Περιβαλλοντικά εγκλήματα: Η μεγάλη πετρελαιοκηλίδα στον κόλπο του Μεξικού (2010)

Το συμβάν της πετρελαιοκηλίδας στον κόλπο του Μεξικού είναι το δεύτερο στην ίδια περιοχή μετά από την πετρελαιοκηλίδα στον κόλπο του Μεξικού (1979). Η αιτία του γεγονότος ήταν η δυσλειτουργία της πετρελαιοπηγής Μακόντο με επακόλουθο την έκρηξη ενός φρεατίου που υπήρχε στην εξέδρα Ντίπγουότερ Χοράϊζον.

Η γεώτρηση πραγματοποιήθηκε εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης των Η.Π.Α., 66 χιλιόμετρα μακριά από τις ακτές της Λουιζιάνα. Οι μέτοχοι του έργου ήταν η BP (65%),η Anadarko (25%) και η MOEX Offshore (10%).
Η αμερικάνικη κυβέρνηση ανέφερε πως το πετρέλαιο που διέρρευσε ήταν 4.9 εκατομμύρια βαρέλια, μια καταστροφή πολύ μεγαλύτερη από την πρώτη φορά. To γεγονός αυτό είναι το τέταρτο πιο καταστροφικό στην υδατόσφαιρα, από τέτοιου τύπου δυστυχήματα παγκοσμίως.
Η εξέδρα πετρελαίου Ντιπγουότερ Χοράϊζον
Η εξέδρα κατασκευάστηκε το 2001 απο την Κορεάτικη εταιρία Hyundai Heavy Industries, για λογαριασμό της εταιρίας R&B Falcon, πριν τη συγχώνευσή της με την Transocean. Η εξέδρα λειτουργούσε υπό τη σημαία ευκαιρίας των Νήσων Μάρσαλ και από το 2008 μέχρι το Σεπτέμβριο του 2013 ήταν ναυλωμένη από την BP. Με την συγκεκριμένη εξέδρα, είχε γίνει η μεγαλύτερη γεώτρηση πετρελαίου, σε βάθος 10,000 μέτρων.
Η έκρηξη
Τον Απρίλιο του 2010, εκρήγνυται εκτοξεύοντας μια φλογερή “μπάλα” με μια έκταση 64 χιλιομέτρων απο εκείνο το σημείο. Επάνω στην εξέδρα εργαζόταν 126 άτομα, εκ των οποίων οι 7 ήταν της BP, οι 79 της Transocean και οι υπόλοιποι ήταν από τις υπόλοιπες εταιρίες. 94 άτομα σώθηκαν μέσω των εξωλέμβιων, και των διασωστικών ελικοπτέρων, εκ των οποίων οι 17 ήταν τραυματίες. Η Αμερικανική Ακτοφυλακή αναζήτησε 11 άτομα, τα οποία έπειτα από τρεις μέρες διαπιστώθηκε ότι είχαν χάσει τη ζωή τους. Η εξέδρα βυθίστηκε στις 22 Απριλίου προκαλώντας πετρελαιοκηλίδα.

Οι επιπτώσεις
Οι επιπτώσεις ήταν τόσο οικονομικές για τον κύριο μέτοχο που ήταν η BP όσο περιβαλλοντικές. Η πετρελαιοκηλίδα επικράτησε στην περιοχή για 87 ημέρες. Η ποσότητα της, εκτιμήθηκε εξαρχής απο τον Βρετανικό προμηθευτή πετρελαίου πως αναλογούσε όσο 1.000 με 5.000 βαρέλια ημερησίως. Ωστόσο η Τεχνική Ομάδα Ελέγχου Ροής, δήλωσε πως αναλογούσε όσο με 62.000 βαρέλια, αποδεικνύοντας ότι ήταν σε ταχεία φάση και κατάφεραν συνολικά να περισυλλέξουν μόνο το 10%. Η BP κατηγόρησε την Αμερικάνικη κυβέρνηση ότι υπέρβαλε με τις δικές της εκτιμήσεις, αμφισβητώντας σφοδρά και επιμένοντας στην δική της.
Σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες, το μέγεθος της πετρελαιοκηλίδας έφτασε στα 180,000 χιλιόμετρα, όσο δηλαδή είναι η πολιτεία της Οκλαχόμα. Στις αρχές Ιουνίου η πετρελαιοκηλίδα κάλυψε τις ακτές της Λουιζιάνας, της Φλόριντας, του Μισισίπη (πολιτεία), και της Αλαμπάμα, σε μια έκταση 201 χιλιομέτρων. Άλλα 26 χιλιόμετρα ακτών της Λουιζιάνας, κάλυψε τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους ενώ τον Οκτώβριο κάλυψε και ακτές του Τέξας.
Οι επιπτώσεις προς την βιοποικιλότητα
Η πετρελαιοκηλίδα προκάλεσε τεράστια μόλυνση των υδάτων και τον θάνατο αρκετών ειδών πτηνών και θηλαστικών, πολλά από τα οποία είναι είδη υπό εξαφάνιση. Για παράδειγμα η συχνότητα θανάτου των δελφινιών στον κόλπο, από το 2002 έως και το 2009 έφτανε στον αριθμό 63. Μετά την διαρροή αυξήθηκε στους 125, και ακολούθησε ένας μεγάλος αριθμός αυτών το 2011, στους 335 όμως στα επόμενα έτη, παρατηρήθηκε πτώση. Επιπλέον, ο αριθμός φωλεών των θαλάσσιων χελώνων μειώθηκε κατά πολύ, χωρίς όμως να υπάρχει ακριβής αριθμός ζωής τους.

Οι οικονόμικες επιπτώσεις της BP και η αντιμετώπιση της Αμερικάνικης κυβέρνησης
Στις 30 Απριλίου του 2010, ο τότε πρόεδρος των Η.Π.Α, Μπάρακ Ομπάμα είχε στείλει επιστολές σε αρμόδιες κυβερνητικές υπηρεσίες για να ασχοληθούν με το γεγονός. Μετά από έρευνες που διενεργήθηκαν προέβη στην ακόλουθη δήλωση, στις 15 Ιουνίου:
«Αυτή η πετρελαιοκηλίδα είναι η μεγαλύτερη περιβαλλοντική καταστροφή που υπέστη η Αμερική στην ιστορία της. Θα παλέψουμε ενάντια σε αυτή με ότι έχουμε και δεν έχουμε όσο χρονικό διάστημα και αν χρειαστεί. Θα κάνουμε την BP να πληρώσει για αυτό που μας προκάλεσε και θα συνδράμουμε εντός των δυνατοτήτων μας, για να επαναφέρουμε την φυσιολογική ζωή των κατοίκων και του κόλπου μακριά απο αυτήν την τραγωδία.»
Τον Σεπτέμβριο του 2011, oι κυβερνητικές Αρχές αποκάλυψαν πως κατά την έκρηξη της εξέδρας βρέθηκαν κοιτάσματα τσιμέντου, εντός της γεώτρησης κατηγορώντας την BP για άλλη μια φορά. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης άσκησε εναντίον της BP ποινική δίωξη για ανθρωποκτονία 11 ατόμων και δυο πλημμελήματα. Η BP δέχτηκε να ενταχθεί στο εθνικό σύστημα παρακολούθησης για τέσσερα χρόνια, αλλά η Αμερική αποφάσισε να ολοκληρώσει την μεταξύ τους συνεργασία και να της επιβάλει το πρόστιμο των 4,52 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τον Ιούλιο του 2015, η BP πλήρωσε το μεγαλύτερο πρόστιμο των 18, 7 δισεκατομμυρίων προς τις Αμερικάνικες αρχές.
Οι επιπτώσεις προς τον ανθρώπινο πληθυσμό
Προς τα τέλη Μαϊου του 2010, εφτά ψαράδες νοσηλεύτηκαν με την πρώτη υποψία των γιατρών να πηγαίνει στους βλαπτικούς παράγοντες του πετρελαίου. Το νέο αυτό κινητοποιήσε την BP να ζητήσει απο το Εθνικό Ινστιτούτο Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας να προχωρήσει σε μια αξιολόγηση κινδύνων υγείας. Εν τέλει, έπειτα απο εξετάσεις δεν διαπιστώθηκε κάτι τέτοιο, αλλά εμφανίστηκαν σημάδια κόπωσης λόγω της εντατικής εργασίας τους.
Τον Ιούνιο του 2010, η Νοσοκομειακή Διεύθυνση της Λουιζιάνα είχε δεχτεί 143 περιστατικά, εκ των οποίων τα 108 είχαν να κάνουν με εθελοντές καθαριστές και τα 35 με κατοίκους. Ως πιθανή κύρια αιτία αναφέρθηκε πως ήταν οι χημικές ιδιαιτερότητες που περιέχει το πετρέλαιο. Πάνω σε αυτό ασχολήθηκε ο Εθνικός Οργανισμός Yγείας της Αμερικής, και χρειάστηκαν 5 χρόνια για την πλήρη ανάλυση των αιτιών.
Ο Μάικ Ρομπισό ο οποίος είναι Φυσικός στην Λουιζιάνα είχε ισχυριστεί πως ήταν “η μεγαλύτερη δημόσια αρρώστια απο χημικές ουσίες που έχει γίνει ποτέ σε αυτήν την χώρα”. Τον Ιούλιο, δέχτηκαν αιματολογικές εξετάσεις οι εθελοντές εργαζόμενοι στις παραθαλάσσιες πολιτείες, με την Βίλμα Σούμπρα να λέει πως η εύρεση χημικών πτητικών ουσιών δείχνει την προσβολή του ανθρώπινου οργανισμού απο αυτές. Ένας χημικός τοξικολόγος, ο Ρίκι Όττ έχοντας την εμπειρία απο το συμβάν του 1979, πρότεινε την εγκατάλειψη των γύρω κατοίκων και των εθελοντών επειδή πολλοί άνθρωποι σε εκείνο το συμβάν απέκτησαν μακροχρόνια προβλήματα υγείας.
Το 2012, προειδοποιήσαν τους εθελοντές καθαριστές για πιθανά συμπτώματα ίδια με αυτά που αντιμετώπισαν κατα το παρελθόν άλλοι, απο τέτοιου είδους καταστροφές. Ερεθισμός στον λαιμό, ναυτία, παρουσία αίματος στα ούρα, συνεχείς εμετούς, αναπνευστικές δυσκολίες και υπέρταση ήταν μερικά απο τα κύρια συμπτώματα που παρατηρήθηκαν. Το 2013 κάτοικοι που ζούσαν κοντά στον κόλπο, επισκέφτηκαν το τοπικό τους Κέντρο Υγείας, λόγω συμπτωμάτων όπως νευρικότητα και ψυχικές ασθένειες. Οι πιο πολλές επισκέψεις ήταν κυρίως απο το γυναικείο φύλο καθώς και απο ανήλικα παιδιά.
Καθαριότητα
Το 2014, η BP ανακοίνωσε πως οι ενέργειες καθαρισμού ολοκληρώθηκαν αλλά η Αμερικανική Ακτοφυλακή, παρατήρησε πως δεν έχει επέλθει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μέσω ειδικών εργαλείων που απορροφούσαν το πετρέλαιο εντός της άμμου και με την χρήση εμποδίων που θα δυσκόλευαν την εισχώρηση πετρελαίου στις ακτές προσπάθησαν να καθαρίσουν ότι είχε απομείνει, στο μέγιστο βαθμό τους.
Οι Αμερικάνοι δεν ήταν οι μόνοι που είχαν την θέληση να βοηθήσουν αφού δέχτηκαν υποστήριξη και απο άλλες χώρες, όπως η Δομινικανή Δημοκρατία, το Πουέρτο Ρίκο, η Κούβα, η Ονδούρα και η Γουατεμάλα.
wikipedia