Τα “γιατρικά της φύσης” έχουν γερές ρίζες από την αρχαιότητα. Ήξερες ότι ο γλυκάνισος ήταν ένα πολύτιμο αγαθό στην αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη και τόσο ανεκτίμητο στην Ανατολή που συχνά τους χρησιμοποιούσαν για να πληρώνουν φόρους; Μάλιστα, λατρεύτηκε στην αρχαία Κίνα ως ιερό φυτό.
Ο γλυκάνισος ή αλλιώς το γλυκάνισο είναι ιθαγενές φυτό της Μέσης Ανατολής, αν και πολλοί βοτανολόγοι πιστεύουν πως κατάγεται από την Αίγυπτο.
Πρόκειται για ένα πολύ αρωματικό φυτό, με γλυκιά και χαρακτηριστική γεύση. Το άρωμα του μοιάζει πολύ με του μάραθου, καθώς έχει σαν κύριο συστατικό την ανηθόλη που μπορεί να ξεπεράσει και το 90%. Στην Ελλάδα καλλιεργείται σε μερικά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και την Εύβοια.
Ο γλυκάνισος στον κόσμο της βοτανοθεραπείας
Βοτανική Ιατρική
Ο γλυκάνισος είναι γνωστός από την αρχαιότητα, συνδεδεμένος με την υγεία και την καλή χώνεψη, γι’ αυτό και είναι ένα από τα πρώτα φυτά που καλλιεργήθηκαν.
Ο Ιπποκράτης το συνιστούσε για τον βήχα. Ο Ρωμαίος Πλίνιος το συνιστούσε για τη θεραπεία της ήπιας αϋπνίας και για τον αρωματισμό της αναπνοής (μασώντας το).
Χρησιμοποιείται ως:
αποχρεμπτικό
αντισπασμωδικό, χαλαρωτικό των εμμηνορροϊκών κραμπών και των κολικών
γαλακταγωγό
ήπιο ηρεμιστικό
βοήθημα σε ελαφρές αϋπνίες
διαλυτικό αερίων (μειώνοντας τον μετεωρισμό), όπως σημειώνεται από τον John Gerard στη Great Herball του, μια πρώιμη εγκυκλοπαίδεια βοτανικής ιατρικής
Ο γλυκάνισος μπορεί να κατασκευαστεί ως υγρό άρωμα και να χρησιμοποιηθεί για την έλξη κυνηγιού και αλιείας.
Προσοχή!
Υπάρχουν αναφορές ότι η υπερβολική δόση στις θηλάζουσες μητέρες, μπορεί να πειράξει τα θηλάζοντα μωρά. Ενημερωνόμαστε πάντα από τον θεράποντα ιατρό μας όταν υπάρχει εγκυμοσύνη, θηλασμός ή κάποιο νόσημα.
Ο γλυκάνισος στη μαγειρική
Ο γλυκάνισος χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία και τη βιομηχανία τροφίμων, σε:
αρωματικές σάλτσες
σούπες
ζαχαρώδη προϊόντα
αρτοποιία
Στην κουζίνα τα φύλλα γλυκάνισου χαρίζουν διακριτικό άρωμά σε σούπες, χορτόπιτες και σαλάτες, ενώ η προσθήκη του δίνει γεύση σε κέικ και ψωμιά αλλά και διάφορα γλυκίσματα.
Οι σπόροι, ολόκληροι ή αλεσμένοι, χρησιμοποιούνται για την προετοιμασία τσαγιού (μόνοι τους ή σε συνδυασμό με άλλα αρωματικά βότανα).
Οι αρχαίοι Ρωμαίοι προσέφεραν συχνά καρυκευμένο κέικ με γλυκάνισο, στο τέλος των συμποσίων ως χωνευτικό. Αυτή η παράδοση να προσφέρεται κέικ στο τέλος των εορτασμών, είναι η βάση της παράδοσης για την προσφορά της τούρτας στους γάμους.
Ποτά & Λικέρ
Οι σπόροι του γλυκάνισου χρησιμοποιούνται για τον αρωματισμό ποτών (ηδύποτα και διάφορα οινοπνευματώδη αποστάγματα) και ιδιαίτερα του ούζου και του τσίπουρου.
Εκτός από τα ελληνικά αποστάγματα, χρησιμοποιείται για να προσδώσει γεύση:
στο arak της Μέσης Ανατολής
στο aguardiente της Κολομβίας
στο Γαλλικό αψέντι
στο mastika της Βουλγαρίας
στο Γερμανικό Jägermeister
στο Ελβετικό Appenzeller Alpenbitter
στο Ιταλικό sambuca
στο Ολλανδικό Brokmöpke
στο Πορτογαλικό, Περουβιανό και Ισπανικό anísado και Herbs de Majorca
στο Μεξικανικό Xtabentún
στην Τουρκική ρακή
Αυτά τα οινοπνευματώδη υγρά είναι διαυγή, αλλά με την προσθήκη του νερού, γίνονται νεφελώδη, ένα φαινόμενο γνωστό ως “το αποτέλεσμα του ούζο”.
Το αιθέριο έλαιο του γλυκάνισου χρησιμοποιείται σε εντομοκτόνα για τις ψείρες και τα ακάρεα.
Ο γλυκάνισος δε θα πρέπει να συγχέεται με τον αστεροειδή γλυκάνισο γιατί πρόκειται για ένα τελείως διαφορετικό φυτό με παρόμοιο αλλά πιο έντονο άρωμα. Η εισαγωγή του στις χώρες της Ε.Ε. για χρήση του στις τροφές, έχει απαγορευτεί.