Φωτιά έχουν πάρει οι τιμές στα τρόφιμα, με τους καταναλωτές να βγάζουν από την τσέπη πολύ μεγαλύτερα ποσά σε σχέση με πριν από μερικά χρόνια, προκειμένου να αγοράσουν ακριβώς τα ίδια προϊόντα.
Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) με ανάλυση των οικογενειακών προϋπολογισμών που παρέχονται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), προκύπτει πως 1 στα 5 ευρώ του οικογενειακού προϋπολογισμού το 2023 κατευθύνθηκε μόνο για την αγορά τροφίμων!
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης, η δαπάνη κατά κεφαλήν σε είδη παντοπωλείου διαμορφώθηκε το 2023 στα 2,144 ευρώ, αυξημένη κατά 3,37% σε σχέση με το 2022, κάτι που αποδίδεται στον συνδυασμό των ανατιμήσεων και της μείωσης στον όγκο αγορών των νοικοκυριών, και κατά 10,69% σε σχέση με το 2009, τη χρονιά πριν από την έναρξη της πρώτης δημοσιονομικής κρίσης. Με βάση τα στοιχεία αυτά εκτιμάται ότι η συνολική δαπάνη των Ελλήνων για είδη παντοπωλείου το 2023 ανέρχεται σε 21,6 δισ. ευρώ (έναντι 22,1 δισ. ευρώ το 2009). Συγκεκριμένα, η δαπάνη για τρόφιμα διαμορφώθηκε σε 1,670 ευρώ ανά έτος κατά κεφαλήν και ποσοστό 19,58% των συνολικών δαπανών, η δαπάνη για άλλα είδη παντοπωλείου σε 474 ευρώ και 5,56% και η εστίαση σε 866 ευρώ και 10,15%. Συνολικά οι βασικές δαπάνες της διατροφής, του παντοπωλείου, της εστίασης, του ηλεκτρισμού και των υγρών καυσίμων αντιπροσωπεύουν το 44,61% των συνολικών δαπανών το 2023, έναντι 37,90% το 2009.
Σύγκριση τιμών
Η έρευνα πραγματοποίησε μια σύγκριση τιμών (μέση δαπάνη) σε σχέση με το 2019, μια περίοδο που δεν είχε ξεσπάσει ακόμα η πληθωριστική κρίση. Όπως φαίνεται, οι τιμές στα περισσότερα προϊόντα έχουν εκτοξευθεί. Ενδεικτικά, το 2019 η μέση δαπάνη για αβγά ήταν 15,85 ευρώ και πλέον έχει ανέβει στα 29,47 ευρώ (+86%). Πριν από πέντε χρόνια οι καταναλωτές έδιναν 2,40 ευρώ για βούτυρο και τώρα 6,48 ευρώ (+170%), ενώ στα λεγόμενα είδη καθημερινής ανάγκης παρατηρείται εξίσου τεράστια άνοδος.
Συγκεκριμένα, η μέση δαπάνη για ρύζι το 2019 ήταν στα 14,35 ευρώ και το 2023 ανέβηκε στα 17,11 ευρώ (+19%), ενώ για το ψωμί από τα 101,75 ευρώ εκτοξεύθηκε στα 124,81 ευρώ (+23%).
Αίσθηση προκαλεί πως μέσα σε μόλις έναν χρόνο, από το 2022 στο 2023 δηλαδή, οι τιμές των αμνοεριφίων εκτοξεύθηκαν κατά 64%! Παράλληλα, σημαντική αύξηση καταγράφει η δαπάνη για φαγητό εκτός σπιτιού, όπου παρατηρείται αύξηση στη ζήτηση έτοιμων γευμάτων και φαγητού σε πακέτο. ∆ιεθνώς η τάση αυτή ενισχύθηκε από την πανδημία και τις αλλαγές στον τρόπο ζωής, με τους καταναλωτές να επιλέγουν την ευκολία-άνεση και γρήγορες λύσεις για γεύματα.