του Χρυσόστομου Τσιρίδη
Για ποιους λόγους, ΗΔΗ από τα ΟΜΗΡΙΚΑ χρόνια,
υπάρχουν τα….ΨΕΥΔΩΝΥΜΑ, θα χρειαζόταν ίσως ένα μικρό…διδακτορικό.
Σημείωση: Κατά κανόνα αποφεύγεται ο όρος “ψευδώνυμο”. Λέμε συνήθως
το “καλλιτεχνικό όνομα” του τάδε ηθοποιού ή το “φιλολογικό όνομα”
του τάδε συγγραφέα, ποιητή κλπ.
.
Μας λέγαν στο σχολειό λ.χ ότι ο ΠΛΑΤΩΝ, το πιο ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΟ όνομα,
ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ, στον χώρο της διανόησης-ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ, ΔΕΝ…λεγόταν
“Πλάτων”. Είναι ΠΡΟΣΩΝΥΜΙΟ- ψευδώνυμο, φιλολογικό όνομα, αν θέλετε, λόγω μετώπου.
.
Αλλά και το όνομα του ίδιου του ΟΜΗΡΟΥ θεωρείται μυστήριο.
Μελησιγένης ή Όμηρος;
Πάντως σε μια βιογραφία του λέγεται ότι ήταν επιλογή του ίδιου του ΕΛΛΗΝΑ ΠΟΙΗΤΗ η ασάφεια, τόσο για το ΌΝΟΜΑ, όσο και τα ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ του στοιχεία.
.
Δεύτερη Σημείωση: Αφήνω και τον χώρο της ΤΕΧΝΗΣ (εικαστικοί, Γλύπτες,
ηθοποιοί, τραγουδιστές…).
ΣΧΕΔΟΝ δεν υπάρχει καλλιτέχνης γνωστός με το ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ του ΟΝΟΜΑ.
Λίγοι έως Ελάχιστοι.
.
Το πραγματικό Επίθετο λ.χ του κορυφαίου Έλληνα τραγουδιστή, συνθέτη και στιχουργού ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΡΙΟΥ, είναι ΒΑΡΘΑΚΟΥΡΗΣ
.
ΑΛΛΑ και στον χώρο των ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ:
.
Το πραγματικό Επίθετο του Γιώργου ΣΕΦΕΡΗ, είναι ΣΕΦΕΡΙΑΔΗΣ
.
Του Οδυσσέα ΕΛΥΤΗ (εικόνα)είναι ΑΛΕΠΟΥΔΕΛΗΣ.
Ο κόσμος βέβαια γνωρίζει τον ΕΛΥΤΗ.
.
Ο συγγραφέας του “ΓΙΟΥΓΚΕΡΜΑΝ” και της “Μεγάλης Χίμαιρας”, Μ.ΚΑΡΑΓΑΤΣΗΣ, είναι χαρακτηριστική περίπτωση “απόκρυψης και…μυστηρίου” του πραγματικού του Ονόματος,που είναι ψευδώνυμο (“φιλολογικό όνομα”) του ΔΗΜΗΤΡΗ ΡΟΔΟΠΟΥΛΟΥ.
.
Στην περίπτωση όμως του Μ. ΚΑΡΑΓΑΤΣΗ, υπάρχει ένα επιπλέον “μυστήριο”,
για το τί μπορεί να σημαίνει το “Μ”.
Ο ίδιος ο συγγραφέας δεν το εξήγησε ποτέ.
.
Έθιξα απλώς το θέμα. Περιπτώσεις όντως ατελείωτες
.
Το θέμα έχει πλευρές και παραμέτρους που αξίζει ένας με ερευνητική διάθεση να το ψάξει (αν βγάλει άκρη δηλαδή ο ερίφης).
.
Ενδεικτικά:
.
Σίμων ή Πέτρος. Ο ίδιος ο Χριστός θα αλλάξει το όνομα
του ΣίΜΩΝΑ σε…ΠΕΤΡΟ και στην ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΔΥΣΗ θα γίνει..πρώτο όνομα
ΩΣ Πέτρος ( λ.χ Βασιλική του Αγίου Πέτρου).
.
Υ.Γ
ΕΝΑ: Να πούμε με την ευκαιρία ότι τα “καλλιτεχνικά ονόματα” (ψευδώνυμα),
που επινοήθηκαν από τον Μπίζλεϊ (J. D. Beazley),
συνέβαλαν στην ταυτοποίηση και μελέτη των Αγγείων (Αγγειοπλαστικής).
Λ.χ “Ζωγράφος του Βερολίνου” / “ζωγράφος του Αχιλλέα” / “ζωγράφος
του Νέσσου”…! Έδωσαν λύση στην απουσία των ονομάτων των πραγματικών
δημιουργών.
.
ΔΥΟ: Ο ΞΕΝΟΦΩΝΤΑΣ “υπέγραψε” την περίφημη “ΚΑΘΟΔΟ των ΜΥΡΙΩΝ” με… το ψευδώνυμο “ΘΕΜΙΣΤΟΓΕΝΗΣ”. Όμως (σπάνια περίπτωση) αυτό δεν μπόρεσε να επισκιάσει το πραγματικό του όνομα (Ξενοφώντας).