Το αριστερό-λαϊκιστικό κόμμα Smer του πρώην πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίκο ήταν ο μεγάλος νικητής στις εκλογές του Σαββάτου στη Σλοβακία, αφού υποσχέθηκε να σταματήσει την αποστολή όπλων στην Ουκρανία, να εμποδίσει την πιθανή ένταξη του Κιέβου στο ΝΑΤΟ και να αντιταχθεί στις κυρώσεις στη Ρωσία.
Στο 98% της ενσωμάτωσης, το Smer έχει εξασφαλίσει το 23,4% των ψήφων και προηγείται του φιλελεύθερου και δυτικοκεντρικού κόμματος «Προοδευτική Σλοβακία», κατά σχεδόν επτά ποσοστιαίες μονάδες και σχεδόν 200.000 ψήφους. Έτσι, ο Φίκο είναι αυτός που θα λάβει πρώτος την εντολή και θα προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση, επιδιώκοντας να διασφαλίσει την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο των 150 εδρών.
Η εκστρατεία του Φίκο έχει σημάνει συναγερμό σε όλη την Ευρώπη εν μέσω φόβων ότι θα βάλει τη Σλοβακία στο αντι-ουκρανικό στρατόπεδο μαζί με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν. Ο Φίκο έχει υιοθετήσει μια στάση υπέρ της Μόσχας, δεσμευόμενος να τερματίσει τις παραδόσεις όπλων στο Κίεβο, παρόλο που η εισβολή του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία συνεχίζεται εδώ και ενάμιση χρόνο.
Συμμαχία με παλιούς… συντρόφους
Παρά τη βαθιά πόλωση που επικρατεί στη Σλοβακία, ο Φίκο που έχει διατελέσει ξανά στο παρελθόν πρωθυπουργός, φαίνεται πως θα καταφέρει να εξασφαλίσει την πολυπόθητη πλειοψηφία, καθώς θα έχει -όπως όλα δείχνουν- την υποστήριξη του Hlas, ενός σοσιαλδημοκρατικού κόμματος που αποσχίστηκε από το Smer το 2021 και χθες τερμάτισε τρίτο με 15%.
Το Hlas έχει επικεφαλής τον Πέτερ Πελεγκρίνι, ο οποίος διαδέχτηκε τον Φίκο ως ηγέτης της Σλοβακίας το 2018 κατά τη διάρκεια της πολιτικής κρίσης που ακολούθησε τη δολοφονία του ερευνητή δημοσιογράφου Γιαν Κούτσιακ και της αρραβωνιαστικιάς του, Μαρτίνα Κουσνίροβα. Μετά την εκλογική ήττα του Smer το 2020, ο Πελεγκρίνιγύρισε την πλάτη του στο κόμμα και στον Φίκο, για να σχηματίσει το Hlas, μαζί με 10 βουλευτές του Smer που αποστάτησαν.
Μόλις τον Φεβρουάριο, ο Πελεγκρίνι εξακολουθούσε να απορρίπτει τον Φίκο λέγοντας ότι είναι «ένας πολιτικός από το παρελθόν» που «δεν μπορεί πλέον να προσφέρει στη Σλοβακία καμία ελπίδα ή όραμα για τον 21ο αιώνα». Αλλά ο Φίκο θέλει ξεκάθαρα να σκέφτεται το μέλλον, όχι το παρελθόν.
«Αυτό ήταν ένα τραύμα για όλους μας», είπε ο Φίκο σε μια πολιτική συγκέντρωση στην πόλη του Τοποτσάνι στις 30 Αυγούστου. «Έχουμε δύο κόμματα εδώ με το ίδιο κοινωνικό πρόγραμμα, που προέρχονται από τις ίδιες ρίζες και που ξέρουν ο ένας τον άλλον. Επομένως, πιστεύω ότι η βάση για μια επιτυχημένη, σταθερή, κυρίαρχη κυβέρνηση με κοινωνικό προσανατολισμό θα πρέπει να είναι η συνεργασία μεταξύ Smer και Hlas».
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ο Πελεγκρίνι είπε ότι περιμένει ότι θα λάβει πρόταση συνεργασίας από τον Φίκο και ότι «τίποτα δεν εμποδίζει τη δημιουργία ενός τέτοιου συνασπισμού».
Ένας άλλος πιθανός εταίρος συνασπισμού για τον Φίκο θα μπορούσε να είναι το Εθνικό Κόμμα της Σλοβακίας (SNS), το οποίο συγκέντρωσε 5,7%. Το SNS συνεργάστηκε με το Smer στην κυβέρνηση από το 2006 έως το 2010 και από το 2016 έως το 2020. Ο ηγέτης του SNS, Αντρέι Ντάνκο, δήλωσε ότι υπάρχει ελπίδα η επόμενη κυβέρνηση της χώρας να είναι «φιλοεθνική, φιλοκοινωνική».
Με βάση τα εκλογικά τους αποτελέσματα, τα τρία κόμματα θα έλεγχαν 81 έδρες στο νομοθετικό σώμα.
Η φιλορωσική ρητορική
Το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να αφήσει τον Μιχάλ Σιμέτσκα, αρχηγό της Προοδευτικής Σλοβακίας, να νιώθει ότι έφτασε στην πηγή και δεν ήπιε νερό. Τα πρόωρα exit polls μετά το κλείσιμο της κάλπης το βράδυ του Σαββάτου είχαν δώσει στο κόμμα του ένα μικρό προβάδισμα έναντι του Smer, ενθαρρύνοντας τον πρώην δημοσιογράφο, με PhD στην Οξφόρδη και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να πιστέψει ότι μπορεί να κερδίσει την πρώτη του θητεία ως πρωθυπουργός.
Επίσης, εξασφάλισαν εκπροσώπηση στο κοινοβούλιο το κόμμα OĽaNO (9,2%), οι Χριστιανοδημοκράτες (7%) και η φιλελεύθερη Ελευθερία και Αλληλεγγύη (5,9%). Κανένα άλλο κόμμα δεν ξεπέρασε το 5%, το μίνιμουμ ποσοστό για την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Η ακροδεξιά Republika έχασε με 4,9% την είσοδο στη Βουλή.
Η ψηφοφορία του Σαββάτου θεωρήθηκε κομβική για το μέλλον της Σλοβακίας, όχι μόνο λόγω των υποσχέσεων του Φίκο να εγκαταλείψει τη βοήθεια στην Ουκρανία, αλλά γενικότερα λόγω των συμπαθειών του υπέρ της Μόσχας. Ο Φίκο είπε στο κοινό του στο Τοποτσάνι τον Αύγουστο, για παράδειγμα, ότι «ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο, ξεκίνησε το 2014, όταν Ουκρανοί Ναζί και φασίστες άρχισαν να δολοφονούν Ρώσους πολίτες στο Ντονμπάς και στο Λουχάνσκ».
Ο Φίκο επαίνεσε επίσης τη Σοβιετική Ένωση επειδή φέρεται να απελευθέρωσε τα εδάφη της Τσεχίας και της Σλοβακίας από τη ναζιστική Γερμανία στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. «Για όνομα του Θεού, μας ελευθέρωσαν, πρέπει να δείξουμε λίγο σεβασμό», νουθέτησε τους ακροατές του. «Πρέπει να πούμε σε όλο τον κόσμο ότι η ελευθερία ήρθε από την Ανατολή, ο πόλεμος έρχεται πάντα από τη Δύση», είπε.
«Ήταν αναμφισβήτητα μια νίκη του Κόκκινου Στρατού και το Smer θα θυμάται αυτή την ιστορία κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε δευτερόλεπτο», είπε ο Φίκο στους υποστηρικτές του στη συγκέντρωση του Αυγούστου.
Με πληροφορίες από Politico