«Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στη Δαμασκό για να κατανοήσουν τη στάση του Σύρου προέδρου Άσαντ, η οποία είναι ακόμα ασαφής»
Η ένταση μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ συνεχίζει να κλιμακώνεται παρά τις έντονες διπλωματικές προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γαλλίας. Ενώ οι συνοριακές περιοχές μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου αποτελούν σκηνικό συγκρούσεων σχεδόν καθημερινά από την έναρξη του πολέμου του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας τον περασμένο Οκτώβριο, πρόσφατα οι συγκρούσεις έχουν γίνει πιο έντονες και βίαιες.
Επιπλέον, Ισραηλινοί αξιωματούχοι άρχισαν να δηλώνουν συχνότερα ότι μια μεγάλης κλίμακας επίθεση θα μπορούσε σύντομα να εξαπολυθεί κατά μήκος των βόρειων συνόρων με τον Λίβανο. Αυτό οδήγησε σε αυξημένες εικασίες ότι μια μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος του καλοκαιριού.
Τι θα κάνει η Συρία;
Ενώ ο κόσμος περιμένει τις επόμενες κινήσεις, όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στη Δαμασκό για να κατανοήσουν τη στάση του Σύρου προέδρου Άσαντ, η οποία είναι ακόμα ασαφής.
Η Συρία, ένας σημαντικός σύμμαχος της Χεζμπολάχ που μοιράζεται κοινά σύνορα με τον Λίβανο, θα μπορούσε να παίξει στρατηγικό ρόλο επηρεάζοντας την έκβαση αυτής της σύγκρουσης.
Εδώ τίθεται το θεμελιώδες ερώτημα: «Θα δώσει ο Άσαντ στη Χεζμπολάχ τη στρατιωτική και υλικοτεχνική υποστήριξη που έδωσε στον πόλεμο με το Ισραήλ τον Ιούλιο του 2006 και θα φτάσει στο σημείο να ανοίξει ένα μέτωπο υποστήριξης ή θα κρατήσει μια πιο ουδέτερη στάση όπως είδαμε στον πόλεμο στη Γάζα;
Η ένταση κλιμακώθηκε επικίνδυνα
Αναφορές που προειδοποιούν ότι μπορεί να ξεκινήσουν επιθέσεις μεγάλης κλίμακας κατά μήκος των συνόρων Ισραήλ-Λιβάνου σχετίζονται με την πρόσφατη κλιμάκωση των στρατιωτικών εντάσεων.
Τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι η Χεζμπολάχ πραγματοποίησε τις περισσότερες επιθέσεις στο Ισραήλ τον Μάιο από τις 8 Οκτωβρίου 2023.
Η Χεζμπολάχ πραγματοποίησε 325 επιθέσεις τον Μάιο, με μέσο όρο 10,8 την ημέρα, σε σύγκριση με τον Απρίλιο, όταν πραγματοποίησε 238 επιθέσεις, με μέσο όρο 7,8 την ημέρα.
Η χρήση αντιαρματικών πυραύλων και μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων (UAV) από τη Χεζμπολάχ διπλασιάστηκε πρόσφατα σε σύγκριση με τον περασμένο Απρίλιο. Από την άλλη πλευρά, το Ισραήλ ενέτεινε τις αεροπορικές του επιδρομές κατά του νότιου Λιβάνου και στόχευσε στοιχεία, δυνατότητες και στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Χεζμπολάχ με ρουκέτες, UAV και πολεμικά αεροσκάφη.
Οι απειλές του Ισραήλ
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει όλο και περισσότερο την ετοιμότητά τους να εξαπολύσουν μια μεγάλης κλίμακας επίθεση κατά μήκος των βόρειων συνόρων με τον Λίβανο. Ο αρχηγός του ισραηλινού επιτελείου Χέρζιι Χαλέβι, στη δήλωσή του στις 4 Ιουνίου, δήλωσε ότι το Ισραήλ προετοιμάζεται να πραγματοποιήσει στρατιωτική επιχείρηση κατά μήκος των βόρειων συνόρων με τον Λίβανο και ότι πλησιάζουν στο σημείο της απόφασης μετά από μια συνολική επανεξέταση.
Η Χεζμπολάχ, η οποία πρόσφατα διπλασίασε τη χρήση αντιαρματικών πυραύλων και μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων (UAV) σε σύγκριση με τον περασμένο Απρίλιο, συνέχισε τις έντονες επιθέσεις της τον Ιούνιο.
Η δήλωση του Χαλέβι ήταν μόνο μία από τις πρόσφατες δηλώσεις Ισραηλινών αξιωματούχων που έδειχναν πιθανή στρατιωτική επιχείρηση στον Λίβανο.
Κατά την τελευταία επίσκεψή του στα βόρεια σύνορα με τον Λίβανο, μετά τη μεγάλη επίθεση της Χεζμπολάχ στην πόλη Hurfish στην Άνω Γαλιλαία, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είπε: «Έχουμε κάνει προετοιμασίες για μια πολύ έντονη επιχείρηση στο βορρά».
Η αβέβαιη στάση του Άσαντ
Αν και η Δαμασκός ιστορικά παρουσιάζεται ως επικεφαλής του Άξονα της Αντίστασης, το συριακό καθεστώς δεν έχει δηλώσει ξεκάθαρα πώς θα ενεργήσει εάν συμβεί αυτό το σενάριο, παρόλο που το Ισραήλ έχει απειλήσει με συνολική στρατιωτική επίθεση κατά μήκος των βόρειων συνόρων του με τον Λίβανο. Υπάρχουν κάποιες εικασίες ότι ο Άσαντ μπορεί να συνεχίσει να παραμένει ουδέτερος, όπως έκανε στον πόλεμο στη Γάζα.
Σύμφωνα με αυτές τις εικασίες, ο Άσαντ μπορεί να διατηρήσει την ουδετερότητά του λόγω παραγόντων όπως η εξαντλημένη στρατιωτική του ικανότητα, η κλονισμένη οικονομία του, ο φόβος του για ισραηλινά αντίποινα και η υποστήριξη για την εξέγερση στη Συρία και οι τεταμένες σχέσεις με την πρώην σύμμαχό του Χαμάς.
Ωστόσο, η σχέση του Άσαντ με τη Χεζμπολάχ είναι πιο στρατηγική και ισχυρότερη, σε αντίθεση με τη σχέση του με τη Χαμάς. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στη σημαντική υποστήριξη της Συρίας στη Χεζμπολάχ στον πόλεμό της με το Ισραήλ το 2006. Το καθεστώς Άσαντ αύξησε σημαντικά τη στρατιωτική ικανότητα της Χεζμπολάχ παρέχοντας ολοκληρωμένη στρατιωτική και υλικοτεχνική υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς όπλων.
Εάν η απόφαση αφεθεί στον Άσαντ, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα συνεχίσει να δίνει προτεραιότητα στην παραμονή στην εξουσία, όπως έκανε σε όλη τη διάρκεια της σύγκρουσης στη Συρία. Εάν ένας άμεσος πόλεμος μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ βρισκόταν στον ορίζοντα, ο Άσαντ θα μπορούσε να αποφύγει να αναλάβει ρόλο πρώτης γραμμής και αντ’ αυτού να επικεντρωθεί στη διευκόλυνση της στρατιωτικής υποστήριξης του Ιράν προς τη Χεζμπολάχ.
Η στρατιωτική επέμβαση της Χεζμπολάχ στη Συρία, μαζί με άλλες ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν, διαδραμάτισε βασικό ρόλο όχι μόνο στη διατήρηση του Άσαντ στην εξουσία αλλά και στο να βοηθήσει την κυβέρνηση να ανακτήσει τον έλεγχο σε μεγάλο μέρος της χώρας.
Ο παράγοντας που θα επηρεάσει την απόφαση πιθανότατα θα εξαρτηθεί από την πίεση του Ιράν στο καθεστώς της Δαμασκού και την αντίληψή του για το ρόλο του συριακού εδάφους στη σύγκρουση.
Παρά την τάση του Άσαντ να αποστασιοποιείται από τη σύγκρουση στη Γάζα, ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν χρησιμοποιούν το συριακό έδαφος για να εξαπολύσουν περιορισμένες επιθέσεις σε περιοχές που ελέγχονται από το Ισραήλ. Αυτή η κατάσταση υποδηλώνει ότι η Δαμασκός και η Τεχεράνη μπορεί να έχουν καταλήξει σε συμφωνία ή ότι ο Άσαντ έκλεισε απρόθυμα το μάτι σε αυτές τις δραστηριότητες.
Εμπλοκή της Συρίας χωρίς άμεση εμπλοκή του Άσαντ
Όμως, εφόσον οι ομάδες που υποστηρίζονται από την Τεχεράνη και το Ιράν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το συριακό έδαφος ως σημείο για να εξαπολύσουν επιθέσεις κατά του Ισραήλ, το Ιράν μπορεί να μην χρειαστεί να πιέσει το συριακό καθεστώς σε άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ.
Η μεγάλη παρουσία μαχητών που υποστηρίζονται από το Ιράν στη Συρία, τόσο ξένων όσο και ντόπιων, είναι αρκετή για να δημιουργηθεί ένα άλλο μέτωπο κατά του Ισραήλ από το συριακό έδαφος χωρίς την ενεργό συμμετοχή του Άσαντ.
Αυτή η προσέγγιση επιτρέπει στο συριακό καθεστώς να διατηρήσει την τρέχουσα στάση του να μην παρεμβαίνει στη σύγκρουση χωρίς να προκαλεί κλιμάκωση της έντασης με το Ιράν και τη Χεζμπολάχ.
Ωστόσο, αυτή η στάση δεν είναι χωρίς κάποιες συνέπειες. Το Ισραήλ έχει μεταφέρει ξεκάθαρα το μήνυμα στον Άσαντ με διάφορα μέσα ότι θα αντιμετωπίσει σοβαρές συνέπειες όχι μόνο για τις δικές του ενέργειες, αλλά και για τις ενέργειες των συμμάχων του που δρουν στο συριακό έδαφος.
Εάν συμμετάσχει ενεργά σε ενέργειες υπέρ της Χεζμπολάχ, είναι επίσης πιθανό το Τελ Αβίβ να εντείνει τις επιθέσεις του στα συμφέροντα του καθεστώτος προκειμένου να πιέσει τον Άσαντ να αλλάξει τη στάση του και να περιορίσει τις εχθρικές ενέργειες από τη Συρία εναντίον του Ισραήλ.
Al Majalla London
—