Η αρδίσια είναι ένα όμορφο φυτό εσωτερικού χώρου που συγκαταλέγεται στα χριστουγεννιάτικα φυτά για τους μικρούς κόκκινους καρπούς που εμφανίζει την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων.
Γνωστή και ως αρντίσια ή αρδίζια, στο εξωτερικό έχει επικρατήσει με την ονομασία “μούρο των Χριστουγέννων” (Christmas berry).
Πρόκειται για ένα αειθαλή θάμνο με καταγωγή από τη Νοτιανατολική Ασία και την Ινδία. Αν και στο φυσικό της υποτροπικό περιβάλλον φτάνει σε ύψος δύο μέτρων, σε εσωτερικούς χώρους η αρδίσια έχει σχετικά αργή και πιο περιορισμένη ανάπτυξη περίπου στο ένα μέτρο.
Η αρδίσια διαθέτει δερματώδες σκούρο πράσινο φύλλωμα και σχηματίζει πολλά λευκά άνθη μέσα στην άνοιξη, τα οποία στη συνέχεια γίνονται σφαιρικοί κόκκινοι καρποί που διατηρούνται στο φυτό για όλη την περίοδο του χειμώνα.
Το πιο γνωστό είδος αρδίσιας είναι η Ardisia crenata, με τους γυαλιστερούς κόκκινους καρπούς, ενώ ιδιαίτερα διαδεδομένη είναι και η Ardisia elliptica με ροζέ-μαύρους καρπούς.
Η μοναδική ομορφιά της αρδίσιας συμπληρώνει αρμονικά τον χριστουγεννιάτικο στολισμό μαζί με το ίλεξ, το κυδωνίαστρο και τον πυράκανθο που επίσης διαθέτουν κόκκινους καρπούς.
Ας δούμε περισσότερες πληροφορίες και χρήσιμες συμβουλές για τη φροντίδα της αρδίσιας, ώστε να απολαμβάνουμε το εντυπωσιακό χρώμα της την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων και να τη διατηρήσουμε όλο τον χρόνο.
1. Τι θέση επιλέγουμε για την αρδίσια σε εσωτερικό χώρο;
Επιλέγουμε μία φωτεινή θέση για την αρδίσια και την τοποθετούμε σε σημείο που δεν δέχεται άμεση ηλιακή ακτινοβολία, καθώς υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστούν εγκαύματα στο φύλλωμα της.
Φροντίζουμε η αρδίσια να βρίσκεται σε δωμάτια με θερμοκρασία μεταξύ 15-20oC, σε σημεία προφυλαγμένα από ρεύματα, μακριά από θερμαντικά σώματα όπως τζάκι και καλοριφέρ.
2. Πώς φυτεύουμε την αρδίσια σε γλάστρα;
Για τη φύτευση της αρδίσιας επιλέγουμε γλάστρες μεσαίου μεγέθους, διαμέτρου 20-30 εκατοστών, που διαθέτουν τρύπες στη βάση για να απομακρύνεται το νερό που περισσεύει με το πότισμα.
Χρησιμοποιούμε ειδικό φυτόχωμα για φυτά εσωτερικού χώρου που περιέχει θρεπτικά συστατικά και περλίτη για να ενισχύσουμε την ανάπτυξη της και να εξασφαλίσουμε καλή αποστράγγιση.
Αποφεύγουμε τη μεταφύτευση της αρδίσιας κατά την περίοδο της ανθοφορίας, καθώς υπάρχει κίνδυνος να ρίξει τα λουλούδια της και να μη σχηματίσει καρπούς.
3. Πόσο συχνά χρειάζεται πότισμα η αρδίσια;
Ποτίζουμε τακτικά την αρδίσια και φροντίζουμε να επαναλαμβάνουμε το πότισμα πριν προλάβει να στεγνώσει εντελώς το χώμα.
Την ζεστή περίοδο του καλοκαιριού το πότισμα γίνεται πιο συχνό, ενώ την περίοδο του χειμώνα μειώνουμε τη συχνότητα και την ποσότητα του ποτίσματος.
Είναι σημαντικό να εξασφαλίζουμε περιβάλλον σχετικής υγρασίας για την αρδίσια, ψεκάζοντας το φύλλωμα της ή τοποθετώντας ένα πιάτο με νερό και χαλίκια.
4. Κάθε πότε βάζουμε λίπασμα στην αρδίσια;
Η αρδίσια έχει σημαντικές ανάγκες σε λίπασμα για να διατηρήσουμε καταπράσινο το φύλλωμα της με πλούσια ανθοφορία και πολλούς καρπούς.
Την περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού. προσθέτουμε υγρό λίπασμα ανθοφορίας κάθε 2 εβδομάδες, ενώ την περίοδο του φθινοπώρου και του χειμώνα μία φορά το μήνα.
5. Τι άλλη φροντίδα χρειάζεται η αρδίσια;
Στις αρχές της άνοιξης, αφαιρούμε ξερούς και άρρωστους βλαστούς για να ανανεώσουμε το φυτό και να τονώσουμε την ανάπτυξή του.
Σκουπίζουμε τακτικά με ένα πανάκι τη σκόνη που μαζεύεται στο γυαλιστερό φύλλωμα της αρδίσιας, για να τη διατηρούμε υγιή και εντυπωσιακή στο χώρο μας.
Αν θέλουμε να ελέγξουμε το ύψος της αρδίσιας και να τη διαμορφώσουμε στο επιθυμητό σχήμα, μπορούμε να κάνουμε ένα ελαφρύ κλάδεμα μέσα στην άνοιξη.
6. Ποιες ασθένειες και ποια έντομα προσβάλλουν την αρδίσια;
Για προστασία της αρδίσιας, από τα έντομα του αλευρώδη, της μελίγκρας και της βαμβακάδας, ψεκάζουμε τα φύλλα προληπτικά με σπιτικό σκεύασμα που φτιάχνουμε διαλύοντας 1 κουταλιά της σούπας τριμμένο πράσινο σαπούνι σε ένα λίτρο νερό.
Συμπληρωματικά, μπορούμε να ψεκάσουμε την αρδίσια με βιολογικό σκεύασμα χαλκού για προστασία από μυκητολογικές ασθένειες, όπως ο βοτρύτης που προκαλεί μαύρες και γκρίζες κηλίδες στο φύλλωμα της.
7. Πώς γίνεται ο πολλαπλασιασμός της αρδίσιας;
Μπορούμε να δημιουργήσουμε νέα φυτά αρδίσιας εύκολα και οικονομικά με τρεις βασικούς τρόπους, κάνοντας: α) πολλαπλασιασμό με σπόρο, β) πολλαπλασιασμό με μοσχεύματα και γ) πολλαπλασιασμό με καταβολάδες.
α) Πολλαπλασιασμός αρδίσιας με σπόρο: Μέσα στον χείμωνα, παίρνουμε σπόρους από τους ώριμους καρπούς της αρδίσιας, οι οποίοι φυτεύονται την άνοιξη για να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά.
β) Πολλαπλασιασμός αρδίσιας με μοσχεύματα: Ένας εύκολος τρόπος για να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά αρδίσιας είναι κόβοντας τρυφερά κλαδάκια μήκους 10-15 εκατοστών από την κορυφή του φυτού, μέσα στο καλοκαίρι. Φυτεύουμε τα κλαδάκια σε γλαστράκια φυτωρίου σύμφωνα με τις οδηγίες του πολλαπλασιασμού φυτών με μοσχεύματα και μετά από 2 μήνες θα έχουμε έτοιμα καινούρια φυτά αρδίσιας.
γ) Πολλαπλασιασμός αρδίσιας με καταβολάδες: Η αρδίσια μπορεί να πολλαπλασιαστεί με εναέριες καταβολάδες την περίοδο φθινοπώρου κάνοντας τομή στη μέση σε ένα πλευρικό βλαστό του φυτού, το οποίο τυλίγουμε σε μία πλαστική σακούλα που περιέχει φυτόχωμα και άμμο σε αναλογία 1:1. Μετά από 2-3 μήνες που ο βλαστός της αρδίσιας θα έχει βλάλει ρίζες μέσα στη σακούλα, αποκόπτεται από το αρχικό φυτό και έχουμε τη δημιουργία ενός καινούριου φυτού έτοιμο για μεταφύτευση.
8. Κι ένα μυστικό για την αρδίσια
Αν και οι καρποί ορισμένων ειδών αρδίσιας όπως η Ardisia crispa θεωρούνται εδώδιμοι, οι καρποί του πιο δημοφιλούς είδους αρδίσιας (Ardisia crenata) δεν τρώγονται καθώς θεωρούνται πιθανώς τοξικοί για τον άνθρωπο και για κατοικίδια.