Στις ράγες βάζει η κυβέρνηση την υλοποίηση πέντε προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Πρόκειται για το «Εξοικονομώ – Επιχειρώ», το «Ανακαινίζω – Νοικιάζω», το «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή» για επιχειρήσεις, το πρόγραμμα για την αναβάθμιση του οδοφωτισμού σε δήμους και περιφέρειες και το «Εξοικονομώ» για κατοικίες, με τον συνολικό προϋπολογισμό να ξεπερνά τα 700.000.000 ευρώ.
Από τον Βασίλη Παπακωνσταντόπουλο
Αναλυτικά, έως το τέλος του έτους ή το αργότερο εντός του Ιανουαρίου προγραμματίζεται να ανοίξει η πρόσκληση για το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» της ΔΥΠΑ, ύψους 50.000.000 ευρώ, με πόρους από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.
Μέσω του προγράμματος επιδοτείται το 40% των δαπανών έως 10.000 ευρώ για αναβάθμιση κατοικιών που έχουν δηλωθεί κενές τα τελευταία τρία χρόνια, με τους ωφελουμένους να είναι υποχρεωμένοι μετά την ανακαίνιση να προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου με διάρκεια τουλάχιστον τριών ετών.
Δικαιούχοι είναι ιδιοκτήτες ή επικαρπωτές ακινήτων με χρήση κατοικίας για ένα ακίνητό τους εφόσον:
α) διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό που υπερβαίνει το 50%
β) το ακίνητο έχει έκταση 100 τετραγωνικά μέτρα και βρίσκεται σε οικιστική περιοχή
γ) έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία, της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των 300.000 ευρώ
δ) το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών τελευταίων ετών
ε) οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει επιδότηση για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης σε ακίνητο της ιδιοκτησίας τους τα τελευταία πέντε έτη
Ο νέος κύκλος
Εντός του 2024, χωρίς να είναι ακόμα ξεκάθαρο το ακριβές διάστημα, θα προκηρυχθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ο νέος κύκλος του «Εξοικονομώ» για τα νοικοκυριά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο προϋπολογισμός θα κυμαίνεται γύρω στα 300.000.000-350.000.000 ευρώ και θα προβλέπει αυξημένες επιδοτήσεις για εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, με στόχο την επιτάχυνση της απεξάρτησης της θέρμανσης από το πετρέλαιο.
Στο νέο πρόγραμμα θα μεταφερθούν και τα αδιάθετα κονδύλια από προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων που «έτρεξαν» το προηγούμενο διάστημα. Συγκεκριμένα, θα διοχετευτούν τα χρήματα που δεν απορροφήθηκαν από το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» για νέους, στο οποίο υποβλήθηκαν 6.679 αιτήσεις προϋπολογισμού 88.029.982 ευρώ έναντι διαθέσιμων κονδυλίων ύψους 300.000.000 ευρώ.
Θα έχει προηγηθεί το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους η προκήρυξη του προγράμματος για την αναβάθμιση του οδοφωτισμού στους ΟΤΑΑ’ και Β’ βαθμού. Με προϋπολογισμό 30.000.000 ευρώ θα επιδοτεί το 20% του κόστους των επενδύσεων.
Επέκταση του προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή»
Περίπου την ίδια περίοδο αναμένεται να αρχίσει και το «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή» αποκλειστικά για επιχειρήσεις. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται στα 90.000.000 ευρώ με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης (στα 100.000.000 ευρώ υπολογίζεται η ιδιωτική συμμετοχή) και η επιδότηση των δικαιούχων θα κυμαίνεται από 30% έως 50%.
Αφορά χρηματοδοτική στήριξη επιχειρήσεων για μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας, με την εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού, κυρίως θέρμανσης – ψύξης, σε αντικατάσταση υφιστάμενου εξοπλισμού.
Το πρόγραμμα, το οποίο θα τρέξει στα πρότυπα του «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή» για τα νοικοκυριά, θα προκηρυχθεί με υπουργική απόφαση, στην οποία θα αναφέρονται τα χαρακτηριστικά του, όπως ο προϋπολογισμός κάθε σχετικής δράσης, τα επιλέξιμα προς χρηματοδότηση και απόσυρση συστήματα και εξοπλισμός, η χρηματοδότηση αυτών, οι δικαιούχοι της δράσης, η διάρκεια και οι διαδικασίες εφαρμογής της, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, οι υποχρεώσεις των δικαιούχων και οι συνέπειες τήρησης των όρων και προϋποθέσεων δράσης, καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια για εφαρμογή της.
Το εμπόριο και ο τουρισμός
Μέχρι το τέλος του έτους ή το αργότερο εντός του Ιανουαρίου θα προκηρυχθεί από το ΥΠΕΝ το «Εξοικονομώ – επιχειρώ», με προϋπολογισμό 200.000.000 ευρώ. Τα μισά χρήματα αφορούν τους κλάδους του εμπορίου και των υπηρεσιών και τα άλλα μισά τον τουρισμό. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται στους τρεις κλάδους.
Για τους κλάδους εμπορίου και υπηρεσιών ενισχύονται έργα συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης έως 100.000 ευρώ, ενώ για τον κλάδο του τουρισμού ενισχύονται έργα συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης από 50.000 ευρώ έως και 500.000 ευρώ (η δυναμικότητα της μονάδας θα πρέπει να είναι έως 100 κλίνες).
Τα ποσοστά ενίσχυσης ορίζονται σε 40% των επιλέξιμων δαπανών για τις μεσαίες επιχειρήσεις και σε 50% για τις μικρές και τις πολύ μικρές. Οι επιδοτήσεις κυμαίνονται από 20.000-250.000 ευρώ για τον κλάδο του τουρισμού και από 40.000-50.000 ευρώ για το εμπόριο και τις υπηρεσίες.
Προϋποθέσεις
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι επιχειρήσεις να έχουν συσταθεί με επιλέξιμο για τη δράση ΚΑΔ μέχρι 31/12/2020, να έχουν κλείσει πριν από την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της πρότασης χρηματοδότησης τουλάχιστον δύο διαχειριστικές χρήσεις δωδεκάμηνης διάρκειας και να μην έχουν χαρακτηριστεί προβληματικές.
Για κάθε πρόταση έργου που θα υποβληθεί ο ελάχιστος ενεργειακός – περιβαλλοντικός στόχος ορίζεται ως εξής:
1) Μείωση εκπεμπόμενων ρύπων (CO2) τουλάχιστον κατά 35%,
2) εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας τουλάχιστον κατά 35% και
3) Αναβάθμιση της ενεργειακής κατηγορίας βάσει Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης τουλάχιστον κατά τρεις ενεργειακές τάξεις σε σχέση με την υπάρχουσα κατάταξη (ή υποχρεωτικά Β’ κλάση όταν πρόκειται για ριζική ανακαίνιση).