Η Ρωσία διαπραγματεύεται με τον αρχηγό του Εθνικού Στρατού της Λιβύης, Χαλίφα Χάφταρ, για τη δημιουργία ναυτικής βάσης στην ανατολική Λιβύη, αναφέρει το Bloomberg.
Η Ρωσία σκοπεύει να επεκτείνει τη στρατιωτική της παρουσία στην ανατολική Λιβύη, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ναυτικής βάσης που θα της επιτρέψει να αποκτήσει βάση στο νότιο κατώφλι της Ευρώπης, αναφέρει το Bloomberg.
Οι πηγές του πρακτορείου, που ζήτησαν να μην κατονομαστούν, είπαν ότι οι εργασίες για μια στρατιωτική συμφωνία μεταξύ του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του αρχιστράτηγου του Εθνικού Στρατού της Λιβύης, Χαλίφα Χάφταρ, ξεκίνησαν μετά τη συνάντησή τους στη Μόσχα, στο τέλος Σεπτεμβρίου 2023.
Η στρατιωτική δραστηριότητα της Ρωσίας στη Λιβύη αποτελεί μια νέα πρόκληση για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους Ευρωπαίους συμμάχους τους, των οποίων οι σχέσεις με το Κρεμλίνο έχουν ενταθεί σοβαρά από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την πιθανή εμπλοκή της στην ευρύτερη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή εν μέσω του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Η Ρωσία είχε ενεργή παρουσία στη γειτονική Συρία καθ’ όλη τη διάρκεια του δεκαετούς εμφυλίου πολέμου αυτής της χώρας.
Σε σχόλια στο Bloomberg, ο πρώην ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στη Λιβύη Τζόναθαν Γουάινερ είπε ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι λαμβάνουν το θέμα «πολύ σοβαρά».
«Η διατήρηση της Ρωσίας έξω από τη Μεσόγειο ήταν ένας βασικός στρατηγικός στόχος. Εάν η Ρωσία αποκτήσει λιμάνια εκεί, θα της δώσει την ευκαιρία να κατασκοπεύσει ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση», είπε.
Η Ρωσία επιχειρεί κρυφά στη Λιβύη εδώ και αρκετά χρόνια μέσω μισθοφόρων από την Ομάδα Βάγκνερ, που εμφανίστηκε εκεί κατά τη διάρκεια του κενού εξουσίας και του εμφυλίου πολέμου που ξεκίνησε μετά την ανατροπή του Μουαμάρ Καντάφι με την υποστήριξη του ΝΑΤΟ το 2011.
Μετά τον μυστηριώδη θάνατο του αρχηγού της Βάγκνερ,Γεβγκένι Πριγκόζιν , και των βοηθών του σε αεροπορικό δυστύχημα, το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας άρχισε να ελέγχει συστηματικά τις δραστηριότητες της Βάγκνερ.
Η προώθηση των συμφερόντων του Κρεμλίνου στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή με τη βοήθεια μισθοφόρων της Ομάδας Βάγκνερ επέτρεψε στη Ρωσία να αυξήσει γρήγορα τις υπερπόντιες στρατιωτικές της δυνάμεις.
Η Ρωσία επιδιώκει επίσης να δημιουργήσει μια ναυτική βάση στην Ερυθρά Θάλασσα στο Σουδάν, η οποία θα της παρέχει μόνιμη πρόσβαση στη Διώρυγα του Σουέζ, στον Ινδικό Ωκεανό και στην Αραβική Χερσόνησο, σημειώνει το Bloomberg.
Η Λιβύη χωρίζεται ανάμεσα σε δύο κύριες αντίπαλες δυνάμεις: τη διεθνώς αναγνωρισμένη Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA), που εδρεύει στην πρωτεύουσα Τρίπολη στη δυτική Λιβύη, όπου ζει η πλειοψηφία του πληθυσμού, και τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό (LNA), υπό τη διοίκηση του Στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ, στην ανατολική Λιβύη.
Ο Χάφταρ, 79 ετών, ελέγχει τα περισσότερα από τα κοιτάσματα πετρελαίου στη Λιβύη, μέλος του ΟΠΕΚ με περίπου το 40% των αποθεμάτων πετρελαίου της Αφρικής.
Σύμφωνα με ενημερωμένες πηγές στον Λιβυκό Εθνικό Στρατό, ο Χάφταρ προσπαθεί να αποκτήσει συστήματα αεράμυνας για να τον προστατεύσει από τις δυνάμεις που υποστηρίζονται από την Τουρκία που του αντιτίθενται στην Τρίπολη.
Σύμφωνα με αυτούς, ελπίζει επίσης να βοηθήσει στην εκπαίδευση πιλότων της αεροπορίας του και στρατιωτών των ειδικών δυνάμεων.
Ρωσικά στρατεύματα θα σταθμεύσουν σε πολλές αεροπορικές βάσεις που καταλαμβάνονται επί του παρόντος από μισθοφόρους της μισθοφορικής Ομάδας Βάγκνερ.
Τα ρωσικά πολεμικά πλοία ενδέχεται επίσης να λάβουν το δικαίωμα μόνιμης ανάπτυξης σε ένα από τα λιμάνια της Λιβύης, πιθανότατα στην πόλη Τομπρούκ, που βρίσκεται μόλις μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα από τις ακτές της Μεσογείου της Ελλάδας και της Ιταλίας.
Ωστόσο, αυτή είναι μια πιο μακροπρόθεσμη προοπτική, καθώς θα απαιτήσει σημαντικό εκσυγχρονισμό των λιμενικών εγκαταστάσεων, σύμφωνα με συνομιλητές του Blomberg.
Μέχρι στιγμής, η Ρωσία έχει μόνο μία ναυτική βάση στη Μεσόγειο Θάλασσα – στην Ταρτούς της Συρίας.
Ο εκπρόσωπος του Πούτιν Ντμίτρι Πεσκόφ και το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, εκπρόσωπος του Εθνικού Στρατού της Λιβύης και της λιβυκής κυβέρνησης με έδρα την Τρίπολη δεν απάντησαν στα αιτήματα για σχολιασμό σχετικά με την πιθανή στρατιωτική συμφωνία.
Η συνάντηση του Χάφταρ με τον Πούτιν στις 28 Σεπτεμβρίου 2023 ήταν μια σημαντική αποκάλυψη για τον Λίβυο στρατηγό στις σχέσεις με τη Ρωσία.
Κατά την προηγούμενη επίσκεψή του στη Μόσχα το 2020, ο Πούτιν αρνήθηκε να συναντηθεί μαζί του, ενώ κατώτεροι αξιωματούχοι πίεζαν για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με την Τρίπολη. Ως αποτέλεσμα, ο Χάφταρ εγκατέλειψε απότομα τη χώρα χωρίς να αποδεχτεί τη συμφωνία.
Η ενίσχυση των δεσμών του Χάφταρ με τη Μόσχα έχει προκαλέσει ανησυχίες στην Ουάσιγκτον και προκάλεσε μια σειρά επισκέψεων υψηλού επιπέδου στη Λιβύη το 2023 για να τον πείσουν να αλλάξει πορεία.
Μια εβδομάδα πριν από τις συνομιλίες με τον Πούτιν, ο διοικητής των αμερικανικών στρατευμάτων στην Αφρική, Στρατηγός Μάικλ Λάνγκλεϊ, και ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τη Λιβύη, Ρίτσαρντ Νόρλαντ, συναντήθηκαν με τον Χάφταρ στη Βεγγάζη και ζήτησαν την απόσυρση ξένου στρατιωτικού προσωπικού από εκεί.
Ο Νόρλαντ χαρακτήρισε «αποσταθεροποιητικό» τον ρόλο του ρωσικού στρατού στη Λιβύη.
Η αμυντική συμφωνία με τη Ρωσία θα εμβαθύνει τις διαφορές μεταξύ της ανατολής και της δύσης της Λιβύης, όπου λειτουργούν επί του παρόντος οι αντίπαλες διοικήσεις, και θα μειώσει την πιθανότητα ενοποίησης της χώρας μετά από περισσότερο από μια δεκαετία ένοπλης αντιπαράθεσης, δήλωσε η Κλαούντια Γκατζίνι, ανώτερη αναλύτρια της Λιβύης στο International Crisis Group.
—