Τον 5ο αιώνα π.Χ. η πόλη των Αθηνών αναπτύσσεται ραγδαία. Η πόλη της Θεάς Αθηνάς θα καταφέρει υπό την αρχηγία του περίφημου Ρήτορα Περικλή, να γνωρίσει την μεγαλύτερη δόξα που θα γνώριζε ποτέ πόλη! Ο Περικλής θα είναι αυτός που θα την αναδείξει και μέσα από την πολιτική του η Αθήνα θα εισέλθει στον λεγόμενο “Χρυσό Αιώνα”.
Την ίδια περίοδο θα ζήσουν πολλοί κορυφαίοι Έλληνες, ο Σοφοκλής (496 – 406 π.Χ.), Μέγας Τραγωδός από την Αθήνα, ο Ευριπίδης (480 – 406 π.Χ.) επίσης Μέγας Τραγωδός, ο Θουκυδίδης (460 – 395 π.Χ.), κορυφαίος Έλληνας ιστορικός, ο Αριστοφάνης (450 – 380 π.Χ.) ο μεγαλύτερος ίσως κωμικός ποιητής της Αρχαίας Αθήνας και πολλοί πολλοί άλλοι.
Παράλληλα με την Αθήνα θα αναπτυχθεί επίσης ένας ακόμη σημαντικός πολιτισμός στην Βόρεια Ελλάδα αυτή τη φορά και συγκεκριμένα στην Θράκη. Το Βασίλειο των Οδρυσών θα γνωρίσει την άνθιση από το 470 μέχρι και το 47 π.Χ. όπου και η Θράκη θα περιέλθει στην κυριαρχία των Ρωμαίων!
Ο Απόλλωνας από το δυτικό αέτωμα του Ναού του Διός στην Ολυμπία είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα της τέχνης της Κλασικής Εποχής. Τότε κυριαρχεί η αρμονία! Το κορυφαίο όμως μνημείο που θα καταφέρει μέχρι και τις μέρες μας να προκαλεί τον θαυμασμό είναι αυτό που χτίστηκε προς τιμήν της Θεάς Αθηνάς! Ο Ικτίνος κι ο Καλλικράτης αποτέλεσαν τους αρχιτέκτονες ενώ ο Φειδίας ήταν αυτός που έφτιαξε το γλυπτό διάκοσμο. Το μνημείο αυτό που χτίστηκε από το 447 μέχρι το 432 π.Χ. θα χαρακτηρίζει πλέον ολόκληρη την Ελλάδα. Το 432 π.Χ. φτάνει κι ο Παρθενώνας έχει ολοκληρωθεί!
Ο Απόλλων από το δυτικό αέτωμα του ναού του Δία στην Ολυμπία, περ. 460 π.Χ.
Όχι άδικα, ο Παρθενώνας αποτελεί ένα μοναδικό κτίσμα. Χτισμένος από Πεντελικό μάρμαρο δεσπόζει πάνω στον Ιερό Βράχο της Ακροπόλεως. Είναι ένας μοναδικός δωρικού ρυθμού ναός! Ο Παρθενώνας από εδώ και πέρα θα είναι το σήμα κατατεθέν για την Ελλάδα. Θα καταφέρει να συνδεθεί με όλες τις φάσεις της ιστορίας της χώρας και από αυτό μπορεί κανείς να κατανοήσει πόσο οι άνθρωπο δέθηκαν με αυτό το Ιστορικότατο κτίσμα μοναδικής ομορφιάς! Αργότερα θα λεηλατηθεί, θα υποστεί μετατροπές, θα βομβαρδιστεί, θα καταστραφεί, θα περάσει από κακουχίες ωστόσο πέρα από όλα αυτά θα καταφέρει να μείνει ζωντανός και να συνεχίζει να στέκει όρθιος και από ψηλά να δείχνει σε όλους Έλληνες και μη πως οι Έλληνες μεγαλούργησαν και συνεχίζουν να μεγαλουργούν!
Αναπαράσταση Παρθενώνος
Ένα σημαντικότατο τμήμα του Παρθενώνα είναι η Ζωφόρος η οποία αποτελεί μια ζώνη με ανάγλυφες παραστάσεις. Στη Ζωφόρο συνολικού μήκους 160 ολόκληρων μέτρων απεικονιζόταν η πομπή των Παναθηναίων. Θεότητες, άνθρωποι, άρματα, άλογα, ζώα θα καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος της. Η ανατολική Ζωφόρος είναι η σημαντικότερη καθώς στην συγκεκριμένη παρατηρείται η κορύφωση της πομπής κι η παράδοση του πέπλου δηλαδή του δώρου των Αθηναίων στην Θεά Αθηνά! Παράλληλα στην ίδια βλέπουμε και τους Θεούς του Ολύμπου. Ο Παρθενώνας επίσης αποτελείται από τα Αετώματα τα οποία ήταν τριγωνικής μορφής. Ήταν περίλαμπρα και ήταν τα τελευταία που δέχθηκαν την γλυπτή διακόσμηση. Άλλα σημαντικά τμήματα του Παρθενώνα είναι οι Μετόπες.
Ύστερα από μια σειρά ενεργειών το μοναδικό αυτό κτίσμα υπέστη σοβαρές ζημιές και τμήματα του έχουν διασκορπιστεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Η Αγγλία είναι εκείνη που κρατάει το μεγαλύτερο μέρος των γλυπτών του Παρθενώνα. Εκείνοι θα πάρουν και την μία εκ των 6 «κορών» του Ερεχθείου δηλαδή τις Καρυάτιδες. Το Ερέχθειο θα πάρει το όνομα του από τον Βασιλιά Ερεχθέα διότι σύμφωνα με την μυθολογία σε εκείνο το σημείο είχε την κατοικία του. Εκεί θα δημιουργηθεί αυτό το ιδιόμορφο μα μοναδικό κτίσμα το οποίο κατασκευάστηκε μεταξύ 425 και 406 π.Χ..
Η ζωφόρος απεικονίζει την πομπή των Παναθηναίων και στην δυτική πλευρά την διαμάχη Αθηνάς
Η Αθήνα έχει αναπτυχθεί πλέον σε μια ναυτική υπερδύναμη και αμέσως ο άλλος μπορεί να καταλάβει που βρισκόταν το λιμάνι των Αθηνών! Μα φυσικά ο Πειραιάς ήταν εκείνος που φιλοξένησε τις Αθηναϊκές τριήρεις. Η Αθήνα ενώθηκε με τον Πειραιά με τα ισχυρά τείχη που οικοδομήθηκαν και τα οποία είναι γνωστά ως «Μακρά Τείχη»! Εκείνος που αποφασιστικά έδρασε ώστε να δημιουργηθεί η πόλη του Πειραιά ήταν ο Θεμιστοκλής.
Η Κλασική εποχή χάρισε στην Αθήνα μια μοναδική περίοδο κατά την οποία έδρασε ριζικά παγκοσμίως. Μπορεί λοιπόν να αποτέλεσε τον λαμπρότερο όλων των πολιτισμών σύντομα όμως αναμένεται να ξεκινήσει η φθορά. Η ραγδαία ανάπτυξη της θα στρέψει τα εχθρικά βλέμματα πάνω της τα οποία με καχυποψία θα προσπαθήσουν και θα καταφέρουν αργότερα να την σταματήσουν. Είναι γεγονός πως οι Σπαρτιάτες τρόμαξαν με την σημαντικότατη εξέλιξη της πόλης των Αθηνών στα Κλασικά χρόνια Οι Σπαρτιάτες τώρα ψάχνουν να βρουν τον τρόπο να ξεκινήσουν τις δράσεις τους ώστε να καταφέρουν αυτό που θέλουν και αυτό που ζητούν είναι η παντοδυναμία.
Η αφορμή δεν θα αργήσει να έρθει και θα δοθεί από τους Κερκυραίους. Η γνωστή κόντρα μεταξύ Κορινθίων και Κερκυραίων έρχεται για άλλη μια φορά στο προσκήνιο αυτή τη φορά για την Επίδαμνο (Δυρράχιο) η οποία ήταν αποικία των Κερκυραίων που δόθηκε όμως στους πρώτους. Αργότερα όμως θα διεκδικήσουν εκ νέου την Επίδαμνο και μάλιστα θα ζητήσουν και την βοήθεια των Αθηναίων. Η ναυμαχία στα Σύβοτα το 433 π.Χ. θα σημάνει την αρχή του Πελοποννησιακού Πολέμου που θα ξεκινήσει οριστικά 2 χρόνια αργότερα. Όλο αυτό άλλωστε ήταν αρκετό ώστε με την υποστήριξη των Κορινθίων η Σπάρτη να κηρύξει τον πόλεμο στην Αθήνα έναν πόλεμο ο οποίος θα διαρκέσει 27 ολόκληρα χρόνια, από το 431 ως το 404 π.Χ.. Ο Χρυσός αιώνας του Περικλή τελειώνει οριστικά και η Ελλάδα της Κλασικής Περιόδου εισέρχεται σε μια από τις εντονότερες φάσεις τις ιστορίας της! Ο Πόλεμος που θα ζήσει αναμένεται να είναι και ο μεγαλύτερος που έχει γνωρίσει μέχρι εκείνη την στιγμή. Παράλληλα θα ξεσπάσουν μέχρι κι εμφύλιοι και ολόκληροι πολιτισμοί θα καταρρεύσουν από μόνοι τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Κέρκυρα, στην οποία ύστερα από την αφορμή που έδωσε, επικράτησε μια χαοτική κατάσταση με αποτέλεσμα όχι μόνο σφαγές αλλά και την ολοκληρωτική καταστροφή!
Ο Πελοποννησιακός πόλεμος θα χωριστεί σε 3 συνολικά φάσεις στον Αρχιδάμειο Πόλεμο (431 – 421 π.Χ.) που θα λήξει με την Νίκειο Ειρήνη, στην Σικελική εκστρατεία που θα λήξει με την μεγάλη καταστροφή των Αθηνών στις Συρακούσες και τέλος με τον Δεκελεικό πόλεμο (413 – 404 π.Χ.) όπου και λήγει ο Πελοποννησιακός πόλεμος ύστερα από την παρέμβαση της Περσίας υπέρ της Σπάρτης με την Αθήνα να έχει καταληφθεί. Η επόμενη μέρα που θα ξημερώσει βρίσκει την Αθήνα κάτω από την Σπαρτιατική Κυριαρχία. Ο Πελοποννησιακός πόλεμος κατάφερε να αλλάξει ριζικά την ροή της ιστορίας. Ήταν ίσως ο καταστρεπτικότερος στην αρχαιότητα και σε αυτόν έλαβαν μέρος Έλληνες από όλες τις γνωστές τότε περιοχές. Αυτό σημαίνει πως ανεπηρέαστο δεν έμεινε κανένα μέρος του Ελληνισμού.
Οι παλιές μέρες για την Αθήνα έχουν περάσει και την διακυβέρνηση της θα αναλάβουν 30 φιλολάκωνες πολιτικοί οι οποίοι είναι γνωστοί ως «Τριάκοντα Τύραννοι». Σιγά σιγά θα έρθει κι η ρήξη στις σχέσεις Σπάρτης και Κορίνθου με αποτέλεσμα η Ελλάδα να εισέλθει σε νέο πόλεμο ο οποίος είναι γνωστός ως «Βοιωτικός ή Κορινθιακός πόλεμος», ενώ λίγα χρόνια αργότερα η Αθήνα θα λάβει μέρος και σε νέο πόλεμο ο οποίος ονομάζεται «Συμμαχικός» καθώς έγινε μεταξύ της Αθήνας και των πόλεων της Β’ Αθηναϊκής συμμαχίας. Το αποτέλεσμα όλων αυτών των πολέμων ήταν τελικώς αρνητικό, αφού έπεσε το ηθικό των Ελλήνων και γενικώς συνεχώς επικρατούσε ένα αρνητικό κλίμα. Πριν τον Συμμαχικό Πόλεμο μάλιστα υπογράφεται κι η «Ανταλκίδειος ειρήνη» μια ταπεινωτική για τους Έλληνες συνθήκη που έδειξε την κόπωση τους από τις πολλές μάχες που είχαν κάνει μεταξύ τους καθώς πέρα από όλα υπήρξε και μια αποτυχημένη κατά κάποιο τρόπο Μικρασιατική Εκστρατεία.
Τα χρόνια πάντως του Πελοποννησιακού Πολέμου κατασκευάσθηκε ένα ακόμη από τα επτά θαύματα του Κόσμου. Έργο του γλύπτη Φειδία το «Άγαλμα του Ολυμπίου Διός» αποτέλεσε το λατρευτικό άγαλμα του Ναού του Διός στην Ολυμπία! Ο Δίας σύμφωνα με τις αναφορές φαίνεται να έφτανε τα 12 ολόκληρα μέτρα! Κατασκευάσθηκε από Ελεφαντόδοντο, χρυσό και πολύτιμες πέτρες. Κατά τα Βυζαντινά Χρόνια θα μεταφερθεί στην Κωνσταντινούπολη και ΔΕΝ θα καταστραφεί από τους Χριστιανούς αλλά από Βαρβάρους! Την καταστροφή επίσης ΔΕΝ θα γνωρίσει ούτε ο Ναός του Ολυμπίου Διός. Από εκεί και πέρα άγνωστο παραμένει το τι ακριβώς συνέβη σε αυτό το κολοσσιαίο άγαλμα το οποίο πιστεύεται πως καταστράφηκε από πυρκαγιά.
Την ίδια περίοδο θα γεννηθούν ο Ξενοφών (427 – 355 π.Χ.) κι ο Πλάτωνας (427 – 347 π.Χ.), ιστορικός και φιλόσοφος ο πρώτος, φιλόσοφος και συγγραφέας ο δεύτερος. Κι οι δύο τους αναμένεται να αφήσουν την σφραγίδα τους στον Ελληνικό πολιτισμό και στην αρχαία ιστορία της Ελλάδας!
Κατά την Κλασική περίοδο παρατηρούμε μοναδικά έργα. Ένα εξ’ αυτών είναι η Νίκη του Παιωνίου το οποίο είναι ένα πραγματικό αριστούργημα. Η τελειότητα κι η κομψότητα των έργων της γλυπτικής φαίνεται σε όλα τα γλυπτά της εποχής που έχουν βρεθεί. Η Ειρήνη κι ο Πλούτος αποτελούν ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η έκφραση κι η τεχνική παρουσίαση το έχουν κάνει να θεωρείται ως ένα από τα πιο θαυμάσια έργα της εποχής. Αδιαμφισβήτητα όμως το έργο το οποίο όχι άδικα θεωρείται διαμάντι της κλασικής εποχής στην Ολυμπία είναι το μοναδικό σωζόμενο αυθεντικό έργο του Πραξιτέλη. Δεν είναι άλλο από τον Ερμή του Πραξιτέλους το οποίο κατασκευάστηκε από Παριανό μάρμαρο το 330 π.Χ.. Επίσης η επιτύμβια στήλη της Ηγησούς (410 π.Χ.) αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έργα της κλασικής εποχής στον Κεραμεικό.
Πριν το τέλος της Κλασικής Περιόδου γεννιέται ο Αριστοτέλης (384 – 322 π.Χ.). Γεννημένος στην Χαλκιδική ο Αριστοτέλης, δημιουργός της λογικής υπήρξε Μέγας Φιλόσοφος κι η διδασκαλία του ήταν τόσο έντονη που δεν επηρέασε μόνο τον αρχαίο κόσμο αλλά και τον σύγχονο! Εκείνη την εποχή είναι που στην άνθιση του θα φτάσει ένα άλλο βασίλειο, το Βασίλειο της Ηπείρου ή όπως είναι γνωστό το Βασίλειο των Μολοσσών. Αυτό θα αναπτυχθεί κυρίως από το 424 π.Χ. και θα κρατήσει την δύναμη του μέχρι το 167 π.Χ. που θα καταστραφεί από τις Ρωμαϊκές δυνάμεις. Το Βασίλειο των Μολοσσών είναι πραγματικότητα χάρη στον Νεοπτόλεμο του Τρωικού Πολέμου, ο οποίος ήταν γιος του Αχιλλέα και φαίνεται μετά το τέλος των γεγονότων στην Τροία, να εγκαθίσταται στην Ήπειρο με αποτέλεσμα από γενιά σε γενιά ο πολιτισμός αυτός να εξελιχθεί σε έναν από τους σπουδαιότερους της Κλασικής εποχής. Παράλληλα δεν μένει πολύς καιρός μέχρι την στιγμή που θα καταφέρει να συνδεθεί με τον Μεγαλύτερο Έλληνα ηγεμόνα και έναν μοναδικό πολιτισμό!
Ωστόσο λίγο πριν την λήξη της Χρυσής αυτής εποχής οι Έλληνες όπως προείπαμε ήταν κυριολεκτικά κουρασμένοι. Είχαν καταφέρει να χάσουν τις δυνάμεις τους, το ηθικό τους αλλά και το κουράγιο τους με άμεση συνέπεια ταπεινωτικές συμφωνίες. Έτσι άδοξα θα έληγε μια τόσο λαμπρή περίοδος; Κι όμως όχι!
Ήδη πριν το 360 π.Χ. υπάρχει δραστηριότητα στις περιοχές της Βορείου Ελλάδος. Ο Φίλιππος ο Β’ όμως θα είναι ο εμπνευστής μιας νέας ιδέας. Αυτή θέλει τον Φίλιππο να καταφέρνει να ενώσει όλο τον Ελληνισμό. Είναι μια ιδιαίτερα τολμηρή ιδέα την οποία θα βάλει μπροστά με την άνοδο του στον θρόνο το 359 π.Χ.. Από εκείνη την στιγμή το συγκεκριμένο βασίλειο με έναν κυριαρχικό τρόπο θα προσπαθήσει να ενώσει υπό την ηγεμονία του όλες τις Ελληνικές πόλεις-κράτη και να δημιουργήσει μια πανελλήνια συμμαχία. Το βασίλειο αυτό θα καταφέρει να ανεβάσει ξανά τον Ελληνικό πολιτισμό στα ύψη και να «συνεφέρει» τον Ελληνισμό ύστερα από το σοκ που είχε επέλθει από τα χρόνια και χρόνια πολέμων!
Αδιαμφισβήτητα το «Βασίλειο της Μακεδονίας», σαν από μηχανής Θεός εμφανίστηκε την καταλληλότερη στιγμή ώστε μέσα από έναν τεράστιο και έναν από τους σημαντικότερους πολιτισμούς που θα δημιουργήσει τα επόμενα χρόνια, να καταφέρει να θέσει τις βάσεις για την πορεία και την εξέλιξη ολόκληρης της Ελλάδας. Η άνοδος του Φιλίππου του Β’ σήμανε αυτόματα την έναρξη της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας η οποία στις μέρες του Μεγαλύτερου προσώπου της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας, Αλεξάνδρου του Μέγα, θα καταφέρει να φτάσει στο απόγειο της!