Στην τελική ευθεία είναι το νομοσχέδιο του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας με το οποίο έρχονται σημαντικές αλλαγές στον συντονισμό της κρατικής μηχανής, μετά τις καταστροφικές φωτιές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και τις πλημμύρες στη Θεσσαλία.
Το νέο σύστημα πολιτικής προστασίας δίνει προτεραιότητα στο 112, το οποίο θα ενημερώνει πλέον για την απαγόρευση κυκλοφορίας και το κλείσιμο σχολείων, μετά το… μπάχαλο που είχε δημιουργηθεί στο παρελθόν από την ασυνεννοησία περιφερειών και δήμων, ενώ «πρωταγωνιστικό» ρόλο στον συντονισμό θα έχει θεσμικά πλέον το Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (ΕΣΚΕΔΙΚ), στο οποίο θα… λογοδοτούν οι τοπικές Αρχές για κάθε συμβάν πολιτικής προστασίας στην εδαφική τους περιφέρεια.
Η κυβέρνηση «φυσάει και το γιαούρτι» πλέον μετά τα προβλήματα συντονισμού στις φωτιές, τις πλημμύρες, τις χιονοπτώσεις και άλλα ακραία φαινόμενα. Για τον λόγο αυτό προωθεί τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου μηχανισμού πρόληψης και διαχείρισης κρίσεων. Το νομοσχέδιο, που πρόκειται να κατατεθεί μέσα στο επόμενο διάστημα στη Βουλή, δίνει περισσότερες αρμοδιότητες στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο θα έχει τη δυνατότητα να λαμβάνει προληπτικά ή έκτακτα μέτρα. Το υπουργείο θα ελέγχει τις περιφέρειες και τους δήμους αν έχουν υλοποιήσει εργασίες για τον καθαρισμό φρεατίων και χώρων από χόρτα, αντιπυρικά και αντιπλημμυρικά έργα.
Στις περιπτώσεις που δεν υλοποιούν τα απαιτούμενα έργα θα υπάρχουν κυρώσεις, ενώ το υπουργείο θα έχει τη δυνατότητα να αναθέτει σε άλλες υπηρεσίες την υλοποίηση των εργασιών, δίνοντάς τους τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος για την αποφυγή γραφειοκρατικών διαδικασιών. Εξάλλου, το υπουργείο θα έχει τη δυνατότητα, μέσω του 112, να απαγορεύει την κυκλοφορία, να αναστέλλει εκδηλώσεις και την υποχρέωση μετάβασης των εργαζομένων στις δουλειές τους, να ανακαλεί άδειες, να επιτάσσει μηχανήματα και να κλείνει σχολεία.
Παράλληλα, εντάσσονται στο υπουργείο ειδικοί φορείς, όπως η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, το Εθνικό Αστεροσκοπείο και ο Οργανισμός Αντισεισμικής Προστασίας, οι οποίοι μαζί με άλλους επιστήμονες θα συμμετέχουν σε επιτροπή εκτίμησης κινδύνου που θα συσταθεί και θα ασχολείται με την παρακολούθηση επικίνδυνων φυσικών φαινομένων, την εκτίμηση των κινδύνων για τους ανθρώπους και τις υποδομές, καθώς και την ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού.
Ο ρόλος του ΕΣΚΕΔΙΚ
Σημαντικό ρόλο θα έχει το Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (ΕΣΚΕΔΙΚ), το οποίο θα ενημερώνεται από τις διευθύνσεις τμημάτων των αρμόδιων υπηρεσιών σε όλη τη χώρα για κάθε περιστατικό πολιτικής προστασίας στην εδαφική τους περιφέρεια. Στο ΕΣΚΕΔΙΚ της Πολιτικής Προστασίας θα αναφέρονται όλα τα αρμόδια όργανα και φορείς, όπως η Διυπουργική, θα συμμετέχουν και άλλοι φορείς, όπως ο ΑΔΜΗΕ, τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι για θέματα 112 κ.λπ., ενώ θα συσταθεί ειδική θέση συντονιστή διάσωσης εγκλωβισμένων.
Η επικοινωνία θα γίνεται και με τις αυτοτελείς διευθύνσεις Πολιτικής Προστασίας των περιφερειών και των δήμων. Στο σχέδιο νόμου προβλέπεται η δυνατότητα προληπτικών επιτάξεων μηχανημάτων και υπηρεσιών, η σύνταξη προτύπων αντιμετώπισης κινδύνου ανά είδος (πυρκαγιά, πλημμύρες κ.ά.), και η δημιουργία μητρώου μηχανημάτων έργου και χειριστών ανά περιφέρεια, που θα τηρείται στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
Μετά τις χιονοπτώσεις και το φιάσκο στην Αττική Οδό θα υπάρχει πρόβλεψη υποχρέωσης των παραχωρησιούχων αυτοκινητοδρόμων να ενημερώνουν για συμβάντα μέσω συνδέσμου που θα ορίσουν με το ΕΣΚΕΔΙΚ και να μισθώνουν καταλύματα για να καλυφθούν ανάγκες στέγασης πολιτών σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Στο ίδιο νομοσχέδιο προβλέπονται πρόστιμα έως και 50.000 ευρώ για όσους προκαλούν πυρκαγιές από αμέλεια, ενώ για όσους συλλαμβάνονται να εκτελούν θερμές εργασίες ή να καίνε ξερά χόρτα τις ημέρες που υπάρχει υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς, τα πρόστιμα θα φτάνουν μέχρι τα 50.000 ευρώ σε περιπτώσεις υποτροπής.
Παράλληλα, θα προβλέπεται υποχρεωτική υποβολή δήλωσης σχετικά με τον καθαρισμό οικοπέδων και ακάλυπτων χώρων από ξερόχορτα και σκουπίδια. Οταν οι πολίτες δεν καθαρίζουν τα οικόπεδά τους, αυτό θα γίνεται από τις κρατικές ή δημοτικές υπηρεσίες και θα επιβάλλονται ειδικό τέλος και ποινικές κυρώσεις σε περίπτωση ψευδούς δήλωσης.