Ευοί Ευάν και…εβίβα
Κάποιοι έχουν την εντύπωση ότι η λέξη «εβίβα» είναι λατινική ή ιταλική κι όταν πίνουν και φωνάζουν εβίβα, πιστεύουν ότι μιλούν ιταλικά. Πιστεύουν ότι προέρχεται από τη λέξη viva που σημαίνει ζωή.
Στα ιταλικά και ισπανικά viva σημαίνει “να ζήσεις” ή ζήτω, όπως λέμε “viva Mexico”. Η λατινική λέξη που είναι η ρίζα αυτών είναι η λέξη “vivat, vivere”.
Κι όμως δεν είναι έτσι τα πράγματα. Η αλήθεια είναι διαφορετική.
Η λέξη “εβίβα”, που συχνά ανταλλάσσεται μεταξύ των συμποτών, όσο και αν μοιάζει, δεν είναι λατινική. Συγκεκριμένα, η προέλευση της είναι αρχαία ελληνική και προέρχεται από τη συναίρεση του βακχικού-διονυσιακού επιφωνήματος “ευοί-ευάν”. Για τους αρχαίους σήμαινε κάτι ανάλογο με το υγίαινε ή χαίρε.
Παρόλο που κάποιοι ισχυρίζονται ότι η έκφραση αυτή δεν μπορεί να αναλυθεί ετυμολογικά επειδή είναι επιφώνημα, κάτι αντίστοιχο δηλαδή με τα “ουφ”, “ωχ”, “μπα” κ.α. που χρησιμοποιούνται σε διαφορετικές περιστάσεις, εντούτοις θα αναφέρω ότι στα λεξικά των αρχαίων ελληνικών μπορούμε να βρούμε ότι η λέξη ευάζω σημαίνει φωνάζω «ευοί ευάν» προς τιμή του Βάκχου, το δε ευοί πιθανό να προέρχεται από το ευ=καλά και το ει = ζω.
Ο Ευρυπίδης αναφέρει αυτό το επιφώνημα μερικές φορές στις Βάκχες.