Επιδείνωση της ελευθερίας του Τύπου στην Ευρώπη

Σύμφωνα με τη νέα ετήσια έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Ευρώπη παρουσιάζει επιδείνωση. Σημαντική βελτίωση καταγράφεται παρόλα αυτά στην Ελλάδα.

Η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Ευρώπη επιδεινώθηκε, σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα. «Ο συστηματικός προπηλακισμός δημοσιογράφων έχει οδηγήσει στο να εργάζονται οι άνθρωποι των μίντια σε κλίμα φόβου», αναφέρει η ΜΚΟ στη νέα ετήσια έκθεσή της, όπου βάζει στο μικροσκόπιο την κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου σε 180 χώρες του κόσμου.
Η κατάσταση της ελευθεροτυπίας επιδεινώθηκε κυρίως σε χώρες όπου οι δημοσιογράφοι αισθάνονταν μέχρι πρότινος -και σε σύγκριση με άλλες χώρες- ασφαλείς. «Η Ευρώπη συγκαταλέγεται στις περιοχές όπου υπήρξε η μεγαλύτερη επιδείνωση», κυρίως δε σε χώρες με εθνολαϊκιστικές κυβερνήσεις. Η Σερβία υποχώρησε κατά 14 θέσεις και βρίσκεται στην 90η, η Σλοβακία κατά 8 και βρίσκεται στην 35η, η Τσεχία έχασε 6 θέσεις και καταλαμβάνει την 40η ενώ 5 θέσεις έχασε και η Αυστρία που περιορίζεται πλέον στην 16η.
«Οι ΗΠΑ υποχώρησαν επίσης στη σχετική λίστα», αναφέρεται στην έκθεση. Συγκεκριμένα απώλεσαν τρεις θέσεις και κατατάσσονται πλέον στην 48η θέση επί του συνόλου των 180 υπό εξέταση χωρών. «Ο προπηλακισμός επικριτικών έναντι του προέδρου Τραμπ μέσων ενημέρωσης αποδίδει. Ποτέ άλλοτε οι δημοσιογράφοι, τους οποίους ο Τραμπ αποκαλεί ‘εχθρούς του έθνους’, δεν είχαν δεχθεί τόσες απειλές για τη ζωή τους όσο το 2018».
Γερμανία: Βελτίωση με… αστερίσκους
Η Γερμανία βελτιώθηκε κατά δυο θέσεις και αναρριχήθηκε στη 13η. Αυτό ωστόσο δεν οφείλεται στη βελτίωση της κατάστασης στην ίδια τη Γερμανία, αλλά στη ραγδαία επιδείνωση σε άλλες χώρες. «Ο αριθμός των επιθέσεων εναντίον δημοσιογράφων στη Γερμανία αυξήθηκε το 2018», αναφέρουν οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, προσθέτοντας ότι πέρσι καταγράφηκαν τουλάχιστον 22 περιστατικά, τα οποία αφορούν κυρίως επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων στα πλαίσια προεκλογικών συγκεντρώσεων και εκδηλώσεων των εθνολαϊκιστών.
Της λίστας ηγούνται παραδοσιακά οι σκανδιναβικές χώρες: Νορβηγία, Φινλανδία και Σουηδία βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της κατάταξης. Τις τελευταίες καταλαμβάνουν Ερυθραία, Βόρεια Κορέα και Τουρκμενιστάν.
Μοναδική χώρα της ΕΕ στην οποία η κατάσταση χαρακτηρίζεται «δύσκολη» είναι η Βουλγαρία. Σε άλλες τρεις διαπιστώνονται «διακριτά προβλήματα». Πρόκειται για τις Ουγγαρία, Πολωνία και Ελλάδα.
Σημαντική πρόοδος στην Ελλάδα
Παρά τα προβλήματα όμως οι συντάκτες διαπιστώνουν «σημαντική πρόοδο» στην Ελλάδα σε σχέση με τα χρόνια της κρίσης όταν είχε υποχωρήσει πολλές θέσεις στην κατάταξη της ΜΚΟ. Στη νέα έκθεση η Ελλάδα βελτιώθηκε κατά 9 θέσεις και σκαρφάλωσε από την 74η πέρσι (88η πρόπερσι) στην 65η το 2019. Κάνοντας λόγο για σημαντική πρόοδο αλλά και για μια χρονιά που υπήρξε «καθοριστική για το χώρο των ΜΜΕ στην Ελλάδα», η ΜΚΟ αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην ολοκλήρωση του διαγωνισμού για τις τηλεοπτικές άδειες «μετά από μια μακρά διαδικασία αλλά και μια προηγηθείσα ανεπιτυχή προσπάθεια» αλλά και στο οριστικό κλείσιμο του Mega, «του παλαιότερου ιδιωτικού τηλεοπτικού σταθμού».
Γίνεται επίσης αναφορά σε κοινοβουλευτικές αποφάσεις που δρομολογούν την κατάργηση της διαδικασίας του αυτοφώρου για δημοσιεύματα στον Τύπο. «Σήμερα η διαδικασία αυτή αξιοποιείται συχνά από πολιτικούς και ισχυρούς επιχειρηματίες για τη σύλληψη δημοσιογράφων». Η οργάνωση αναφέρει ωστόσο ότι οι δημοσιογράφοι στην Ελλάδα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην άσκηση των καθηκόντων τους. Στο πλαίσιο αυτό οι συντάκτες παραπέμπουν σε «συνεχιζόμενους προπηλακισμούς» δημοσιογράφων από την άκρα δεξιά και την αστυνομία αλλά και στην τρομοκρατική επίθεση εναντίον του ΣΚΑΪ τον περασμένο Δεκέμβρη.
Κώστας Συμεωνίδης
dw