Το ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης έχει σοβαρά εκτροχιαστεί. Μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, η οικονομία θα είναι κατά το ένα πέμπτο μικρότερη από ό, τι ήταν πριν από πέντε χρόνια, και η κυβέρνηση προβλέπει μια άλλη πτώση 4,5% το 2013. Ο αριθμός αυτός μπορεί και πάλι να αποδειχθεί υπερβολικά αισιόδοξος. Η κατάρρευση βοηθά να εξηγήσουμε το μεγάλο δράμα αυτής της εβδομάδας, καθώς η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να οδηγήσει μέσα από το κοινοβούλιο μια διπλή δόση λιτότητας στα δόντια της ύφεσης, και οι διεθνείς πιστωτές της χώρας ανησυχούν για το αν θα δώσουν στη χώρα € 31 δισεκατομμύρια του ( 40 δισεκατομμύρια δολαρίων) για υποστήριξη επιβίωσης, αντί να αφήσουν την αποπληρωμή του χρέους αργότερα αυτό το μήνα και έξοδο από το ευρώ.Με δεδομένη μια τέτοια απελπιστική κατάσταση, είναι ακόμη πιο εκπληκτικό το γεγονός ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να δανείζεται από το εξωτερικό με μια εκπληκτική ταχύτητα. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, ήταν 21 δισ. ευρώ το 2011, ή περίπου 10 % του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Ενώ επιβραδύνθηκε κάπως το 2012, ο ελληνικός δανεισμός εξακολούθησε να τρέχει σε ετήσια βάση από € 14 δισεκατομμύρια το α’ εξάμηνο του έτους.
Ο συνεχής δανεισμός συχνά παραβλέπεται στις συζητήσεις για το πώς θα διασωθεί η Ελλάδα, και αυτό δείχνει ότι η προσπάθεια να αποφευχθεί η χρεωκοπία είναι καταδικασμένη.
Μόνιμη Ύφεση
Ο βαρύς εξωτερικός δανεισμός είναι λογικός όταν μια χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια προσωρινή μείωση της ανάπτυξης. Μπορεί να βοηθήσει να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις στην εγχώρια κατανάλωση. Αλλά η Ελλάδα δεν πάσχει από μια προσωρινή επιβράδυνση του οικονομικού κύκλου. Σε μια κατάσταση όπου η πτώση της δραστηριότητας είναι πλέον μόνιμη, μεγάλης κλίμακας δανεισμός για τη διατήρηση της κατανάλωσης, αυξάνει μόνο τον …πόνο κάτω από το δρόμο. Αυτό απαιτεί, η περικοπή της κατανάλωσης να συμβαδίζει με τα χαμηλότερα επίπεδα παραγωγής, καθώς και πρόσθετες μειώσεις για την εξυπηρέτηση του συσσωρευμένου εξωτερικού χρέους.
Το παράδοξο της ταυτόχρονης βουτιάς της οικονομικής δραστηριότητας και της αύξησης του εξωτερικού δανεισμού θέτει το ερώτημα γιατί η Ελλάδα δανείζεται με αυτό το επιτόκιο. Η απάντηση φαίνεται να είναι ότι, το ελληνικό πολιτικό σύστημα είναι σοβαρά δυσλειτουργικό. Απλά δεν υπάρχει αξιόπιστο σχέδιο για τη μακροπρόθεσμη πορεία και, σίγουρα, δεν υπάρχει κανένας που θα προβλέπει την αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους.
Οι τελευταίες εβδομάδες έχουν δείξει ότι τα κυβερνώντα κόμματα στην Ελλάδα επικεντρώνονται περισσότερο στο να πολεμούν μεταξύ τους, από ό, τι για τις μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να στηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη και την πραγματική αλλαγή στη χώρα. Ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς και η Νέα Δημοκρατία το κόμμα του, γνωρίζουν ότι έιναι μια μοναδική ευκαιρία να περιθωριοποιήσει μακροχρόνια πολιτικούς αντιπάλους τους από την μέτρια αριστερά και να δημιουργήσει ένα νέο διπολικό πολιτικό σύστημα, στο οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι ο κύριος αντίπαλός τους. Έχοντας επίγνωση αυτής της τακτικής, οι μετριοπαθείς αριστεροί αποφάσισαν να αντιταχθούν στη λεγόμενη τρόικα – το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα – σε θέματα όπως η απελευθέρωση της αγοράς εργασίας και τη μείωση της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα, έχοντας οι ίδιοι μετατραπεί σε απειλή για τη Νέα Δημοκρατία. Το αποτέλεσμα είναι πολιτικό αδιέξοδο και το ποσοστό αύξησης των επιπέδων του χρέους.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής άρχισαν σιγά-σιγά να αναγνωρίζουν τη μη βιωσιμότητα του χρέους και δανεισμού. Το ΔΝΤ ασκεί πιέσεις στη ζώνη του ευρώ να βρουν τρόπους για να μειωθεί το χρέος στην Ελλάδα, αλλά οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και η ΕΚΤ, η οποία κατέχει περίπου 45 δισ. ευρώ ελληνικών ομολόγων, έχουν αντισταθεί οποιαδήποτε τέτοια πρόταση.
Τελικά οι διεθνείς δανειστές θα πρέπει να συμβιβαστούν με το γεγονός ότι η Ελλάδα απλά δεν θα είναι σε θέση να αποπληρώσει το χρέος της. Είναι πολύ πιθανό ότι περαιτέρω μέτρα, όπως η λανθασμένη άποψη για την επαναγορά ελληνικού χρέους, μπορεί προσωρινά να μεταθέσει χρονικά τη στιγμή της αλήθειας. Είναι απίθανο να αγοράσουν πολύ χρόνο εφ ‘όσον η Ελλάδα δανείζεται στο εξωτερικό με ρυθμούς 14 έως 20 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Δάνεια …τέλος!
Η Ελλάδα θα μπορέσει πραγματικά να σωθεί μόνο από τη στιγμή που θα καταφέρει να συνεχίσει χωρίς πρόσθετο δανεισμό. Η επίτευξη του στόχου αυτού προϋποθέτει ότι οι επίσημοι πιστωτές θα σταματήσουν να δανείζουν χρήματα στην ισχύουσα ελληνική ελίτ και ότι η εγχώρια οικονομική ανταγωνιστικότητα αυξάνεται σε τέτοι σημείο όπου θα δίνει μια ισχυρή ώθηση στις εξαγωγές.
Μια ελληνική χρεοκοπία και ταυτόχρονη έξοδος από την ευρωζώνη θα επιτύγχανε όλους αυτούς τους στόχους, σχεδόν εν μία νυκτί. Προφανώς, η προσαρμογή θα είναι σκληρή και οι αναταραχές θα μπορούσαν πιθανότατα να επικρατήσουν για αρκετούς μήνες, αλλά η προσαρμογή θα γινόταν.
Η σημερινή ήπια προσέγγιση, κατά την οποία οι διεθνείς αγορές χρήματος δανείζουν τις άρχουσες ελίτ, με σκοπό την εξομάλυνση της μετάβασης σε μια βιώσιμη θέση εντός της ζώνης του ευρώ, δεν έχει δώσει σχεδόν τίποτα από την άποψη των διαρθρωτικών αλλαγών και προσαρμογών. Αντί για μια ομαλή μετάβαση, η Ελλάδα είναι στη μέση μιας καταστροφικής κατάρρευσης της παραγωγής.
Αυτό το ατυχές αποτέλεσμα θα πρέπει να αποδοθεί στην αδυναμία των ελληνικών πολιτικών ελίτ να προωθήσουν τις διαρθρωτικές οικονομικές αλλαγές που χρειάζονται. Με περικοπές μισθών και αυξήσεις φόρων μόνο, απλά δεν μπορεί να αποκατασταθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Και αν η πραγματική οικονομική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να επιτευχθεί, τότε η έξοδος από την ευρωζώνη είναι η μόνη άλλη διαθέσιμη επιλογή. Αυτή είναι ένα θλιβερό και αναπόφευκτο συμπέρασμα, όπως προκύπτει από το απλό γεγονός ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να συνεχίσει να δανείζεται για πάντα.
kerdos.gr