Κοροναϊός: Πώς μία «άγνωστη» ασθένεια εξελίχθηκε σε παγκόσμια απειλή

Ο νέος κοροναϊός, ο οποίος άρχισε με επίκεντρο την Ουχάν της Κίνας, πλέον εξαπλώνεται σε ολοένα και περισσότερες χώρες με επιβεβαιωμένα κρούσματα σε Ασία, Ευρώπη, Βόρεια Αμερική, Μέση Ανατολή και Αφρική.

Πότε άρχισε όμως η ανησυχία για τον κοροναϊό να λαμβάνει παγκόσμιες διαστάσεις;
Πιο κάτω καταγράφονται χρονολογικά οι σημαντικότερες εξελίξεις και οι ημερομηνίες-κλειδιά για τη νέα αυτή ασθένεια.
Το πρώτο κρούσμα είχε επιβεβαιωθεί στις 31 Δεκεμβρίου του 2019, όταν η Κίνα ενημέρωσε τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για μια «άγνωστης προέλευσης πνευμονία», η οποία έχει προσβάλει 59 ανθρώπους. Μετά από εξετάσεις διαπιστώθηκε ότι η πνευμονία αυτή οφειλόταν σε έναν νέο κοροναϊό (την οικογένεια των ιών στην οποία ανήκει ο Sars).
Στις 8 Ιανουαρίου, από τη Γενεύη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωνε ότι ένας νέος κοροναϊός ενδέχεται να ευθύνεται για την επιδημία που εμφανίστηκε τον προηγούμενο μήνα στην πόλη Ουχάν, η οποία έχει 11 εκατομμύρια κατοίκους.
Ομάδα ειδικών «κατέληξε στο προκαταρκτικό συμπέρασμα» ότι ο νέος τύπος κοροναϊού ευθύνεται για την ασθένεια, ενώ τότε ο απολογισμός της επιδημίας έφτανε μόλις στα 59 κρούσματα μεταξύ της 12ης και της 29ης Δεκεμβρίου, από τα οποία μόνο επτά ήταν σε κρίσιμη κατάσταση. Οκτώ ασθενείς είχαν αναρρώσει και είχαν πάρει εξιτήριο από το νοσοκομείο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαπίστωση που είχε κάνει ο ΠΟΥ ότι «ο ιός μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε κάποιους ασθενείς όμως «δεν μεταδίδεται γρήγορα»!
Εντούτοις, τα γεγονότα των επόμενων μόλις ημερών διέψευσαν αυτές τις αρχικές εκτιμήσεις. Ήδη από την 1 Ιανουαρίου το μοτίβο των ασθενών έδειξε ως «πηγή» του κακού μια υπαίθρια αγορά της Ουχάν, αφού μεγάλος αριθμός κρουσμάτων αφορούσε εργαζόμενούς της.
Στις 7 Ιανουαρίου είχε αναγνωριστεί επίσημα η ασθένεια ως κοροναϊός, με την επεξήγηση ότι πρόκειται για μια οικογένεια με μεγάλο αριθμό ιών που μπορούν να προκαλέσουν διάφορες ασθένειες στους ανθρώπους, στις περισσότερες περιπτώσεις όχι ιδιαίτερα σοβαρές, όμως κάποιοι τύποι τους έχουν προκαλέσει μεγάλες επιδημίες, όπως ο Sars (Σύνδρομο Οξείας Αναπνευστικής Ανεπάρκειας) και ο Mers (Αναπνευστικό Σύνδρομο της Μέσης Ανατολής).
Στις 11 Ιανουαρίου ανακοινώθηκε με καθυστέρηση δύο ημερών ένας θάνατος από τον ιό στην Κίνα. Το πρώτο θύμα ήταν ένας 61χρονος, τακτικός πελάτης της υπαίθριας αγοράς στην Ουχάν. Η φαρμακευτική αγωγή δεν βελτίωσε την κατάστασή του και κατέληξε στο νοσοκομείο το απόγευμα της 9ης Ιανουαρίου.
Σκυτάλη πήρε στις 13 Ιανουαρίου η Ταϊλάνδη, με το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα εκτός Κίνας. Επρόκειτο για μια γυναίκα, η οποία είχε αφιχθεί στη χώρα από την Ουχάν. Τρεις ημέρες μετά η Ιαπωνία ανακοίνωσε ότι επιβεβαίωσε ένα κρούσμα κοροναϊού και αφορούσε άντρα, ο οποίος επίσης ταξίδεψε στην Ουχάν.
Στις 17 Ιανουαρίου, αναφέρθηκε ένας δεύτερος θάνατος, ενώ οι Αρχές των ΗΠΑ, του Νεπάλ, της Γαλλία, της Αυστραλίας, της Μαλαισίας, της Σιγκαπούρης, της Νότιας Κορέας, του Βιετνάμ και της Ταϊβάν επιβεβαίωσαν κρούσματα του ιού τις αμέσως επόμενες ημέρες.
Στις 20 Ιανουαρίου σημειώθηκε ο τρίτος θάνατος στην Κίνα, ενώ τα κρούσματα ξεπερνούσαν τα 200. Παράλληλα, ο ιός είχε μεταπηδήσει και σε άλλες πόλεις όπως το Πεκίνο, τη Σαγκάη και τη Shenzhen. Την ίδια ώρα Κινέζος ειδικός είχε επιβεβαιώσει ότι η διάδοση γινόταν από άνθρωπο σε άνθρωπο, προκαλώντας φόβο για εκρηκτική έξαρση της ασθένειας. Δύο ημέρες μετά οι θάνατοι έφταναν τους 17 ενώ τα κρούσματα 550. Τότε πολλές ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες διέκοψαν τις πτήσεις από την Ουχάν, ενώ ασιατικές χώρες άρχισαν να παίρνουν μέτρα για περιορισμό της εξάπλωσης.
Στις 23 Ιανουαρίου η Ουχάν τέθηκε επίσημα σε καραντίνα, ενώ την ακολούθησαν οι πόλεις Xiantao και Chibi. Την ίδια ημέρα ο ΠΟΥ δήλωσε ότι η έξαρση δεν θεωρείτο ακόμα δημόσια απειλή διεθνούς ανησυχίας, αφού δεν υπήρχαν αποδείξεις ότι ο ιός μεταδίδεται σε ανθρώπους εκτός της Κίνας.
Μέσα στις επόμενες ημέρες μπήκαν σε καραντίνα άλλες 18 πόλεις στην επαρχία Hubei, οι θάνατοι μέχρι τις 30 Ιανουαρίου θα ξεπεράσουν τους 170, ενώ τα κρούσματα θα αυξηθούν στα 7,711. Ινδία και Φιλιππίνες θα επιβεβαιώσουν τα πρώτα κρούσματα.
Την πρώτη ημέρα του Φεβρουαρίου ήδη τα πράγματα έδειχναν ότι η νέα αυτή ασθένεια δεν θα έβρισκε εύκολα φραγμό. Τα κρούσματα εκτοξευτήκαν στα 11,79, ενώ οι θάνατοι ανέρχονταν στους 259. Στη λίστα θα προστεθούν η Ρωσία, η Ισπανία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Μέσα σε μόλις μία βδομάδα ο απολογισμός διπλασιάζεται με 563 θανάτους, ενώ τα κρούσματα ξεπερνούσαν τα 28,000.
Στις 7 Φεβρουαρίου, ο Li Wenliang, ένας γιατρός, ο οποίος ήταν από τους πρώτους που έκρουε τον κώδωνα για τον κοροναϊό, πέθανε, και το Χονγκ Κονγκ εφάρμοσε ποινές φυλάκισης για οποιονδήποτε παραβιάζει τους κανόνες καραντίνας.
Στις 9 Φεβρουαρίου, για πρώτη φορά ο αριθμός των νεκρών στην Κίνα ξεπέρασε εκείνο της επιδημίας SARS 2002-03, με 811 θανάτους και 37.198 κρούσματα. Μόνο τότε μια ερευνητική ομάδα με επικεφαλής εμπειρογνώμονες από τον ΠΟΥ αναχώρησε για την Κίνα. Δύο ημέρες μετά, ο ΠΟΥ ανακοίνωσε ότι ο νέος κοροναϊός θα ονομαζόταν “COVID-19”.
Εν τω μεταξύ, οι θάνατοι στην Κίνα ανέρχονταν σε 1.016, με 42.638 επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Στις 14 Φεβρουαρίου, η Αίγυπτος έγινε η πρώτη χώρα στην Αφρική που εντοπίστηκε κρούσμα, ενώ την ίδια ημέρα σημειώθηκε ο πρώτος θάνατος ασθενή στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στη Γαλλία. Στο μεταξύ μια ομιλία του Κινέζου προέδρου Xi Jinping στις 3 Φεβρουαρίου, που δημοσιεύθηκε από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης, έδειξε ότι η κυβέρνηση γνώριζε πολύ καλά την απειλή του ιού πριν την ανάδειξή του σε δημόσιο κίνδυνο.
Λίγες ημέρες μετά και συγκεκριμένα στις 18 Φεβρουαρίου, τα στοιχεία για την καθημερινή διάδοση της ασθένειας στην Κίνα πέφτουν κάτω από 2.000 για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο, με την επιτροπή υγείας της χώρας να αναφέρει 72.436 κρούσματα στην ηπειρωτική χώρα και 1.868 θανάτους. Μία ημέρα όμως μετά μπαίνει και το Ιράν στον χάρτη, με δύο θανάτους από τον κοροναϊό, λίγες ώρες μετά την επιβεβαίωση των πρώτων κρουσμάτων.
Στις 21 Φεβρουαρίου, η Νότια Κορέα ανέφερε τον δεύτερο θάνατο και 100 νέες επιβεβαιωμένες περιπτώσεις κορωναϊού, ανεβάζοντας το σύνολο σε 204 ασθενείς. Στην ηπειρωτική Κίνα ο αριθμός των νεκρών έφτασε τους 2.236, ενώ τα επιβεβαιωμένα κρούσματα της ασθένειας αυξήθηκαν στα 75.400. Παράλληλα, στην Ιταλία, η περιοχή της Λομβαρδίας ανέφερε την μετάδοση του ιού με τρία νέα κρούσματα, τα οποία ανέβασαν τον αριθμό των κρουσμάτων σε έξι.
Στις 22 Φεβρουαρίου, η Νότια Κορέα βίωσε τη μεγαλύτερη αύξηση σε μια μέρα με 229 νέες περιπτώσεις του ιού. Στην Ιταλία, αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν έναν τρίτο θάνατο, ενώ οι τοπικές αρχές ανέβαλαν το καρναβάλι της Βενετίας και ανέστειλαν αθλητικά γεγονότα σε μια προσπάθεια να καταπολεμηθεί η εξάπλωση του ιού.
Στις 24 Φεβρουαρίου, το Κουβέιτ, το Μπαχρέιν, το Ιράκ, το Αφγανιστάν και το Ομάν ανέφεραν τα πρώτα τους κρούσματα. Επίσης, ο αριθμός των κρουσμάτων στη Νότια Κορέα έφτασε σε 833. Ο αριθμός των νεκρών στην Κίνα αυξήθηκε σε 2.595 με 77.262 επιβεβαιωμένα κρούσματα. Μία ημέρα μετά ο Υφυπουργός Υγείας του Ιράν, ο οποίος είχε μια μέρα νωρίτερα ενημερωθεί για το ξέσπασμα της επιδημίας, επιβεβαίωσε ότι είχε κορωναϊό. Ο επίσημος απολογισμός της χώρας ανήλθε σε 95 κρούσματα με 15 θανάτους.
Μέχρι τις 26 Φεβρουαρίου η Ευρώπη είδε μια ανησυχητική έξαρση των κρουσμάτων στο έδαφός της. Συγκεκριμένα, στην Ιταλία τα κρούσματα ξεπερνούν τα 400, μεταξύ των οποίων και οκτώ ανήλικα παιδιά. Στη χώρα που έχει πληγεί περισσότερο από τον νέο κοροναϊό στην Ευρώπη, καταγράφηκαν 12 θάνατοι. Στην Ισπανία, από την αρχή της επιδημίας έχουν εντοπιστεί 12 κρούσματα, εκ των οποίων τα δέκα συνδέονται με την Ιταλία. Στη Γαλλία, άλλος ένας άνθρωπος βρέθηκε θετικός στον νέο κοροναϊό στη Γαλλία, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των κρουσμάτων στα 18. Στη Γερμανία, τα κρούσματα ανέρχονται σε 18. Στην Αυστρία, εντοπίστηκαν δύο κρούσματα, ένα ζευγάρι Ιταλών.
Τέλος, το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα εντοπίστηκε στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για 38χρονη, η οποία είχε ταξιδέψει στο Μιλάνο της Ιταλίας.
Γιάννης Γιωργαλλής
sigmalive