Του Δημήτρη Γαρούφα
Από διαρροές του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών ξέραμε ποια θα ήταν η απόφαση του Δ.Δ. Της Χάγης που -αν και αναμενόμενη – ήταν δυσάρεστη για την Ελλάδα.
Το θέμα των Σκοπίων το αντιμετωπίσαμε διαχρονικά με κυκλοθυμική συμπεριφορά κι΄ έτσι μετά τον εμφύλιο υποτιμήσαμε το πρόβλημα γιατί στις διεθνείς σχέσεις το κρατίδιο εκπροσωπούνταν από την Γιουγκοσλαβία ενώ σιωπηλά ανεχθήκαμε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε Ελληνικούς πληθυσμούς καθώς και καλλιέργεια αλυτρωτισμού κι΄ έτσι π.χ. μετά από δήμευση κοπαδιών και υποχρεωτικές αλλαγές ονοματεπωνύμων αναγκάσθηκαν να φύγουν την περίοδο 1955-1968 ως φανατικοί ΄Έλληνες οι Σαρακατσάνοι που ζούσαν στο κρατίδιο(περίπου 3.500 άτομα, εγκαταστάθηκαν κυρίως στο Ν.Κορδελλιό Θεσσαλονίκης).
Μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του κρατιδίου το 1991 είχαμε δύο επιλογές. Είτε να ασκήσουμε ισχυρή πίεση με «καρότο και μαστίγιο» ευαισθητοποιώντας ταυτόχρονα τη διεθνή κοινή γνώμη , η να κάνουμε επενδύσεις στο κρατίδιο επιδιώκοντας συνεργασία και έμμεσα κάποιας μορφής δορυφοροποίηση του.
Πρόσκαιρα και χωρίς συνέπεια δοκιμάσαμε και τις δύο μεθόδους, και τη σκληρή(εμπάργκο) και την ήπια (ενδιάμεση συμφωνία), αλλά χωρίς αποτέλεσμα, ίσως γιατί η καλλιέργεια επί δεκαετίες «μακεδονικής συνείδησης» στον πληθυσμό είχε χαρακτηριστικά πλύσης εγκεφάλου κι΄ έτσι για να γίνει αλλαγή συνείδησης πρέπει να αλλάξει η εκπαιδευτική πολιτική των Σκοπίων και να περάσουν δυο γενιές.
Όλα αυτά τα χρόνια μου δόθηκε η δυνατότητα να επισκεφθώ αρκετές φορές τα Σκόπια αλλά και να συζητήσω το θέμα με πνευματικούς ανθρώπους, διπλωμάτες και πολιτικούς από Βουλγαρία και Σκόπια και με λύπη έβλεπα την έλλειψη στρατηγικής από τη χώρα μας… εν αντιθέσει με τη Βουλγαρία που υλοποιεί μακρόχρονο σχέδιο «εκβουλγαρισμού» της ανατολικής FYROM (δίνει υποτροφίες σε πολλά παιδιά για σπουδές σε Βουλγαρικά ΑΕΙ , στηρίζει αδελφοποιήσεις Βουλγαρικών πόλεων με πόλεις της ανατολικής FYROM, δίνει Βουλγαρική υπηκοότητα σε όσους επικαλούνται Βουλγαρική καταγωγή κλπ).Ταυτόχρονα η Ρουμανία επιδιώκοντας οικειοποίηση των Βλαχοφώνων του κρατιδίου δίνει πολλές υποτροφίες για σπουδές σε Ρουμανικά ΑΕΙ(το 2005 η Ρουμανία έδινε 65 υποτροφίες και η Ελλάδα μόνο τρεις…)
Δεν θα επεκταθώ περισσότερο. Στη FYROM υπάρχουν διαλυτικές τάσεις που υποθάλπουν οι Αλβανοί των Σκοπίων (στο μέλλον πιθανόν και οι Βούλγαροι) αλλά «αντέχει» γιατί στηρίζεται από ΗΠΑ ..ενώ μόνο με Ελληνική στήριξη μπορεί να μακροημερεύσει.. Δεν μπορούμε να αφήσουμε στην τύχη και το χρόνο τη λύση του προβλήματος. Σταθμίζοντας τις διεθνείς εξελίξεις , αλλά και τις Αλβανικές και Βουλγαρικές κινήσεις, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι πραγματικά θέλουμε κι΄ επιτέλους να χαράξουμε μακρόχρονη εθνική στρατηγική για την αντιμετώπιση του προβλήματος…
*Δικηγόρος-συγγραφέας, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.Το άρθρο δημοσιεύθηκε(7-12-11) και στον ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟ.