Απόστολος Αποστόλου
Η ταλαιπωρία του πολιτικού κέντρου δεν έχει προηγούμενο. Όλοι ψάχνουν το πολιτικό κέντρο και το διεκδικούν με μανία. Ο κ. Μητσοτάκης σε συνέντευξη του είχε δηλώσει ότι η ΝΔ εκφράζει «το προοδευτικό μετριοπαθές κέντρο» ο κ. Κασσελάκης ότι το νέο κόμμα του, είναι «πιο κεντρώο από το κέντρο»!, ο κ. Ανδρουλάκης θα υποστηρίξει ότι «το ΠΑΣΟΚ είναι το κλειδί για την ανασύνθεση της Κεντροαριστεράς» ενώ ο κ. Φάμελλος έχει κρατήσει αποστάσεις από τις συζητήσεις περί κενροαριστεράς, αλλά το κόμμα του, έχει επενδύσει στη μάταιη σπατάλη της κεντροαριστεράς από την εποχή του κ. Τσίπρα.
Τι συμβαίνει λοιπόν με τα περπατημένα πολιτικά εμβατήρια υπέρ του κέντρου; Ο Μωρίς Ντυβερζέ έγραφε ότι το κέντρο αποτελεί μια ευκαιριακή υποστήριξη που συνενώνει τη μετριοπαθή δεξιά και την κεντρομόλο στρατηγική της συμβιβαστικής αριστεράς, λειτουργώντας όλο αυτό ως εναλλακτική πρόταση απέναντι στις ριζοσπαστικές ιδεολογίες. Ο Τζιοβάνι Σαρτόρι υποστήριξε ότι ο πολιτικός κεντρισμός είναι η προεπιλογή σ’ ένα πολιτικό σύστημα, όπου ενθαρρύνει μια συμμαχία, ένα συμβιβασμό, ο οποίος λειτουργεί ως εμβέλεια στρατηγικής με τις μετριοπαθείς πολιτικές του και παράλληλα πολώνει τα πολιτικά άκρα.
Η μικροπρεπή στενοκεφαλιά του συστήματος της χώρας μας, επιθυμεί να καταστήσει τον πολιτικό κεντρισμό το απόρθητο μετερίζι της πολιτικής. Το είδαμε με τις κυβερνήσεις του Κωνσταντίνου Σημίτη, (ο Κ. Σημίτης κατ’ επίφαση ήταν σοσιαλοδημοκράτης ουσιαστικά εφάρμοζε τα κεντροαριστερά δοξαστικά) και το βλέπουμε σήμερα με τις κυβερνήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η κεντρώα ολιγοκρατία προσηλωμένη στις αρχές ενός πολιτικού «consensus» (συναίνεσης) και με το αίσθημα κάποιας κοσμοδιορθωτικής αποστολής γίνεται αναστολή και αντιφατικότητα των απελευθερωτικών και ριζοσπαστικών κοινωνικών δυναμικών.
Ο σημερινός πολιτικός κεντρισμός σαφώς και δεν έχει μεγάλη σχέση με εκείνον του 18ου και 19ου αλλά και εκείνον των αρχών του 20ου αιώνα. Σήμερα ο πολιτικός κεντρισμός αποτελεί αίτημα προσαρμογής στην ιδέα της προόδου, (που είναι περισσότερο κατάσταση εξαναγκασμού) ώστε η κοινωνίας να πειστεί στην αναγκαιότητα της κεντροπολιτικής «προοδευτικότητας» και βέβαια στα κριτήρια της κυριαρχίας της.
Έτσι πολλά κόμματα σήμερα στη χώρα μας διεκδικούν το πολιτικό κέντρο με αναγωγικές και αντι-ουτοπικές θεωρίες ενός δήθεν πολιτικού ρεαλισμού. Και αυτό γιατί ο πολιτικός κεντρισμός είναι περισσότερο διαχείριση παρά πολιτική σκέψη, έχει πίστη στην πολιτική εφαρμογή προγραμμάτων παρά στη δημοκρατική και κοινωνική συμμετοχή των πολιτών.
Το πολιτικό κέντρο καλύπτεται πίσω από «προοδευτικά» και «εκσυγχρονιστικά» σχήματα (το είδαμε στις μέρες των κυβερνήσεων του Κώστα Σημίτη και το ζούμε με τον Κυριάκο Μητσοτάκη) ενώ κατ’ ουσίαν αποτελεί το απαύγασμα και την απόληξη της διεθνοποιημένης πρακτικής που συμβαδίζει με την περιθωριοποίηση μεγάλων κοινωνικών ομάδων του πληθυσμού και αντιμετωπίζει κυνικά τα εθνικά εδαφικά δικαιώματα και τις γεωπολιτικές επιπτώσεις, κλπ.
Αν τα πολιτικά κόμματα σήμερα ερωτοτροπούν με τον πολιτικό κεντρισμό είναι γιατί στον ορίζοντα φαίνεται η συγκρότηση μιας κυβερνητικής τους πλειοψηφίας ικανής να σώσει το οικονομικό-πολιτικό σύστημα προωθώντας όλες τις κρυφές συμφωνίες που εκείνο έχει συνάψει, αλλά και να διατηρήσει τη χώρα σε καθεστώς μπανανίας.
Τα κόμματα που υπερασπίζονται τον πολιτικό κεντρισμό θέλουν να αποτελέσουν το διευθυντικό-εκτελεστικό προσωπικό και τη μεθοδολογική θέση μιας ηγεσίας που θα φέρει διεθνοποιημένες αλλαγές και θα ξεκινήσει τη νέα πορεία της χώρας στα δεδομένα τα οποία είναι συνδεδεμένα με τις κατασκευασμένες αναγκαιότητες της εκσυγχρονισμένης εκμετάλλευσης των λαών.
Τα συγκεκριμένα κόμματα είναι πιστά στις διακηρύξεις και στις προθέσεις της πολιτικής κουλτούρας η οποία εκφράζει έναν επιθετικό από-εθνικοποιημένο οικονομισμό, μια νέα κοινωνική διαστρωμάτωση και μια αρρωστημένη θρησκοληψία της υβριδικής πολιτισμικής αναγωγής. Δηλαδή τα κόμματα του πολιτικού κέντρου ασπάζονται πλήρως την κλίμακα της γενικής αξιωματικής των συμβολισμών που εδραιώνουν τον μετα- άνθρωπο και τις νέες δομημένες εξεικονίσεις του.
Απόστολος Αποστόλου. Καθηγητής Πολιτικής και Κοινωνικής Φιλοσοφίας