Ένα νέο σχέδιο για να δοθεί ανάσα στους εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες με χρέη στο Δημόσιο επεξεργάζεται το Υπουργείο Οικονομικών, ενώ σύντομα θα ενεργοποιηθεί και ένα νέο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης που θα ειδοποιεί τους φορολογουμένους με ρυθμισμένες οφειλές κάθε φορά που κινδυνεύουν να χάσουν τις ρυθμίσεις τους.
Παρά την ανάπτυξη και την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, που επικαλούνται συνεχώς τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την Εφορία έχουν εκτιναχθεί πάνω από τα 106 δισ. ευρώ, ενώ είναι εμφανής και η αδυναμία αύξησης των εισπράξεων από παλιές και νέες οφειλές.
Στο τραπέζι
Μία από τις προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι προβλέπει την καθιέρωση προσωποποιημένων ρυθμίσεων για επιχειρήσεις που θεωρούνται βιώσιμες, αλλά λόγω του μεγάλου όγκου των οφειλών κινδυνεύουν με διακοπή λειτουργίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα προγράμματα διακανονισμού των χρεών θα είναι προσαρμοσμένα στο οικονομικό προφίλ και στη δυναμική των οφειλετών, χωρίς να αποκλείεται κατά περίπτωση να προβλέπεται και κούρεμα των προσαυξήσεων. Πάντως, αρμόδιες πηγές σπεύδουν να ξεκαθαρίσουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν οριζόντιες ρυθμίσεις.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι προσωποποιημένες ρυθμίσεις αναμένεται να αφορούν μεσαίους και μεγάλους οφειλέτες με χρέη από 100.000 έως 1.000.000 ευρώ, με παράλληλη εκκαθάριση της λίστας με τις «κόκκινες» φορολογικές οφειλές στην κατεύθυνση οριστικής διαγραφής όσων -ύστερα από αυστηρές διαδικασίες αξιολόγησης- χαρακτηριστούν ανεπίδεκτες είσπραξης.
Το σχέδιο που βρίσκεται στο τραπέζι προβλέπει την καθιέρωση προσωποποιημένων βιώσιμων ρυθμίσεων για 43.125 φυσικά και νομικά πρόσωπα με «κόκκινα» χρέη από φόρους άνω των 270.000 ευρώ έκαστο.
Οι μεγάλοι οφειλέτες
Το οικονομικό επιτελείο στρέφει την προσοχή του και σε όσους χρωστούν μεγάλα ποσά στο Ελληνικό Δημόσιο, και συγκεκριμένα πάνω από 1.000.000 ευρώ. Μπορεί ο αριθμός των οφειλετών να μην είναι πολύ μεγάλος, ωστόσο χρωστούν στην Εφορία τεράστια ποσά.
Συγκεκριμένα, για τους 9.198 οφειλέτες που χρωστούν περισσότερα από 1.000.000 ευρώ καθένας θα υπάρξει νέο πλαίσιο αποπληρωμής των χρεών τους, καθώς στα βιβλία της ΑΑΔΕ φαίνεται πως χρωστούν συνολικά 81,9 δισ. ευρώ, ενώ παρατηρείται σημαντική αύξηση χρεών κατά 1,1 δισ. ευρώ.
Το μεγάλο πρόβλημα, ωστόσο, είναι πως υπάρχουν πολλά χρέη τα οποία δεν έχουν εισπραχθεί για χρόνια, καθώς προέρχονται από χρεοκοπημένες εταιρίες και οφειλέτες χωρίς εισόδημα ή κινητή και ακίνητη περιουσία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, από τις συνολικές οφειλές των 105,7 δισ. ευρώ από φόρους και πρόστιμα, τα 26,3 δισ. ευρώ θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης.
«Εκκαθάριση» της λίστας με τους «άφαντους» οφειλέτες
Παράλληλα, ο σχεδιασμός προβλέπει εκκαθάριση της λίστας με τα ληξιπρόθεσμα χρέη στην Εφορία, με διαγραφή αυτών που θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης, προκειμένου να υπάρχει πλήρης και πραγματική εικόνα για τον όγκο των «κόκκινων» χρεών και τον αριθμό των οφειλετών.
Αξίζει να σημειωθεί πως για να διαγραφεί μια οφειλή από το κατάλογο της ΑΑΔΕ θα πρέπει:
Να έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες με βάση τα εκάστοτε πρόσφορα διαθέσιμα ηλεκτρονικά μέσα της φορολογικής διοίκησης, προκειμένου να διαπιστωθεί η μη ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη και των συνυποχρέων ή απαιτήσεων αυτών έναντι τρίτων.
Να έχει διαπιστωθεί η ολοκλήρωση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητών, ακινήτων ή απαιτήσεων του οφειλέτη, με επίσπευση του Δημοσίου ή τρίτων ή με διαδικασία εκκαθάρισης, και η παύση των εργασιών της πτώχευσης, εφόσον πρόκειται για πτωχό.
Να έχει πραγματοποιηθεί έλεγχος από ειδικά οριζόμενο ελεγκτή της αρμόδιας φορολογικής ή τελωνειακής Αρχής, ο οποίος να πιστοποιεί, με βάση ειδικά αιτιολογημένη έκθεση ελέγχου, ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις των προηγούμενων περιπτώσεων και ότι είναι αντικειμενικά αδύνατη η είσπραξη των οφειλών.
Να έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης, σε όσες περιπτώσεις συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις ή δεν είναι δυνατή η υποβολή αυτής.
Για χρέη εταιριών που είναι υπό κρατικό έλεγχο και οι οποίες τελούν υπό εκκαθάριση ή πτώχευση απαιτείται η αναγγελία του Δημοσίου στις διαδικασίες αυτές.
Τα στοιχεία
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΑΑΔΕ, που αφορούν το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2023 για τα ληξιπρόθεσμα χρέη, ανοιχτούς λογαριασμούς με την Εφορία είχαν 3.970.000 φυσικά και νομικά πρόσωπα, ενώ για 1.487.000 έχουν ήδη ληφθεί αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.
Σύμφωνα με το σχέδιο δράσης του οικονομικού επιτελείου για το 2024, πρόκειται να «τρέξουν» οι εξής κινήσεις στο μέτωπο των χρεών, προκειμένου να μειωθούν τα «φέσια» προς το Ελληνικό Δημόσιο:
Εξεύρεση προσωποποιημένων βιώσιμων ρυθμίσεων, με έμφαση στις μεσαίες και μεγάλες οφειλές.
Κεντρικοποίηση διαχείρισης μέτρων αναγκαστικής είσπραξης για φορολογικά και ασφαλιστικά χρέη προς το Δημόσιο.
Ανασυγκρότηση των επιχειρήσεων και αποφυγή χρεοκοπίας για όσες επιχειρήσεις μπορούν να διασωθούν.
Παρακολούθηση των υφιστάμενων ρυθμίσεων του φορέα.
Εγκαιρη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου.
Διαχωρισμός των οφειλών σε εισπράξιμες και ανεπίδεκτες είσπραξης.
Ξεκαθάρισμα παλαιών οφειλών μέσω δημιουργίας και εφαρμογής νέου πλαισίου διαγραφής οφειλών.
Ενεργοποίηση του πλαισίου για ακατάσχετους λογαριασμόυς
Το φθινόπωρο αναμένεται να ενεργοποιηθεί το μέτρο του σταδιακά ακατάσχετου λογαριασμού, το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα στους συνεπείς οφειλέτες να ανακτήσουν σταδιακά τον έλεγχο των τραπεζικών λογαριασμών, τους οποίους έχει «κλειδώσει» η Εφορία λόγω οφειλών.
Πρόκειται για ένα πλαίσιο το οποίο έχει ψηφιστεί από το 2019, ωστόσο δεν έχει τεθεί ποτέ σε εφαρμογή, καθώς στην αρχή η χώρα βρέθηκε στη δίνη της υγειονομικής και έπειτα της ενεργειακής κρίσης. Ωστόσο, εδώ και τουλάχιστον δύο χρόνια, η κυβέρνηση έχει καθυστερήσει να το ενεργοποιήσει.