Ο διαπρεπής Γάλλος Φιλόσοφος Βολταίρος είχε πει ότι «Ο φανατισμός είναι η πανούκλα της ψυχής». Και τούτο έχει αποδειχθεί τραγικά ανά τους αιώνες.
Οι πρωτόγονοι, λόγω άγνοιας και φόβου ή και πονηριάς για να ελέγχουν την ομάδα κ.λπ., επινόησαν «θεούς» είδωλα, τον ήλιο, το φεγγάρι, αστέρια, ελέφαντες, κροκόδειλους κ.ά. αντικείμενα ή ζώα και τα επέβαλαν με φανατισμό. Ορισμένοι κατέληξαν ανθρωποφάγοι. ‘Η μήπως ισχύει το «ο φόβος φυλάει τα έρμα;». Στη συνέχεια, εξαιτίας διαφόρων αλλαγών περιβάλλοντος, εξέλιξης και επαφής με άλλες ομάδες, άλλαξαν συνήθειες, αλλά ο φανατισμός παρών για να ικανοποιεί τους «εξουσιαστές».
Βάρβαρες φυλές όπως οι Μογγόλοι κ.ά. επέβαλαν το φανατισμό στο λαό τους για λόγους καθαρά ιμπεριαλιστικούς, κατακτητικούς και λόγω θρησκείας και πολιτικών-κοινωνικών στόχων και διέπραξαν γενοκτονίες. Αλλά και άλλες μη «βάρβαρες» φυλές διέπραξαν τα ίδια λόγω φανατισμού.
Στο Μεσαίωνα ο φανατισμός στο κόκκινο με την Ιερή Εξέταση, τις Σταυροφορίες κ.λπ. και τα αμέτρητα θύματα της στο όνομα του Χριστού, που Τον ξανασταύρωναν!
Σε ατομικό επίπεδο, ο φανατισμός οφείλεται κύρια στην αγωγή οικογένειας, σχολείου κ.λπ., αλλά και σε φοβίες, σε σωματικά ή πνευματικά παθολογικά μειονεκτήματα κ.ά. Ακόμη ίσως να ισχύει η παροιμία για τον καμπούρη, που τον ρώτησαν αν θα ήθελε να γίνει ευθυτενής, υγιής όπως οι άλλοι, ή οι άλλοι να γίνουν σαν και τον ίδιο, και εκείνος προτίμησε το δεύτερο! Επίσης, λόγω δεισιδαιμονίας, σεξουαλικής διαστροφής ή πονηριάς, άνδρες στη Νότια Αφρική πιστεύουν ότι αν συνευρεθούν με παρθένες, θεραπεύονται από την HIV, και έτσι πείθουν, πληρώνουν, εκβιάζουν ή βιάζουν αγνές κοπέλες και μεταδίδουν την ασθένειά τους σε εκατομμύρια.
Ο φανατισμός, σε συλλογικό επίπεδο, πολιτικός ή θρησκευτικός, μπορεί να είναι επίσης ιδεοληπτικός, λόγω παιδείας, αλλά και λόγω ενστίκτων, φόβου, έμμονων ιδεών, στοιχειωδών αναγκών, άμεσου περιβάλλοντος, κ.λπ. κινήτρων, όπου το άτομο εθίζεται και δεν λειτουργεί με λογική. Μπορεί να είναι λόγω και οικονομικής εξάρτησης.
Ο άνθρωπος από τη γέννησή του είναι tabula raza-λευκός πίνακας- και ό,τι γράφουν οι γονείς, οι δάσκαλοι κ.ά. ισχύει. Επίσης, ο άνθρωπος είναι ζώο μιμητικό και συνεπώς μιμείται ό,τι βλέπει ή ακούει, ιδιαίτερα στη σύγχρονη εποχή που τα ΜΜΕ και ο κινηματογράφος, με την υποκουλτούρα και τη βία που προβάλλουν, επηρεάζουν τρομερά ειδικότερα τους νέους, τους φανατίζουν και βλέπουμε καθημερινά τα αποτελέσματα της διαφθοράς, της παιδικής βίας, παιδοκτονίας, γυναικοκτονίας, καταστροφολογίας.
Όταν άτομα επιτίθενται με βόμβες αυτοκτονίας ή με ΙΧ κ.ά. σε διάφορες χώρες ή πρόσφατα η τραγωδία στο Βραδεμβούργο και φονεύουν άλλους «εχθρούς», αυτό βασικά οφείλεται στην πλύση εγκεφάλου που έχουν υποστεί από φανατισμένες ομάδες λόγω θρησκευτικών ή πολιτικών κ.ά. παραγόντων ή σε παθολογικές αιτίες. Και τέτοιες τραγωδίες αναπαράγουν τον φανατισμό τον οποίον καπηλεύονται ακραία κομματικά κ.ά. σκοτεινά κυκλώματα και στον οποίον επενδύουν τα σχέδιά τους. Εξάλλου, πολλοί από αυτούς, που «ντοπάρονται» και διαπράττουν φοβερά πράγματα, πιστεύουν ότι με τις πράξεις τους αυτές θα πάνε στον δικό τους «παράδεισο» όπου θα τους περιμένουν παρθένες, φαγητά πολυτελείας κ.λπ. Γίνεται, λοιπόν, να χάσουν τέτοια μοναδική ευκαιρία; Αλλά το ερώτημα είναι γιατί τα αφεντικά τους, οι καθοδηγητές τους, δεν κάνουν το ίδιο, αλλά επιλέγουν όργανα «θύματα»; Στην αρχαία εποχή βασιλείς, πρίγκιπες κ.λπ. ηγέτες πήγαιναν στην Πρώτη Γραμμή και πολεμούσαν αμυνόμενοι ή επιτιθέμενοι και έδιναν το παράδειγμα στους υπηκόους τους. Αργότερα τα δεδομένα άλλαξαν και εξαιτίας της συγκλονιστικής εξέλιξης των οπλικών συστημάτων, όπου οι αποστάσεις κ.λπ. εκμηδενίζονται, όμως ο φανατισμός δεν εκλείπει, αλλά αυξάνεται επικίνδυνα προκαλώντας αντιδράσεις άλλων φανατισμένων ομάδων που αγωνιούν ν’ αποκτήσουν εξουσία κ.λπ.
Η τραγική ειρωνεία είναι ότι οι φανατισμένοι πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες διαφθείρονται από την εξουσία και το χρήμα και αποκτούν την ψευδαίσθηση ότι υποκαθιστούν το «θεό» και είναι αιώνιοι. Αν επισκέπτονταν κάποιο νεκροταφείο ίσως άλλαζαν γνώμη. Και αφού πιστεύουν ότι θα πάνε στον δικό τους «παράδεισο», που, όπως προαναφέραμε, θα έχουν παρθένες και υπερπολυτελή διαβίωση κ.λπ., γιατί να μην φανατίζονται και να δολοφονούν κ.λπ. τους «εχθρούς» τους και ακόμη να αυτοκτονούν;
Ο θρησκευτικός φανατισμός οφείλεται κυρίως στον δογματισμό που επιβάλλουν θρησκευτικές ηγεσίες. Και δεν είναι τραγικό χιλιάδες χρόνια οι θρησκευτικοί ηγέτες, «εκπρόσωποι του Θεού», να μην έχουν συμφωνήσει για το ποιος είναι ο αληθινός Θεός και να υπάρχουν τραγικές ανθρωποκτόνες συγκρούσεις εξαιτίας τους;
Τη δεκαετία του 50 κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ ένα σημαντικό βιβλίο The Religions of Man, που αργότερα μετονομάστηκε World Religions όπου Θεολόγοι και Κοινωνιολόγοι κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι όλες οι θρησκείες, τηρουμένων των αναλογιών, συμφωνούν στη βάση της πυραμίδας, για αγάπη, αλληλεγγύη κ.λπ., αλλά διαφωνούν στην κορυφή, στα δόγματα, και ιδού το τραγικό αποτέλεσμα. Και τα δόγματα, ο φανατισμός εξαιτίας τους, δεν είναι μόνον ιδεολογικός, αλλά περισσότερο θέμα εξουσίας και πλουτισμού. Θα εγκαταλείψουν θρησκευτικοί ηγέτες την κοσμική εξουσία, με τόσα υλικά αγαθά που τους προσφέρει ο ανταγωνισμός και η τυπολατρία; Γιαυτό οι θρησκείες επέβαλαν τα δόγματα και την τυπολατρία. Οσον αφορά τους Χριστιανούς, ο σπουδαίος Τολστόι είχε πει : «Όταν η Χριστιανική Εκκλησία απέκτησε κοσμική εξουσία, έχασε την ουσία». Ο δε σπουδαίος Αμερικανός Καθηγητής William Sumner έγραψε : «Θέλετε πόλεμο; Γαλουχείστε το λαό με δόγματα». Και τα δόγματα προκάλεσαν φανατισμό από τον οποίον υποφέρει η ανθρωπότητα. Ο φανατισμός σε εμφύλιες συγκρούσεις, πολέμους κ.λπ., πηγάζει κύρια από την ανασφάλεια, τον φόβο για επιβίωση.
Στη νεότερη ιστορία, ο φανατισμός π.χ. των Ναζί, Φασιστών και Μιλιταριστών, πήγαζε από την παθολογικά πάσχουσα για εξουσία ηγεσία τους και την τρομερά καταπιεστική συμπεριφορά στυγνών, απάνθρωπων σκοτεινών ομάδων ασφαλείας όπως τα φρικτά SS που αδίστακτα δολοφονούσαν κάθε πολιτικά αντίπαλο ή ανένταχτο. Και μολονότι ανώτατοι Αξιωματικοί κ.ά. στη Γερμανία προσπάθησαν να απαλλαγούν από το απάνθρωπο ναζιστικό καθεστώς, απέτυχαν με το γνωστό αποτέλεσμα. Κι αν δεν ήταν η Ελληνική Εθνική Αντίσταση, ο Στρατηγός Χειμώνας κ.λπ., οι νέο-βάρβαροι Ναζί θα είχαν κατακτήσει τον κόσμο και τους ανθρώπους θα τους χρησιμοποιούσαν σαν πειραματόζωα για τη δημιουργία της «ανώτερης» φυλής.
Σήμερα οι τραγωδίες Ουκρανίας, Μέσης Ανατολής, με περίπου ένα εκατομμύριο ανθρώπινα θύματα, που οφείλονται; Οφείλονται στον φανατισμό ορισμένων διεφθαρμένων ηγετών (νέο Ναζί κ.ά. κρυπτο- φασιστικών, νέο-ιμπεριαλιστικών κυκλωμάτων, π.χ. Τουρκίας) που εξαρτώνται από στυγνά κερδοσκοπικά κονκλάβια (παραγωγής και εμπορίας οπλικών συστημάτων, πρώτων υλών, χρηματιστηρίων, συντεχνιών κ.λπ.) και οι άνθρωποι έχουν χάσει την αξία τους μπροστά στα κέρδη! Οποία παρακμή, οποία απανθρωπιά! Επιστροφή σε Βαβέλ! Η πανανθρώπινη «Κιβωτός» μπάζει νερά, βουλιάζει!
Όμως, οπωσδήποτε, πρέπει να διευκρινίσουμε ότι υπάρχει και ο δικαιολογημένος «φανατισμός», ο «φανατισμός» των δίκαια αμυνόμενων! Όταν κράτη δέχονται παράνομες, απρόκλητες επιθέσεις και κινδυνεύει η εθνική τους ανεξαρτησία και ακεραιότητα ή κινδυνεύει το δημοκρατικό τους καθεστώς. Δεν έχουν άλλη επιλογή. «Φανατίζονται» εναντίον του άλογου φανατισμού! Ο αιώνιος φαύλος κύκλος στον οποίον επενδύουν τα ανήθικα και παράνομα συμφέροντά τους τα πολεμοκάπηλα κυκλώματα. Υπάρχει, βέβαια, και η ιδεαλιστική προσέγγιση που την εκφράζει χαρακτηριστικά ο αείμνηστος Παναγιώτης Κανελλόπουλος ο οποίος είχε πει: «Δεν φανατίζομαι. Και αν ποτέ φανατιστώ θα είναι εναντίον του φανατισμού».
Χιλιάδες χρόνια, που υποτίθεται ο πολιτισμός, ο ανθρωπισμός, η δημοκρατία κ.λπ. αξίες και αρετές θα είχαν προαχθεί και θα πρυτάνευε ειρήνη κ.λπ., βλέπουμε το αντίθετο. Πολέμους, πολέμους. Ανθρωποφαγία! Και όλα αυτά λόγω πολιτικού, θρησκευτικού και εμπορικού-κερδοσκοπικού φανατισμού που έχει εισχωρήσει σε κάθε δραστηριότητα, εμπορική, καλλιτεχνική, ακαδημαϊκή, επιστημονική, αθλητική κ.λπ. Από πού προήλθαν τα ανθρωποτέρατα, οι τρομοκράτες; Ποιοι, πως, που τους στρατολόγησαν, εκπαίδευσαν κ.λπ. ώστε να διαπράττουν τα πιο φρικτά εγκλήματα; Και οι «δημοκρατικοί» ηγέτες παρακολουθούν με κυνική αδιαφορία τις φρικτές ανθρωποσφαγές από την οθόνη λες και είναι κινηματογραφικά έργα. Ο φανατισμός της αδιαφορίας, της ηλιθιότητας.
Επίσης, ο φανατισμός είναι η τελευταία άμυνα άσχετων και ημιμαθών, κοινώς εξυπνάκηδων. Επιμένουν έστω και σε γνωστά λανθασμένα γεγονότα και διαφωνούν για να διαφωνούν ώστε να μη φανούν ότι μειονεκτούν!
Για όλα τα παραπάνω ευθύνεται το κρατούν σύστημα στυγνού ανταγωνισμού που δεν μπορεί να επιβιώσει δίχως αντίπαλους, εχθρούς και έτσι τους επινοεί, τους προκαλεί, τους δημιουργεί εθίζοντας τούς ανθρώπους σε ακραίο ατομικισμό, αναξιοκρατία, κυνική αδιαφορία για τα κοινά, σε ιδιωτισμό (από εκεί προέρχεται ο αγγλο-γαλλικός όρος idiot (ηλίθιος) και στην όποια μορφή βίας, διαπλοκής, διαφθοράς, φανατισμού για να επικρατήσει ο ισχυρότερος. Δικαιώνεται ο Δαρβίνος!
Αν δεν αλλάξει το σύστημα, να γίνει ανθρωπινότερο, να υπάρχει ισότητα με την έννοια της κοινωνικής δικαιοσύνης, αξιοκρατία, να εξαλειφθούν σκοτεινές συντεχνίες, η πείνα, η φτώχεια, η κοινωνική αδικία, ο ρατσισμός, κ.λπ. και να επικρατήσει το παγκόσμιο κοινωνικό «Ευαγγέλιο» η Οικουμενική Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, και να απαγορευτεί ο πόλεμος γενικά, να ενισχυθεί ο ΟΗΕ και οι Οργανώσεις του ώστε τα προβλήματα να επιλύονται στη ρίζα τους, τα δράματα και οι τραγωδίες θα συνεχίζονται. Γιατί συλλογικές προσπάθειες στην ΚτΕ και τον ΟΗΕ για την απαγόρευση του πολέμου απέτυχαν; Τα απάνθρωπα, πολεμόχαρα κυκλώματα, που ορρωδούν προ ουδενός, θα εγκατέλειπαν τα αμύθητα κέρδη τους μπροστά στα χιλιάδες ή εκατομμύρια ανθρώπινα θύματα; ΠΟΡΩΣΗ! ΥΛΙΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΦΡΟΣΥΝΗ! Γιαυτό καλλιεργούν και προάγουν τον φανατισμό! Και όσο υπάρχουν φανατισμένα άτομα ή φανατισμένες ομάδες που θα αυτοθυσιάζονται για τις ιδέες τους, δεν θα υπάρχει ειρήνη και ασφάλεια, αλλά αντίθετα θα πρυτανεύει παντού ο φόβος, η ανασφάλεια, ο τρόμος. Φαύλος κύκλος! Και άλλο που δεν θέλουν τα απάνθρωπα εξουσιαστικά κυκλώματα.
Ο σπουδαίος Γάλλος Ιστορικός-Φιλόσοφος Alexis de Tocqueville είπε :«Ο άνθρωπος αναζητεί την ισότητα στην ελευθερία, κι όταν δεν τη βρει την αναζητεί στη δουλεία, όρα ολοκληρωτικά καθεστώτα.
Και επαναλαμβάνουμε ότι αν ο Πλανήτης Γη καταστραφεί, δεν θα φταίει η τρύπα του όζοντος, αλλά η «τρύπα» στη συνείδηση ιδιαίτερα των Ισχυρών, στην προκειμένη περίπτωση των φανατισμένων.
SOS: Ο φανατισμός απειλεί την ανθρωπότητα!
Δημοκράτες του κόσμου ενωθείτε/ από τα δεσμά σας λυτρωθείτε!
Π.Ι.Καραφωτιάς