Ως άνθρωπος που έζησε είκοσι χρόνια υπό ημιστρατιωτικό καθεστώς, σχεδόν μισούσα τον στρατό. Μου φαινόταν ο στρατός σαν μια αποθήκη γεμάτη περιττά πράγματα. Αδιαφορούσα για τα στρατιωτικά και χρησιμοποιούσα τα όπλα που μας έδιναν ως αποκριάτικο στολισμό, δίπλωνα τα καπέλα με τα κόκκινα αστέρια που μου χάλασαν τα μαλλιά στην τσέπη, αποσυναρμολόγησα νωχελικά το Καλάσνικοφ μοντέλο 56 και πήγαινα στη χορωδία όπως τα περισσότερα αγόρια και κορίτσια να ασχολούνταν με άλλες δουλειές που ταιριάζουν στην ηλικία τους, γράφει ο Μπεν Μπλούσι στην Shqiptarja.
Γιατί περιφρονήσαμε τον στρατό
Μαθητές και φοιτητές ήταν λίγο πολύ οι ίδιοι εκείνη την εποχή. Σχεδόν κανείς δεν ήθελε να μάθει πώς να υπερασπίζεται την Πατρίδα. Δεν ξέρω αν υπήρχε τέτοια κατηγορία εφήβων σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα, αλλά στα Τίρανα της δεκαετίας του ’80 που ξέρω, αυτή η ομάδα των εν δυνάμει στρατιωτών ήταν μεγάλη.
Πιστεύαμε ότι ένα μέρος που μας εμπόδιζε να ακούμε μουσική, να ταξιδεύουμε στο εξωτερικό, να μιλάμε, να βρίζουμε, να παραπονιόμαστε, να γελάμε, να χορεύουμε, να περιπλανιόμαστε, να διαβάζουμε, δεν αξίζει να το προστατεύσουμε.
Για αυτό το μέρος μάλλον δεν άξιζε να πεθάνεις. Σε αυτή τη χώρα δεν είχαμε περιουσία. Όλα ήταν κοινά, τίποτα δεν ήταν δικό μας. Όσοι είχαν πολεμήσει πριν από εμάς, οι παππούδες μας τη δεκαετία του 1940 είχαν περιουσία, την οποία έχασαν μετά από μάχη. Γεννηθήκαμε όμως χωρίς να ξέρουμε περιουσία, και ίσως η Πατρίδα χωρίς περιουσία, κάτι της λείπει, γι’ αυτό φαινόταν περίεργο να προστατεύεις κάτι που δεν είχες.
Γι’ αυτούς τους λόγους περιφρονήσαμε τον στρατό.
Ο Στρατός ήταν φύλακας της …φυλακής μας
Ο στρατός ήταν ο φύλακας της φυλακής όπου μέναμε. Δεν άφησε τον κόσμο να μπει στην Αλβανία και δεν άφησε κανέναν Αλβανό να βγει έξω, γιατί έλεγχε τα σύνορα με όπλα.
Σε 45 χρόνια, ο αλβανικός στρατός σκότωσε περισσότερους Αλβανούς από ξένους και αυτό τον καθιστά τον πιο άχρηστο στρατό στην ιστορία του κόσμου. Υπερασπιζόταν την Αλβανία καθημερινά από Αλβανούς και ποτέ από τους ξένους.
Αλλά ενώ ήταν ένας από τους πλουσιότερους στρατούς στον πλανήτη, ήταν και ο πιο φτωχός. Είχε πολλά όπλα, αλλά όχι χέρια. Είχε πολλή θέληση, αλλά καθόλου ψυχή.
Οι στρατιώτες της λάτρευαν τον εχθρό.
Δεν ξέρω τι θα γινόταν εκείνη την εποχή, αν μας είχαν επιτεθεί η Αμερική, η Γερμανία ή η Γαλλία, αλλά είμαι πεπεισμένος ότι πολλοί στρατιώτες θα είχαν διασταυρωθεί με τον εχθρό που αργότερα αποδείχτηκε ο απελευθερωτής.
Παρά το γεγονός ότι δεν δοκιμάστηκε ποτέ και δεν μπόρεσε να νικήσει κανέναν εξωτερικό εχθρό, ο Αλβανικός Στρατός ήταν το μεγαλύτερο πλεονέκτημα που είχαμε στην ιστορία.
Πριν και μετά δεν έχουμε δημιουργήσει τίποτα που να μπορεί να συγκριθεί με τον στρατό του κομμουνισμού και μάλλον δεν θα καταφέρουμε ποτέ να δημιουργήσουμε έναν θεσμό τόσο οργανωμένο, τόσο μεγάλο και εξοπλισμένο με όπλα όλων των διαμετρημάτων.
Γιγάντιες δυνατότητες του αλβανικού στρατού
Ο αλβανικός στρατός ήταν το μόνο γιγάντιο πράγμα σε ένα λιλιπούτειο κράτος όπως η Αλβανία.
Εκτός από την ατομική βόμβα, είχε ό,τι χρειαζόταν για να υπερασπιστεί τον εαυτό της, στον αέρα, στη στεριά και στη θάλασσα.
Όταν έπεσε ο κομμουνισμός, η Αλβανία είχε 1.200 τανκς.
Για να καταλάβετε πόσα είναι τα 1200 τανκς, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι σήμερα η Σερβία έχει μόνο 230 άρματα μάχης. Ενώ η Ελλάδα έχει σήμερα τόσα τανκς όσα είχαμε στην εποχή του κομμουνισμού, περίπου 1300. Η Ρωσία, που πολεμά και κατακτά, δεν έχει περισσότερα από 6 χιλιάδες τανκς, μερικά από τα οποία είναι σαν αυτά που μας έχουν συγχωρήσει στο παρελθόν.
Ενώ η Αλβανία σήμερα έχει μόνο 40 άρματα μάχης. Από τα 1200 που είχε.
Το 1990, η Αλβανία διέθετε 240 αεροσκάφη από τα οποία τα 120 ήταν MiG κάποιου τύπου, συμπεριλαμβανομένων των MIG 15, 19 και 21 όλα επιθετικά αεροσκάφη, τα τελευταία μάλιστα ταχύτερα από τα αμερικανικά F 22 της εποχής της που έπιαναν μεγαλύτερη ταχύτητα 2200 χιλιόμετρα την ώρα.
Σήμερα, η Αλβανία είναι η μόνη χώρα μέλος του ΝΑΤΟ που δεν διαθέτει μαχητικό αεροσκάφος. Η Αλβανία από μόνη της δεν μπορεί να προστατευτεί από τον αέρα.
Εν τω μεταξύ, τα Σκόπια έχουν τρία πολεμικά αεροσκάφη, τα οποία, παρεμπιπτόντως, αγόρασε από την Ουκρανία για να τα χρησιμοποιήσει κατά της αλβανικής εξέγερσης το 2004, ενώ η Σερβία έχει 18 MIG σαν αυτά που είχαμε εμείς, σε κατάσταση λειτουργίας και έτοιμα για επίθεση.
Αλλά δεν τελειώνει εκεί. Άλλοι είναι οπλισμένοι όταν αφοπλιζόμαστε εμείς.
Σήμερα, η Σερβία έχει γίνει εξαγωγέας όπλων, η Βόρεια Μακεδονία παράγει πιστόλια και τουφέκια, ενώ η Κροατία είναι ένας από τους κύριους προμηθευτές ατομικών όπλων όλων των τύπων στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ειδικά πιστόλια, κυνηγετικά όπλα και αυτόματα όπλα.
Εν τω μεταξύ, όλα τα εργοστάσια παραγωγής όπλων στην Αλβανία έχουν κλείσει. Η Αλβανία είναι η μόνη χώρα που δεν παράγει πλέον ούτε τα δικά της φυσίγγια. Μόλις πριν από τρεις δεκαετίες στην Πολιτσάνη παράγονταν 40 τόνοι πυρομαχικών την ημέρα, στο Γκράμς έως και 400 αυτόματα όπλα την ημέρα.
Θυμάμαι τη δεκαετία του 2000 όταν στους κύκλους μας κυκλοφορούσε ένα πικρό αστείο.
Όταν τα τανκς μεταφέρθηκαν για παλιοσίδερα, υπήρχαν εκείνοι που χλεύαζαν ότι μπορούσαν να αγοράσουν μια άρμα μάχης για 200 $ μόνο και μόνο για να φτιάξουν παιχνίδια για τα παιδιά. Ένα κινέζικο τανκ (του αλβανικού στρατού) σαράντα τόνων κόστιζε λιγότερο εκείνες τις μέρες από ένα γυαλισμένο κινέζικο σκυλί που τραβούσε φωτογραφίες με μια μπαταρία κρυμμένη πίσω από την πλάτη του.
Αν είχαν πουλήσει αυτά τα υπάρχοντα σε ανθρώπους ως λείψανα, θα είχαν κρατήσει τα μισά από αυτά. Αλλά τα πήγαν σε φούρνους για να λιώσουν.
Αυτό κάνει αυτό που συνέβη ακόμη πιο ανατριχιαστικό. Ο αλβανικός στρατός είναι ο πρώτος στο είδος του που αντί να καταστρέψει τον εχθρό κατέστρεψε τα δικά του όπλα.Ακόμα και η αυτοκτονία είναι πιο λογική από τον αυτοακρωτηριασμό.
Όταν κάνω αυτούς τους υπολογισμούς, μου φαίνεται ότι η Αλβανία θυμίζει οικογένεια που πούλησε τα όπλα του παππού της για να αγοράσει κραγιόν και να πάει σε γάμο. Οι γείτονες γέλασαν και όταν τελείωσε ο γάμος, πυροβόλησαν όλοι με τα όπλα τους στον αέρα, όπως συμβαίνει στα Βαλκάνια, ενώ το κραγιόν σου σκουπίστηκε από ντροπή.
Πόσο επώδυνο.
Αν το 1990 ήμασταν μια χώρα που είχε πολλά όπλα, αλλά δεν είχε τίποτα να υπερασπιστεί γιατί ήταν πολύ φτωχή, σήμερα μοιάζουμε με μια χώρα που έχει κάτι να υπερασπιστεί αλλά δεν έχει τίποτα να υπερασπιστεί.
Επομένως, το ερώτημα είναι το εξής: Πρέπει η Αλβανία να οπλιστεί;
Για λόγους που έμοιαζαν αδύνατοι πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, όλες οι χώρες άρχισαν να εξοπλίζονται, έστω και βαριά. Το χωριό μας γεμίζει όπλα και τώρα όλοι πηγαίνουν σε γάμους με τις τσέπες γεμάτες βόμβες. Μια σύγκρουση μπορεί να ξεσπάσει εκεί από στιγμή σε στιγμή.
Έτσι μοιάζει σήμερα η Ευρώπη και ο κόσμος, που δεν καταλαβαίνει γιατί κάνει πάντα πολέμους στην Ευρώπη. Οι Αμερικανοί πολεμούν στην Ευρώπη, οι Ρώσοι πολεμούν στην Ευρώπη, οι Κινέζοι δεν έχουν φτάσει ακόμα. Έτσι ήταν και έτσι είναι. Και αφού έτσι ήταν, προφανώς έτσι θα γίνει, γιατί όλοι περιμένουν πόλεμο στην Ευρώπη, γι’ αυτό όλοι οπλίζονται.
Η Γαλλία διπλασιάζει τον στρατιωτικό της προϋπολογισμό για 10 χρόνια, από 30 δισ. σε 60 δισ. ευρώ.
Η Ελβετία, μια ουδέτερη χώρα, αποφάσισε να διπλασιάσει τον στρατιωτικό της προϋπολογισμό από 6 σε 11 δισεκατομμύρια μέχρι το 2030.
Η Ελλάδα διπλασίασε τις δαπάνες της για τον στρατό μέσα σε δέκα χρόνια και σήμερα ξοδεύει 8 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο.
Η Σερβία, η χώρα που απειλεί περισσότερο το χωριό κοντά μας, έχει διπλασιάσει τον στρατιωτικό της προϋπολογισμό από 700 εκατομμύρια σε 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια από το 2016 και η Κροατία έχει κάνει το ίδιο.
Δεν αποτελεί έκπληξη, κυρίως, οι στρατιωτικές δαπάνες αυξάνουν εκείνες με τους ισχυρότερους στρατούς και τα πιο τρομερά όπλα.
Οι μεγάλοι. Αμερική, Ρωσία και Κίνα.
Τα τελευταία δύο χρόνια, η Κίνα διπλασίασε τον στρατιωτικό της προϋπολογισμό από 230 δισεκατομμύρια δολάρια σε 470 δισεκατομμύρια δολάρια. Φυσικά ετοιμάζεται να αμυνθεί, αλλά είναι πιο σίγουρο ότι ετοιμάζεται να επιτεθεί.
Η Ρωσία ξόδεψε το 2021, 65 δισ. δολάρια για τον στρατό, σήμερα ξοδεύει 140 δισ. και για τα επόμενα τρία χρόνια θα πάει στα 600 δισ.
Η Ουκρανία είναι αρκετή για να καταλάβει κανείς γιατί. Θα συνεχίσει να επιτίθεται στη Δύση στην Ευρώπη, γιατί δεν υπάρχει που να πάει στην Ανατολή.
Πολλοί άνθρωποι στην Αλβανία, συμπεριλαμβανομένου και εμένα, πιστεύουν ότι κανείς δεν έχει λόγο να επιτεθεί στην Αλβανία, αλλά ακόμα κι αν συμβεί αυτό, για λόγους που δεν καταλαβαίνουμε σήμερα, το ΝΑΤΟ θα μας προστατεύσει.
Φυσικά, αυτό είναι μια μεγάλη εγγύηση, αλλά βλέποντας ότι όλοι οι γείτονες είναι οπλισμένοι, δεν μπορείς να κοιμηθείς ήσυχος.
Τι ξέρουν αυτοί που δεν ξέρουμε;
Τι θα συμβεί αν υπάρξει μια παγκόσμια σύγκρουση όπως αυτή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όταν η Γερμανία, η μεγαλύτερη δύναμη του κόσμου, ήρθε στην Αλβανία και μας κατέλαβε για σχεδόν ένα χρόνο για να περάσει στην Ελλάδα;
Θα περάσουν πάλι από την επικράτειά μας όσοι θέλουν να πάνε κάπου αλλού; Θα επιτεθεί η Ρωσία στο ΝΑΤΟ ή θα συμβεί το αντίθετο, το ΝΑΤΟ θα επιτεθεί στη Ρωσία αποδυναμωμένη από την Ουκρανία;
Ίσως όχι, αλλά ίσως ναι. Είμαστε πάντα σαν αυτό το χωριό ανάμεσα σε δύο πόλεις σε πόλεμο. Δεν μπορούμε να μην μας αγγίζουν. Οι κεφαλές που περνούν πάνω από τον ουρανό μας μπορούν να μας τραυματίσουν κάθε μέρα.
Σήμερα ο κόσμος είναι ένα πιο επικίνδυνο μέρος από ό,τι πριν από 30 χρόνια, πολύ πιο τρομακτικό από ό,τι πριν από τρία χρόνια και πολύ πιο απρόβλεπτο από ό,τι πριν από τρεις ημέρες.
Αν ο κόσμος έξω από εμάς έχει αλλάξει πολύ, αν και κάποιοι λένε ότι δεν έχει αλλάξει, σε 30 χρόνια κάτι έχει αλλάξει πολύ μέσα μας.
Τα παιδιά που έχουν φτάσει πλέον στην ηλικία των όπλων έχουν περισσότερους λόγους να υπερασπιστούν τη χώρα. Αυτό το μέρος μπορεί να μην το αγαπάτε κάθε μέρα, αλλά δεν σας δίνει πλέον κανέναν λόγο να το μισείτε.
Δεν σε βάζει στη φυλακή όταν τον βρίζεις, δεν σε σκοτώνει όταν την εγκαταλείπεις και δεν σε εμποδίζει να έχεις περιουσία.
Οι νέοι της Αλβανίας σήμερα έχουν τόσους λόγους όσο ένας Γάλλος, ένας Ελβετός και ένας Κροάτης για να υπερασπιστούν τη χώρα τους.
Δεν τους λείπει ούτε πνεύμα, ούτε δύναμη, ούτε αγάπη. Τους λείπουν μόνο όπλα.
Γιατί οι γονείς τους τα πούλησαν.
—
Αποκλειστικά στο ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ