Ο ΑΓΙΟΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ Αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΙΟΝΙΟΣ ο Πρεσβύτερος & Η ΑΓΙΑ ΣΑΒΙΝΑ
Ο ΟΣΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ο Νεοφανής, ο θαυματουργός
Ο ΟΣΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ο Σιναΐτης
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΡΟΦΙΜΟΣ και ΘΑΛΛΟΣ πού μαρτύρησαν στη Λαοδικεία
ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΑΓΙΟΥ ΕΠΙΜΑΧΟΥ στην Κωνσταντινούπολη
Η ΟΣΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ ή Βασίλισσα
Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ο Θαυματουργός Ρώσος
Ο ΟΣΙΟΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ ο έγκλειστος
Αναλυτικά
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ Αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων
Γεννήθηκε στη Δαμασκό της Συρίας, περίπου το 575, από γονείς ευσεβείς, τον Πλινθά και τη Μυρώ (κατά τους Συναξαριστές). Δεν άργησε, όμως, να επικρατήσει μέσα του ή θεολογική και εκκλησιαστική κλίση. Πήγε στην Ιερουσαλήμ, όπου μόνασε στη Μονή του Αγίου Θεοδοσίου. Εκεί επιδόθηκε στις θεολογικές και εκκλησιαστικές μελέτες. Μαζί με το συμμοναστή του Ιωάννη Μόσχο, επισκέφθηκε διάφορα ασκητικά και μοναχικά κέντρα της Παλαιστίνης. Πολέμιος της αίρεσης του Μονοθελητισμού, αγωνίστηκε σκληρά εναντίον του στις πόλεις – κέντρα Αλεξάνδρεια και Κων/πολη. Το 634 εκλέγεται Πατριάρχης Ιεροσολύμων, σε διαδοχή του αποθανόντος Μόδεστου. Από τη θέση αυτή, ο Σωφρόνιος εξακολουθεί τον αγώνα του κατά του Μονοθελητισμου. Γράφει πολλούς ύμνους και λόγους πού τους διακρίνει αξιόλογη λογοτεχνική αξία. Σάν Πατριάρχης, είχε την ατυχία να πολιορκηθεί ή Ιερουσαλήμ από το χαλίφη των Αράβων Όμάρ. Όταν παραδόθηκε ή πόλη (637), ή πολλή του θλίψη μετριάσθηκε λίγο από το ότι πήρε από τα χέρια του κατακτητή τον ιστορικό Άκτιναμέ, με το όποιο προστατεύθηκαν υπέρ των Όρθοδόξων τα ιερά χριστιανικά προσκυνήματα. Ή ψυχή του, όμως, είχε πάθει βαθύ τραύμα, και μετά ένα χρόνο απεβίωσε (638).
Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Σωφροσύνης την αίγλην πλουτήσας Όσιε, της ευσέβειας έκφαίνεις τον υπέρ νουν φωτισμόν, ταις των λόγων άστραπαίς Πάτερ Σωφρόνιε’ συ γαρ σοφίας κοινωνός, δια βίου γεγονώς, στηρίζεις την Έκκλησίαν, ως εύκλεής Ιεράρχης, και πρεσβευτής ημών προς Κύριον.
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΙΟΝΙΟΣ ο Πρεσβύτερος & Η ΑΓΙΑ ΣΑΒΙΝΑ
Έζησε στα χρόνια του αυτοκράτορα Δεκίου, του σκληρού διώκτη των χριστιανών κατά τα μέσα του τρίτου αιώνα. Όταν συνελήφθη έμεινε αμετακίνητος στην ομολογία του Χριστού, και όταν συζήτησε με τους Ιερείς των ειδώλων Πολέμονα και Έλπίδιο, κατέδειξε την πλάνη της πολυθεϊστικής θρησκείας. Μάταια ζήτησε έπειτα ο ανθύπατος Κιντιλιανός να τον κερδίσει με υποσχέσεις, και να τον πειθαναγκάσει με απειλές. ο Πιόνιος, ο πιστός ιερέας του Χριστού, εξακολουθούσε να Τον ομολογεί. Καταδικάστηκε τότε να ριχθεί στη φωτιά και μέσα στις φλόγες της βρήκε το μαρτυρικό θάνατο. Για δε την Αγία Σαβίνα βλέπε Α.Χ.Ε.Χ. (Ή μνήμη τους, από ορισμένα Αγιολόγια περιττώς επαναλαμβάνεται στις 14 και 15 Μαρτίου).
Ο ΟΣΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ο Νεοφανής, ο θαυματουργός
Έζησε στην Ανατολή στα μέσα του 10ου αιώνα. Έγκατέλειψε γυναίκα, παιδιά και συγγενείς, για να γίνει μοναχός. Αφού ντύθηκε το μοναχικό σχήμα, γύριζε πόλεις, χωριά και έρημους, στερούμενος, θλιβόμενος και κακουχούμενος. Όταν του αποκάλυψε ο Θεός τον θάνατο του, ήλθε στην Κων/πολη. Εκεί, στον ναό του Άγιου Ιωάννου του Θεολόγου, πού βρίσκεται στην τοποθεσία Διίπειον, άσκήτεψε επτά ήμερες και αναπαύθηκε εν Κυρίω. Όταν οι χριστιανοί πήγαν να τον θάψουν, είδαν έκπληκτοι ότι ο Γεώργιος έφερε πάνω του βαρύτατα σίδερα. Αφού τον έβαλαν σε μαρμάρινη θήκη τον έθαψαν στον Νάρθηκα του Ναού του Αποστόλου Ιωάννου. Από τότε το μέρος εκείνο ανάβλυζε μύρο, πού θεράπευε διάφορες ασθένειες και έκανε πολλά άλλα θαύματα.
Ο ΟΣΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ο Σιναΐτης
Έζησε στα χρόνια του βασιλιά Ιουστινιανού του Α’ (527-565) και όταν Πατριάρχης Ιεροσολύμων ήταν ο Πέτρος ο Α'(524-552). ο Γεώργιος μόναζε στο όρος Σινά και ήταν νηστευτής και πολύ ενάρετος. Λέγεται μάλιστα ότι κάποτε πεθύμησε να μεταλάβει στο ναό της Αναστάσεως του Χριστού στην Ιερουσαλήμ. Τότε, με θαυματουργικό τρόπο βρέθηκε αμέσως, από το Σινά, στη θεία Λειτουργία του ναού της Αναστάσεως, και κοινώνησε των αχράντων Μυστηρίων από τα χέρια του Πατριάρχη Πέτρου. Μετά την κοινωνία ο Πατριάρχης ρώτησε τον οικονόμο του Μηνά, πότε ήλθε αυτός ο Άββάς Σιναΐτης, διότι δεν τον είχε δει προηγουμένως. Άλλα και ο οικονόμος του δεν γνώριζε. Τότε ο Πατριάρχης είπε στον Μηνά να πει στον Άββά να καθίσει στο τραπέζι για να συμφάγουν. ο οικονόμος προσκάλεσε τον Γεώργιο, άλλ’ αυτός, αφού προσευχήθηκε, βρέθηκε αμέσως πάλι στο κελί του στο Σινά. ο Πατριάρχης θίχτηκε διότι ο Γεώργιος δεν παρακάθισε στο τραπέζι του και έστειλε γράμμα στους Πατέρες του Σινά για το συμβάν. Άλλ’ όταν πληροφορήθηκε ότι ο Άγιος δεν βγήκε ποτέ από το κελλί του, τότε κατάλαβε ότι πρόκειται περί αγίου ανδρός και δόξασε τον Θεό. Λέγεται ότι, ο Όσιος Γεώργιος και ο Πατριάρχης Πέτρος Α’, απεβίωσαν ειρηνικά μαζί μετά από έξι μήνες, γεγονός πού είχε προφητέψει ο όσιος Γεώργιος.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΡΟΦΙΜΟΣ και ΘΑΛΛΟΣ πού μαρτύρησαν στη Λαοδικεία
Οι Άγιοι αυτοί μαρτύρησαν στα χρόνια του Διοκλητιανού (284-305). Κατάγονταν από την πόλη Στρατονίκη ή Στρατονίκεια, πού βρισκόταν στην επαρχία Καριάς της Μικράς Ασίας και σήμερα τούρκικα ονομάζεται Άϊδενελλί. Τον καιρό λοιπόν εκείνο, κατά τον διωγμό εναντίον των χριστιανών, συνελήφθη-καν και οι Αγιοι αυτοί, επειδή ομολόγησαν τον Χριστό, και έλιθοβολήθησαν για αρκετή ώρα. Με ενέργεια της θείας χάριτος όμως, έμειναν αβλαβείς. Βλέποντας αυτό ο ηγεμόνας της Λαοδικείας Ασκληπιός, τους άφησε ελεύθερους. Άλλ’ αργότερα και πάλι τους συνέλαβαν και τους πίεζαν ν’ αρνηθούν τον Χριστό. Αυτοί όμως, με ακόμα περισσότερο θάρρος ομολόγησαν την πίστη τους και μπροστά σ’ όλους ένέπαιξαν τα είδωλα και τους προστάτες τους. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να ερεθίσει πολύ τον τύραννο και έδωσε διαταγή να τους δέσουν γυμνούς σε ξύλο και να σχίσουν τις σάρκες τους. Τελικά μαρτύρησαν με σταυρικό θάνατο και έτσι έλαβαν τα ένδοξα στεφάνια του μαρτυρίου. Ευσεβείς χριστιανοί, πήραν τα άγια λείψανα τους και τα έθαψαν σε τόπο Ιερό. Τότε και ή γυναίκα του άρχοντα Ασκληπιού, πήγε και ράντισε με μύρα τη θήκη των αγίων λειψάνων και άπλωσε πάνω σ’ αυτό πολύτιμο σεντόνι. Τέλος, οι ευλαβείς και πιστοί χριστιανοί συμπατριώτες των Άγιων, Ζώσιμος και Αρτέμιος, πήραν τη θήκη των αγίων λειψάνων και τη μετέφεραν στην ιδιαίτερη πατρίδα τους Στρατονίκη, και την αποθησαύρισαν ένα μίλι έξω από την πόλη, στην τοποθεσία Λατομεία.
ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΑΓΙΟΥ ΕΠΙΜΑΧΟΥ στην Κωνσταντινούπολη
Ή κυρίως μνήμη του τελείται την 31η Οκτωβρίου.
Η ΟΣΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ ή Βασίλισσα
Ήταν θυγατέρα του Ιωάννη του Πετραλίφη, πού επί Αλεξίου του Κομνηνού είχε διοριστεί άρχοντας της Θεσσαλονίκης. Ή μητέρα της καταγόταν από μια των ευγενέστερων οικογενειών της Κωνσταντινούπολης. Ή Θεοδώρα ήταν πολύ όμορφη στο σώμα, αλλά και στην ψυχή. Πήρε σύζυγο τον Μιχαήλ Δούκα, πού αναδείχτηκε άρχοντας της Ηπείρου. Και στο αξίωμα της αυτό, ή Θεοδώρα, διατήρησε όλη την ταπεινοφροσύνη της και τη χριστιανική απλότητα. Αγαπούσε να καταγίνεται με φροντίδες για τους φτωχούς, τους ασθενείς, τις χήρες και τα ορφανά. Άλλα μεγάλη δοκιμασία περίμενε την αγία αυτή ψυχή. ο σύζυγος της Μιχαήλ Δούκας, μπλέχτηκε με μια πόρνη, πού ονομαζόταν Γαγρίνη. Τόσο πολύ ξεμυαλίστηκε άπ’ αυτή, ώστε παραγκώνισε εντελώς τη Θεοδώρα και γλεντοκοπούσε χωρίς φειδώ με τη Γαγρίνη. Ή Θεοδώρα, εδώ έδειξε το ψυχικό της μεγαλείο και έμεινε ατάραχη, προσευχομένη στον Θεό για τον σύζυγο της. Και ο Θεός ευλόγησε, ώστε ο Μιχαήλ, κάτω από την πίεση της αγανάκτησης του λάου και των προκρίτων της Ηπείρου, να συνέλθει και να διώξει την πόρνη από κοντά του. Με δάκρυα ζήτησε συγγνώμη από τη Θεοδώρα και από τότε έζησαν με πνεύμα Θεού μέσα στο παλάτι. Οταν μετά από καιρό πέθανε ο Μιχαήλ, ή Θεοδώρα αποσύρθηκε στο μοναστήρι του αγίου Γεωργίου, πού ή ϊδια είχε κτίσει, και εκεί παρέδωσε την αγία της ψυχή.
Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ο Θαυματουργός Ρώσος
Αρχιεπίσκοπος Νοβογοροδίας
Ο ΟΣΙΟΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ ο έγκλειστος
(Ρώσος, 13ος αϊ.)