Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία μπαίνει στον τρίτο χρόνο του, το πεζικό της 59ης Ταξιαρχίας αντιμετωπίζει μια ζοφερή πραγματικότητα. Οι στρατιώτες μένουν από δυνάμεις και τα πυρομαχικά τελειώνουν.
Οδοιπορικό του Reuters, παρουσιάζει την εικόνα διάλυσης του ουκρανικού στρατού και τη δυσκολία του πλέον να αντισταθεί στη ρωσική εισβολή.
Ένας διοικητής διμοιρίας με το διακριτικό «Tygr» υπολόγισε ότι μόλις το 60-70% από τους άνδρες που είχε στην αρχή της σύγκρουσης εξακολουθούν να υπηρετούν.
Οι υπόλοιποι είτε έχουν σκοτωθεί, είτε τραυματιστεί είτε βγήκαν σε αποστρατία για άλλους λόγους όπως η ηλικία ή η ασθένεια.
Οι βαριές απώλειες από τις ρωσικές επιθέσεις έχουν επιδεινωθεί ειδικά από τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν κατά βάση στο ανατολικό μέτωπο, καθώς το παγωμένο έδαφος έχει δώσει πλέον τη θέση του σε παχιά λάσπη και μετά σε ασυνήθιστη ζέστη, παίζοντας έτσι με την υγεία των στρατιωτών.
«Ο καιρός πάει κάπως έτσι, βροχή, χιόνι, βροχή, χιόνι. Οι άνθρωποι αρρωσταίνουν με απλή γρίπη. Είναι εκτός δράσης για αρκετό καιρό και δεν υπάρχει κανείς να τους αντικαταστήσει», δηλώνει στο Reuters, ένας διοικητής λόχου στην ταξιαρχία «Limuzyn».
«Το πιο άμεσο πρόβλημα σε κάθε μονάδα είναι η έλλειψη έμψυχου δυναμικού».
Στο κατώφλι της δεύτερης επετείου της εισβολής της στις 24 Φεβρουαρίου , η Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν βρίσκεται σε συνεχή άνοδο σε μια σύγκρουση που συνδυάζει έναν πόλεμο χαρακωμάτων φθοράς, που θυμίζει το Α’ΠΠ με έναν πόλεμο υψηλής τεχνολογίας με drones πάνω από την Ουκρανία.
Η Μόσχα σημείωσε μικρά κέρδη τους τελευταίους μήνες και κέρδισε μια σημαντική νίκη το Σαββατοκύριακο, όταν πήρε τον έλεγχο της Avdiivka στην ανατολική περιοχή του Ντόνετσκ. Ένας εκπρόσωπος της 3ης ξεχωριστής Ταξιαρχίας Εφόδου, μιας από τις μονάδες που προσπάθησαν να κρατήσουν την πόλη, είπε ότι οι υπερασπιστές ήταν περισσότεροι σε αναλόγία 7 προς 1.
Το Reuters μίλησε με περισσότερους από 20 στρατιώτες και διοικητές σε μονάδες πεζικού, drone και πυροβολικού σε διαφορετικά τμήματα των 1.000 χιλιομέτρων μετώπου στην ανατολική και νότια Ουκρανία.
Ενώ εξακολουθούσαν να έχουν κίνητρο να πολεμήσουν τη ρωσική κατοχή, μίλησαν για τις προκλήσεις της αντιμετώπισης ενός μεγαλύτερου και καλύτερα εφοδιασμένου εχθρού καθώς η στρατιωτική υποστήριξη από τη Δύση επιβραδύνεται παρά τις εκκλήσεις για περισσότερα από τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ένας άλλος διοικητής της 59ης Ταξιαρχίας, ο οποίος έδωσε μόνο το μικρό του όνομα Hryhoriy, περιέγραψε ανελέητες επιθέσεις από ομάδες πέντε έως επτά Ρώσων στρατιωτών που σπρώχναν προς τα εμπρός έως και 10 φορές την ημέρα, πολύ δαπανηρές για τους Ρώσους αλλά που αποτελούν μεγάλη απειλή για τα στρατεύματά του.
«Όταν μία ή δύο αμυντικές θέσεις αντιμετωπίζουν αυτές τις επιθέσεις όλη την ημέρα, τα παιδιά κουράζονται», είπε ο Hryhoriy καθώς αυτός και οι εξουθενωμένοι άνδρες του βρέθηκαν για λίγο εκτός από τις πρώτες γραμμές κοντά στην κατεχόμενη από τη Ρωσία ανατολική πόλη Ντόνετσκ.
«Τα όπλα σπάνε και αν δεν υπάρχει δυνατότητα να τους φέρεις περισσότερα πυρομαχικά ή να τους αλλάξεις τα όπλα, τότε καταλαβαίνεις σε τι οδηγεί αυτό».
Τα υπουργεία Άμυνας της Ουκρανίας και της Ρωσίας δεν απάντησαν αμέσως στα αιτήματα του Reuters για σχολιασμό σχετικά με την κατάσταση του πολέμου στην πρώτη γραμμή και πώς οι δύο πλευρές σκοπεύουν να οδηγήσουν τον πόλεμο.
Ζητούνται μαχητές και πυρομαχικά
Το Κίεβο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε χρήματα και εξοπλισμό από το εξωτερικό για να χρηματοδοτήσει την πολεμική του προσπάθεια, αλλά με 61 δισεκατομμύρια δολάρια αμερικανικής βοήθειας που δεν έχουν εκταμιευτεί ακόμα από την Ουάσιγκτον, φαίνεται πιο εκτεθειμένο από κάθε άλλη στιγμή από την έναρξη της εισβολής.
Ένας στρατιώτης που υπηρετεί σε μονάδα πυραυλοβολικού πυραύλων GRAD, του οποίου το διακριτικό κλήσης είναι «Skorpion», είπε ότι ο εκτοξευτής του, ο οποίος χρησιμοποιεί πυρομαχικά σοβιετικής σχεδίασης που κρατούν λίγοι από τους συμμάχους της Ουκρανίας, λειτουργεί τώρα με περίπου το 30% της μέγιστης χωρητικότητας.
«Δεν υπάρχουν αρκετά ξένα πυρομαχικά»
Οι οβίδες πυροβολικού είναι επίσης ελλιπείς ως αποτέλεσμα της αδυναμίας των δυτικών χωρών να διατηρήσουν τον ρυθμό των αποστολών για έναν παρατεταμένο πόλεμο. Εκτός από την παύση του εφοδιασμού των ΗΠΑ, η ΕΕ παραδέχτηκε ότι θα χάσει τον στόχο της να προμηθεύσει ένα εκατομμύριο οβίδες στην Ουκρανία έως τον Μάρτιο σχεδόν κατά το ήμισυ.
Ο Μάικλ Κόφμαν, ανώτερος συνεργάτης και Ρώσος στρατιωτικός ειδικός στο Carnegie Endowment for International Peace, ένα think tank με έδρα την Ουάσιγκτον, υπολόγισε ότι το ρωσικό πυροβολικό εκτόξευε πέντε φορές περισσότερο από εκείνο της Ουκρανίας, αριθμός που έδωσε και ο Hryhoriy της 59ης Ταξιαρχίας .
«Η Ουκρανία δεν λαμβάνει επαρκή ποσότητα πυρομαχικών πυροβολικού για να καλύψει τις ελάχιστες αμυντικές της ανάγκες και αυτή δεν είναι μια βιώσιμη κατάσταση ως προς το μέλλον», πρόσθεσε ο Κόφμαν.
Η Μόσχα ελέγχει τώρα σχεδόν το 1/5 του ουκρανικού εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της χερσονήσου της Κριμαίας που προσάρτησε το 2014, ακόμα κι αν οι πρώτες γραμμές του πολέμου έχουν μείνει σε μεγάλο βαθμό στάσιμο τους τελευταίους 14 μήνες.
Ουκρανοί αξιωματούχοι είπαν ότι οι ένοπλες δυνάμεις τους αριθμούν περίπου 800.000, ενώ τον Δεκέμβριο ο Πούτιν διέταξε να αυξηθούν οι δυνάμεις της Ρωσίας κατά 170.000 και να φτάσουν τα 1,3 εκατομμύρια.
Πέρα από το έμψυχο δυναμικό, οι αμυντικές δαπάνες της Μόσχας είναι πολυ μεγαλύτερες από αυτές της Ουκρανίας. Το 2024, η Ρωσία δέσμευσε 109 δισεκατομμύρια δολάρια για τον τομέα, υπερδιπλάσιο του ισοδύναμου στόχου της Ουκρανίας των 43,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ως προς το θέμα με τους Ουκρανούς στρατιώτες αναμένεται να περάσει από το κοινοβούλιο απόφαση για κινητοποίηση 450-500.000 ατόμων ακόμα.
Ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας Ρουστέμ Ουμέροφ ανέφερε πρόσφατα το έλλειμμα πυρομαχικών πυροβολικού της Ουκρανίας ως «κρίσιμο» σε επιστολή του προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, καλώντας τους ηγέτες της να κάνουν περισσότερα για να ενισχύσουν τις προμήθειες.
Η επιστολή του ανέφερε ότι η «απόλυτη κρίσιμη ημερήσια ελάχιστη απαίτηση» της Ουκρανίας ήταν 6.000 βλήματα πυροβολικού, αλλά οι δυνάμεις του ήταν σε θέση να πυροβολούν μόλις 2.000 την ημέρα, ανέφεραν οι Financial Times.
Ο πόλεμος των drones
Τα συμβατικά πολεμικά αεροσκάφη είναι ένα σχετικά σπάνιο θέαμα πάνω από τις γραμμές του μετώπου, κυρίως επειδή η αεράμυνα λειτουργεί αποτρεπτικά. Ωστόσο, μια διαφορετική μάχη μαίνεται στους ουρανούς, με τις δύο πλευρές να αγωνίζονται για το πάνω χέρι στην τεχνολογία των drones.
Τα drones – ή τα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAV) – είναι φθηνά στην παραγωγή και μπορούν να επιτηρούν τις κινήσεις του εχθρού και να επιφέρουν πλήγματα με ακρίβεια.
Το Κίεβο έχει μια έκρηξη παραγωγής drones και αναπτύσσει προηγμένα UAV μεγάλης εμβέλειας, ενώ η Μόσχα έχει υπερβεί τον αντίπαλό της με τεράστιες δικές της επενδύσεις, της επέτρεψε να ακυρώσει το πρώιμο πλεονέκτημα της Ουκρανίας.
Η μεταξύ τους διαφορά είναι χαώδης.
Μόνο από την ουκρανική πλευρά, περισσότερα από 300.000 drones παραγγέλθηκαν από παραγωγούς πέρυσι και περισσότερα από 100.000 στάλθηκαν στο μέτωπο, δήλωσε στο Reuters ο υπουργός Ψηφιακών Υπηρεσιών Mykhailo Fedorov.
Μια ισχυρή εστίαση τώρα είναι στα ελαφριά, ευκίνητα drones FPV, όπου οι χειριστές ή οι πιλότοι, βλέπουν σε πρώτο πρόσωπο μέσω μιας ενσωματωμένης κάμερας. Ο Πρόεδρος Zελένσκι έχει θέσει ως στόχο για την Ουκρανία να παράγει ένα εκατομμύριο FPV drones φέτος υπό το φως των πλεονεκτημάτων στο πεδίο της μάχης που προσφέρει η τεχνολογία.
Ο διοικητής της 59ης Ταξιαρχίας Limuzyn, είπε ότι η ευρεία χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών από τη Ρωσία είχε δυσκολέψει τα ουκρανικά στρατεύματα να εγκαταστήσουν ή να ενισχύσουν οχυρωμένες θέσεις.
«Οι στρατιώτες μας αρχίζουν να κάνουν κάτι, ένα drone τους βλέπει και ένα δεύτερο drone φτάνει για να ρίξει κάτι πάνω τους», αναφέρει.
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ανάγκασαν επίσης τους Ρώσους να μετακινήσουν πολύτιμα οχήματα και οπλικά συστήματα κατά πολλά χιλιόμετρα πίσω, σύμφωνα με δύο Ουκρανούς πιλότους drones σε διαφορετικές μονάδες.
«Είναι πλέον πολύ δύσκολο να βρεις οχήματα για να χτυπήσεις… τα περισσότερα οχήματα βρίσκονται σε απόσταση 9-10 χιλιομέτρων ή περισσότερο», είπε ένας πιλότος στην 24η Ταξιαρχία με το διακριτικό κλήσης «Νάτο». «Στην αρχή ήταν πολύ άνετα που ήταν 7 χιλιόμετρα μακριά».
Δύο άλλοι Ουκρανοί πιλότοι drone, ο «Leleka» και ο «Darwin», που υπηρετούσαν και οι δύο στην επίλεκτη μονάδα drone του Αχιλλέα της 92ης Ταξιαρχίας, περιέγραψαν ουρές δύο ή τριών UAV που σχηματίζονται μερικές φορές πάνω από το πεδίο της μάχης, περιμένοντας να χτυπήσουν εχθρικούς στόχους.
Ο Leleka θυμήθηκε ότι παρακολούθησε τέσσερα drones από διαφορετικές ουκρανικές μονάδες να μπαίνουν για να χτυπήσουν έναν στόχο σε μια περίπτωση: «Είναι σαν τα ταξί στο αεροδρόμιο, έρχεται ένα drone, μετά ένα άλλο και μετά ένα τρίτο», περιγράφει γλαφυρά.
Η ίδια κατάσταση ισχύει και για τους Ρώσους, των οποίων τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ξεπερνούν πλέον με άνεση τα της Ουκρανίας, σύμφωνα με Ουκρανούς πιλότους τριών μονάδων. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι η χώρα αύξησε την παραγωγή στρατιωτικών drones τον περασμένο χρόνο, χωρίς να δώσει ωστόσο περαιτέρω στοιχεία.
Καθώς η χρήση από drones αυξάνεται, και οι δύο πλευρές ενισχύουν την ανάπτυξη συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου που μπορεί να διαταράξουν τις συχνότητες που τροφοδοτούν τις εντολές από τον πιλότο στο drone, κάνοντάς τους να πέφτουν από τον ουρανό ή να χάσουν τον στόχο τους.
Ο Darwin , ένας 20χρονος που παράτησε την ιατρική σχολή για να καταταγεί όταν εισέβαλε η Ρωσία, συνέκρινε τον τρέχοντα αγώνα όπλων με drone με αυτόν μεταξύ αεροπορίας και αεράμυνας: τα αεροπλάνα κυριάρχησαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά τα σύγχρονα συστήματα αεράμυνας περιόρισαν πολύ τη χρήση τους σε αυτόν τον πόλεμο, είπε.
«Στο μέλλον, είμαι βέβαιος ότι θα υπάρξει μια ανάλογη κατάσταση με τα drones. Η συγκέντρωση και η αποτελεσματικότητα του ηλεκτρονικού πολέμου θα γίνει τόσο μεγάλη που οποιαδήποτε σύνδεση μεταξύ ενός αεροσκάφους και του πιλότου του θα καταστεί αδύνατη», καταλήγει.