Η αγκινάρα είναι ένα πολυετές λαχανικό με ιδιαίτερη γεύση που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε με πολλούς τρόπους στην κουζίνα μας.
Τι κι αν έχει αγκάθια, τι κι αν έχει δυσκολία το καθάρισμα της! Η αγκινάρα είναι εξαιρετικά νόστιμη ωμή με λεμόνι, αποτελεί μάλιστα εκλεκτό μεζέ για να συνοδεύσουμε το ούζο και την ρακί, καθώς επίσης μαγειρευτή αλά πολίτα και σε πολλές ακόμα σπιτικές συνταγές.
Αυτό που τρώμε ως “καρπό” της αγκινάρας είναι ουσιαστικά η ανθοκεφαλή, εκεί απ’ όπου προκύπτει το λουλούδι του φυτού δηλαδή, και την οποία συγκομίζουμε πολύ πριν ωριμάσει, στα τέλη της άνοιξης με αρχές καλοκαιριού.
Πολυετές λαχανικό που αναπτύσσεται σε σχήμα θάμνου, η αγκινάρα μπορεί να καλλιεργηθεί σε κήπο και σε γλάστρα στο μπαλκόνι.
Το φυτό της αγκινάρας φτάνει σε ύψος το 1,5 μέτρο, ενώ το καλοκαίρι ξεραίνεται ο βλαστός της και πέφτει σε λήθαργο μέχρι τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου, όπου αναβλαστάνει και δίνει νέες παραφυάδες.
1. Τι συνθήκες χρειάζεται η καλλιέργεια της αγκινάρας;
Οι αγκινάρες αναπτύσσονται σε αμμοπηλώδη, γόνιμα εδάφη με καλή αποστράγγιση και σε μέρη με ήπιο χειμώνα. Χρειάζονται μέτριες θερμοκρασίες 15-20°C για να αναπτύξουν τρυφερές ανθοκεφαλές.
Η αγκινάρα δεν είναι καθόλου ανθεκτική στον παγετό και πρέπει να φυτεύεται σε θέσεις προφυλαγμένες από το δυνατό ψύχος. Σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες οι ανθοκεφαλές της αγκινάρας παγώνουν και μαυρίζουν, ενώ σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες σκληραίνουν απότομα και είναι ακατάλληλες για κατανάλωση.
Για να φυτέψουμε τις αγκινάρες σε γλάστρα, επιλέγουμε μπαλκόνι με νότια ή δυτική έκθεση και προμηθευόμαστε μεγάλες γλάστρες, με ύψος και διαμέτρο 30 εκατοστών, για να φυτέψουμε τα μικρά φυτά αγκινάρας.
2. Τι προσέχουμε κατά τη φύτευση της αγκινάρας;
Η αγκινάρα φυτεύεται το φθινόπωρο, είτε με παραφυάδες που προκύπτουν από βλαστοφόρους οφθαλμούς της αγκινάρας με τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου, είτε από έτοιμα φυτά που προμηθευόμαστε από φυτώρια.
Οι κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης για την αγκινάρα είναι 1 μέτρο μεταξύ των φυτών και 1,5 μέτρο μεταξύ των γραμμών φύτευσης.
Κατά τη φύτευση στο λάκκο, είναι πολύ σημαντική η προσθήκη οργανικής ουσίας με την ενσωμάτωση καλά χωνεμένης κοπριάς, κομπόστ και πλήρους βιολογικού λιπάσματος. Αμέσως μετά τη φύτευση ένα καλό πότισμα είναι απαραίτητο για την ομαλότερη ανάπτυξη του ριζικού συστήματος.
3. Κάθε πότε ποτίζουμε τις αγκινάρες και τι λίπασμα θέλουν;
Η αγκινάρα έχει μέτριες ανάγκες σε πότισμα για να δώσει καλή ανάπτυξη και παραγωγή. Την περίοδο της άνοιξης ποτίζουμε 2-3 φορές την βδομάδα, ενώ την περίοδο του καλοκαιριού διακόπτουμε το πότισμα.
Πάντως, είναι σημαντικό να αποφεύγουμε το υπερβολικά συχνό πότισμα για να αποφύγουμε την ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών στον βλαστό και στο φύλλωμα της αγκινάρας.
Για τη λίπανση της αγκινάρας, στις αρχές της άνοιξης, θα χρειαστεί προσθήκη κοπριάς μαζί με πλήρες βιολογικό λίπασμα για να εξασφαλίσουμε πλούσια βλάστηση και καρποφορία.
4. Τι ασθένειες και έντομα προσβάλλουν τις αγκινάρες;
H αγκινάρα προσβάλλεται από αρκετές ασθένειες και έντομα. Για να αποφύγουμε την ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών, όπως η σκωρίαση και η ανθράκωση, μέσα στην άνοιξη, καθαρίζουμε τα κάτω φύλλα της αγκινάρας για να εξασφαλίσουμε καλύτερο αερισμό του φυτού και λιγότερη υγρασία. Επιπλέον, καλό είναι να ρίχνουμε θειάφι γύρω από τη ρίζα και να ψεκάζουμε με διάλυμα μαγειρικής σόδας στα φύλλα.
Για να προστατέψουμε οικολογικά τις αγκινάρες μας από τη μελίγκρα καθώς και από κάμπιες, ψεκάζουμε προληπτικά με σάπωνες αλάτων καλίου και βάκιλο Θουριγγίας που προηθευτόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Εναλλακτικά, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε διάλυμα πράσινου σαπουνιού που φτιάχνουμε διαλύοντας 20 γραμμάρια τριμμένο πράσινο σαπούνι και 5ml οινόπνευμα σε 1 λίτρο νερό.
5. Κι ένα τελευταίο μυστικό για την καλλιέργεια της αγκινάρας
Οι αγκινάρες έχουν ικανοποιητική παραγωγή από τον δεύτερο χρόνο μέχρι τον τέταρτο χρόνο της ζωής τους, όταν η συγκομιδή της φτάνει στον αριθμό των δέκα περίπου ανθοκεφαλών ανά φυτό, ενώ τα επόμενα χρόνια μειώνεται σημαντικά η παραγωγή τους.