«Το να ελπίζουμε να επαναφέρουμε τους Τούρκους σε ένα σύστημα ανθρώπινης και λογικής συμπεριφοράς μέσω διαπραγματεύσεων σημαίνει προσβολή της εμπειρίας αιώνων και αποκήρυξη της μαρτυρίας της δικής μας εμπειρίας. Είναι μόνον δια της ισχύος των όπλων που μπορούμε, εφόσον υπάρχει χρόνος ακόμη, να φέρουμε ειρήνευση στην Ανατολή δίχως να υπονομευθεί η γενική συμμαχία, ίσως και συσφίγγοντας τους συστατικούς δεσμούς της που οι πράξεις του Τροπώ και του Λάυμπαχ έχουν αισθητά αποδυναμώσει».
Την Τρίτη 12 Δεκεμβρίου 1826, ο Ιωάννης Καποδίστριας ολοκλήρωσε την πολύτιμη συγγραφή στα Γαλλικά του Aperçu de ma carrière publique depuis 1798 jusqu’ à 1822 (Ἐπισκόπησις τῆς δημόσιας σταδιοδρομίας μου ἀπὸ τὸ 1798 ἔως τὸ 1822), την οποία απέστειλε στον Τσάρο της Ρωσίας Νικόλαο Α´ και δια της οποίας του ανακοίνωνε και την παραίτησή του από τη ρωσική διπλωματία. Προμηθεύθηκα προ ημερών τη γαλλική έκδοση (XV τόμος στη γαλλική σειρά Du Directoire à l’ Empire) σε μια άριστη έκδοση του Thierry Rouillard, από τον Οίκο Paris: Libraire La Vouivre, 1999 (αριθμός αντιτύπου 1707). Ο λόγος που την αναζήτησα, κι ευτυχώς τη βρήκα, έστω κι αν χρειάστηκε να πληρώσω καμιά πενηνταριά ευρώ, είναι ο εξής.
Στον απολογισμό του αυτόν προς τον Τσάρο Νικόλαο τον Πρώτο, ο Καποδίστριας απευθύνεται σε μια επιστολή του προς τον Τσάρο για την Τουρκία αναφέροντάς του τα ανωτέρω (σε μετάφρασή μου). (Πρωτότυπο στη φωτογραφία αριστερά: ”Espérer de ramener les Turcs à un système de conduit humain et raisonnable par la voie des negotiations, c’ est faire injure à l’ experience des siècles et désavouer le temoignage de notre propre expérience. Ce n’est donc que par la force des armes qu’ on peut, lorsqu’ il y a de temps encore, pacifier le Levant sans porter atteinte à l’alliance générale, peut-être même en resserant les liens qui la constituent, et que les actes de Troppau et de Laybach ont sensiblement affaiblis”).
Η παντοτινή απάντηση του Ιωάννη Καποδίστρια σε κάθε σημερινό θιασώτη εκχώρησης ελληνικών εθνικών δικαιωμάτων στην Τουρκία:
«Το να ελπίζουμε να επαναφέρουμε τους Τούρκους σε ένα σύστημα ανθρώπινης και λογικής συμπεριφοράς μέσω διαπραγματεύσεων σημαίνει προσβολή της εμπειρίας… pic.twitter.com/KAJZDCzeKT— Panagiotis G. Pavlos (@PGPavlos) August 10, 2023