Πότε γιορτάζει ο Άγιος Μόδεστος προστάτης των ζώων; 16 ή 18 Δεκεμβρίου;

Στο Συναξάρι του Δεκεμβρίου υπάρχουν δύο Άγιοι που φέρουν το όνομα Μόδεστος, ενώ και οι δύο ήταν Αρχιεπίσκοποι Ιεροσολύμων.

Ο πρώτος, είναι Ιερομάρτυρας και εορτάζεται στις 18 Δεκεμβρίου, ενώ ο δεύτερος είναι Όσιος και τιμάται στις 16 Δεκεμβρίου. Αν και επικρατεί μια σύγχυση για τους βίους των δύο ομώνυμων Αγίων, θα δούμε κάποια στοιχεία της ζωής τους, όπως τα διασώζει η παράδοση.

Βίος Αγίου Μόδεστου Α΄Ιερομάρτυρος και Αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων

Ο Μόδεστος γεννήθηκε στη Σεβάστεια της Μ. Ασίας από ευσεβείς χριστιανούς γονείς, οι οποίοι πέθαναν στη φυλακή κατά το διωγμό του Διοκλητιανού (περίπου 305 μ. Χ.). Το μόλις πέντε μηνών βρέφος Μόδεστο, οι δεσμοφύλακες το ανέθεσαν σε έναν ειδωλολάτρη άρχοντα. Σε ηλικία δεκατριών ετών έμαθε για τους πραγματικούς γονείς του και αποφάσισε να βαπτιστεί κι ο ίδιος χριστιανός. Σ΄ αυτό συνετέλεσε και κάποιος χριστιανός χρυσοχόος από την Αθήνα, ο οποίος ανέλαβε τη φροντίδα του νεοφώτιστου Μοδέστου, τον έφερε στην Αθήνα και τον αγκάλιασε σαν παιδί του. Μετά το θάνατο των θετών γονέων του, η ζήλεια των δύο παιδιών του χρυσοχόου για την αρετή του Μοδέστου τα οδήγησε στο να τον πουλήσουν ως δούλο στην Αίγυπτο. Η Χάρις του Θεού, όμως, δεν τον εγκατέλειψε. Ο αφέντης του Μοδέστου κατηχήθηκε από το δούλο του, έγινε και ο ίδιος χριστιανός και ελευθέρωσε το Μόδεστο, τον ελευθερωτή του από τα δεσμά της αμαρτίας και του διαβόλου. Φεύγοντας από την Αίγυπτο ο Μόδεστος κατευθύνεται για προσκύνημα στους Αγίους Τόπους, και εκεί, αφού άνοιξαν μπροστά του οι πύλες του Παναγίου Τάφου, ο πιστός λαός των Ιεροσολύμων, που είδε το θαυμαστό αυτό γεγονός, εξέλεξε το Μόδεστο αρχιεπίσκοπο της Μητρός Εκκλησίας, διάδοχο του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου. Ο Θεός έδωσε στο Μόδεστο ένα χάρισμα, ώστε να θεραπεύει τα κατοικίδια ζώα, και ιδιαίτερα τα βόδια και τους ημιόνους.
Άλλωστε, και κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου του πραγματοποίησε θαυμαστά γεγονότα που σχετίζονταν με τα ζώα. Ενώ βρίσκονταν μπροστά στο βασιλιά ομολογώντας την πίστη του στον Αληθινό Θεό, μπροστά στο βασιλιά, εκείνος διέταξε τους στρατιώτες του να δέσουν τον Άγιο σε δύο άγριους ημιόνους και να τους αφήσουν να τρέξουν, προκειμένου να διαμελισθεί το σώμα τού Αγίου επάνω στις πέτρες. Ό Άγιος Μόδεστος, όμως, σήκωσε το χέρι του προς τους ημιόνους, τους ευλόγησε και τότε αυτοί έφυγαν, αφήνοντάς τον λυμένο και αβλαβή. Ό βασιλιάς έξαλλος διέταξε να τον ξαναδέσουν στους ημιόνους, όχι μόνο απ” τα χέρια αλλά και απ” τα πόδια, και να χτυπήσουν με πολλή δύναμη τα ζώα, ώστε να τρέξουν. Ο Μάρτυρας του Χριστού έλεγε, καθώς τον έσερναν οι ημίονοι: «Εάν ο Θεός είναι μαζί μας, κανείς δεν είναι εναντίον μας».

Κάποιος βοσκός βλέποντας τον Άγιο κι αναγνωρίζοντάς τον, τον πλησίασε και τού είπε: «Λυπήσου με, Πάτερ, και βοήθησέ με, ώστε με τις ευχές σου ν” αποκτήσω ένα μοσχάρι». Ό Άγιος Μόδεστος πρόσταξε τους άγριους ημιόνους να σταματήσουν να τον τρα¬βούν. Κάλεσε τότε το βοσκό να πλησιάσει μαζί με το κοπάδι του κι ευχήθηκε: «Ο Θεός, που ευλόγησε τα βόδια και τα πρόβατα του Αβραάμ, να σου χαρίζει κάθε χρόνο δύο μοσχάρια, ένα αρσενικό κι ένα :θηλυκό». Αμέσως μετά ο βοσκός αποχώρησε ευχα¬ριστημένος και ο Άγιος διέταξε τους ημιόνους να επιστρέψουν στο μέρος απ” όπου εί¬χαν ξεκινήσει να τον σέρνουν. Πράγματι, οι ημίονοι υπάκουσαν γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα να εξαγριωθεί ακόμα περισσότερο ο βασιλιάς.
Ανείπωτα ήταν τα βασανιστήρια πού επακολούθησαν: έμπηξαν καρφιά στα πόδια του, τον λιθοβόλησαν, τον έριξαν σ” ένα λέβητα με καυτό μολύβι, τον έδεσαν σε μία κολώνα και άναψαν γύρω του μεγάλη φωτιά, αφού πρώτα άλειψαν το κεφάλι του με πίσσα και λάδι. Τίποτε, όμως, απ” αυτά δεν κατέβαλε τον Άγιο Μάρτυρα. Και τότε ό βασιλιάς διέταξε τον αποκεφαλισμό του.

Λίγο πριν από το τέλος του, ό Άγιος Μόδεστος προσευχήθηκε και τα τελευταία του λόγια ήταν: «Κύριε Ιησού Χριστέ, δημιουργέ του φωτός, καταξίωσόν με της Βασιλείας Σου. Σέ, Δέσποτα, και μόνον επόθησεν η ψυχή μου και για Σένα κατεφρόνησα το θάνατο και τα βασανιστήρια. Μη με κρίνεις λοιπόν, ανάξιο των αγαθών Σου, φιλάνθρωπε, και δέομαί Σου, όποιος με επικαλεστεί και με εορτάζει και όποιος αναγνώσει το Μαρτύριό μου, βοήθησέ τον πάντοτε, χάριζέ του πλούσια τα ελέη σου και αποδίωξε από τον οίκον αυτού και από όλα τα ζώα του κάθε βλάβη και ασθένεια και πλήθηνέ τα, όπως ευλόγησες και επλήθηνες τα ποίμνια του Αβραάμ, του Ισαάκ, του Ιακώβ και όλων των δούλων Σου, διότι είσαι ευλογητός στους αιώνες. Αμήν».
Αυτός είναι ο Άγιος Μόδεστος ο προστάτης των ζώων, και γιορτάζεται στις 18 Δεκεμβρίου.

Λαογραφία

Η ημέρα της εορτής αποτελούσε παραδοσιακή αργία, με προσφορές άρτων και κολλύβων στον ναό από τους γεωργούς, οι οποίοι με τον αγιασμό εκείνης της ημέρας ράντιζαν τα σπαρμένα χωράφια τους.

Κόλλυβα του Αγίου έριχναν στα χωράφια, για να εξασφαλίσουν τη γονιμότητα της γης, ενώ κόλλυβα και άρτο έδιναν και στα ζώα τους να φάνε, για να έχουν την προστασία του.

Ο Άγιος Μόδεστος τιμάται ιδιαίτερα στη Μακεδονία και στη Θεσσαλία.
Στην Καλαμπάκα μάλιστα οι κτηνοτρόφοι μάζευαν τα ζώα τους έξω από τον ναό για να τα ραντίσει ο ιερέας με τον αγιασμό της ημέρας.
Στη Νάξο τον τιμούν ως τον πρώτο εξημερωτή των βοδιών.
Στο Βυθό Βοϊου διαβάζεται αγιασμός για τα ζώα, αφού τα συγκεντρώσουν σε ένα μέρος. Ο παπάς τα ραντίζει με αγιασμένο νερό και το υπόλοιπο το παίρνουν οι κτηνοτρόφοι μαζί τους για τα πρόβατα και τα άλλα ζώα.
Στο Δρυμό Μακεδονίας, το «ύψωμα» από το πρόσφορο το δίδουν στα ζώα, ενώ τους εύχονται να ζήσουν χρόνια πολλά.
Σε περιοχές της Κρήτης, οι αγρότες τηρούν αυστηρή αργία για χάρη των ζώων τους που, έτσι και τα βάλουν να δουλέψουν, θεωρούν πως θα προκαλέσουν την οργή του αγίου.
Στη Λήμνο, ρίχνουν τα κόλλυβα στην τροφή των ζώων υπερ υγείας και μακροβιότητας αυτών.
Σε χωριά της Λέσβου, πηγαίνουν τον αγιασμό στα χωράφια, για να τα προστατεύσει από τις αρρώστιες και τις ακρίδες κι είναι κι εκεί μέρα αργίας και οι γεωργοί τιμούσαν τη μνήμη του παρασκευάζοντας και μοιράζοντας λουκουμάδες στους συγχωριανούς τους.
Στις μέρες μας πολλοί είναι αυτοί που ζητούν από ιερείς να διαβάσουν στα ζώα τους τις ευχές του Αγίου υπερ υγείας.
Αποτέλεσμα εικόνας για άγιος μόδεστος φωτο
Eυχές του Aγίου Mοδέστου
Του Κυρίου Δεηθώμεν.
Ὅ του φωτὸς δημιουργός, Κύριε ὁ Θεὸς ἡμῶν, καταξίωσόν με τῆς βασιλείας σου ἐπιτυχεῖν, ὅτι σὲ, Δέσποτα, καὶ μόνον ἐπεπόθησεν ἡ ψυχή μου, καὶ διὰ τὸ ὄνομά σου, θανάτου καὶ βασάνων ηὐλόγησα:. μὴ οὖν ἀνάξιον κρίνῃς μὲ φιλάνθρωπε, τῶν σῶν ἀγαθῶν, ἀλλ’ ἐπάκουσόν μου τοῦ δούλου σου, καὶ πρόσδεξαί μου ταύτην τὴν προσευχὴν. καὶ ὅστις τὸ ἐμὸν ἐπικαλέσηται ὄνομα, καὶ τὴν μνήμην ἐμοῦ τοῦ ταπεινοῦ ἐκτελέση, βοηθὸς αὐτῷ γενοῦ, Κύριε, καὶ μὴ ἐγκαταλίπῃς αὐτόν, ἀλλ’ ἔμπλησον αὐτὸν παντὸς ἀγαθοῦ, καὶ δώρησαι αὐτῷ πλούσια τὰ ἐλέη σου. καὶ ὅστις ἀναγνώση τὸ τῆς ἀθλήσεώς μου μαρτύριον, εὐλόγησον αὐτόν, Κύριε, καὶ πᾶσαν τὴν περιουσίαν αὐτοῦ. Ἀπέλασον δὲ καὶ ἀποδίωξον διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ δούλου σου Μοδέστου ἀπὸ πάντων αὐτοῦ τῶν κτηνῶν παντοίαν βλάβην καὶ νόσον. Ναί, Δέσποτα, ἔπιδε ἐξ ἁγίου κατοικητηρίου σου, ἐπὶ τὴν ἐμὴν προσευχήν, καὶ εὐλόγησον, καὶ πλήθυνον τὰ κτήνη αὐτοῦ, ὡς εὐλόγησας καὶ ἐπλήθυνας τὰ ποίμνια, Ἀβραάμ, Ἰσαὰκ καὶ Ἰακώβ, καὶ πάντων σοῦ τῶν θεραπόντων, ὅτι εὐλογητὸς εἶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμὴν.
Εὐχὴ
(ποίημα τοῦ ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου)
Του Κυρίου Δεηθώμεν.
Κύριε, Ἰησοῦ Χριστὲ ὁ Θεός μου, ὁ ἐλεήμων καὶ πανάγαθος, ὁ πᾶσαν τὴν νοητὴν καὶ αἰσθητὴν κτίσιν ἐν σοφίᾳ δημιουργήσας. ὁ τοὺς οἰκτιρμούς σου ἐκχέων ἐπὶ πάντα τὰ ὑπὸ σοῦ δημιουργηθέντα. ὁ διὰ τῆς παναγάθου προνοίας σου πάντων προνοών, καὶ πάντων κηδόμενος τῶν κτισμάτων σου, ἀΰλων, ὑλικῶν, λογικῶν, ἀλόγων, ἐμψύχων, ἀψύχων, ἀπὸ τῶν πρώτων ἕως τῶν ἐσχάτων. οὐδὲν γὰρ ἀπρονόητον, οὐδὲ ἠμελημένον παρὰ σοὶ τῷ ποιητῇ καὶ προνοητῇ τοῦ παντὸς. σύ γαρ εἶ ο ανοίγων την χείραν σου και εμπιπλῶν πᾶν ζῷον εὐδοκίας. συ εἶ ὁ ἐξαντατέλλων χόρτον τοῖς κτήνεσι καὶ χλόην τῇ δουλείᾳ τῶν ἀνθρώπων. σύ εἶ ὁ πάλαι τάς τῶν ζῴων ἀγέλας τοῦ Ἰσραὴλ ἀνωτέρας διαφυλάξας τῆς θανατηφόρου πληγῇς τῶν πρωτοτόκων ζῴων τῶν Αἰγυπτίων. σύ εἶ ὁ διὰ τῆς ἐνσάρκου σου οἰκονομίας καταργήσας τὸν τὸ κράτος ἔχοντα τοῦ θανάτου, τουτέστι τὸν διάβολον, καὶ τῷ θανάτῳ σου θανατώσας τὸν θάνατον. σύ γὰρ εἶ ὁ καὶ δι’ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου δούλου σου, τὸν μὲν ὄφιν θανατώσας, τὸν τὴν πηγὴν τοῦ ὕδατος τῷ ἑαυτοῦ ἰῷ διαφθείραντα, τὰ δὲ ἐξ αὐτοῦ πιόντα ζῷα, καὶ νεκρωθέντα, τῇ ζωοποιῷ δυνάμει σου ἀναστήσας. τὸν δὲ εἰς τοῦτο συνεργήσαντα δαίμονα ἐμφανῆ γενέσθαι παρασκευάσας ὀμνύοντα, μηδέποτε προσεγγίσαι τολμῆσαι, ὅπου ἂν ἐπικληθείη τὸ ταπεινὸν ἐμοῦ ὄνομα. Σύ τοίνουν δέομαι, Δέσποτα πανάγαθε, καὶ ποιητὰ τοῦ παντός, καὶ σὲ ἱκετεύω τὸν τῆς ζωῆς πάσης αἴτιον. Ἐπάκουσον ταύτης μου τῆς δεήσεως καὶ ἀπέλασον πᾶσαν θανατηφόρον ἀσθένειαν καὶ βλάβην ἀπὸ τῶν βοῶν (ἣ ἵππων, ὄνων, ἡμιόνων, προβάτων, αἰγῶν, μελισσῶν), καὶ τῶν λοιπῶν ζῴων, τῶν εἰς χρείαν ὄντων τῆς ζωῆς τῶν δούλων σου, τῶν ἐπικαλουμένων σὲ τὸν δοτῆρα πάντων τῶν ἀγαθῶν, καὶ τὸ ἐμὸν ὄνομα. Καὶ δός, Κύριε, πᾶσι τοῖς τὴν ἐμὴν μνήμην ἐπιτελοῦσι, καὶ μετὰ πίστεως προστρέχουσι τοῖς λειψάνοις, εἰρήνην σταθεράν, πληθυσμὸν ζώων, αφθονίαν σίτου, οίνου και ελαίου, επί πάσιν άφεσιν αμαρτιών, σωμάτων υγείαν, και την των ψυχών αιώνιον σωτηρίαν. Ναί, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, τοῖς ἰδίοις σπλάγχνοις ἐπικαμπτόμενος, οἴκτειρον τὰ πάσχοντα ζῷα, τῇ δρεπάνῃ τοῦ θανάτου ἀγεληδὸν θεριζόμενα, καὶ ὡς λόγον μὴ ἔχοντα, μόνοις τοῖς μυκηθμοῖς, καὶ ταῖς γοεραῖς καὶ ἀνάρθροις φωναῖς, τὸ πάθος καὶ τὴν ὀδύνην αὐτῶν ἐλεεινῶς ἐξαγγέλλοντα. ὥστε καὶ τοὺς λογικοὺς εἰς συμπάθειαν τούτων ἕλκεσθαι. Εἰ γὰρ δίκαιος οἰκτείρει ψυχὰς κτηνῶν αὐτοῦ, πῶς οὐκ οἰκτειρήσῃς ταῦτα, σύ ὁ τούτων ποιητὴς καὶ προνοητής; Σῦ γάρ, εὔσπλαγνε, και τῶν ἐν τῇ Κιβωτῷ ζῴων ἐμνήσθης, ὑπὸ τῆς οἰκείας χρηστότητος καὶ τῶν οἰκτιρμῶν σου νικώμενος. Ἵνα διὰ τῆς εὐεξίας καὶ τοῦ πληθυσμοῦ τῶν βοῶν καὶ λοιπῶν τετραπόδων ζῴων, καλλιεργῆται μὲν ἡ γῆ, αὐξάνωσι δὲ οἱ καρποί, καὶ ἀφθόνως οἱ δοῦλοι σου οἱ ἐπικεκλημένοι τὸ ὄνομά σου ἀπολαύσωσι τῶν ἰδίων γεωργιῶν. ἐκ τούτων δὲ πᾶσαν αὐτάρκειαν ἔχοντες, περισσεύωσιν εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν. καὶ δοξάζωσι μέν, σὲ τὸν χορηγὸν παντὸς ἀγαθοῦ, τιμῶσι δὲ κἀμέ τὸν σὸν δοῦλον καὶ ἱκέτην θερμότατον τῆς παντοκρατορικὴς Βασιλείας σου. ὧ πρέπει πᾶσα δόξα, τιμὴ καὶ προσκύνησις, σὺν τῷ ἀνάρχῳ σου Πατρὶ καὶ τῷ παναγίῳ καὶ ἀγαθῷ καὶ ζωοποιῷ σου Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμὴν.
Βίος Οσίου Μόδεστου Β΄Αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων
Ο Άγιος Μόδεστος ήταν μοναχός ονομαστός για την αρετή του και την υψηλή γνώση της ιερής και αληθινής φιλοσοφίας που οδηγεί στο φωτισμό του Αγίου Πνεύματος. Για τους λόγους αυτούς εξελέγη ηγούμενος της Μονής που ίδρυσε ο Άγιος Θεοδόσιος ο κοινοβιάρχης τον 6ο αιώνα, και ποίμαινε με σύνεση την αδελφότητα. Το 614 ο βασιλιάς των Περσών Χοσρόης Β”, επικεφαλής μεγάλου στρατού, προχωρούσε κατά των Ιεροσολύμων. Ο Πατριάρχης Ζαχαρίας (21 Φεβρουαρίου) έστειλε τότε το Μόδεστο να διασχίσει τις γραμμές του εχθρού και να ζητήσει βοήθεια από τα αυτοκρατορικά στρατεύματα που στρατοπέδευαν στην Αντιόχεια.
Μετά από πολιορκία που διήρκεσε τρεις εβδομάδες, η Αγία πόλη έπεσε στα χέρια των Περσών, οι οποίοι επί τρεις ημέρες τη λεηλατούσαν συστηματικά και προέβησαν σε ανείπωτες θηριωδίες. Καθώς ο Πατριάρχης Ζαχαρίας εστάλη σε εξορία στην Περσία μαζί με τον Τίμιο Σταυρό και χιλιάδες άλλους χριστιανούς, ο Μόδεστος εξελέγη να τον αντικαταστήσει στον Πατριαρχικό θρόνο, ενώ η πόλη γύρω του ήταν σωρός από καπνίζοντα ερείπια.
Με μεγάλες θυσίες ο Άγιος Μόδεστος, ως νέος Ζωροβάβελ, μερίμνησε, ώστε να ταφούν τα δεκάδες χιλιάδες θύματα και να αναστηλωθούν, όσο ήταν δυνατόν, οι Ναοί και τα σκηνώματα που είχαν αφανίσει και βεβηλώσει οι βάρβαροι. Συγκέντρωσε τους επιζώντες, τους παρηγόρησε, τους αναπτέρωσε την ελπίδα, και χάρι στη γενναιόδωρη βοήθεια του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Αγίου Ιωάννου του ελεήμονος (12 Νοεμβρίου) κατόρθωσε να ξαναδώσει ζωή στη δεινοπαθούσα και στερημένη πόρους Εκκλησία της Σιών.
Κατά την περίοδο αυτή κατήχησε και βάπτισε έναν Πέρση που ασπάστηκε την πίστη του Χριστού, τον Άγιο Αναστάσιο, που μαρτύρησε στην Καισάρεια το 628 (22 Ιανουαρίου).
Όταν επέστρεψε από την εξορία το 629, ο Πατριάρχης Ζαχαρίας ανέλαβε ξανά τη διακυβέρνηση της Εκκλησίας μέχρι την κοίμησή του, το 632. Ο Άγιος Μόδεστος τον διαδέχτηκε τότε ως Πατριάρχης και διάδοχος του Αγίου Ιακώβου. Σκεύος εκλογής της Χάριτος και ακαταπόνητος κήρυκας του Ευαγγελίου, ο Άγιος Μόδεστος κόσμησε το θρόνο της Μητρός Εκκλησίας με την ακτινοβολία της αρετής του και των θαυμάτων που επιτέλεσε. Εκοιμήθη ειρηνικά εν Κυρίω στις 16 Δεκεμβρίου του 634.

Έρευνα, συγκέντρωση, επεξεργασία και παράθεση Χώρα Του Αχωρήτου