Από μια διαμαρτυρία του 2023 κατά της απαγόρευσης της «προπαγάνδας χωρίς παιδιά» στην περιοχή Τσελιάμπινσκ
Η «προπαγάνδα χωρίς παιδιά» είναι πλέον παράνομη στη Ρωσία:
Τι είναι όμως και ποιον θα επηρεάσει;
Με λίγα λόγια, δεν υπάρχει απάντηση στο πρώτο ερώτημα. Η «προπαγάνδα χωρίς παιδιά» δεν ορίζεται, επομένως το νόημά της είναι ανοιχτό σε ερμηνεία, ειδικά από την άρχουσα ελίτ που μπορεί να την ασκήσει ενάντια σε μια δυνητικά απεριόριστη λίστα θυμάτων, γράφει σε άρθρο της η Λάουρα Τζάντα, καθηγήτρια Ρωσικών, UiT – The Arctic University of Norway.
Στις 17 Οκτωβρίου 2024, η Κρατική Δούμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας επικύρωσε την προτεινόμενη νομοθεσία για την απαγόρευση της προπαγάνδας χωρίς παιδιά, με 388 ψήφους υπέρ του νομοσχεδίου, καμία κατά και καμία αποχή.
Ο νέος νόμος προβλέπει αυστηρές κυρώσεις (που κυμαίνονται από περίπου 5.000 έως σχεδόν 50.000 ευρώ) για τη διάδοση της «προπαγάνδας χωρίς παιδιά» μέσω οποιουδήποτε καναλιού, όπως μέσα ενημέρωσης, ίντερνετ, κινηματογραφικές ή θεατρικές παραγωγές ή ακόμα και διαφημίσεις.
Επιπλέον, αυτός ο νόμος εφαρμόζεται σύμφωνα με την έννοια της «συνεχιζόμενης παραβίασης», που σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να τιμωρηθεί για ένα αδίκημα που έλαβε χώρα πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου. Για παράδειγμα, μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που έγινε πριν από είκοσι χρόνια μπορεί τώρα να ερμηνευτεί και να διωχθεί ως ποινικό αδίκημα.
Αυτό το νέο νομοσχέδιο είναι μόνο το πιο πρόσφατο μέρος μιας σειράς νομοθεσίας που στοχεύει στον περιορισμό των προσωπικών ελευθεριών και του λόγου στη Ρωσία με το πρόσχημα της προστασίας της κοινωνίας και των παιδιών της.
Άλλα πρόσφατα παραδείγματα είναι νόμοι κατά «ξένων πρακτόρων» (προς το παρόν στοχεύουν πάνω από 400 άτομα και πάνω από 200 οργανώσεις), ενάντια στο «διεθνές κίνημα LGBTQ» (παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει τέτοιο κίνημα) και κατά εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που προωθούν κοινωνικές διαμάχες ή προπαγάνδα.
Όλοι αυτοί οι νόμοι είναι ασαφείς από τη σχεδίασή τους, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εγκλωβίσουν οποιονδήποτε ανά πάσα στιγμή για σχεδόν οτιδήποτε έχει επικοινωνήσει σε σχεδόν οποιοδήποτε μέσο.
Σαν να μην έφτανε αυτό, η αντιπρόεδρος της Κρατικής Δούμας Άννα Κουζνέτσοβα ανακοίνωσε σχέδια για εκπόνηση πιο ολοκληρωμένης νομοθεσίας για την απαγόρευση κάθε είδους «καταστροφικής προπαγάνδας».
Το Childfree είναι ένας απλός όρος που αναφέρεται στην επιλογή να μην κάνεις παιδιά. Τι είναι όμως η «προπαγάνδα χωρίς παιδιά»;
Είναι αυτός ένας όρος κάλυψης για οποιοδήποτε είδος μηνύματος που αναφέρει επιλογές τρόπου ζωής που δεν περιλαμβάνουν τεκνοποίηση;
Σε τι άλλο μπορεί να ισχύει;
Διαφημίσεις για αντισυλληπτικά;
Ομάδες υποστήριξης για γυναικεία θέματα; Ιατρικές συμβουλές για την άμβλωση; Παράπονα για τα έξοδα και τις προκλήσεις της ανατροφής των παιδιών; Μπροστά σε αυτό το δίλημμα, κάποιος στην περιοχή του Τσελιάμπινσκ έβαλε μια αφίσα που έλεγε: «Δεν υπάρχει προπαγάνδα για την υποστήριξη της έλλειψης παιδιών!», προσθέτοντας το παγκόσμιο σύμβολο «NO» πάνω από τις λέξεις Λογοκρισία και Καταστολή.
Ερωτήσεις όπως αυτές μπορεί να φαίνονται στους ξένους ως υπερβολική αντίδραση, αλλά πολλές ομάδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με έστω και εφαπτομενική σχέση με τη γονιμότητα έχουν επιδοθεί σε αυτολογοκρισία την περασμένη εβδομάδα πριν από τον νόμο.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το #joyofmotherhood στο VKontakte, ένα φόρουμ που ασχολείται με θέματα όπως ο τοκετός, η επιλόχεια κατάθλιψη και η ανατροφή των παιδιών. Ο διαχειριστής το κατέρριψε, επικαλούμενος την αδυναμία ελέγχου των 100 εκατομμυρίων αναρτήσεων που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια 9 ετών από τους 150.000 συνδρομητές του ομίλου και τα «τερατώδη πρόστιμα» στα οποία θα μπορούσαν να εκτεθούν.
Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς: ποια είναι η υποτιθέμενη απειλή που στοχεύει η νέα νομοθεσία;
Σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε η ερευνητική ομάδα «Για την ακρίβεια», μόνο το 2,4% των γυναικών και το 3,5% των ανδρών στη Ρωσία επιλέγουν να μην κάνουν παιδιά και το 90% των γυναικών ηλικίας 45-49 ετών έχουν γεννήσει σε τουλάχιστον ένα παιδί.
Πώς μπορεί ένας ασήμαντος αριθμός οπαδών μιας μη βίαιης προσωπικής επιλογής τρόπου ζωής να αποτελέσει πραγματική απειλή για τη Ρωσία;
Το Childfree είναι μόνο ένας από τους πολλούς τέτοιους φανταστικούς κινδύνους για την κοινωνία που έχουν τραβήξει την προσοχή του καθεστώτος.
Το Quadrobics
Ενώ το πιο προφανές παράδειγμα είναι ίσως η LGBTQ κοινότητα, ένας άλλος πρόσφατος στόχος είναι το quadrobics, μια δραστηριότητα που περιλαμβάνει κίνηση στα τέσσερα σαν ζώο.
Ο Νικήτα Μιχάλκοφ, ένας Ρώσος σκηνοθέτης και αυτοαποκαλούμενος ομιλητής για τις «παραδοσιακές αξίες» έχει εξισώσει το quadrobics με τις ΛΟΑΤ συμπεριφορές, χαρακτηρίζοντας και τις δύο «αφύσικες».
Τέτοιες δονκιχωτικές αναζητήσεις για ονειρεμένους εχθρούς δεν μπορούν απλώς να θεωρηθούν παραληρητικές ιδέες επειδή συνεπάγονται σοβαρές συνέπειες.
Όπως παρατήρησε ο Μιχαήλ Φίσμαν στην εκπομπή του στο TVRain, οι βουλευτές της Κρατικής Δούμας που έχουν χαρακτηρίσει το κίνημα χωρίς παιδιά «φιλελεύθερο φασισμός» φαίνεται να έχουν μπερδέψει τα μαθήματα ιστορίας τους.
Είναι η Δούμα που μιμείται τους Ναζί με τις διώξεις των ομοφυλόφιλων και τις κρατικές πολιτικές για την εξάλειψη της έλλειψης παιδιών. Η Ρωσία, όπως πολλές χώρες, αντιμετωπίζει μια δημογραφική ύφεση, αλλά καμία χώρα δεν κατάφερε ποτέ να αυξήσει τα ποσοστά γεννήσεων με εξαναγκασμό και η καταδίκη των επιλογών χωρίς παιδιά δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως μια σοβαρή προσπάθεια για την τόνωση της γονιμότητας.
Αυτές οι κινήσεις γίνονται καλύτερα κατανοητές ως μέρος ενός γενικού σχεδίου για το κλείσιμο όλων των αντιπολιτευόμενων και εναλλακτικών φωνών.
—
Αποκλειστικά στο ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ