Ελκύεστε από τις φιλικές συσκευασίες καλλυντικών, αποσμητικών, ειδών φροντίδας προσώπου, σώματος ακόμα και παιδιών; Εμπιστεύεστε ονομασίες όπως “Organic”, “Bio”, “Herb” κλπ; Ίσως οι θελκτικές ονομασίες να μην αρκούν να πείσουν την πλειοψηφία των καταναλωτών. Όλοι μας σήμερα γνωρίζουμε λίγο – πολύ τους κινδύνους που ελλοχεύουν ακόμα και στις πιό αθώες κρέμες και δεν παρασυρόμαστε από τα διαφημιστικά τερτίπια των εταιρειών.
Όλο και περισσότεροι -ες κοιτάμε πλέον τα συστατικά των προϊόντων για να αποκομίσουμε μια σαφή εντύπωση του τι αγοράζουμε. Εκεί όμως μας περιμένει μια μεγάλη έκπληξη, αφού για να κατανοήσουμε όρους όπως “phosphates“ ή “Linoleamide” θα πρέπει να έχουμε διδακτορικό χημικού μηχανικού. Θα παρουσιάσουμε μερικές από τις συνηθισμένες ουσίες που συναντούμε καθημερινά σε ανύποπτα προϊόντα οι οποίες όμως ευθύνονται για σοβαρές σωματικές παθήσεις και καρκινογενέσεις. Η απόφαση, η ευθύνη και οι συνέπειες βαρύνουν εμάς. Στο χέρι μας είναι πάντα με την αποχή μας να υποχρεώσουμε τους κολοσσούς που θησαυρίζουν εις βάρος μας να μας σεβαστούν.
Aluminum = Αλουμίνιο : Μεταλλικό στοιχείο που χρησιμοποιείται στα αντιϊδρωτικά και στα αντισηπτικά. Ορισμένοι επιστήμονες έχουν εξακριβώσει συσχετισμούς ανάμεσα στο αλουμίνιο και στον καρκίνο του στήθους. Η χρήση του στα αντιϊδρωτικά κλείνει τους πόρους του δέρματος αποτρέποντας στις τοξίνες να εκκριθούν. Οι τοξίνες τότε πηγαίνουν στο πιο κοντινό σημείο αποθέματος λίπους : το στήθος. Κάποιες υπόνοιες έχουν συνάμα δημιουργηθεί σχετικά με τις επιπτώσεις του στο Αλτσχάιμερ.
Animal Fat = Ζωικό λίπος : Οι ζωικοί ιστοί είναι φτιαγμένοι από ελαιώδες και ημι – ελαιώδες στερεό που είναι οι αδιάλυτοι εσθέρες της γλυκερίνης και των λιπαρών οξέων. Γενικά ένα από τα κυρίαρχα συστατικά των σαπουνιών, το ζωικό λίπος είναι περιβόητο για την υψηλή του ανασφάλεια, περιέχοντας παρασιτοκτόνα καθώς και για το ότι απομακρύνει το προστατευτικό λιποειδές στρώμα της επιδερμίδας.
Cocamide (DEA, DEA – CETYL phosphates, DEA OLETH – 3 phosphates, Myristamide DEA, Stearamide MEA, Cocamide MEA, Lauramide DEA, Linoleamide MEA, Oleamide DEA, TEA – Lauryl Sulfate): Αυτά τα χημικά συστατικά χρησιμοποιούνται σαν γαλακτωματοποιητές και αφριστικές βάσεις στην πλειοψηφία των προϊόντων φροντίδας σώματος. Παρά το γεγονός ότι ο FDA (το Αμερικάνικο υπουργείο τροφίμων και φαρμάκων) έχει προειδοποιήσει τις βιομηχανίες για τον ενδεχόμενο κίνδυνο από το 1979. Επιπρόσθετα, το 1998 μία μελέτη από NTP (Αμερικάνικο Εθνικό Τοξικολογικό Πρόγραμμα) χαρακτήρισε ως επικίνδυνη τη χρήση τους και καθόρισε επακριβώς τα νιτρικά άλατα και τα nitrosamins, στοιχεία που προκαλούν καρκίνο.
Coal Tar Colours (Χρώματα γαιοανρακόπισσας) (πουλιούνται με τα ονόματα Colors FD&C ή colors D&C) : Ένα κολώδες υλικό με μία πολύπλοκη σύνθεση, που προκύπτει σαν αποτέλεσμα της διύλισης του άνθρακα, και χρησιμοποιείται για να δίνει υφή και χρώμα σε ορισμένα σαμπουάν και επίσης για να μειώνει τη φαγούρα. Μπορεί να περιέχει μία ποικιλία τοξινών (βενζόλη, ξυλόλη, ναφθαλίνη), αναγνωρίζοντας ότι προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις, κρίσεις άσθματος, πονοκεφάλους, ναυτία, κόπωση, νευρικότητα, έλλειψη συγκέντρωσης και καρκίνο.
Collagen = Κολλαγόνο : Προέρχονται από δέρματα ζώων και πόδια κοτόπουλων, τα μόρια του κολλαγόνου είναι πολύ μεγάλα για να διαπεράσουν την επιδερμίδα. Μένουν στην επιφάνεια και αποτρέπουν το δέρμα να αναπνεύσει ελεύθερα.
Imidazolidinyl urea and DM hydantoine (Germall Plus, Germall Imidazolidinyl and Germall II5) : Δύο συντηρητικά που έχουν το κατευναστικό αποτέλεσμα της φορμαλδεΰδης. Φημισμένα για την πρόκληση εκζέματος. Μετά τα parabens (παραβένια) αυτά είναι τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα συντηρητικά. Είναι πολύ καλά εξακριβωμένο ότι προκαλούν δερματίτιδα (Αμερικάνικη Ακαδημία Δερματολογίας). Υπάρχουν τρία εμπορικά ονόματα αυτών των χημικών προϊόντων : Germall II, Germall II5 και Germall PLUS. Κανένα από αυτά δεν έχει καλή αντιμυκητιακή δράση και πρέπει να συνδυάζεται με άλλα συντηρητικά. Το Germall II5 απελευθερώνει φορμαλδεϋδη σε λιγότερο από 10 οC. Αυτά τα χημικά προϊόντα είναι τοξικά.
DEET : Πλαστικός διαλύτης που χρησιμοποιείται σαν εντομοαπωθητικό. Πολύ ερεθιστικό για το δέρμα. Έχουν διαπιστωθεί θάνατοι από τη χρήση του DEET από το Αμερικάνικο Ομοσπονδιακό Πρακτορείο Περιβάλλοντος. Τον Δεκέμβριο του 2004 το Υπουργείο Υγείας του Καναδά απέσυρε από τα καταστήματα οποιοδήποτε προϊόν περιείχε περισσότερο από 30% DEET.
Isopropyl Alcohol = Ισοπροπυλοαλκοόλη : Διαλυτικές, διαστρεβλωτικές ιδιότητες, που βρίσκονται στις βαφές μαλλιών, στα λάδια για μασάζ, στις κρέμες χεριών, στις κρέμες για μετά το ξύρισμα, στα αρώματα και σε πολλά άλλα καλλυντικά προϊόντα μεγάλων εταιρειών. Εισπνέοντας ή λαμβάνοντας τον ατμό μπορεί να προκληθεί πονοκέφαλος, τοξίνωση, ναυτία, νάρκωση ή κώμα.
Parabens Παραβένια (methyl, propyl, butyl and ethyl) : Χρησιμοποιούνται για να εμποδίσουν την ανάπτυξη των μικροβίων και για να επιμηκύνουν τη ζωή των προϊόντων. Ευρέως χρησιμοποιούμενα, ακόμη και αν είναι κοινώς γνωστό ότι είναι τοξικά. Προκαλούν πολλές αλλεργικές αντιδράσεις και δερματικά εξανθήματα. Εξαιρετικά τοξικά.
Mineral Oil = Ορυκτέλαιο : Προέρχεται από το πετρέλαιο και χρησιμοποιείται βιομηχανικά σαν ένα καυστικό υγρό και μηχανέλαιο (λιπαντικό). Σχηματίζει ένα λιπαρό στρώμα στην επιδερμίδα παγιδεύοντας την ενυδάτωση κάτω από το δέρμα και έτσι με αυτό τον τρόπο αποτρέπει το δέρμα να αναπνεύσει. Την ίδια στιγμή σταματάει τις τοξίνες και τις άχρηστες ουσίες να δραπετεύσουν.
Petrolatum and Paraffin Gel (petroleum jelly) = Βαζελίνη (γέλη πετρελαίου) και Γέλη Παραφίνης : Ορυκτέλαιο σε μορφή γέλης. Προκαλεί πολλά προβλήματα στο φωτοευαίσθητο δέρμα (δηλαδή αυξάνει το μέγεθος της καταστροφής που υφίσταται το δέρμα από τον ήλιο). Επίσης τείνει να προκαλεί περισπασμό με τον φυσικό μηχανισμό ενυδάτωσης σώματος οδηγώντας έτσι σε ξηροδερμία. Κάθε πωλούμενο του προϊόν που περιέχει αυτό το χημικό δημιουργεί τις καταστάσεις που ισχυρίζεται ότι απαλλάσσει. Πολλοί κατασκευαστές χρησιμοποιούν βαζελίνη επειδή είναι εκπληκτικά φθηνή. Σε υψηλό ποσοστό δημιουργεί ακμή.
Propylene Glycol = Προπυλενογλυκόλη : Προέρχεται από πετρέλαιο και βρίσκεται στα αυτόματα φρένα και στους βιομηχανικούς αποψύκτες. Το Έντυπο Δεδομένων με Υλικά Ασφάλειας (Material Safety Data Sheet = MSDS : Χάρτης Χρήσης Προϊόντος) για την προπυλενογλυκόλη συνιστά προφύλαξη στην επαφή της με το δέρμα. Παρ’ όλα αυτά, σπάνια είναι τα καλλυντικά που δεν χρησιμοποιούν αυτή την ουσία σαν ενυδατωτή. Τα αποτελέσματα της προπυλενογλυκόλης στην ανθρώπινη υγεία είναι πολυάριθμα και ανησυχητικά. Μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα, τοξικότητα των αυτιών, καταστροφή των νεφρών και προβλήματα με το συκώτι, σύμφωνα με διάφορες κλινικές μελέτες.
PVP / VA Copolymere (Πολυβινυλοπυρρολιδόνη) : Προέρχεται από πετρέλαιο και χρησιμοποιείται σε σαμπουάν και μαλακτικά. Υπολογίζεται σαν τοξικό εξαιτίας της μοριακής συνεισφοράς του στην απορρόφηση άλλων ξένων σωμάτων στους πνεύμονες ευαίσθητων ανθρώπων.
Λαυρυλοθειϊκό νάτριο – Λαυρυλο – αιθεροθειϊκό νάτριο (Sodium Lauryl Sulphate SLS – Sodium Laureth Sulphate SLES) : Απορρυπαντικά που χρησιμοποιούνται σαν υγραντικά για τα προϊόντα καθαριότητας του πατώματος, που βρίσκονται σε μηχανές και στο Πορτοκαλί αντιδραστήριο (το οποίο εξυπηρετούσε στο να σκοτώνει τη βλάστηση και έτσι έπληξε σε βάθος τη ζωή των ανθρώπων και των ζώων κατά τη διάρκεια, αλλά και πολύ αργότερα από τον πόλεμο στο Βιετνάμ). SLS και SLES χρησιμοποιούνται στα εργαστήρια σαν ερεθιστικές ουσίες ώστε να ελεγχθεί η απαλότητα των προϊόντων. Ωστόσο, το χαμηλό τους κόστος τα κάνει να παρίστανται στην πλειοψηφία των σαμπουάν και άλλων καλλυντικών αφριστικών προϊόντων. Διάφορες μελέτες έχουν υπογραμμίσει τα βλαβερά αποτελέσματα από τη χρήση τους: ουρολοιμώξεις, λοιμώξεις των νεφρών και της χολής, προβλήματα γονιμότητας, ερεθισμό των ματιών, της επιδερμίδας και του κεφαλιού, αλλεργικές αντιδράσεις, κακώσεις του κεφαλιού και πτώση των μαλλιών. Ορισμένες μελέτες έχουν ισχυριστεί ότι τα SLS και SLES είναι καρκινογόνα.
Stearalkonium Chloride = Χλωριούχο στεατολκώνιο : Ένα χημικό που χρησιμοποιείται σε μαλακτικά, τα οποία ξεμπλέκουν τα μαλλιά και σε κρέμες για την επιδερμίδα. Προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις. Το χλωρίδιο του στεαταλκωνίου αναπτύχθηκε από την υφαντουργία σαν μαλακτικός παράγοντας. Είναι πολύ φθηνότερο και ευκολότερο να περιληφθεί σε μαλακτικά μαλλιών απ’ ότι οι πρωτεΐνες φυτών ή εκχυλισμάτων, που είναι πιο υγιεινά για τα μαλλιά. Πολύ τοξικό.
Synthetic Perfumes = Συνθετικά αρώματα : Ο όρος «άρωμα» στην ετικέτα ενός συμβατικού προϊόντος είναι πολύ παραπλανητικός. Πίσω από αυτή την απλή λέξη κρύβονται 200 χημικά προϊόντα που είναι προκλητικά μη αναφερόμενα. Μερικά προβλήματα που προκαλούν αυτά τα χημικά προϊόντα είναι : πονοκεφάλους, ιλίγγους, υπερ- μελανώσεις, άγριο βήχα, εμετούς και ερεθισμούς της επιδερμίδας.
Talc = Πούδρα : Μία λευκογκρίζα ανόργανη σκόνη που χρησιμοποιείται ιδιαίτερα σαν σκόνη (ταλκ) για τα μωρά και σε αποσμητικά προϊόντα. Χρήση μακράς διάρκειας μπορεί να παράγει τα ίδια αποτελέσματα όπως εκείνα του αμιάντου. Επιπρόσθετα με τις συνέπειες στο αναπνευστικό σύστημα, η πούδρα μπορεί επίσης να προσβάλλει και το αναπαραγωγικό σύστημα.
Triethanolamine = Τριαιθανολαμίνη (ΤΕΑ) : Συχνά χρησιμοποιείται στα καλλυντικά για να ρυθμίζει το pH
. Η ΤΕΑ προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις, περιλαμβάνοντας προβλήματα στα μάτια, ξηρότητα σε μαλλιά και δέρμα, και μπορεί να είναι τοξική αν απορροφάται στο σώμα για μια μεγάλη χρονική περίοδο.