Το κυδωνίαστρο είναι ένας ανθεκτικός καλλωπιστικός θάμνος που κατάγεται από την Κίνα και σχηματίζει μικρούς κόκκινους, μωβ ή μαύρους καρπούς που διατηρούνται πάνω στο φυτό την περίοδο του φθινοπώρου και του χειμώνα.
Συνήθως φυτεύουμε το κυδωνίαστρο για τη δημιουργία φράχτη λόγω της πλευρικής του ανάπτυξης, καθώς τα περισσότερα είδη κυδωνίαστρου δεν χάνουν το φύλλωμα τους όταν έρχεται ο χειμώνας.
Μπορεί να φυτευτεί και ως μεμονωμένο φυτό στον κήπο μας ενώ κάποια είδη χαμηλής ανάπτυξης φυτεύονται ακόμα και για εδαφοκάλυψη, τόσο σε βραχόκηπους όσο και σε επικλινή εδάφη.
Κατάλληλη εποχή για να φυτέψουμε το κυδωνίαστρο είναι την εποχή της άνοιξης και στις αρχές του φθινοπώρου.
Το κυδωνίαστρο ανήκει στην ίδια οικογένεια με την τριανταφυλλιά και τον πυράκανθο. Ανθίζει την περίοδο του καλοκαιριού, σχηματίζοντας λουλούδια σε αποχρώσεις από λευκό μέχρι ροζ που αποτελούν πόλο έλξης για τις μέλισσες.
Επίσης, οι καρποί των περισσότερων ειδών κυδωνίαστρου, εκτός από την καλλωπιστική αξία τους, είναι πολύτιμη τροφή για τα πουλιά τους χειμωνιάτικους μήνες.
Ας δούμε αναλυτικά, ποια είδη κυδωνίαστρου υπάρχουν, μαζί με χρήσιμες συμβουλές για την φύτευση και την φροντίδα του για να απολαμβάνουμε τη ζωηρή βλάστηση και την πλούσια καρποφορία του στον κήπο μας.
1. Ποια είναι τα κυριότερα είδη κυδωνίαστρου;
Υπάρχουν πολλά είδη κυδωνίαστρου που μπορούμε να φυτέψουμε στον κήπο μας ανάλογα και αν θέλουμε να φτιάξουμε χαμηλό ή ψηλό φράκτη, καθώς επίσης αν θέλουμε ένα φυτό για εδαφοκάλυψη. Τα βασικά είδη κυδωνιάστρου είναι τα εξής:
Cotoneaster salicifolius: Αειθαλές φυτό κυδωνίαστρου σε μορφή θάμνου χαμηλής πλευρικής ανάπτυξης, με λευκά άνθη, κρεμαστά κλαδιά που θυμίζουν ιτιά και σκουροπράσινα φύλλα των οποίων η κάτω επιφάνεια είναι γκρι με χνούδι. Φυτεύεται για χαμηλούς φράκτες και εδαφοκάλυψη.
Cotoneaster lacteus: Το συγκεκριμένο είδος κυδωνίαστρου είναι αειθαλής φουντωτός θάμνος που φτάνει σε ύψος 3-4 μέτρα και ανάλογο πλάτος, ιδανικός για ψηλούς φράκτες. Σχηματίζει πλούσια μπουκέτα λευκών λουλουδιών και στη συνέχεια μικρούς κόκκινους καρπούς το φθινόπωρο που παραμένουν πάνω στο φυτό την περίοδο του χειμώνα.
Cotoneaster horizontalis: Θα το συναντήσουμε και ως οριζοντιόκλαδο κυδωνίαστρο, λόγω του χαμηλού του ύψους που φτάνει 0,5-1 μέτρο και της πλευρικής ανάπτυξης του 1-1,5 μέτρο σε πλάτος . Διαθέτει άσπρα ή ροζ άνθη, γυαλιστερά πράσινα φύλλα που πέφτουν όμως κατά την περίοδο του χειμώνα και κατακόκκινους καρπούς. θα το συναντήσουμε σε κήπους και σε πάρκα για το σχηματισμό χαμηλού φράκτη ή για εδαφοκάλυψη.
Cotoneaster fracheti: Αειθαλές κυδωνίαστρο θάμνος με ορθόκλαδη γρήγορη ανάπτυξη που φτάνει σε ύψος 1,5-2 μέτρα και διάμετρο 1-1,5 μέτρο. Διαθέτει μικρά γυαλιστερά πράσινα φύλλα με γκρι κάτω μέρος και σχηματίζει κιτρινόλευκα λουλούδια και πορτοκαλί-κόκκινους μικρούς καρπούς. Ιδανικό είδος κυδωνίαστορου για φράκτη, μέτριου ύψους.
2. Σε ποιες συνθήκες ευδοκιμεί το κυδωνίαστρο;
Το κυδωνίαστρο αναπτύσσεται καλύτερα σε σημεία που έχουν αρκετή ηλιοφάνεια. Μπορεί να ευδοκιμήσει και σε ημισκιερά σημεία, ωστόσο θα εμφανίσει μικρότερη ανθοφορία και καρποφορία.
Είναι πολύ ανθεκτικό στην παγωνιά του χειμώνα, αν και οι δυνατοί βοριάδες μπορεί να ταλαιπωρήσουν το φύλλωμα του. Εμφανίζει σχετική ανθεκτικότητα στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού και στην ξηρασία.
Μπορούμε να φυτέψουμε το κυδωνίαστρο στους περισσότερους τύπους των εδαφών αν και καλύτερη ανάπτυξη παρουσιάζει σε γόνιμα αμμώδη εδάφη που παρουσιάζουν καλή αποστράγγιση του νερού.
Για να φτιάξουμε φράχτη με κυδωνίαστρα, φυτεύουμε σε αποστάσεις 1-2 μέτρων, ανάλογα την ανάπτυξη που έχει κάθε είδος του κυδωνίαστρου.
3. Μπορούμε να φυτέψουμε το κυδωνίαστρο σε γλάστρα;
Αν και δεν είναι πολύ συνηθισμένο, το κυδωνίαστρο μπορεί να φυτευτεί σε γλάστρα, αρκεί να επιλέξουμε ένα σημείο με νότιο ή δυτικό προσανατολισμό στην αυλή, στη βεράντα ή το μπαλκόνι μας.
Θα χρειαστούμε γλάστρα μεγάλης διαμέτρου και ύψους, τουλάχιστον 40 εκατοστών για να μπορέσει να αναπτυχθεί ικανοποιητικά το κυδωνίαστρο και φυτόχωμα με περλίτη για να απομακρύνεται το νερό που περισσεύει κατά το πότισμα.
4. Πόσο συχνά χρειάζεται πότισμα το κυδωνίαστρο;
Αν και το κυδωνίαστρο έχει μέτριες απαιτήσεις σε πότισμα και νερό, τα καινούρια φυτά κυδωνίαστρου που μεταφυτεύουμε στον κήπο μας, θέλουν συχνό πότισμα για να αναπτυχθεί γρήγορα το ριζικό τους σύστημα και το πλούσιο φύλλωμα τους.
Για φυτά που είναι σχετικά μεγάλα, ποτίζουμε μία φορά την εβδομάδα, την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες ποτίζουμε οπωσδήποτε δύο φορές την εβδομάδα.
Σε κάθε περίπτωση, προσέχουμε να μην μένει στεγνό το χώμα του κυδωνίαστρου για μεγάλο διάστημα ειδικά σε συνθήκες ξηρασίας.
5. Τι λίπασμα βάζουμε στο κυδωνίαστρο;
Το κυδωνίαστρο έχει μέτριες απαιτήσεις σε λίπασμα για να εμφανίσει ικανοποιητική βλάστηση και καρποφορία.
Συνήθως, προσθέτουμε πλήρες κοκκώδες λίπασμα που άζωτο, φώσφορο και κάλιο, κάθε χρόνο, στις αρχές της άνοιξης, δηλαδή την περίοδο ταχείας ανάπτυξης του φυτού, και μέσα στο φθινοπώρου που ξεκινούν να σχηματιζονται οι καρποί του κυδωνίαστρου.
6. Ποιες ασθένειες και ποια έντομα προσβάλλουν το κυδωνίαστρο;
Κατά την περίοδο του καλοκαιριού, ειδικά σε συνθήκες πυκνής φύτευσης και κακού αερισμού, το κυδωνίαστρο προσβάλλεται από το έντομο της μελίγκρας και της βαμβακάδας (ψευδόκοκκος). Για την αντιμετώπισή τους, ψεκάζουμε με βιολογικά εντομοκτόνα που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα όπως ο θερινός πολτός, τα άλατα καλίου και η φυσική πυρεθρίνη.
Σε κάποιες περιπτώσεις, την περίοδο της άνοιξης, μπορεί να εμφανιστούν καψίματα στο φύλλωμα του κυδωνίαστρου λόγω προσβολής από βακτηριακό κάψιμο. Για την αντιμετώπιση της ασθένειας προληπτικά, φροντίζουμε να απομακρύνουμε τα φύλλα που πέφτουν κατά την περίοδο του χειμώνα και ψεκάζουμε με σκεύασμα χαλκού στις αρχές της άνοιξης.
7. Πότε και πώς κλαδεύουμε το κυδωνίαστρο;
To κυδωνίαστρο κλαδεύεται κάθε χρόνο στα τέλη του χειμώνα ή στις αρχές της άνοιξης μόλις περάσουν οι τελευταίες παγωνιές.
Με το κλάδεμα αφαιρούμε παλιά και ξερά κλαδιά, ιδιαίτερα από το εσωτερικό του κυδωνίαστρου, για να πετύχουμε καλύτερο αερισμό του φυτού και παράλληλα διατηρούμε το σχήμα και τη μορφή του φυτού.
8. Πώς γίνεται ο πολλαπλασιασμός του κυδωνίαστρου;
Το κυδωνίαστρο στη φύση πολλαπλασιάζεται με σπόρους που μεταφέρουν τα πουλιά από το ένα μέρος στο άλλο.
Για να δημιουργήσουμε τα δικά μας φυτά κυδωνίαστρου, προτιμούμε να κόψουμε στα τέλη του καλοκαιριού ή στις αρχές του φθινοπώρου τμήματα βλαστού του φυτού μήκους περίπου 15 εκατοστών και να ακολουθήσουμε την μέθοδο πολλαπλασιασμού φυτών με μοσχεύματα.
Συγκεκριμένα, φυτεύουμε τα τμήματα του βλαστού (μοσχεύματα) σε γλαστράκια φυτωρίου αφού πρώτα έχουμε σκονίσει ορμόνη ριζοβολίας στη βάση του βλαστού για να βελτιώσουμε την επιτυχία του πολλαπλασιασμού.
Διατηρούμε τα γλαστράκια σε δροσερό περιβάλλον για 2 μήνες μέχρι να ριζώσει το καινούριο φυτό κυδωνίαστρου και να το μεταφυτεύσουμε σε μεγαλύτερη γλάστρα ή στην οριστική του θέση στον κήπο.
9. Κι ένα μυστικό για το κυδωνίαστρο
Το κυδωνίαστρο μπορεί να αξιοποιηθεί ως χριστουγεννιάτικο φυτό, καθώς μπορούμε να κόψουμε μερικά κλαδάκια με τους εντυπωσιακούς κόκκινους καρπούς του για τον εορταστικό στολισμό των Χριστουγέννων.