Ξεκινούν οι ενστάσεις για τα εκκαθαριστικά των συντάξεων

Ενστάσεις κατά των ενημερωτικών σημειωμάτων που έλαβαν, ύστερα από πολύμηνη καθυστέρηση, για πρώτη φορά στις αρχές Οκτωβρίου μπορούν να υποβάλουν πλέον τα 2,5εκ. συνταξιούχοι του ΕΦΚΑ, καθώς ενεργοποιήθηκε στην ιστοσελίδα του ΕΦΚΑ (efka.gov.gr) η σχετική εφαρμογή.

Αν και οι πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) κατέστησαν στην ουσία «άκυρα» όλα τα εκκαθαριστικά με τις «προσωπικές διαφορές», καθώς έκριναν αντισυνταγματικά τα ποσοστά αναπλήρωσης που χρησιμοποιήθηκαν στον επανυπολογισμό και ακύρωσαν τις υπουργικές αποφάσεις του Ιουνίου 2016, το γεγονός ότι δεν έχουν αναδρομική ισχύ περιορίζει το εύρος των ενστάσεων. Οπως άλλωστε και ότι κρίθηκε συνταγματική η βάση επανυπολογισμού τους.
Μιλώντας στην «Κ» έγκριτοι νομικοί εκτιμούν ότι αφενός οι νέες αποφάσεις του ανωτάτου δικαστηρίου, αφετέρου τα ελλιπή στοιχεία των ενημερωτικών σημειωμάτων δίνουν κάθε δικαίωμα στους συνταξιούχους να υποβάλουν αίτηση θεραπείας, προκειμένου να προσβάλουν το εκκαθαριστικό με την επανυπολογισμένη σύνταξη. Ενστάσεις μπορεί να εγερθούν και για τη δημιουργία της «προσωπικής διαφοράς» εντός της συνταξιοδοτικής παροχής ή ακόμη και για την ύπαρξη πιθανών λαθών στα στοιχεία. Σύμφωνα με εργατολόγους, το γεγονός ότι η προσωπική διαφορά παρουσιάζεται στο εκκαθαριστικό ως ξεχωριστή παροχή, και όχι ως ενιαίο ποσό με την υπόλοιπη σύνταξη, καθιστά το κομμάτι αυτό της σύνταξης, που δεν θεωρείται αμιγώς σύνταξη, «ευάλωτο» σε πιθανές μελλοντικές παρεμβάσεις.
Σύμφωνα με τον δικηγόρο Διονύση Ρίζο, κάθε συνταξιούχος, ανάλογα με τον φορέα προέλευσης (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, Δημόσιο κ.λπ.), μπορεί να αναπτύξει διαφορετικούς λόγους στην αίτηση θεραπείας, όπως για παράδειγμα:
α) Για τη δομή του επανυπολογισμού.
Ο συνταξιούχος μπορεί να αναφέρει ενδεικτικά ότι η ατομική διοικητική πράξη (ενημερωτικό σημείωμα) δεν είναι σαφής και επαρκώς αιτιολογημένη. Δεν υπάρχει αναλυτική παράθεση του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης καθώς σε ορισμένα εκκαθαριστικά δεν αναγράφονται οι συντάξιμες αποδοχές (τεκμαρτές ή πραγματικές) που ελήφθησαν υπόψη ούτε και η αναλυτική εφαρμογή του συντελεστή αναπλήρωσης. Συνεπώς μπορεί να αναφέρει ο συνταξιούχους «είναι άκυρη η προσβαλλόμενη πράξη λόγω έλλειψης ουσιωδών δεδομένων αναφορικά με τον επανυπολογισμό της σύνταξής μου, που θα έπρεπε υποχρεωτικώς να αναφέρει, καθιστώντας με τον τρόπο αυτό αδύνατο τον έλεγχο ορθότητάς της».
β) Για τα ποσοστά αναπλήρωσης.
Οι συνταξιούχοι μπορούν να επικαλεστούν την πρόσφατη απόφαση της ολομέλειας του ΣτΕ (υπ’ αριθμ. 1891/2019) που έκρινε ότι τα ποσοστά αναπλήρωσης (όπως προβλέπονται στο άρθρο 8 του ν. 4387/16) παραβιάζουν την αρχή της ανταποδοτικότητας των εισφορών συγκριτικά με τις παροχές, με αποτέλεσμα να καθίσταται αντισυνταγματική η σχετική διάταξη. Στην αίτηση μπορεί να αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι «ο επανυπολογισμός της σύνταξης δεν είναι ορθός και θα πρέπει να τροποποιηθεί επί αυξημένων ποσοστών αναπλήρωσης ως αυτά θα οριστούν».
Προσοχή εφιστούν οι δικηγόροι και όσον αφορά τις προθεσμίες, καθώς όσοι επιθυμούν να κινηθούν νομικά θα πρέπει να γνωρίζουν ότι έχουν 60 ημέρες από την ημέρα που έλαβαν γνώση του επανυπολογισμού, ήτοι από τις 2 ή 3 Οκτωβρίου, για να υποβάλουν ένσταση στον ΕΦΚΑ. Συνεπώς η πρώτη προθεσμία λήγει στα τέλη Νοεμβρίου.
Αν ο ΕΦΚΑ δεν απαντήσει σε χρονική περίοδο επίσης 60 ημερών από την υποβολή της ένστασης, θεωρείται ότι σιωπηρώς την απέρριψε. Τότε θα πρέπει να ενεργοποιηθεί το τρίτο βήμα, που αφορά τη δικαστική προσφυγή. Και σε αυτήν την περίπτωση οι συνταξιούχοι έχουν 60 ημέρες εντός των οποίων, εφόσον το επιθυμούν, θα πρέπει να ασκήσουν προσφυγή – αγωγή για να προσβάλουν την αναπροσαρμογή της σύνταξής τους.
ΡΟΥΛΑ ΣΑΛΟΥΡΟΥ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ