Κώστα Δημ Χρονόπουλου *
Α) Ο Τουρισμός –ως βαριά βιομηχανία μας (όπως, κακώς, έχει χαρακτηριστεί)- δεν αποτελεί μόνον σημαντική πρόσοδο για το ΑΕΠ μας, αλλά συμβαίνει να έχει και αρκετά προβλήματα όπως:
1. Είναι (ως … «Βιομηχανία» βαριά και ασήκωτη;) ασταθής / έωλος/ελαφρύ φτερό στον «άνεμο» συγκυριών : Σεισμοί , λιμοί, καταποντισμοί, ιοί , παντοειδείς πανδημίες, κλιματικές αλλαγές, πυρκαγιές, πόλεμοι, οικονομικά κράχ, κ.ο.κ, τον επηρεάζουν (σε βαθμό ακύρωσής του ενίοτε).
Το λίαν ευπαθές /εύθραυστο/ευαίσθητο λοιπόν αυτό προϊόν, δεν αποτελεί κάτι το σίγουρο. Αυτός είναι και ο λόγος που, κατ’ επανάληψη έχω τονίσει –μάταια βέβαια –, την επικέντρωση σε άλλους τομείς (κυρίως τον πρωτογενή).
2. Απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή , επαγγελματισμό και σοβαρότατο προγραμματισμό. Κάποτε πρέπει να αποφασίσουμε –ως χώρα- τι είδους Τουρισμό θέλουμε:
• Προσέλκυση μεγάλου αριθμού τουριστών, ώστε εν τη καταναλώσει το κέρδος;.
• Προσέλκυση επισκεπτών υψηλού οικονομικού επιπέδου.
Από την απόφασή μας θα εξαρτηθούν πολλά. Κυρίως το ύψος του τιμήματος που θα –πρέπει – να καταβάλλουν οι τουρίστες. Αλλά και οι υποδομές, που πρέπει να γίνουν , η κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού (οικοδεσπότη και προσωπικού) , η ανάλογη φορολόγηση και η αξιοπρεπής αμοιβή των εργαζομένων ,οι οποίοι ταλαιπωρούνται με μη αμοιβόμενες υπερωρίες.
Ι. Αν προτιμηθεί η πρώτη περίπτωση τότε:
Απλώς θα συνεχιστεί η παρούσα κατάσταση, με περαιτέρω προοπτικές επιδείνωσης.
ΙΙ. Αν τυχόν επιλεγεί η δεύτερη περίπτωση τότε:
Θα έχουμε λιγότερους τουρίστες με περισσότερα όμως έσοδα.
Αυτό θα συντελέσει και στην αποσυμφόρηση ορισμένων προβεβλημένων περιοχών (όπως τα νησιά: Μύκονος , Σαντορίνη κ.α) τα οποία αδυνατούν , όχι μόνον να φιλοξενήσουν , αλλά απλώς να χωρέσουν στο μικρό έδαφος /μέγεθός τους τόσους πολλούς ανθρώπους.
(σ.σ Λύσεις που προτάθηκαν, όπως η επιβολή 20€ στους επιβάτες κρουαζιερόπλοιων , είναι –επιεικώς – ανεδαφικές και ατελέσφορες. Αρκεί να συνυπολογίσει κανείς τα χιλιάδες ευρώ ή δολάρια που στοιχίζει το κάθε τους ταξίδι).
Τι θα επέλεγα;
Την δεύτερη περίπτωση. Αυτό όχι μόνον για αύξηση εσόδων , αλλά και γιατί είμαστε μια μικρή, σε έκταση χώρα και μελλοντικά θα αδυνατούμε να ανταποκριθούμε στην πλημμυρίδα των επισκεπτόμενων τον τόπο μας.
3. Η εκτεταμένη δυστυχώς αισχροκέρδεια των ποικιλώνυμων ατόμων και επιχειρήσεων που ασχολούνται με τον Τουρισμό, η οποία θα πρέπει να παταχθεί (σ.σ ήδη η Μύκονος και η Σαντορίνη…) εμφανίζουν μείωση λόγω υπερβολικών τιμών.
4. Η απουσία ενδελεχούς , συστηματικού ελέγχου των παρεχόμενων υπηρεσιών ώστε να ισχύει το : «value for money» .
Β) Εδώ και πολλές δεκαετίες έχουμε –καλώς ή κακώς, με σύστημα /συνέπεια ή προχειρότητα –επιλέξει ως βασική μας πρόσοδο τον Τουρισμό. Αυτό δεν φαίνεται πως θα αλλάξει. Υπάρχουν βέβαια αναπόφευκτα , παρενέργειες, σε εμάς, τους μόνιμους κατοίκους του τόπου μας.
– Αρχίζουμε και ασφυκτιούμε και συνεπώς να αγανακτούμε (!). Σε ορισμένα μάλιστα μέρη είναι δύσκολο ακόμη και να κυκλοφορήσουμε.
– Οι αυξήσεις των τιμών σε μεταφορές, προϊόντα, υπηρεσίες, καύσιμα, ακτοπλοϊκό εισιτήρια, διόδια, καταλύματα, κ.ο.κ. δεν αφορούν πλέον στους ξένους, αλλά και στους ντόπιους.
– Το μειωμένο εισόδημα (μισθωτών και συνταξιούχων) δεν τους επιτρέπει να πάνε –έστω και για λίγες ημέρες –διακοπές !!!.
– Είναι λυπηρό και άδικο να αδυνατείς να χαρείς τις ομορφιές της Χώρας σου !.
– Το τραγικότερο είναι πως οι Έλληνες, σε αρκετές περιπτώσεις , πληρώνουν … περισσότερα σε ξενοδοχεία από Τουρίστες που έρχονται με groups /οργανωμένα!….
Το γεγονός πως ο κάθε Έλληνας –έμμεσα ή άμεσα- συνέβαλε στις υποδομές –δρόμους , διεθνείς διαφημίσεις κ. α – ώστε να υφίσταται και να αποδίδει μια ξενοδοχειακή μονάδα, δεν φαίνεται να συγκινεί τον κάθε επιχειρηματία. Βέβαια το Κράτος απουσιάζει … διαχρονικά. Δεν παρεμβαίνει διορθωτικά
– Ο καθένας (ακτοπλόος, ξενοδόχος, εστιάτορας, κ.ο.κ) αυξάνει κατά τον «ίδιον αυτού δοκούν και συμφέρειν» το προϊόν του και μάλιστα … εποχικά! Έκτακτα.
– Αντί οι Έλληνες να πληρώνουν τα ίδια ή και λιγότερα από τους ξένους , καταβάλλουν περισσότερα ! Παράνοια. Η κατάσταση έχει ξεφύγει. Ουδείς αρμόδιος ελέγχει /παρεμβαίνει.
Στο σημείο αυτό αισθάνομαι πως ορισμένοι αναγνώστες θα σκεφτούν πως αν επιλέξουμε τους οικονομικά εύρωστους τουρίστες, τότε τα πράγματα θα χειροτερέψουν για τους ντόπιους. Σωστά . Αυτό θα γίνει.
Όμως πρέπει να αναλογιστούμε τα εξής:
• Το τουριστικό ρεύμα θα συνεχιστεί. Δεν γυρίζει πίσω. Είτε με εύπορους ή λιγότερο εύπορους τουρίστες.
• Η νοοτροπία μας: η απουσία εννοίας συνόλου και αλληλεγγύης αναμεταξύ μας θα διαιωνίζεται.
• Μοιραία θα πρέπει (δυστυχώς) να λουστούμε και τα τουριστικά απόνερα (οικονομική δική μας επιβάρυνση, συνωστισμός, ηχορρύπανση , μεταξύ αρκετών άλλων νεόφερτων συνηθειών).
ΥΓ Πάντως ο Τουρισμός δεν θα πρέπει να αποτελεί τον μοναδικό αποδιοπομπαίο τράγο /αίτιο των δεινών μας. Κάπου συνευθυνόμαστε και εμείς οι υπόλοιποι- πολίτες και πολιτικοί – για τις όποιες δυσμενείς επιπτώσεις του!
Ιατρού
Μια τέτοια άποψη για τον τουρισμό επικρατούσε στον Εοτ και το εποπτεύον υπουργείο κατά την, σύντομη, αλοίμονο, περίοδο της “μεταπολίτευσης”, ιδίως επί γενικού γραμματέως του αείμνηστου ευπατρίδη Π. Λαμπρία, χάρη και στο αξιόλογο υπαλληλικό προσωπικό του οργανισμού. Η κατάσταση ανατράπηκε άρδην με την επικράτηση της “Αλλαγής” του ΠΑΣΟΚ και με αρμόδιο υπουργό τον Κουτσόγιωργα. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες κάποιων υπαλλήλων, τα πράγματα κατέληξαν ραγδαίως μη αναστρέψιμα, με την συμβολή των άπληστων και αδαών “συνδικαλιστών” που στελέχωσαν τις εκάστοτε περίφημες “Κλαδικές οργανώσεις”, οι οποίες στοίχειωσαν και εν τέλει ρήμαξαν έκτοτε το ταλαίπωρο, ήδη ψευδεπίγραφο , “Ελληνικό Δημόσιο”.