Μεγάλη γαλλική πολυεθνική εταιρία που σχετίζεται με το νερό και προσπάθησε και στο παρελθόν να βάλει χέρι στους υδάτινους πόρους της χώρας, με τις ευλογίες του Μαξίμου και εταιρίες εντός των τειχών, είναι σύμφωνα με πηγές στις οποίες απευθύνθηκε η «δημοκρατία», οι μνηστήρες της επιχείρησης «ιδιωτικοποίηση νερού».
Από τον Νίκο Τσακανίκα
Έχει ήδη γίνει γνωστό, εξάλλου, πως η συγκεκριμένη υπόθεση αποτελεί πρώτο στόχο της κυβέρνησης προκειμένου να ικανοποιήσει μεγάλα συμφέροντα εντός κι εκτός Ελλάδας σε βάρος των κατοίκων της χώρας με την κατακόρυφη αύξηση των τιμολογίων.
Το πακέτο των 6.000.000.000 ευρώ που ετοιμάζεται να δοθεί τα επόμενα έξι χρόνια, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ, για την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων έχει βάλει σε θέση μάχης τις μεγάλες εταιρίες, με… στρατηγό το Μαξίμου. Δεν είναι καθόλου τυχαίο πως όμιλοι ήδη εξαγοράζουν μικρές επιχειρήσεις στον χώρο του νερού και προετοιμάζονται…
Έτσι, μετά την αποτυχημένη προσπάθεια της κυβέρνησης Σαμαρά για την ιδιωτικοποίηση των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, την οποία μπλόκαρε η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ (1906/2014), σύμφωνα με την οποία το 50+1% των μετοχών των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ θα ανήκει πάντα στον έλεγχο του Δημοσίου, τώρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί να ξεπεράσει τις συνταγματικές επιταγές διά της πλαγίας οδού.
Συγχωνεύσεις
Στο πλαίσιο αυτό, με πολιορκητικό κριό τον Θεόδωρο Σκυλακάκη, υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, επιχειρεί να φέρει νομοσχέδιο -δεν έχει ακόμη κατατεθεί σε δημόσια διαβούλευση-, το οποίο εκτός από το σχέδιο μεταφοράς αξίας μετοχών των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ σε νέο εθνικό επενδυτικό Ταμείο, για το οποίο έγινε λόγος το προηγούμενο διάστημα, θα περιλαμβάνει συγχωνεύσεις των 124 καταστημάτων ΔΕΥΑ και 147 δημοτικών υπηρεσιών ύδρευσης σε 13 μεγάλες επιχειρήσεις, μία ανά Περιφέρεια.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό: Αυτή η συγχώνευση δημιουργεί, εκ των πραγμάτων, την ανάγκη για κατασκευή μεγάλων έργων, στα οποία -όπως γίνεται αντιληπτό- μόνο λίγες εταιρίες θα μπορούν να συμμετάσχουν στους διαγωνισμούς, πετώντας έξω τις μικρές και μεσαίες εταιρίες.
Εκεί θα προβάλλει η «αναγκαιότητα» της τεχνογνωσίας και εμπειρίας για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Με τον τρόπο αυτό είναι δυνατό να ανοίξει διάπλατα ο δρόμος σε μεγάλη πολυεθνική εταιρία, που θα πάρει θέση τεχνικού ή επιστημονικού συμβούλου, με το αζημίωτο πάντα. Άλλωστε, αυτή η πρακτική ανθεί σε όλες τις επιχειρήσεις του Δημοσίου που έχουν μετατραπεί σε ανώνυμες εταιρίες.
Δηλαδή, το νερό μπορεί να είναι αναγκαστικά δημόσιο, αλλά η διαχείριση της ύδρευσης, άρδευσης, αποχέτευσης και του βιολογικού καθαρισμού μέσω των εργολαβιών θα ανήκει, επί της ουσίας, στους ιδιώτες.
Το παράδειγμα της ΔΕΗ, που μετατράπηκε σε Ανώνυμη Εταιρία, είναι το πλέον χαρακτηριστικό και αποτελεί οδηγό. Κατακόρυφη αύξηση των τιμολογίων, εξωφρενικές αμοιβές των golden boys, ιλιγγιώδη κέρδη για τους μετόχους. Άλλωστε, όπως αναφέρεται και στον ιδρυτικό νόμο της ΔΕΗ ΑΕ, η επιχείρηση θα λειτουργεί με γνώμονα το συμφέρον των μετόχων της και όχι το δημόσιο συμφέρον. Αυτό τα λέει όλα…
Αντιδράσεις
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι η αντίδραση κατοίκων, δήμων και εργαζομένων απέναντι σε αυτούς τους σχεδιασμούς έχει θορυβήσει την κυβέρνηση. Και αυτό γιατί το νερό ανήκει κυρίως στους δήμους και στις κοινότητες, δηλαδή στους κατοίκους αυτών των περιοχών. Με δικούς τους πόρους δημιούργησαν τις υποδομές για την ύδρευση και άρδευση των περιοχών τους.
Η κυβέρνηση επιχειρεί να παρακάμψει το Σύνταγμα και να ιδιωτικοποιήσει το νερό, πατώντας πάνω σε υπαρκτές αδυναμίες λειτουργίας της ΔΕΥΑ που η ίδια (αλλά και οι προηγούμενες κυβερνήσεις) δημιούργησε με τις πολιτικές της, για να δικαιολογήσει την απόφασή της. Είναι χαρακτηριστικό, ειδικά στην επαρχία, πως το δίκτυο ύδρευσης δεν έχει χαρτογραφηθεί, παρά το γεγονός ότι υπήρξαν δύο προγράμματα χαρτογράφησης τα οποία τελικά αποσύρθηκαν.
Το αποτέλεσμα είναι ότι όταν υπάρχει διαρροή νερού, οι τεχνικοί πηγαίνουν ψάχνοντας με βάση την εμπειρία τους να διορθώσουν τη βλάβη. Όπως μας είπαν χαρακτηριστικά, «κοιτάμε το έδαφος κι όπου βλέπουμε αφύσικα μεγάλη πρασινάδα καταλαβαίνουμε το σημείο διαρροής».
Το προσωπικό της ΔΕΥΑ έχει «αφυδατωθεί», καθώς οι προσλήψεις γίνονται με το σταγονόμετρο και οι αποχωρήσεις είναι πολλαπλάσιες. Τα χρέη που δημιουργήθηκαν από τη ΔΕΥΑ προς τη ΔΕΗ άρχισαν όταν η τελευταία επέβαλε τη ρήτρα αναπροσαρμογής. Την ίδια στιγμή δεν υπάρχει η δυνατότητα από τους δήμους να δημιουργήσουν φωτοβολταϊκά συστήματα, που θα χαμηλώσουν το ενεργειακό κόστος, γιατί είναι αδύνατη η σύνδεσή τους με το ηλεκτρικό δίκτυο.
Το παραδείγματα (προς αποφυγήν) Βρετανίας και Πορτογαλίας
Όλες οι εκθέσεις (κρατικών και επιστημονικών οργανισμών) και όλα τα στοιχεία καταδεικνύουν πως η ιδιωτικοποίηση του νερού έριξε την ποιότητα του νερού, εκτόξευσε την τιμή του, περιόρισε τις επενδύσεις στις υποδομές, ενώ αυξήθηκε τρομακτικά η μόλυνση του περιβάλλοντος από την πλημμελή επεξεργασία των λυμάτων.
Τρανά παραδείγματα το Λονδίνο και το Μπορντό, όπου οι αγωγοί σαπίζουν και η βρομιά διεισδύει στο πόσιμο νερό, με αποτέλεσμα οι εταιρίες να προσθέτουν χλώριο ή παρόμοιες ουσίες προκειμένου να διατηρήσουν την υγιεινή.
Την ίδια στιγμή, οι ποταμοί Τάμεσης και Σηκουάνας έχουν μολυνθεί ανεπανόρθωτα από την πλημμελή (ακόμη και παντελή) επεξεργασία των λυμάτων. Στην Πορτογαλία, μετά την ιδιωτικοποίηση του νερού υπάρχει αύξηση 400% στα τιμολόγια μέσα σε λίγα χρόνια και κάθε χρόνο ακολουθεί μια αύξηση τιμών τουλάχιστον 6%!
Το χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα αποτελεί η Βρετανία, η οποία ήταν και η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που ιδιωτικοποίησε το νερό. Το 1989, οπότε άρχισε η ιδιωτικοποίηση, οι εταιρίες ύδρευσης είχαν μηδενικό χρέος. Τρεις δεκαετίες μετά, οι εννέα μεγαλύτερες έχουν συνολικά χρέη ύψους 54 δισ. λιρών, ενώ καταβάλλουν κάθε χρόνο εξαιτίας αυτών τόκους 1,5 δισ. λιρών.
Οι ιδιώτες μέτοχοί τους, αντίθετα, απολαμβάνουν πλουσιοπάροχα μερίσματα. Στα 30 και πλέον χρόνια που πέρασαν, οι εταιρίες τούς μοίρασαν κατά μέσο όρο 2,1 δισ. λίρες ετησίως. Συνολικά, οι ιδιώτες καρπώθηκαν από το 1989 μερίσματα 66 δισ. λιρών. Τα μερίσματα αυτά, όπως και οι τόκοι, καλύπτονται από τους λογαριασμούς των πελατών, οι οποίοι ακρίβυναν.