Το Κρητικό Σαρίκι – Τι σημαίνουν τα πλεκτά «δάκρυα» που φορούν οι Κρητικοί;

Επί της εποχής του Μεσοπολέμου, οι Κρήτες, αντί για το σημερινό σαρίκι, φόραγαν το σπαστό κόκκινο φέσι, με την μακριά φούντα. Σκόπιμο είναι όμως να αναφέρουμε σε αυτό το σημείο, ότι δεν έχει καμιά απολύτως σχέση, με το φέσι των Τούρκων. Μαζί με το σπαστό κόκκινο φεσάκι που φόραγαν οι Κρήτες, τύλιγαν μαζί ένα μεγάλο μαντίλι, το σημερινό σαρίκι. Το σαρίκι είναι μιας Τουρκικής προέλευσης λέξη. Πριν λάβει αυτήν την ονομασία, στην Κρητική διάλεκτο το αποκαλούσαν και πέτσα.

Ένα είδος πέτσας όμως, φόραγαν οι Κρήτες ακόμα από τα τέλη του 15ου αιώνα, το οποίο το φόραγαν στο κεφάλι, το τύλιγαν και άφηναν τις άκρες να πέφτουν με χάρη στο πλάι, δηλαδή στους κροτάφους. Ένας ακόμη τρόπος που οι Κρήτες έβαζαν το σαρίκι ή την πέτσα να πέφτει στους ώμους, δημιουργώντας δυο άκρες που κατέληγαν στο στήθος. Κατά την εποχή αυτή, άλλα ονόματα δόθηκαν στο σαρίκι, όπως ‘’τζεβρές’’ ή ‘’λαχούρι’’ όταν ήταν πολύχρωμο.
Σήμερα πλέον το σαρίκι, το παραδοσιακό υφαντό που στολίζει το κεφάλι των Κρητών, συμβολίζει την κατοχή του Τουρκικού ζυγού στην Κρήτη. Καθώς επίσης και το ολοκαύτωμα της μονής Αρκαδίου.
Σήμερα το σαρίκι έχει δυο κεντιτούς χρωματισμούς. Το μαύρο και το άσπρο. Το άσπρο είναι το γιορτινό της χαράς και είθισται και φοριέται σε χαρμόσυνες περιστάσεις όπως γάμους, βαφτίσεις και κάθε λογής χαρούμενη κοινωνική εκδήλωση. Αντίθετα το μαύρο είναι το χρώμα της λεβεντιάς και της περηφάνιας, αλλα και το πένθος στην ζωή κάθε Κρητικού.
[kritikomaxairi.com]