Προχωράει με ταχείς ρυθμούς η διαδικασία καθιέρωσης της επιστολικής ψήφου από την κυβέρνηση. Ουσιαστικά με αυτή την κίνηση η κυβερνηση φαίνεται πως αποσκοπεί στο να να πετύχει την μεγαλύτερη δυνατή κοινοβουλευτική συναίνεση πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα επιφέροντας προφανείς αλλαγές στο ελληνικό εκλογικό σύστημα.
Ήδη μάλιστα, το υπουργείο Εσωτερικών ξεκινά σημαντικό κύκλο επαφών με εκπροσώπους των κομμάτων της αντιπολίτευσης, προκειμένου να αναλυθούν όλες οι παράμετροι του σχεδίου που ετοιμάζεται και να κατατεθούν τυχόν αντιρρήσεις, αλλά και προτάσεις επί του θέματος. Με απώτερο στόχο της κυβέρνησης οι επαφές και η δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση να έχουν ολοκληρωθεί μέσα στον Δεκέμβριο, ώστε το σχετικό νομοσχέδιο να πάει προς ψήφιση στην Βουλή το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου.
Να τονίσουμε πως οι αντιδράσεις έχουν ήδη εμφανιστεί. Τα περισσότερα κόμματα υποδέχτηκαν τις κυβερνητικές εξαγγελίες αρχικά με επιφυλακτικότητα, ενώ το ΚΚΕ είναι κάθετα αντίθετο. Τα κόμματα ζητούν διαδικαστικές εγγυήσεις ως προς την διασφάλιση της μυστικότητας της ψήφου και παράλληλα δικλείδες ασφαλείας που θα προστατεύουν το εκάστοτε εκλογικό αποτέλεσμα από ενδεχόμενη νόθευση!
Αυτό βέβαια που επιδιώκει η κυβέρνηση είναι ευρεία συναίνεση, παρά το γεγονός πως για την ψήφιση και εφαρμογή του νομοσχεδίου -στις προσεχείς ευρωεκλογές– αρκεί η ψήφισή του μόνο από τους βουλευτές της ΝΔ, μιας και απαιτείται απλή πλειοψηφία 151 ψήφων.
Ο φάκελος και το περιεχόμενό του:
Τι είπε όμως η ίδια η υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως για το θέμα: «Με την καθιέρωση, για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας μας, της επιστολικής ψήφου, αίρονται όλα τα πραγματικά/πρακτικά εμπόδια συμμετοχής στις εκλογές. Με μια απλή, εύκολη, απολύτως αδιάβλητη διαδικασία, όλοι οι Έλληνες που έχουν δικαίωμα ψήφου και ζουν στο εξωτερικό, αλλά και όλοι όσοι ζουν στην Ελλάδα και το επιθυμούν, μπορούν πλέον να ψηφίσουν. Χωρίς να μετακινηθούν. Χωρίς να ξοδέψουν χρήματα. Στις ευρωεκλογές του 2024, πενήντα χρόνια μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, δεν θα υπάρχει κανένα εμπόδιο -νομικό ή πραγματικό- για τη συμμετοχή όλων, σε Ελλάδα και εξωτερικό, στην εκλογική διαδικασία. Η επιστολική ψήφος αποτέλεσε πάνδημο αίτημα των Ελλήνων της διασποράς, ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και στα αιτήματα πολλών πολιτικών κομμάτων, όπως εκφράστηκαν πριν λίγους μήνες στη Βουλή, στη συζήτηση για την ψήφο των αποδήμων. Πρόκειται αναμφίβολα για μία πρωτοβουλία της κυβέρνησής μας που “βαθαίνει” τη Δημοκρατία μας, και ελπίζω ότι θα στείλουμε ένα οριζόντιο μήνυμα ως πολιτικό σύστημα για τη διευκόλυνση συμμετοχής στις ευρωεκλογές».
Το μέτρο να τονίσουμε εφαρμόζεται ευρέως και πλέον ετοιμάζεται να το υποδεχθεί και η Ελλάδα. Στην Ευρώπη ειδικότερα η διαδικασία ισχύει σε 21 χώρες. Η πρόταση ουσιαστικά δίνει την δυνατότητα της επιστολικής ψήφου ενόψει ευρωεκλογών και για τα εθνικά δημοψηφίσματα στους εκλογείς (εντός επικρατείας, όσοι το επιλέξουν), ενώ για τους εκλογείς του εξωτερικού θα είναι ο αποκλειστικός τρόπος ψηφοφορίας.
Και στις δύο κατηγορίες απαραίτητη είναι η εγγραφή σε εκλογικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου που θα πραγματοποιείται μέσω ηλεκτρονικής πύλης στο gov.gr. Ο εκλογέας, κάνοντας χρήση των κωδικών taxisnet, καταχωρεί την αίτησή του και συμπληρώνει τη διεύθυνση στην οποία θέλει να του αποσταλεί το εκλογικό υλικό. Το κινητό του τηλέφωνο που δηλώνει καθώς και το email του, πιστοποιούνται με συνθηματικό μιας χρήσης (OTP). Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων λήγει 40 ημέρες πριν την διενέργεια των εκλογών, δηλαδή εν προκειμένω για τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024, που το μέτρο ετοιμάζεται να κάνει πρεμιέρα, οι αιτήσεις θα πρέπει να υποβληθούν έως τις 28 Απριλίου.
Ο φάκελος με το εκλογικό υλικό αποστέλλεται το αργότερο 20 ημέρες πριν τις εκλογές από το υπουργείο Εσωτερικών χωρίς χρέωση του παραλήπτη και παραδίδεται στον ίδιο με συστημένη επιστολή ή σε κάποιον που έχει εξουσιοδοτήσει. Ο εκλογέας ενημερώνεται με mail για την αποστολή του φακέλου και με σύνδεσμο για την πορεία αποστολής.
Ο εκλογικός φάκελος θα περιέχει τον φάκελο επιστροφής της επιστολικής ψήφου, τον φάκελο της ψηφοφορίας, το ψηφοδέλτιο, ένα έντυπο με οδηγίες και με κατάλογο των υποψηφίων και ένα έντυπο υπεύθυνης δήλωσης. Όλοι οι φάκελοι θα έχουν εξωτερικά ανάγλυφο γνώρισμα ώστε να μην μπορούν να πλαστογραφηθούν.
Το ψηφοδέλτιο στην πρώτη σελίδα θα έχει όλα τα κόμματα που θα συμμετάσχουν στις εκλογές. Για να καταμετρηθεί η ψήφος είναι απαραίτητο να συμπληρωθεί από τον εκλογέα η υπεύθυνη δήλωση ότι έχει εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους.
Ο φάκελος ψηφοφορίας αποστέλλεται χωρίς χρέωση μέσω ταχυδρομείου ή συνεργαζόμενης εταιρείας ταχυμεταφορών. Τα σημεία αποστολής των επιστολικών ψήφων μπορεί να είναι σε δημόσια ή και ιδιωτικά κτίρια, τα οποία θα μισθωθούν για τον σκοπό αυτό.
Η επιστολική ψήφος είναι το ένα από τα συνολικά τέσσερα μέρη του νομοσχεδίου του υπουργείου Εσωτερικών, που φέρει τον τίτλο «Εκλογή Ευρωβουλευτών, Διευκόλυνση Ψήφου Εκλογέων, Εκκαθάριση Εκλογικών Καταλόγων και Λοιπές Διατάξεις». Τα άλλα τρία μέρη αφορούν την εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων, την διευκόλυνση προσβασιμότητας στα εκλογικά τμήματα και διατάξεις για την εκλογή ευρωβουλευτών.
Η εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων κρίθηκε εξάλλου αναγκαία, καθώς είναι εγγεγραμμένα άτομα που απεβίωσαν στο εξωτερικό και δεν ενημερώθηκαν τα ελληνικά δημοτολόγια. Λόγω αυτού οι Έλληνες εγγεγραμμένοι άνω των 75 ετών είναι 555.000 περισσότεροι συγκριτικά με την απογραφή, με αποτέλεσμα -όπως διαπιστώθηκε- να αυξάνεται το ποσοστό αποχής.