Μανώλης Κοττάκης
Τις τελευταίες δύο εβδομάδες παρατηρείται μία αξιοσημείωτη μεταβολή: πολλοί γνωστοί καθηγητές Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων με επώνυμα άρθρα τους σε ημερήσιες εφημερίδες των Αθηνών και με τηλεοπτικές συνεντεύξεις τους επισημαίνουν τους κινδύνους που προκύπτουν για τα εθνικά μας συμφέροντα από τα γεγονότα της Κάσου. Χωρίς ωραιοποιήσεις. Πρώτη φορά αισθάνονται την ανάγκη να πάρουν αποστάσεις από τους τρέχοντες ισχυρισμούς και τη γραμμή άμυνας που χάραξε το υπουργείο Εξωτερικών.
Πρώτοι ξεκίνησαν ο Πέτρος Λιάκουρας και ο Κωσταντίνος Φίλης με άρθρα τους στην «Καθημερινή», προειδοποιώντας για τα τετελεσμένα αλλά και για τις συνέπειες που έχει ευρύτερα η συμπεριφορά της Τουρκίας γεωπολιτικά, αν γίνει δεκτή από τους συμμάχους (στη διαμάχη με την Κίνα για τη Σινική Θάλασσα). Ακολούθησε ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Θανάσης Πλατιάς με άρθρο του στα «Νέα», όπου υπογράμμισε τον κίνδυνο να καταστεί μελλοντικά η χώρα δορυφόρος της Τουρκίας.
Τη σκυτάλη πήρε ο αναπληρωτής καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Σωτήρης Σέρμπος στην ίδια ακριβώς γραμμή και -έκπληξη- τον κύκλο έκλεισε με άρθρο του, επίσης στην «Καθημερινή», ο ομότιμος καθηγητής του Παντείου Χρήστος Ροζάκης. Ο άνθρωπος που πριν από μερικούς μήνες ήταν εξαιρετικά αισιόδοξος για το μεγάλο άλμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Τώρα, στο τελευταίο άρθρο του κλείνει με την ερώτηση για πόσο θα σέβεται ακόμα η Τουρκία τη Διακήρυξη Ειρήνης και Φιλίας που υπέγραψε με την Ελλάδα! Λιάκουρας, Φίλης, Πλατιάς, Σέρμπος και Ροζάκης προσχώρησαν λοιπόν σε μια σχολή σκέψης που έχει ιδιαίτερες αμφιβολίες για το πόσο εφικτή είναι η προσέγγιση με τους γείτονες όπως την εννοούμε εμείς. Ο μόνος που λείπει είναι ο Αγγελος Συρίγος. Είχαν προηγηθεί εδώ και μήνες, με άλλο, πιο προχωρημένο σκεπτικό βεβαίως, ο Γιάννης Μάζης και ο Γιώργος Φίλης.
Τι συμβαίνει, λοιπόν; Την απάντηση έδωσε καταρχάς ο απερχόμενος πρέσβης της Αμερικής στην Τουρκία: η γεωγραφία. Η Τουρκία είναι πολύ χρήσιμη στη Δύση σε περίπτωση ταραχών. Και στον Βορρά και στον Νότο. Αυτή η αρχή βεβαίως ίσχυε και τα προηγούμενα χρόνια. Οταν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ πάσχιζε να αποδώσει γεωπολιτικό ρόλο και στην Ελλάδα, την οποία είχε τοποθετήσει επικεφαλής μιας ομάδας κρατών μαζί με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Πολωνία στον κάθετο άξονα με την Ουκρανία (αλλά πλησιάζοντας το τέλος του πολέμου χάνει τη σημασία της και τα επενδυτικά κεφάλαια που της έταξαν), αλλά και στην Τουρκία στη Μέση Ανατολή.
Κάθε χώρα είχε ξεχωριστό ρόλο στην περιοχή με βάση αυτή την πολιτική των Αμερικανών. Αλλά οι Τούρκοι, μετά τις προεδρικές εκλογές τους και την τοποθέτηση του Χακάν Φιντάν στο υπουργείο Εξωτερικών, εργάστηκαν και συστηματοποίησαν τη σχέση τους με ομάδες κρατών ανά περιοχή και με τα κράτη ξεχωριστά. Με συνέπεια, σήμερα που μιλάμε, να ελέγχουν πλήρως τη Λιβύη με τον στρατό τους, να αποκαθιστούν τη σχέση τους με την Αίγυπτο, να αποκτούν ακόμα μεγαλύτερο ρόλο στην Αφρική, να έχουν ρόλο στον Καύκασο, να εμφανίζονται ως ηγέτες των μουσουλμάνων στη Μέση Ανατολή απέναντι στον πρωθυπουργό του Ισραήλ Νετανιάχου και όχι στο κράτος του Ισραήλ και βεβαίως να διαπραγματεύονται να ανταλλάξουν την πώληση των ρωσικών πυραύλων S-400 με αμερικανικά αεροπλάνα F-35.
Το νέο στοιχείο που έχει προκύψει είναι ότι γίνεται πλέον σεβαστή από τους Αμερικανούς η απαίτηση της Αγκυρας να γίνουν οι Τούρκοι η ναυτική δύναμη της Μεσογείου. Γι’ αυτό και έκαναν κοινές μυστικές ασκήσεις σε διεθνή ύδατα, οι οποίες περιελάμβαναν προσνηώσεις αμερικανικών μαχητικών αεροπλανοφόρων πάνω σε τουρκικά ελικοπτεροφόρα, τα οποία αργότερα θα μετατραπούν σε αεροπλανοφόρα.
Κάτι που σημαίνει ότι στο μέλλον οι Τούρκοι, με αεροπλανοφόρα και γερμανικά υποβρύχια σαν τα δικά μας στη διάθεσή τους, θα ελέγχουν τη Μεσόγειο και το Αιγαίο και από την Ανατολή και από τη Δύση, περικυκλώνοντας στρατηγικά τη χώρα μας, η οποία θα πρέπει να απαντά αν θα παραδίδεται στις απαιτήσεις τους με διάλογο ή με πόλεμο. Αλλά η ουσία δεν αλλάζει. Αυτό το νέο δόγμα δοκιμάστηκε στην Κάσο, όσο κι αν θέλει να το κρύψει με τα ψέματα που λέει καθημερινά, χωρίς να ντρέπεται, ο υπουργός Εξωτερικών, φτάνοντας στο σημείο να επιτεθεί -προχθές στον Σκάι- στον Τύπο, επειδή κάνουμε το καθήκον μας: νέο δόγμα ίσον η δορυφοροποίησή μας, η φιλανδοποίησή μας, ότι πρέπει να ρωτάμε για τα πάντα τους γείτονες. Αν θα κάνουμε θαλάσσια πάρκα στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα, αν θα κάνουμε έρευνα για την πόντιση καλωδίων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, όπως έχει οριοθετηθεί με τη συμφωνία μας με την Αίγυπτο, για όλα. Αυτό καταγράφουν οι καθηγητές Διεθνούς Δικαίου στις παρεμβάσεις τους -δεν κρύβεται πια-, γιατί αν δεν το πουν, και οι ίδιοι θα βρεθούν εκτεθειμένοι στο μέλλον. Και δεν το θέλουν.
Η ισορροπία ανάμεσα σε δύο βάρκες έχει όρια. Και επειδή έκανα αναφορά σε βάρκες, μια επισήμανση: η αποδυνάμωση του Πολεμικού μας Ναυτικού και η απόσυρσή του από τη Μεσόγειο συνιστά εθνικό έγκλημα για το οποίο κάποτε, κάποιοι, πολιτικοί και ανώτατοι στρατιωτικοί, που πολέμησαν την ενίσχυσή του, θα λογοδοτήσουν.
Με βάση λοιπόν αυτή την πολιτική των Αμερικανών κάθε χώρα είχε ξεχωριστό ρόλο στην περιοχή
Από τους Αμερικανούς η απαίτηση της Άγκυρας να γίνουν οι Τούρκοι η ναυτική δύναμη της Μεσογείου γίνεται πλέον σεβαστή.
Ο απερχόμενος πρέσβης της Αμερικής στην Τουρκία έδωσε καταρχάς την απάντηση. Θυμηθήκαμε την γεωγραφία και πως η Τουρκία είναι πολύ χρήσιμη στη Δύση σε περίπτωση ταραχών. Και στον Βορρά και στον Νότο.
Και τα προηγούμενα χρόνια αυτή η αρχή βεβαίως ίσχυε, με την μεγάλη διαφορά βεβαίως ότι τα προηγούμενα χρόνια η υπεροχή της Αμερικής επέβαλε ότι ήθελε όπως το ήθελε, όπως εξυπηρετούσε τα συμφέροντά της.
Γίνεται λοιπόν κατανοητό όσο ο καιρός περνάει, πως η κινδυνολογία θεριεύει, η εξωτερική πολιτική προκαλεί ανησυχία, σπέρνει πανικό.
Αλλά από την άλλη ματιά, οι έχοντες τον λόγο του αποφασίζουμε και επιβάλλουμε κανόνες φροντίζουν όπως στρώσουν το χαλί για ότι επακολουθήσει τα επόμενα χρόνια, έστω και με μειωμένη την υπεροχή τους στην περιοχή που λέγεται Αιγαίο – Μεσόγειος θάλασσα.
Η χώρα μας θαλασσοδέρνεται από ανύπαρκτη πολιτική γραμμή, από αδυναμία συμφωνίας και συμπόρευσης πολιτικής ιδεολογίας, ενότητας και δυναμικής αντιμετώπισης των θεμάτων που προκύπτουν από την νέα τάξη πραγμάτων όπως αναδύεται στο εγγύς μέλλον.
Τώρα λοιπόν που έρχονται τα πολύ δύσκολα οι σύμμαχοι, οι καλοί μας φίλοι, οι προστάτες μας δεν βλέπουν ούτε συμπάθεια, ούτε αλλοτινές αγάπες.
Βλέπουν Γεωγραφία, βλέπουν πως θα παραμείνουν στο παιχνίδι με ενεργό ρόλο, βλέπουν πως θα κρατήσουν την Τουρκία έστω και με επιφυλάξεις τουλάχιστον, όχι από την πλευρά την εχθρική.
Οι δικοί μας πατριώτες δεδομένοι και υποτελείς ούτε που τολμούν να αναφέρουν τα πράγματα με το όνομά τους.
Και για να μην ξεχνάμε όταν τα κάστρα πέφτουν η άμυνα όσο αντέχει και ότι περισώσουν.
Ελλάδα ο πρωθυπουργός μας σταθερά ανίκητος, ούτε λόγος για παραίτηση.
Γαλλία ο Μακρόν δεν παραιτείται.
Γερμανία ο Σόλτς κλονίζεται η παρουσία του.
Ισραήλ ο Νεντανιάχου δεν παραιτείται.
Ουκρανία ο Ζελένσκι πρόεδρος χωρίς ταυτότητα.
Εάν λοιπόν διαβάζουμε σωστά, εάν αυτά γράφονται μόνο για να γράφονται.
Ολόκληρο το άρθρο από bankingnews.gr
Άμυνα – ΔιπλωματίαΣάββατο 31/08/2024 – 15:06
Δένδιας από Πράγα: Η Ευρώπη να στηρίζει τον εαυτό της και να διαθέτει δική της αμυντική βιομηχανία – Ας αλλάξουν οι δημοσιονομικοί κανόνες στην Άμυνα
ΗΠΑΕυρώπηαμυντική βιομηχανίανέος επίτροπος Άμυνας υπουργός Εθνικής ΆμυναςΔένδιαςΠράγαtags :
Δένδιας από Πράγα: Η Ευρώπη να στηρίζει τον εαυτό της και να διαθέτει δική της αμυντική βιομηχανία – Ας αλλάξουν οι δημοσιονομικοί κανόνες στην Άμυνα
“Τι θα κάνει ο Επίτροπος Άμυνας, αν εγώ δεν μπορώ να υπογράψω μια επιταγή; Γι’ αυτό, παρακαλώ, ας αλλάξουν οι δημοσιονομικοί κανόνες όσον αφορά την Άμυνα”, είπε ο Ν. Δένδιας
Vidverto Player
«Ας αλλάξουν οι δημοσιονομικοί κανόνες όσον αφορά την Άμυνα. Αυτό θα ήταν το κυριότερο πράγμα που θα έπρεπε να κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση στο μέλλον», τόνισε από την Πράγα ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, ο οποίος μίλησε και για ένα ολοένα και αυξανόμενο στοιχείο απομονωτισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο κ. Δένδιας συμμετείχε το Σάββατο 31/8 στο GLOBSEC Forum 2024, το οποίο διεξήχθη στην Πράγα και έλαβε έλαβε μέρος στη συζήτηση με θέμα «Σημερινές Απειλές, Αυριανές Προτεραιότητες», στην οποία συμμετείχαν επίσης ο Υπουργός Άμυνας της Ιταλίας, Guido Crosetto, ο πρώην υπουργός Άμυνας της Σλοβακίας, Martin Sklenár, ο συνιδρυτής και συνδιευθύνων σύμβουλος της Helsing, Gundbert Scherf και η Διευθύντρια για τη Βόρεια Ευρώπη στο Atlantic Council, Anna Wieslander.
Κατά τη συζήτηση, απαντώντας στην ερώτηση «τι αντίκτυπο θα είχε το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο (Άμυνας) στο χαρτοφυλάκιο του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής;», ο κ. Δένδιας ανέφερε ότι «είναι προφανές ότι αυτά τα δύο πρόσωπα θα πρέπει να συνεργάζονται πολύ στενά. Δεν μπορεί να είναι χωριστή δουλειά. Και φυσικά, όπως κάθε τι καινούργιο, ο νέος Επίτροπος Άμυνας θα είχε πρόβλημα στο να εδραιώσει τον ρόλο του, στο να δημιουργήσει κατανόηση σχετικά με τον ρόλο του, εντός καταρχάς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και στα κράτη-μέλη, στις πρωτεύουσες.
Διότι μέχρι σήμερα, αυτό ήταν αποκλειστικά εθνική απόφαση. Αυτό το γνωρίζουμε. Όμως προτιμώ να κρατήσω την αισιόδοξη άποψη. Είναι ένα βήμα. Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα. Και όπως πάντα, τα μεγάλα πράγματα ξεκινούν με μικρά βήματα. Ας ενθαρρύνουμε λοιπόν αυτήν την προσπάθεια και ας δούμε πώς θα προχωρήσουμε από εκεί και πέρα».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση φάσκει και αντιφάσκει
Όσον αφορά το τι πιστεύει σχετικά με το τι θα αλλάξει ο Ευρωπαίος Επίτροπος Άμυνας ή τι θα επιθυμούσε να αλλάξει, ως προτεραιότητα, ο Έλληνας Υπουργός τόνισε πως «η αλήθεια είναι ότι πρέπει να αλλάξουμε τις οικονομίες μας με έναν τρόπο που θα μπορούσαν να στηρίξουν μια πιθανή αμυντική προσπάθεια στο μέλλον. Για να το κάνουμε αυτό, πρέπει καταρχάς να κατανοήσουμε ότι είναι κάτι το απολύτως αναγκαίο. Θέλω να πω, το είπατε και προηγουμένως, ότι αυτός δεν ήταν ο σκοπός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μα ποιος ήταν ο σκοπός; Ο σκοπός της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να δημιουργηθεί ένας τόπος όπου υπάρχει δημοκρατία, υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα, υπάρχει ελευθερία του λόγου. Εξυπακούεται λοιπόν ότι για να υπάρξει τέτοιος τόπος στη Γη, πρέπει να είμαστε σε θέση να τον υπερασπιστούμε. Διότι δεν είναι δεδομένο ότι όλες οι χώρες του κόσμου και όλοι οι ηγέτες του κόσμου θέλουν να ακούν πράγματα που απορρέουν από την ελευθερία λόγου, ή ότι αγαπούν τη δημοκρατία, ότι αγαπούν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ως εκ τούτου, πρέπει να είμαστε σε θέση να τα υπερασπιστούμε.
Βέβαια, η απάντηση θα ήταν «ναι, έχουμε το ΝΑΤΟ για αυτόν τον λόγο». Πολύ καλά. Όντως έχουμε το ΝΑΤΟ και πάλι καλά που έχουμε το ΝΑΤΟ. Όμως πρέπει να κάνουμε αυτή τη δουλειά μόνοι μας και αυτή η δουλειά είναι συμπληρωματική της δουλειάς που κάνει το ΝΑΤΟ. Και συμφωνώ απολύτως με την άποψη της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την προσπάθεια συντονισμού των αμυντικών βιομηχανιών και επέκτασης των αμυντικών δυνατοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όμως, αν μου επιτρέπετε να πω κάτι πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα, η Ευρωπαϊκή Ένωση φάσκει και αντιφάσκει ως προς αυτό. Γιατί το λέω αυτό; Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπολογίζει την αμυντική δυνατότητα βάσει χρέους και ελλείμματος. Αφού λέμε ότι πρέπει να καταβάλουμε τεράστια προσπάθεια για να καλύψουμε την απόσταση και ότι δεν έχουμε χρόνο, αυτό δεν μπορεί να ισχύει.
Θέλω να πω, πασχίζω καθημερινά, μα καθημερινά, με τις δημοσιονομικές αναγκαιότητες του Υπουργείου μου, προσπαθώντας να μεταμορφώσω τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις σε αυτό που ονομάζουμε Ατζέντα 2030, στο επίπεδο του 21ου αιώνα. Ακριβώς επειδή έχω να αντιμετωπίσω αυτές τις δυσκολίες. Και έχω και την Ευρωπαϊκή Ένωση στην πλάτη μου – εξαιτίας των ελλειμμάτων και του χρέους – και δεν μπορώ να κάνω το ένα, δεν μπορώ να κάνω το άλλο, πρέπει να επαναπρογραμματίζω για μετά από 10-15 χρόνια.
Οπότε, θέλω να πω, εντάξει, θα αποκτήσουμε Επίτροπο Άμυνας, τέλεια, ωραία. Τι θα κάνει ο Επίτροπος Άμυνας, αν εγώ δεν μπορώ να υπογράψω μια επιταγή; Γι’ αυτό, παρακαλώ, ας αλλάξουν οι δημοσιονομικοί κανόνες όσον αφορά την Άμυνα. Αυτό θα ήταν το κυριότερο πράγμα που θα έπρεπε να κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση στο μέλλον».
Ο Έλληνας Υπουργός πρόσθεσε σχετικά με το αν υπάρχει πολιτική βούληση για κάτι τέτοιο πως «βλέπω τον απόλυτο κανόνα, τον κανόνα της ανάγκης για επιβίωση, πίσω από όλα αυτά. Τώρα, αν οι δημοσιονομικοί κανόνες στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι εντάξει, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν επιβιώσει, καταπληκτικά! Θα είχαμε τους κανόνες σε έναν βωμό, σαν τις πλάκες με τις Δέκα Εντολές του Μωυσή, αλλά θα είχαμε καταστραφεί από απολυταρχικές δυνάμεις του πλανήτη.
Προφανώς αυτό πάει πολύ μακριά. Κατανοώ πλήρως, μα πλήρως, την ανάγκη δημοσιονομικής ευθύνης, όμως αυτοί οι καιροί απαιτούν να παρθούν επιπλέον μέτρα».
Για ΗΠΑ
Ακόμη, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας επισήμανε πως συμφωνεί με τον Υπουργό Άμυνας της Ιταλίας, Guido (Crosetto), σημειώνοντας πως «είναι προφανές ότι πρέπει να παραχθούν κίνητρα από τον νέο Ευρωπαίο Επίτροπο, ώστε να προωθηθεί η δημιουργία μιας Κοινής Αγοράς, ενός κοινού χώρου των ευρωπαϊκών αμυντικών βιομηχανιών. Και αυτό είναι αναγκαίο.
Και δεν είναι κάτι αναγκαίο για σκοπούς ανταγωνισμού προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά ας είμαστε ειλικρινείς και σαφείς μεταξύ μας, τέθηκε και μια σχετική ερώτηση προηγουμένως. Δεν προβλέπω τα αποτελέσματα των επόμενων εκλογών στις ΗΠΑ, ούτε έχω κανένα δικαίωμα να το κάνω. Ποιος είμαι εγώ για να σχολιάσω την επιλογή του αμερικανικού λαού; Όμως υπάρχει ένας παράγοντας που εμείς οι Ευρωπαίοι πρέπει να συνυπολογίζουμε.
Υπάρχει ένα ολοένα και αυξανόμενο στοιχείο απομονωτισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ένα μέρος της κοινωνίας των Ηνωμένων Πολιτειών, για τους δικούς του λόγους, θεωρεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να ζήσουν με ασφάλεια ανάμεσα στους δύο ωκεανούς. Και ότι δεν χρειάζεται να εμπλέκονται στην Ευρώπη ή οπουδήποτε αλλού.
Και ακόμα και το κομμάτι των Ηνωμένων Πολιτειών που δεν πρόσκειται στον απομονωτισμό στρέφεται περισσότερο προς την Κίνα και λιγότερο προς την Ευρώπη. Η εισβολή στην Ουκρανία το άλλαξε αυτό. Αλλά το άλλαξε έως έναν βαθμό».
Έτσι, σύμφωνα με τον κ. Δένδια, «η Ευρώπη πρέπει να μπορεί να στηρίζει τον εαυτό της. Και για να μπορεί να στηρίζει τον εαυτό της, πρέπει να διαθέτει δική της αμυντική βιομηχανία. Όχι για σκοπούς ανταγωνισμού, αλλά για να είμαστε σε θέση να υπερασπιζόμαστε τον εαυτό μας. Και στο κάτω-κάτω της γραφής, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τον αληθινό σκοπό της Ένωσης, που είναι η δημιουργία ενός κοινού τόπου με ανθρώπινα δικαιώματα, Δημοκρατία και ελευθερία του λόγου».
Συναντήσεις
Στο περιθώριο της συμμετοχής στο GLOBSEC Forum 2024, ο κ. Δένδιας συναντήθηκε με τον Ειδικό Απεσταλμένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον διάλογο Βελιγραδίου – Πρίστινας και για άλλα θέματα Δυτικών Βαλκανίων, Miroslav Lajcak, με τον οποίο συζήτησε για θέματα ασφαλείας της περιοχής των Δ. Βαλκανίων.
δ2_14.JPG
http://www.bankingnews.gr