Με τη σοφία από τις εμπειρίες μιας ολόκληρης ζωής αλλά και τη διαισθητική του ματιά, ο Μανούσος Μανουσάκης επιχείρησε μια εμβάθυνση στην ελληνική κοινωνία του 2024. Στα λόγια του, στην τελευταία συνέντευξη που έδωσε στην ΕΡΤ στις 13 Οκτωβρίου, διέκρινε ο καθένας την ελπίδα για το αύριο αλλά και την ανησυχία για το σήμερα.
Από τον Βασίλη Γαλούπη
«Η επαγγελματική κοινότητα είναι πολύ πιο βίαιη, είναι πολύ πιο αρπακτική. Όλη η κοινωνία, ο συνδετικός ιστός της κοινωνίας διαρρηγνύεται. Δεν υπάρχει γειτονιά, δεν υπάρχει παρέα, δεν υπάρχει κουτσομπολιό. Αντικαθίσταται το κουτσομπολιό από τα κοινωνικά δίκτυα. Η υγιής αυτή συνήθεια του κουτσομπολιού βοηθούσε στην εκτόνωση με τους φίλους σου. Με την παρέα σου δίπλα, το πρόβλημά σου παύει να υπάρχει. Όλοι ήταν μια συνδεδεμένη οντότητα».
Φτάνοντας στη βία των νέων, είπε ότι «αυτή είναι η εξέλιξη της κοινωνίας γενικά. Τα παιδιά δεν φύτρωσαν ξαφνικά, οι έφηβοι δεν φύτρωσαν από κάπου, δημιουργήθηκαν μέσα από αυτό το ίδιο σύστημα».
Όμως, έδειξε και την άλλη πλευρά, την αισιόδοξη, αυτή που μπορεί να προσφέρει ένα καλύτερο αύριο στον τόπο: «Υπάρχει και μια άλλη Ελλάδα. Υπάρχουν παιδιά που κερδίζουν στους διαγωνισμούς της Μαθηματικής Εταιρείας. Υπάρχουν καθηγητές που ετοιμάζουν παιδιά για τους διαγωνισμούς ρομποτικής. Υπάρχουν καθηγητές αφοσιωμένοι στο λειτούργημά τους. Και υπάρχουν και παιδιά που προκόβουν. Δεν είναι η πλειονότητα αυτό το οποίο βλέπουμε».
Ο καλλιτεχνικός κόσμος της χώρας θρηνεί την απώλεια ενός σκηνοθέτη που άφησε τη σφραγίδα του κι έγινε ιδιαίτερα αγαπητός με τις δημοφιλείς σειρές που δημιούργησε. Χθες η σύζυγός του Μαρία δήλωσε συντετριμμένη: «Ηταν οξεία λευχαιμία, ραγδαία. Μέχρι την τελευταία στιγμή ο Μανούσος ήταν παρών. Και είναι παρών! Πρόλαβα να τον αποχαιρετήσω! Δεν πίστευε ο Μανούσος ότι φτάνει το τέλος, ούτε εγώ το πίστευα».
Η Μαρία Μανουσάκη ήταν δίπλα του μέχρι και την τελευταία στιγμή. Το ζευγάρι γνωρίστηκε το 1972, οπότε και άρχισε η σχέση τους. Παντρεύτηκαν το 1975, αποκτώντας δύο παιδιά. «Με τη σύζυγό μου είμαστε μαζί 50 χρόνια, καθημερινά παίρνουμε διαζύγιο και ξαναερωτευόμαστε. Το μυστικό της σχέσης είναι να λες σε όλα “ναι” αλλά να κάνεις αυτό που θες» είχε δηλώσει παλαιότερα.
Ο Μανουσάκης παρέμενε ενεργός στη δουλειά του. Πριν από έναν μήνα έλεγε: «Η δουλειά μου είναι ο ελεύθερος χρόνος μου. Θα πάω και για ελιές ή ιστιοπλοΐα, αλλά η δουλειά μου είναι η χαρά μου. Με εκφράζει υπαρξιακά, την ψυχή μου». Τα τελευταία χρόνια είχε κάνει μεγάλη επιτυχία με τη σειρά «Κόκκινο ποτάμι», ενώ αυτή την περίοδο προβάλλεται στην ΕΡΤ η σειρά «Το δίχτυ», της οποίας υπέγραφε τη σκηνοθεσία.
Αν και γεννήθηκε στην Αθήνα, καταγόταν από τα Σφακιά. Ο παππούς του μετοίκησε από την Αράδαινα Σφακίων στο χωριό Αβδού Ηρακλείου στις αρχές του 19ου αιώνα. Η μητέρα του Δέσποινα, το γένος Λελέκου, καταγόταν από το Χιλιομόδι Κορινθίας και ήταν η μεγαλύτερη αδελφή της ηθοποιού Ειρήνης Παπά.
Το 1997 σκηνοθέτησε για το Mega τη σειρά «Ψίθυροι καρδιάς», με υψηλές τηλεθεάσεις και πρωταγωνιστές την Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους και τον Απόστολο Γκλέτσο. Ο δραστήριος σκηνοθέτης την επόμενη χρονιά δημιούργησε για τον ΑΝΤ1 το σίριαλ «Άγγιγμα ψυχής», με πρωταγωνιστές τον Σταύρο Ζαλμά και τη Θεοφανία Παπαθωμά, που επίσης γνώρισε μεγάλη επιτυχία.
Ακολούθησαν κι άλλες σειρές, που αγαπήθηκαν από το κοινό, όπως οι «Σύνορα αγάπης», «Έρωτας κλέφτης» και «Η αγάπη ήρθε από μακριά» με πρωταγωνιστές τον Πασχάλη Τσαρούχα, τη Λίνα Σακκά και τον Κώστα Σόμμερ.
Στο δραματικό σίριαλ «Μη μου λες αντίο» το 2004, με πρωταγωνιστές τη Θάλεια Ματίκα, τον Μέμο Μπεγνή και τον Γιάννη Τσιμιτσέλη, η τηλεθέαση ξεπερνούσε το 45%, ενώ στο τελευταίο επεισόδιο, στις 24 Ιουνίου 2005, έφτασε στο εντυπωσιακό 62,4%. «Σε ευχαριστώ για όλα, σου χρωστάω πολλά! Σκηνοθέτησε με τα ωραία σου τα κοντινά τους αγγέλους εκεί πάνω και χτίσε τις καριέρες τους, όπως έκανες σε αρκετούς από εμάς εδώ κάτω» έγραψε σε ανάρτησή του ο Γιάννης Τσιμιτσέλης.
Ο Κωνσταντίνος Καζάκος συγκράτησε με μεγάλη δυσκολία τα δάκρυά του. «Έχω πέσει από τα σύννεφα, δεν το περίμενα αυτό το πράγμα. Ήξερα για τον Μανούσο ότι είναι στο νοσοκομείο, είχαμε μιλήσει πριν από 20 ημέρες, αλλά δεν ήξερα ότι αυτό το πράγμα ήταν τόσο σοβαρό» ανέφερε αρχικά, συμπληρώνοντας: «Με τον Μανούσο είχαμε συναντηθεί πριν από 25 χρόνια στο “Τμήμα Ηθών”, όταν έκανα το πρώτο μου τηλεοπτικό βήμα. Ο Μανούσος Μανουσάκης -τι να πρωτοπώ τώρα;- είχε απίστευτο πάθος. Είχε πάντα δίκιο, αγαπούσε πολύ αυτό που έκανε, τους συνεργάτες και το συνεργείο του. Είμαι πολύ συγκινημένος τώρα. Έχασα έναν φίλο. Έχασα έναν πολύ δικό μου άνθρωπο και δεν μπορώ να σας μιλήσω εύκολα τώρα. Σαν να έχασα έναν άνθρωπο της οικογένειάς μου».
Όταν στην τελευταία του συνέντευξη ρωτήθηκε ποιο θα θεωρούσε το ιδανικό «αντίο», ο Μανούσος Μανουσάκης είχε πει: «Δεν είναι λογικό να θέλεις να είσαι πάνω στη δράση όταν θα αποχαιρετάς αυτόν τον κόσμο. Κανείς δεν έχει ηλικία, ούτε ο καλλιτέχνης ούτε ο σουβλατζής. Εμένα ο παππούς μου έφυγε σε ηλικία 96 χρόνων».
Η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί αύριο Σάββατο, στη 1 το μεσημέρι, στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.
Το βιογραφικό του Μανούσου Μανουσάκη
Γεννήθηκε το 1950 στην Αθήνα κι έφυγε προχθές από τη ζωή. Σπούδασε σκηνοθεσία στη Σχολή Κινηματογράφου του Λονδίνου. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα μία από τις πρώτες του δουλειές ήταν η ταινία «Βαρθολομαίος» το 1973, που απέσπασε ειδική μνεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σαν Ρέμο. Ακολούθησαν κι άλλες κινηματογραφικές παραγωγές και στα μέσα της δεκαετίας του ’80 έκανε τα πρώτα του βήματα ως σκηνοθέτης τηλεοπτικών σειρών («Μικρογραφίες», «Τα καλύτερά τους χρόνια» κ.ά.). Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 σκηνοθέτησε δημοφιλείς παραγωγές της ιδιωτικής τηλεόρασης («Ψίθυροι καρδιάς», «Άγγιγμα ψυχής» κ.ά.).
Ήταν παντρεμένος από το 1975 με την παραγωγό Μαρία Μανουσάκη, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά, τον Μανώλη και την Κλεώνη Δέσποινα. Απεβίωσε προχθές, σε ηλικία 74 ετών, νοσηλευόμενος στη ΜΕΘ του Νοσοκομείου «Υγεία», συνεπεία οξείας μυελογενούς λευχαιμίας.