Τα έντονα καιρικά φαινόμενα, απόρροια της κλιματικής αλλαγής στις χώρες της Μεσογείου φαίνεται πως έχουν ωθήσει στα υψηλά επίπεδα την τιμή του ελαιολάδου. Και το χειρότερο είναι πως δεν προβλέπεται να αποκλιμακωθεί η διαμορφωθείσα κατάσταση, σύμφωνα με τον Economist. Σημειώνεται παράλληλα, ότι το ελαιόλαδο έχει φτάσει να είναι 17 φορές ακριβότερο (!) από το πετρέλαιο…
Ο Economist αναφέρει για τις τιμές σε χώρες που δεν έχουν δική τους παραγωγή, ότι το ελαιόλαδο χρησιμεύει μόνο ως πινελιά πολυτέλειας! Ήδη πάντως τείνει να εξελιχθεί σε προνόμιο των λίγων, ακόμα και για τους μεσογειακούς λαούς. Τον Σεπτέμβριο δε, οι τιμές ανέβηκαν σε ιστορικό υψηλό, αφού εκτινάχθηκαν κατά 117% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η αξία του ελαιολάδου έγινε με συνοπτικές διαδικασίες 17 φορές μεγαλύτερη από του αργού πετρελαίου. Το 2019 σημειώστε, ήταν επτά φορές φθηνότερο! Άρα, μιλαμε για τεράστια απόκλιση.
Σύμφωνα με τον Economist, το ελαιόλαδο αποτελεί τον πυρήνα της μεσογειακής διατροφής από… πάντα. Η Ισπανία παραμένει ο μεγαλύτερος παραγωγός παγκοσμίως και ακολουθούν Ελλάδα και Ιταλία. Η παραγωγή άλλωστε της Μεσογείου καλύπτει το 70% της διεθνούς ζήτησης εμπορίου ελαιολάδου. Η αυξανόμενη ωστόσο ζήτηση συμπίπτει με την μειωμένη προσφορά λόγω μειωμένης παραγωγής ως μία αλυσιδωτή αντίδραση.
Οι παράγοντες που επηρέασαν την παραγωγή είναι προφανώς τα παρατεταμένα κύματα θερμότητας, οι ξηρασίες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Μέσα σε όλα προσθέστε και το άλλο: Η ασθένεια, η οποία εξαπλώνεται από τα έντομα στην ελιά, θεωρείται ότι έχει εισαχθεί από ένα εργοστάσιο στην Κόστα Ρίκα το 2008. Από τότε κατέστρεψε περίπου 21 εκατομμύρια δέντρα!
Η αύξηση των επιτοκίων και του κόστους εισροών για τους καλλιεργητές έδωσαν περαιτέρω ώθηση στις ήδη ανεβασμένες τιμές. Επιπλέον, η Τουρκία, μία από τις λίγες χώρες που απολάμβανε μια καλή χρονιά σε επίπεδο παραγωγής, απαγόρευσε την εξαγωγή ελαιολάδου σε μια προσπάθεια να κρατήσει χαμηλά τις εγχώριες τιμές. Έτσι, το ελαιόλαδο και η πρώτη ύλη για την παραγωγή του έγιναν κλοπιμαία μεγάλης αξίας. Χαρακτηριστική είναι η κλοπή ελαιολάδου αξίας 500.000 ευρώ από αποθήκη στην Κόρδοβα της Ισπανίας!
Αντίστοιχα φαινόμενα καταγράφτηκαν και στην Ελλάδα. Στην εκτόξευση άλλωστε των τιμών είδαν… πεδίο δράσης και οι επιτήδειοι που επιδιώκουν να κερδοσκοπήσουν μέσω νοθείας! Η παραγωγή εξάλλου την ελαιοκομική σεζόν 2023 – 2024 θα είναι κατά 33% περίπου χαμηλότερη από τον μέσο όρο της τελευταίας τετραετίας.