Του Μανώλη Κοττακη
Μόνο τη σκούφια της δεν πέταξε η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ κατά τη διάρκεια της επίσκεψεώς της στην Τουρκία. Λεονταρισμοί, κυρώσεις, απειλές, μούτρα, διαξιφισμοί ξεχάστηκαν διαμιάς μετά την απόφαση της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης να εγκρίνει την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ωρες μετά τους πανηγυρισμούς κάποιων εδώ στην Αθήνα για την αγορά F-35 από την Ελλάδα και την «υπεροπλία» που τάχα αποκτούμε (αφού «σκάσουμε» 9 δισ. ευρώ στην πολεμική βιομηχανία της συμμάχου χώρας), η Aμερικανίδα υπουργός δήλωσε υπερηφάνως ότι «αν μπορέσουμε να λύσουμε αυτό το ζήτημα με τους S400, οι ΗΠΑ θα χαρούν να επιστρέψει η Τουρκία στην οικογένεια των F-35».
O Παύλος Τσίμας, που δεν παραλείπει να δείχνει κατά καιρούς τον «ενθουσιασμό» του για τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας μας, στην εκπομπή του χθες αναγκάστηκε, χωρίς να το πολυκαταλάβει, να υιοθετήσει τη βασική κριτική που ασκούμε στην εξωτερική πολιτική του πρωθυπουργού: ότι δεν ωφελεί σε τίποτα να είμαστε «δεδομένοι» και «προβλέψιμοι» σύμμαχοι. Τον ρώτησε λοιπόν με αφορμή τις δηλώσεις Νούλαντ που μόλις είχαν γίνει γνωστές αν ωφελεί να είμαστε «τα καλά παιδιά της τάξης», όταν αποδεδειγμένα οι άτακτοι κερδίζουν περισσότερα. Ο κύριος Μητσοτάκης σημείωσε ότι την ακούει και αυτός αυτή την κριτική και σχολίασε γενικόλογα ότι «δείτε πού ήμασταν πριν από πέντε χρόνια και πού είμαστε σήμερα». Ενώ σε ό,τι αφορά τη χρήση των F-16 από την Τουρκία εναντίον της Ελλάδας ο πρωθυπουργός δεν απάντησε περίπου τίποτα. Εκτός από το ότι αυτό είναι ένα θέμα που αφορά «τις σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ». Δεν θέλω να θυμάμαι την πλύση εγκεφάλου που έκαναν κάποιοι στον ελληνικό λαό με τις κατά καιρούς δηλώσεις Μενέντεζ για τους όρους των ΗΠΑ στους Τούρκους.
Για να έχουμε καλό ρώτημα λοιπόν: Απαγορεύεται να κάνεις εξωτερική πολιτική για εσωτερική κατανάλωση. Και, δυστυχώς, αυτό συμβαίνει τα τελευταία πέντε χρόνια. Η Ελλάς αναλαμβάνει συνεχώς δεσμεύσεις έναντι τρίτων, αλλά οι τρίτοι δεν αναλαμβάνουν δεσμεύσεις έναντι της Ελλάδος. Ως μία «καβάτζα» μάς έβλεπαν μέχρι να αποκαταστήσουν τη σχέση τους με την Τουρκία και έτερον ουδέν. Εχει μάλιστα αξία να δούμε τη συμπεριφορά της Τουρκίας από εδώ και στο εξής, μετά τη σταδιακή αποκατάσταση των σχέσεών της με την Αμερική. Θα συνεχίσει στην ίδια ρότα ή θα αρχίσει πάλι τα ίδια; Οι νέες επιθετικές δηλώσεις Ερντογάν από τη Σμύρνη δεν είναι καλός οιωνός. Ούτε κάποιες κινήσεις του τουρκικού προξενείου Κομοτηνής που θα δούμε στο μέλλον. Σε κάθε περίπτωση: Ο Ερντογάν είχε ένα βέτο στα χέρια και το αξιοποίησε για δύο ολόκληρα χρόνια προς όφελος της χώρας χωρίς να τα σπάσει ούτε με τη Ρωσία (τώρα που ήρε το βέτο είναι στην τελική ευθεία της επικράτησής της στην Ουκρανία) ούτε με την Αμερική. Εις ό,τι αφορά εμάς, είναι γνωστό στα ανώτατα κλιμάκια της Αεροπορίας μας ότι η διακοπή των παραβιάσεων στο Αιγαίο δεν ήταν δώρο του Ερντογάν χάριν της ειρήνης και της φιλίας, αλλά αναγκαστική επιλογή μετά το πραξικόπημα και την αποστρατεία της αφρόκρεμας των πιλότων του. Τα μαχητικά του τα πετούσαν πιλότοι μεγάλης ηλικίας, ακόμα και Πακιστανοί, και για να τα φέρει βόλτα ανακάλεσε από την κανονική αποστρατεία νομιμόφρονες πιλότους που είχαν προσληφθεί στην Turkish Airlines. Αντιθέτως, εμείς θα αποκτήσουμε τα ακριβοπληρωμένα F-35 το 2030 με δέσμευση να πολεμήσουμε τον πόλεμο των Αμερικανών στην Ουκρανία! Αυτό μας λέει ξεκάθαρα η επιστολή Μπλίνκεν που αποκαλύψαμε χθες και παρασιώπησαν τα κανάλια της διαπλοκής.
Εύλογα βεβαίως θα διερωτηθεί κανείς: Μα είχαμε εμείς βέτο και δεν το αξιοποιήσαμε; Η απάντηση είναι θετική. Βεβαίως και είχαμε. Ακόμη έχουμε. Η Ουκρανία ζει από την Αλεξανδρούπολη. Από το λιμάνι της. Και αύριο θα ζει και από τον σιδηρόδρομο της Αλεξανδρουπόλεως. Μπορεί στην Ελλάδα για τους Ελληνες να μην έχουμε τρένα, αλλά για τους φίλους μας τους Ουκρανούς έχουμε. Η γραμμή που θα καταλήγει στο Ορμένιο είναι έτοιμη προς κατασκευή, είχε εργαστεί εντατικά πολύ γι’ αυτήν ο πρώην υπουργός Κώστας Καραμανλής. Το ερώτημα είναι: Αν ο Ερντογάν λαμβάνει σήμερα αυτά που λαμβάνει για το βέτο στη Σουηδία, εμείς τι θα είχαμε πάρει τον καιρό που τα είχε σπάσει με τις ΗΠΑ για το τυχόν βέτο για την Αλεξανδρούπολη; Ομιλώ για εθνικά ανταλλάγματα. Οχι για σαπάκια, φρεγάτες αλουμινότρατες που θα πήγαιναν για σκραπ, ούτε για αεροπλάνα που θα πληρώσουμε πανάκριβα. Ανταλλάγματα, καθαρά ανταλλάγματα. Ενας από τους προηγούμενους πρέσβεις του Ισραήλ στην Ελλάδα απορούσε σε ιδιωτικές συνομιλίες του πριν αφυπηρετήσει γιατί η Ελλάδα δεν ζητά ως αντάλλαγμα μία αμερικανική βάση στη Σκύρο. Στην Κάρπαθο. Σε νησιά του Αιγαίου που οι Τούρκοι θεωρούν αποστρατιωτικοποιημένα. Ετσι ανταμείβονται οι πιστοί σύμμαχοι. Μετά κόβεται ο βήχας στους απίστους. Οι πιστοί σύμμαχοι ανταμείβονται επίσης με μεγάλες επενδύσεις. Και μην ακούσω κανέναν να λέει ότι είναι επένδυση η αγορά ακινήτων στο Ελληνικό! Γιατί αυτό κάνουν οι φίλοι μας οι Αμερικανοί αυτή την εποχή.
Βεβαίως, για να είμαστε δίκαιοι, οφείλουμε να αναγνωρίζουμε ότι για να είσαι το κακό παιδί της τάξης πρέπει να πιστεύεις σε μια τέτοια πολιτική. Να έχεις εκπαιδεύσεις τον εαυτό σου. Εάν όχι, δώρον άδωρον. Αλλά εδώ, ποια Αμερική, βάζουν οι Βούλγαροι βέτο στα Σκόπια στην Ε.Ε. αμφισβητώντας τη «μακεδονική γλώσσα» και επιτυγχάνουν να βάλουν τη βουλγαρική στο Σύνταγμά τους. Ενώ εμείς, αντί να τους στριμώξουμε για την παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών, είμαστε έτοιμοι να ξαναψηφίσουμε το όνομα «Μακεδονία» (Η Ν.Δ. της πρότασης μομφής στον ΣΥΡΙΖΑ!) για να βάλουμε πλάτη στο κόμμα του Ζάεφ στις εκλογές. Ούτε και γι’ αυτό ζητήσαμε αντάλλαγμα, το παλάτι του Φιλίππου στις Αιγές μάς μάρανε.
Η χώρα δεν αναγνωρίζεται διεθνώς επειδή ο πρωθυπουργός ομιλεί απταίστως την αγγλική και μπράβο του γι’ αυτό. Ούτε αν προαχθεί σε ευρωπαϊκό αξίωμα αυτό θα είναι προσωπική του επιτυχία. Θα αναγνωριστεί διεθνώς όταν οι σύμμαχοι αντιληφθούν ότι κατά την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής ομιλεί πριν και πάνω απ’ όλα την ελληνική.