Η μεγάλη μετανάστευση των Τούρκων: Τι τους έφερε από την στέπα στην Μέση Ανατολή

Οι αιτιες για την μετακινηση των Τουρκων απο την Κεντρικη Ασια προς Ιραν, Μεση Ανατολη και Ινδια ειναι πολλες, και αποτελουν αντικειμενο ερευνας στις ταξεις των Ιστορικων, και ειδικα αυτων που ασχολουνται πολυ με τα πεπραγμενα της Κεντρικης Ασιας.

Τα πραγματα ομως δεν ειναι τοσο….Κεντροασιατικα και εχουν μια πιο Απωανατολικη γεωγραφικα αυρα.
Γράφει ο Ηλίας Αναγνωστάκης
Πραγματι, ηδη απο τον 8ο αιωνα πολυπληθη φυλα Ογουζων Τουρκων ( Τουρκομανων) ειχαν εγκατασταθει στην Υπερωξιανη, και ειδικα στην ανατολικη οχθη του Ωξου ( Syr-Darya). Αυτοι, ηταν στην ουσια Δυτικοι Τουρκοι οι οποιοι ειχαν ερθει απο την Εσω Μογγολια, και ειδικα απο την κοιλαδα του Οrkhon, κοντα στη Σιβηριανη λιμνη Baykal. Με την ελευση του 9ου αιωνα, οι Τουρκομανοι ειχαν περασει και στην αλλη οχθη του ποταμου, ενω ειχαν αρχισει δειλα, και σε μικρο ποσοστο, να εγκαθιστανται σε πολεις της Fergana, οπως ηταν το Otrar, η Jend και η Kasgar.
Φυσικα οι πεδιαδες γυρω απο αυτες τις πολεις ηταν γεματες απο τα «αναριθμητα» κοπαδια και σκηνες των Τουρκων νομαδων. Ετσι παρεμειναν μεχρι περιπου το 1000, ωσπου συνταρακτικες εξελιξεις στα ανατολικα καθορισαν την τυχη αυτων, οπως και της Εγγυς Ανατολης. Ηδη απο το 1005, η τεραστια Αυτοκρατορια των Khitan-Liao ( Μια νομαδικη και εν μερει αστικοποιημενη Αυτοκρατορια των Khitan, ενος μειγματος Μαντζουριανων, Σιβηριανων αγνωστου προελευσεως και στοιχειων Hsiung-Nu) ηρθε σε σφοδρη συγκρουση με την Κινα των Song σε μαχες γιγαντιας κλιμακας (800.000 αντιμαχομενοι). Οι Khitan-Liao ηττηθηκαν, και εκκενωσαν την Βορεια Κινα. Με την υποχωρηση τους πιεσαν αφορητα τους Karakhanids, οι οποιοι ηταν εγκατεστημενοι στο πλατωμα του Turfan ( Βορεια του Θιβετ). Οι Karakhanids ( Kαραχανιδες- στην ουσια μια συνομοσπονδια Καρλουκων, Yagma και Chigils) εξεκκενωσαν το πλατωμα του Turfan και εισηλθαν στη Φεργκανα, οπου ηταν εγκατεστημενοι οι Τουρκομανοι.
Η συγκυρια ηταν τουλαχιστον διαβολικη, γιατι αυτη ακριβως την εποχη οι Τουρκομανοι ηθελαν να προχωρησουν στα Δυτικα για τρεις βασικα λογους: Α) Υπερπληθυσμος ( Hδη απο το 902, ο Αραβας περιηγητης Ibn-Faklan παρατηρουσε οτι οι «Ογουζοι ειναι πολυαριθμοι σαν ακριδες» Β) Υπηρχε ξηρασια σε καποιες περιοχες, παραγοντας αρνητικος για την οικονομια των νομαδων Γ) Η εμφυτη ταση των Τουρκων για κατακτησεις και σφαγες μεγαλης κλιμακας.
Ενω οι Καραχανιδες εμπαιναν νικηφοροι σε πολεις οπως το Otrar και τη Μπουχαρα το 1008, πολλοι Τουρκομανοι ειχαν ηδη αρχισει να κινουνται και προχωρουσαν μαζικα, αν και καπως ασυντονιστα, προς τα Δυτικα. Η ολη αυτη κινηση και προσπαθεια των Τουρκομανων δεν θα μπορουσε να βρει καλυτερο εκφραστη και συντονιστη απο εναν γερο φυλαρχο, τον…Seljuk ο οποιος ειχε μολις 100 ανδρες, 400 αμαχους, 5.000 προβατα, αλλα οξυδερκεια και δυο φοβερους εγγονους, τον Togrul-Beg (993-1063) και τον Chagri-Beg (999-1051). Ηδη ανεξελεγκτα και «βιαστικα» Τουρκομανικα φυλα μεγεθους 5-10.000 ανδρων αρχισαν να εισχωρουν στο…Αζερμπαιτζαν ηδη απο το 1015, ( Προκειται για τους «αγνωστους’Τουρκους που κατεστρεψαν το Αρμενικο κρατιδιο της Βαασπρακανιας το 1016/17).
Σε καθε περιπτωση, ο γερος Seljuk ηταν νεκρος το 1025, το νερο ειχε κυλισει στο αυλακι ομως και «300.000 σκηνες» (1.600.000 περιπου ατομα) Τουρκομανων ηταν σε κινηση. Φυσικα και δεν πηγαν ολοι στη Δυση. Το μεγαλυτερο μερος κατευθυνθηκε προς το Ιρανικο υψιπεδο, και απο εκει περιπου 100.000 εγκατασταθηκαν στην Συρια/Μεσοποταμια, αισθητα λιγοτεροι σε Παλαιστινη και παρυφες της Αιγυπτου, 550-600.000 ομως δεισδυσαν σταδιακα στη Μικρα Ασια ευθυς μετα την καταστροφικη μαχη του Μαντζικερτ (1071) ενω δεκαδες χιλιαδων εγκατασταθηκαν στο κεντρικο Αφγανισταν ( 7% του σημερινου Αφγανικου πληθυσμου εχει Τουρκομανικη καταγωγη) αρκετοι στις παρυφες της Ινδιας «οπου αφανισαν τα παντα», ενω αρκετοι στσματησαν στο κατω ρου του Ωξου, κοντα στις παρυφες του Ιραν, οπου βαθμιαια εκτουρκισαν την περιοχη (σημ.Τουρκμενισταν).
Βλεπουμε λοιπον πως ο αεναος κυκλος των συγκρουσεων μεταξυ τεραστιων Νομαδικων συνομοσπονδιων χιλιαδες χιλιομετρα μακρια απο τη Μεσογειο, επηρεασε τις τυχες ολων μας…