Μαρκ Ριμπού – Ο άνθρωπος που φωτογράφιζε «όπως ένας μουσικός σιγοτραγουδάει»

Ο Γάλλος Μαρκ Ριμπού υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους φωτορεπόρτερ, οι φωτογραφίες του οποίου κατάφεραν να αιχμαλωτίσουν μοναδικές στιγμές από τον πόλεμο του Βιετνάμ μέχρι την καθημερινή ζωή στο Παρίσι.

Έγινε διάσημος από τη φωτογραφία που τράβηξε το 1967, κατά την διάρκεια πορείας κατά του Πολέμου στο Βιετνάμ και είναι γνωστή ως «το κορίτσι με το λουλούδι». Απεικονίζει ένα κορίτσι, την Τζέιν Ρόουζ Κασμίρ, να κρατάει ένα λουλούδι, ενώ μπροστά της βρίσκονται παραταγμένοι στρατιώτες με τα όπλα στραμμένα εναντίον της.
Μετρ του ασπρόμαυρου, αντιμετώπιζε την επικαιρότητα με ευαισθησία και όπως εξηγούσε, φωτογράφιζε «όπως ένας μουσικός σιγοτραγουδάει».
Ο Μαρκ Ριμπού γεννήθηκε στις 24 Ιουνίου 1923 στην πόλη Σεν-Ζενί-Λαβάλ της νοτιοανατολικής Γαλλίας σε μια πολυμελή αστική οικογένεια. Αδελφός του ήταν Αντουάν Ριμπού, που μεταμόρφωσε την Danone σε μια γιγάντια πολυεθνική εταιρεία αγροδιατροφικών προϊόντων. Ο νεαρός Μαρκ άρχισε τη φωτογραφία σε ηλικία 14 ετών με μια Vest Pocket Kodak που του δώρισε ο πατέρας του.
Κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, πολέμησε στις τάξεις της γαλλικής αντίστασης και μετά την απελευθέρωση της Γαλλίας ακολούθησε σπουδές μηχανικού. Εργάστηκε για λίγο σε εργοστάσια προτού αφιερωθεί ολοκληρωτικά στη φωτογραφία.
Το 1953, εντάχθηκε στο δυναμικό του φωτοειδησεογραφικού πρακτορείου Magnum έπειτα από πρόσκληση των ιδρυτών του, Ανρί Καρτιέ-Μπρεσόν και Ρόμπερτ Κάπα. Τον ίδιο χρόνο δημοσιεύεται στο αμερικανικό περιοδικό «Life» η διάσημη φωτογραφία του «Ζωγράφος του Πύργου του Άιφελ», που απεικονίζει έναν εργάτη που βάφει τον Πύργο, να ισορροπεί σαν χορευτής πάνω στην περίφημη μεταλλική κατασκευή.
Σύντομα ο Ριμπού ξεκινάει ένα ταξίδι στον κόσμο. Θα πάει στην Ινδία, στην κομμουνιστική Κίνα –το 1957 ήταν ένας από τους πρώτους Ευρωπαίους που τη διέσχισαν–, μετά στην Ιαπωνία, όπου βρίσκει το θέμα του πρώτου βιβλίου του, «Γυναίκες της Ιαπωνίας». Το 1960, έπειτα από τρεις μήνες στην Σοβιετική Ένωση καλύπτει την ανεξαρτησία της Αλγερίας και χωρών της υποσαχάριας Αφρικής.
Στις 21 Οκτωβρίου 1967, θα τραβήξει την πιο διάσημη φωτογραφία «το κορίτσι με το λουλούδι» ή όπως είναι ο επίσημος τίτλος της «Η απόλυτη αντιπαράθεση: Το λουλούδι και η ξιφολόγχη» κατά την διάρκεια μιας διαδήλωσης κατά του πολέμου του Βιετνάμ στην Ουάσινγκτον μπροστά από το Πεντάγωνο. Απεικονίζει μια διαδηλώτρια, την 17χρονη Τζέιν Ρόουζ Κασμίρ, να κρατάει ένα χρυσάνθεμο, ενώ μπροστά της βρίσκονται παραταγμένοι στρατιώτες με τα όπλα στραμμένα εναντίον της. Η φωτογραφία αποτέλεσε ένα από τα σύμβολα του αντιπολεμικού κινήματος εκείνης της εποχής, που αποτύπωνε την αθωότητα των »παιδιών των λουλουδιών» απέναντι στην ωμή στρατιωτική δύναμη.

Ανάμεσα στο 1968 και το 1969, ο Ριμπού έκανε φωτορεπορτάζ στο Νότιο, καθώς και στο Βόρειο Βιετνάμ, όπου ήταν ένας από τους ελάχιστους φωτογράφους που κατάφεραν να μπουν. Τη δεκαετία του ’80 επέστρεφε τακτικά στην Ασία, ιδιαίτερα στην Κίνα, τις αλλαγές της οποίας φωτογράφιζε επί 40 χρόνια.
Από το 1974 έως το 1976, διετέλεσε επικεφαλής του Magnum, αλλά το 1979 θα το εγκαταλείψει οριστικά, επειδή δεν του άρεσε ο ανταγωνισμός για τη δόξα που αναπτυσσόταν εκεί, όπως είχε πει σε μια του συνέντευξη.
Έπειτα από πάνω από μισό αιώνα σταδιοδρομίας, με μια φωτογραφική μηχανή πάντα στην τσέπη, συνέχιζε ακούραστα να φωτογραφίζει τον κόσμο, πάντα με το φωτογραφικό φιλμ. «Δοκίμασα την ψηφιακή, ένα απόγευμα, μια φορά», είχε πει. Στα 85 του, φωτογράφισε την άφιξη του Μπαράκ Ομπάμα στον Λευκό Οίκο.
Οι φωτογραφίες του Μαρκ Ριμπού δημοσιεύθηκαν σε πολυάριθμα περιοδικά όπως τα Life, Geo, National Geographic, Paris-Match και Stern. Κέρδισε πολλά βραβεία και έγραψε γύρω στα 15 βιβλία. Φωτογραφίες του εκτίθενται πολύ συχνά σε γκαλερί και μουσεία, στη Γαλλία, το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη.
Ο Μαρκ Ριμπού πέθανε στις 30 Αυγούστου 2016 στο Παρίσι, σε ηλικία 93 ετών. Από τον πρώτο γάμο του με την Αμερικανίδα γλύπτρια Μπάρμπαρα Τσέις απέκτησε δύο παιδιά.
sansimera