Τι ήταν οι Συμπληγάδες Πέτρες που τρόμαζαν τους πάντες στο Βόσπορο

Ένα από τα εμπόδια που συνάντησε ο μυθικός Ιάσονας και οι Αργοναύτες στην εκστρατεία τους στον Εύξεινο Πόντο ήταν οι Συμπληγάδες Πέτρες. Τις συνάντησαν στην προσπάθειά τους να φέρουν το Χρυσόμαλλο Δέρας από την Κολχίδα. Σύμφωνα με το μύθο ήταν δύο τεράστιοι βράχοι που ανοιγόκλειναν μπροστά από το πέρασμα ενός θαλάσσιου στενού.

Φωτογραφία: Bernard Picart (1733): «Οι Αργοναύτες περνούν τις Συμπληγάδες»
Οι αρχαίοι τις αποκαλούσαν επίσης «Πλαγκταί», «Κυανέαι» και «Συνδρομάδες», ενώ ο Λόρδος Βύρων τις χαρακτήρισε «Κυανές Συμπληγάδες».
Ο Ηρόδοτος και ο Ευριπίδης ανέφεραν ότι οι Συμπληγάδες βρίσκονταν στην είσοδο του Βοσπόρου, του στενότερου πορθμού του κόσμου.
Η «Αργώ» ξεκίνησε από την Ιωλκό με προορισμό την Κολχίδα, η οποία με βάση τις περιγραφές των αρχαίων πηγών βρίσκεται στην ανατολική άκρη του Εύξεινου Πόντου, στα νότια του Καυκάσου στη σημερινή Γεωργία. Αφού πέρασαν από τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη, έφτασαν στον Ελλήσποντο και από εκεί έπλευσαν στη Σαλμηθησσό της ανατολικής Θράκης, όπου συνάντησαν τον τυφλό μάντη Φινέα, γιο τoυ Αγήvoρα.
Ο Φινέας τούς βοήθησε να περάσουν τις Συμπληγάδες Πέτρες, τις οποίες δεν είχε καταφέρει να διασχίσει μέχρι τότε κανένα πλοίο. Τους συμβούλεψε να αφήσουν ένα περιστέρι να πετάξει ανάμεσα στις πέτρες και να περάσουν, καθώς θα άνοιγαν, ώστε να έχουν χρόνο να φτάσουν στην απέναντι πλευρά. Πράγματι, ο Ιάσωνας άφησε το περιστέρι να πετάξει ανάμεσα στις συμπληγάδες, το οποίο έχασε μόνο μερικά φτερά της ουράς του καθώς έκλειναν οι βράχοι. Μόλις άνοιξαν, οι αργοναύτες κωπηλάτησαν γρήγορα και η «Αργώ» έγινε το πρώτο πλοίο που πέρασε τις συμπληγάδες.
Η οφθαλμαπάτη των ναυτικών
Μια ερμηνεία του μύθου είναι πως πρόκειται για ένα εμπόδιο το οποίο αντιμετωπίζουν και σήμερα τα μικρά πλοία που επιχειρούν διάπλου σε στενό θαλάσσιο πέρασμα με κυματισμό. Αυτό γίνεται λόγω του περιορισμένου οπτικού πεδίου του πληρώματος σε τέτοιες περιπτώσεις. Καθώς πλέουν ανάμεσα στο στενό πέρασμα τα κύματα σηκώνουν την πλώρη, με αποτέλεσμα να μειώνεται το οπτικό πεδίο καθώς τα κύματα μετακινούν την πρύμνη, με αποτέλεσμα να πέφτουν πάνω στα βράχια.
Οι αρχαίοι ναυτικοί νόμιζαν ότι οι πέτρες έπεφταν πάνω τους, ωστόσο στην ουσία ο δυνατός άνεμος και τα κύματα οδηγούσαν τα πλοία πάνω στα βράχια.
Ο Ιάσονας και οι Αργοναύτες κατάφεραν να περάσουν με τη βοήθεια του περιστεριού, το οποίο τους βοήθησε να καταλάβουν ότι ήταν οφθαλμαπάτη, γι’ αυτό κωπηλάτησαν γρήγορα με αποτέλεσμα να καταφέρουν να κρατήσουν ευθεία πορεία και να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς την Κολχίδα.
Λίγο αργότερα έφτασαν στο ακρωτήριο το οποίο βρίσκεται στη σημερινή περιοχή Περσεμπέ και ονομάζεται Ιασώνειο. Οι Αργοναύτες έκαναν θυσίες προς τιμή του Δία για να τον ευχαριστήσουν. Οι αρχαίοι θαλασσοπόροι έχτισαν ναό προς τιμήν του Δία και του Ιάσωνα, ο οποίος προστάτευε τους ναυτικούς από τα ύπουλα νερά του Εύξεινου Πόντου.
Στα χριστιανικά χρόνια, στο ίδιο σημείο ανεγέρθηκε ο ναός του Αγίου Νικολάου ο οποίος είναι ο προστάτης των ναυτικών.

Η εκκλησία χτίστηκε ακριβώς δίπλα σε έναν φάρο. Περιβάλλεται από ένα κατάφυτο περιβάλλον και έχει θέα τα νερά του Ευξείνου. Σήμερα ο Άγιος Νικόλαος είναι από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα της Σαμψούντας.
[mixanitouxronou.gr]