iEpikaira.- Καθώς περνάνε οι ώρες από την ακραία αμφισβήτηση της Άγκυρας στο Καρπάθιο Πέλαγος, νέα πιο ανησυχητικά στοιχεία έρχονται στο φως. Σε συνέχεια των προηγούμενων σημειωμάτων του iEpikaira (1 και 2), όπου αναφέρθηκε ότι το ιταλικό πλοίο «Ievoli Relume» εγκατέλειψε τις εργασίες του πριν την λήξη της ελληνικής Navtex (718/24) και χωρίς να φτάσει στο προκαθορισμένο σημείο εργασιών, εδώ θα επιχειρήσουμε να ρίξουμε φως στο παρασκήνιο των γεγονότων που έλαβαν χώρα. Για να γίνει κατανοητό το τί ακριβώς συνέβη, είναι σημαντικό να ανατρέξουμε στο χρονικό των Navtex αλλά και των πληροφοριών που διέρρευσαν από ελληνικές και τουρκικές διπλωματικές πηγές.
Χρονικό εξαγγελιών Navtex
-17/07/24 ελληνική Navtex (693/24): Ο σταθμός του Ηράκλειου εξέδωσε την Navtex (693/24) για έρευνες σχετικά με την τοποθέτηση υποβρυχίου καλωδίου από το πλοίο «Ievoli Relume» στο Καρπάθιο και στο Στενό της Κάσου για το διάστημα μεταξύ 17 και 29 Ιουλίου 2024 (Χάρτης-1).
Χάρτης-1: Με πράσινο η τουρκική αντι-Navtex (0671/24 στις 18/07/24) ως απάντηση στην ελληνική Navtex (693/24 στις 17/07/24). Οι συντεταγμένες των δύο αυτών Navtex συμπίπτουν. Με μωβ η τουρκική Navtex (0702/24 στις 23/07/24). Με κίτρινο η ελληνική Navtex (718/24 στις 22/07/24). |
-18/07/24 τουρκική αντι-Navtex (0671/24): O σταθμός της Αττάλειας εξέδωσε αντι-Navtex (0671/24) δηλώνοντας ότι μέρος των ερευνών της ελληνικής Navtex (693/24), αφορά σε περιοχή τουρκικής υφαλοκρηπίδας σύμφωνα με τον χάρτη που έχει κατατεθεί στον ΟΗΕ (A/74/757) στις 18 Μαρτίου 2020 (Χάρτης-2). Η αντι-Navtex (0671/24, πράσινη γραμμή στον Χάρτη-1, συνολικού μήκους 33,9 ν.μ.) αναφέρει τις ίδιες συντεταγμένες με την ελληνική Navtex (693/24) οι οποίες εμπίπτουν σε μεγάλο βαθμό εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων των 6 ν.μ. (εκτός από ένα σημείο το οποίο κείται εντός της οριοθετημένης ελληνικής ΑΟΖ με την Αίγυπτο βλ. Χάρτη-4).
Χάρτης-2: Σε συνέχεια του τουρκολιβυκό ψευδομνημόνιο (σημεία F,E) η Τουρκία χάραξε τα όρια της υφαλοκρηπίδας που παρανόμως διεκδικεί και τα κατέθεσε στον ΟΗΕ (A/74/757) με τον συγκεκριμένο χάρτη, στις 18/03/2020 (μαύρη γραμμή A,B,C,D,E,F και G ανατολικά της Κρήτης που δεν διακρίνεται). |
-22/07/24 ελληνική Navtex (718/24): Η Αθήνα επανήλθε με την Navtex (718/24), περιορίζοντας το εύρος της περιοχής εργασιών (συνολικό μήκος 12,7 ν.μ., κίτρινη γραμμή στο Χάρτη-1), μετατοπίζοντας την όδευση βορειότερα, πλησιέστερα στα παράλια της Κάσου και Καρπάθου, ενώ ταυτόχρονα μείωσε και την χρονική διάρκεια της Navtex (από 23 μέχρι 24 Ιουλίου 2024).
Χάρτης-3: Στίγμα αποχώρησης «Ievoli Relume» με προορισμό το Ηράκλειο Κρήτης. Σημειώνεται ότι το πλοίο ξεκίνησε την επιστροφή στο Ηράκλειο στις 03:40-24/07/24. Πηγή: myshiptracking.com |
-23/07/24 τουρκική Navtex (0702/24): Η Τουρκία εξέδωσε την Navtex (0702/24) στις 23:44 (23/07/24) λίγες ώρες πριν την αποχώρηση του «Ievoli Relume» από τη περιοχή με προορισμό το Ηράκλειο (Χάρτης-3). Οι συντεταγμένες της Navtex συμπίπτουν με της ελληνικής Navtex (718/24 στις 22/07/24) αλλά είναι περιορισμένες σε ένα εύρος 0,91ν.μ. (Χάρτης-1).
Διαρροές – Τουρκικός εξαναγκασμός – Ελληνική υποχώρηση
Σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές: «Οι εργασίες [του «Ievoli Relume»] ξεκίνησαν στις 22:55 [23/07/24] και ολοκληρώθηκαν περίπου στις 03:40 [24/07/24]. Το πλοίο διένυσε όλη την απόσταση από τα όρια των 6 ν.μ. της Κάσου έως τα 6 ν.μ. της Καρπάθου και επέστρεψε καθώς απαιτείται να σαρωθεί δυο φορές η διαδρομή. Δεν θα χρειαστεί να περάσει εκ νέου από το σημείο αυτό». Εδώ δεν είναι σαφές εάν το πλοίο επικεντρώθηκε μόνο σε αυτήν την περιοχή ή εάν εκτέλεσε τις εργασίες του απρόσκοπτα σε μεγαλύτερο εύρος τις προηγούμενες ημέρες και ώρες. Παρά ταύτα, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες του Σταύρου Λυγερού, τα τουρκικά πολεμικά επέτρεψαν στο «Ievoli Relume» να ολοκληρώσει το τμήμα των εργασιών που είχε αρχίσει μόνο αφού ζήτησε άδεια από την Τουρκία. Έτσι εξηγείται η εσπευσμένη έκδοση της τουρκικής Navtex (0702/24) εν μέσω της νυκτός (23:44 στις 23/07/24) η οποία αφορούσε το επίμαχο σημείο όπου η όδευση του πλοίου ήταν στο όριο των 6 ν.μ. αλλά εντός της ελληνικής ΑΟΖ (μωβ γραμμή στον Χάρτη-4, συνολικού μήκους 0,91 ν.μ.), την οποία η Τουρκία διεκδικεί με το τουρκολιβυκό ψευδομνημόνιο (Χάρτης-2).
Υπό αυτό το πρίσμα γίνεται κατανοητή και η πανηγυρική δήλωση από πηγές του τουρκικού υπουργείου Άμυνας η οποία αναφέρει: «Ως αποτέλεσμα του συντονισμού που έγινε αργότερα, του επετράπη [σσ. του «Ievoli Relume»] να εκτελέσει εργασίες στις συντεταγμένες που δηλώθηκαν και εγκατέλειψε την υφαλοκρηπίδα μας ολοκληρώνοντας τη δραστηριότητά του υπό τη συνοδεία των πλοίων που ανήκουν στις Ναυτικές μας Δυνάμεις. Οι δραστηριότητες του εν λόγω πλοίου παρακολουθούνται στενά από τα στοιχεία των Ναυτικών μας Δυνάμεων στην περιοχή.» Εν συνεχεία ξεμπροστιάζει την κυβέρνηση Μητσοτάκη ευχαριστώντας την «για τον σεβασμό» που έδειξε στην θαλάσσια δικαιοδοσία της Τουρκίας.
Συμπεράσματα
Όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη, παρά τις δηλώσεις Γεραπετρίτη, όχι μόνο δεν αντιστάθηκε στην τουρκική πρόκληση εντός της οριοθετημένης ελληνικής ΑΟΖ -την οποία η Άγκυρα διεκδικεί μετά το τουρκολιβυκό ψευδομνημόνιο-, αλλά αντιθέτως επέτρεψε στους γείτονες να την εξευτελίσει σε σημείο που να δηλώνει: «Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τις ελληνικές και ιταλικές αρχές για τον σεβασμό τους στη θαλάσσια δικαιοδοσία μας και τη συνεργασία τους». Εδώ υπογραμμίζεται και ο υπόγειος ρόλος της Ρώμης (περισσότερα εδώ), η οποία φαίνεται να δρομολόγησε την διαδικασία μέσω σχετικών αιτημάτων για άδεια έρευνας σε Ελλάδα και Τουρκία, ανοίγοντας τον δρόμο για την καινοφανή τακτική της έμμεσης «συνδιαχείρισης» μέσω της παράλληλης έκδοσης Navtex. Δεδομένου μάλιστα ότι σύμφωνα με καλά πληροφορημένη πηγή, η Αθήνα «απέφυγε να προβεί σε διαβήματα προς την ιταλική πλευρά και σε παράσταση προς την εταιρεία διαχείρισης του πλοίου», αυτό ενισχύει την άποψη ότι γινόμαστε μάρτυρες ενορχηστρωμένων υπόγειων μειοδοτικών διεργασιών εκχώρησης κυριαρχικών δικαιωμάτων (ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας) από την κυβέρνηση Μητσοτάκη στην Τουρκία, με την Ρώμη να έχει αναλάβει ρόλο ύπουλου διαμεσολαβητή/διεκπεραιωτή.