Του Μανώλη Κοττακη
Παρακολουθώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την ιδεολογική σταυροφορία που ξεκινά κάθε φορά που ένας άνδρας δολοφονεί μια γυναίκα. Την εκστρατεία για τη νομική κατοχύρωση του όρου «γυναικοκτονία» μέσω της τροποποίησης των οικείων άρθρων του Ποινικού Κώδικα. Την καμπάνια για τη θέσπιση ιδιώνυμου αδικήματος μόνο για άνδρες εγκληματίες.
Πρόκειται για μια εκστρατεία που άρχισε από γυναικείες οργανώσεις της Αριστεράς στην Αμερική και γρήγορα κέρδισε τη συμπάθεια και των φιλελεύθερων δικαιωματιστών. Και από τη μία πλευρά του Ατλαντικού και από την άλλη! Πρόκειται για την ομογενοποίηση του νέου αξιακού πλαισίου της Δύσεως έναντι της Ανατολής, το οποίο έχει ως απώτερη επιδίωξή του την υπόδειξη του στρέιτ ανδρικού φύλου ως μοναδικού υπαιτίου για την αυξημένη παραβατικότητα της κοινωνίας με κριτήρια αμιγώς φυλετικά. Η νέα γενιά δικαιωμάτων αλλά και η νέα ανάγνωση των συσχετισμών εντός της κοινωνίας είναι σαφής και συγκεκριμένη.
Μόνον ο στρέιτ άνδρας παρενοχλεί (#ΜeΤoo). Μόνος ο στρέιτ άνδρας δέρνει (ενδοοικογενειακή βία). Μόνον ο στρέιτ άνδρας δολοφονεί (γυναικοκτονία). Αρα, μήπως πρέπει ο άνδρας να κοιτάξει τι άλλες… διαθέσιμες επιλογές έχει μέσα σε μια τόσο ασφυκτική και εχθρική για το φύλο του ιδεολογική ατμόσφαιρα; Ομως αυτό είναι το ιδεολογικό υπόβαθρο της υποθέσεως: η με κάθε αφορμή συστηματική καλλιέργεια της εχθροπάθειας μεταξύ των δύο βιολογικών φύλων.
Νομική ανάλυση
Ιδιαίτερη αξία εδώ έχει όμως η νομική ανάλυση του θέματος. Εδώ υπάρχουν μεγαλύτερες ελπίδες συγκλίσεως. Προτείνεται, λοιπόν, η καθιέρωση ενός ιδιώνυμου αδικήματος ιδιαιτέρας φορτίσεως ως μέτρου αποτροπής αυτών των πράγματι αποκρουστικών εγκλημάτων. Ωστόσο η προσέγγιση αυτή είναι, κατά τη γνώμη μου, λάθος για τους εξής λόγους:
Πρώτον, διότι η «νέα νομική σκέψη» εισάγει την έννοια του εγκλήματος βάσει φύλου. Ζητά την αντικατάσταση της έννοιας «δολο-φονία» και «ανθρωπο-κτονία» με τον όρο «γυναικο-κτονία». Αλήθεια, ρωτώ: Εάν αφαιρέσουμε την έννοια του δόλου και την έννοια της αφαίρεσης ζωής του ανθρώπου που έχει οικουμενική αξία και τις αντικαταστήσουμε με το φύλο, αυξάνουμε την ποινική απαξία του εγκλήματος ή μήπως τη συρρικνώνουμε; Θεωρώ τη συρρικνώνουμε.
Δεύτερον, τι είναι αυτό που μας κάνει να πιστεύουμε ότι η καθιέρωση ενός εγκλήματος ως ιδιωνύμου θα αποτρέψει βίαιους ανθρώπους να αφαιρούν ζωές από άλλους ανθρώπους, εν προκειμένω γυναικών; Αυτό που παρατηρούμε τρία χρόνια τώρα είναι πως όσο αυξάνονται η κοινωνική κατακραυγή και η αποδοκιμασία για τις «γυναικοκτονίες» τόσο αυξάνονται και τα εγκλήματα με θύματα γυναίκες. Ουδείς συνετίζεται. Οσο αυξάνονται οι ποινές του Ποινικού Κώδικα για πλειάδα αδικημάτων τόσο αυξάνεται η εγκληματικότητα! Ο Ελλην δυστυχώς δεν υπολογίζει τον νόμο. Και τούτο διότι γνωρίζει, βρίσκει την άκρη για να χειραγωγεί τον νόμο και να ξεφεύγει από τις συνέπειές του.
Τρίτον, γιατί την εγκληματικότητα ακόμα και αυτού του είδους δεν την εξαλείφει ο νόμος κατασταλτικά, αλλά ο εντοπισμός και η εξαφάνιση των αιτιών της προληπτικά. Το να βρούμε τις αιτίες που η κοινωνία μας παράγει ανθρώπους αγροίκους και αγρίμια, το να βρούμε τις αιτίες που το κακό επωάζεται και κάνει καριέρα μέσα στην οικογένεια, μέσα στο σχολείο, μέσα στα μέσα επικοινωνίας και μέσα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πρέπει να είναι η εθνική απάντηση. Ο κακοποιητής μαθητής ή μαθήτρια είναι ο αυριανός κακοποιητής/κακοποιήτρια μέσα στην οικογένεια. Δεν γεννιέται σαν μανιτάρι η βία. Η νομική κατοχύρωση ενός όρου, εκτός από φενάκη, είναι αφόρητος, κακής ποιότητας, συντηρητισμός.
Τέταρτον, διότι αν ανοίξουμε τεφτέρι ποινικής αξιολόγησης βάσει φυλετικών χαρακτηριστικών ή άλλων ιδιοτήτων, τότε γιατί να μη νομοθετηθούν τα αδικήματα με κριτήριο τον δεσμό αίματος; «Πατροκτονία», «μητροκτονία», «παιδοκτονία». Αυτά κι αν έχουν ιδιαίτερη φόρτιση. Βγάζει όμως πουθενά αυτό;
Πέμπτον, διότι με αυτή τη λογική κάθε αφαίρεση ζωής γυναίκας από τυχαίο τρίτο θα πρέπει να ονομάζεται γυναικοκτονία. Κάθε αφαίρεση ζωής λεσβίας γυναίκας από τη σύντροφό της θα πρέπει να αποκαλείται γυναικοκτονία! Είναι δυνατόν;
Εκτον και κυριότερον: Αιτία της δολοφονίας στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι η ιδιότητα της γυναίκας, αλλά η ιδιότητα της συζύγου ή της συντρόφου. Η διάλυση αυτής της σχέσης, είτε στον χαλαρό της τύπο της συντροφικής σχέσης είτε στον συμβατικό τύπο του γάμου, είναι η αιτία που οπλίζει τα χέρια αυτών των κομπλεξικών αγροίκων. Στην καλύτερη περίπτωση, αν θέλαμε να μιλήσουμε για έγκλημα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, αυτό θα έπρεπε να ονομάζεται « συζυγοκτονία» ή «συντροφοκτονία». Και αίτιο πυροδότησης διάπραξης του εγκλήματος αυτού είναι ο αρρωστημένος σε αυτές τις περιπτώσεις ανδρικός εγωισμός, που δεν αντέχει να πάρει η γυναίκα την απόφαση του χωρισμού. Το κόμπλεξ δεν αντέχει την απόρριψη.
Ισχυρή μητριαρχία
Δεν θα σχολιάσω ιδιαιτέρως τα επιχειρήματα περί πατριαρχίας και γυναίκας κτήματος. Καταρχάς διότι σε περιοχές της Κρήτης και των Δωδεκανήσων υπάρχει ακόμα και σήμερα ισχυρή μητριαρχία λόγω παράδοσης. Επειτα, γιατί οι γυναίκες στις μέρες μας είναι αυτεξούσιες, ανεξάρτητες και πάντως όχι κτήματα. Και σε κάθε περίπτωση: Αυτοί που τις θεωρούν κτήματα των ανδρών γιατί δεν βρήκαν μια κουβέντα να πουν όταν γυναίκες παρένθετες μητέρες έγιναν αντί μερικών χιλιάδων ευρώ κτήματα στρέιτ και ΛΟΑΤΚΙ στο σκάνδαλο αναπαραγωγής των Χανίων;
Νομίζω ότι τα πράγματα είναι σχετικά απλά, ασχέτως αν εμείς οι άνθρωποι έχουμε την τάση να τα κάνουμε σύνθετα. Αλλο οι ιδεολογικές αναζητήσεις ενός εκάστου/εκάστης και άλλο ο νόμος. Ο νόμος ένα κριτήριο μπορεί να έχει μόνο: την αυστηρότατη τιμωρία οιουδήποτε αφαιρεί ανθρώπινη ζωή. Από την ώρα που θα αρχίσει να ξεχωρίζει το έγκλημα με βάση το φύλο, έχουμε προσθέσει μια νάρκη στα θεμέλια της κοινωνίας.