνοϊού επιταχύνει τη μετάβαση στον ψηφιακό κόσμο. Η μετάβαση από την έντυπη στη διαδικτυακή πραγματικότητα είναι σε εξέλιξη με ραγδαίους ρυθμούς, ακόμα και εάν η Γερμανία ακολουθεί πολύ βραδύτερους ρυθμούς, για παράδειγμα σε σύγκριση με τις ΗΠΑ. Εκεί οι New York Times κατέγραψαν το 2019 ρεκόρ με ένα εκατομμύριο νέων συνδρομητών στο διαδίκτυο».
Στη Γερμανία η πώληση δημοσιογραφικού ψηφιακού περιεχομένου αυξήθηκε σε σύγκριση με το 2019 κατά 33%. Τα έσοδα από ψηφιακές παροχές των γερμανικών ημερήσιων εφημερίδων ανήλθαν το 2019 στα 390 εκατομμύρια ευρώ, κάτι που σημαίνει ποσοστό 8% επί συνολικών εσόδων ύψους 4,8 δισεκατομμυρίων ευρώ.
«Το 2022 δεν θα υπάρχει πλέον έντυπος τύπος» είχε προβλέψει το 2012 ο τότε διευθυντής της εφημερίδας του Βερολίνου TAZ Κάλε Ρουχ. Τότε η εκτίμηση αυτή φόβιζε. Σήμερα ένα τέτοιο σενάριο μοιάζει ολοένα και πιο πιθανό. Ο έντυπος τύπος συρρικνώνεται και μετατοπίζεται στο διαδίκτυο.
πηγή: DW